Ахметова ұлжан төлегенқызы орынбор ғылыми мұрағаттық комиссиясының құрылуы және қызметі
жүктеу/скачать 0,51 Mb.
|
Ахметова лжан т леген ызы орынбор ылыми м ра атты комиссиясын (1)
| Зерттеу жұмысының өзектілігі. Ұлан-ғайыр аумақты иемденген, халқымыз үшін өзінің жүріп өткен жолында талай күрделі кезеңдерді бастан өткерді. Көне заманнан бастап қазіргі таңдағы қазақ тәуелсіздігі аралығында өмір желісі үзілмеген, ұрпақтар сабақтастығын жоғалтпаған тарихымыз жатыр. Міне, сондықтан да тарихтан сабақ алу, оның жетістіктері мен кемшіліктерін сезіну- әрбір қазақстандық үшін басты міндеттерінің бірі. Онсыз қоғам дамуы ілгері бармайды.
1991 жылдың 16 желтоқсанында Қазақстанның мемлекеттік тәуелсіздікке қол жеткізуі тарихымызды жаңаша пайымдауға мүмкіндік әперді. 1998 жылы Президент Жарлығымен «Халық бірлігі және ұлттық тарих жылы» жарияланып, көп ұзамай жаңа тарихи сананы қалыптастырудың тұжырымдамасы дүниеге келді. Елбасы Н.Ә. Назарбаев «Тарихи тек- тамырыңның тереңнен бастау алғанын танып-түсіну, ата-бабаның шапағаты мол шабытты істерін заңды мақтаныш ету, тоталитарлы кезеңнің зардаптарынан арылу, сөйтіп, тарихи сананы уақыт талабына сай қалыпқа келтіру ұлттық тұтастануға тегеурінді серпін беруге тиіс», - дей отыра қажырлы ізденіс пен терең ғылыми сараптама арқылы жасалатын халқымыздың шынайы тарихының қаншалықты маңызды екендігін көпшілікке дәлелдей білді [1, 56 б.]. Халқымыздың әлеуметтік-экономикалық, саяси тарихы, тұлғаларымыздың өмірі мен қызметі, өзге халықтармен қарым-қатынасы, тарихнама, деректану, фольклорлық ұлттық материалдарымыз мүдде тұрғысынан сараланып, әлемдік деңгейдегі ақыл-ой қазынасымен тарихи-салыстырмалы түрде, ішкі байланыста зерттеліп, еліміздің дамуына жаңа серпін берді. Осыған орай, қазақ тарихына, оның белестеріне тікелей қатысы бар 1887-1918 жылдар аралығында қызмет жасап, ғылымда өзіндік ізін қалдырған Орынбор Ғылыми Мұрағаттық Комиссиясы (ОҒМК) мұрасы да заңды қызығушылық туғызады. Оны «Мәдени мұра» мемлекеттік бағдарламасы аясында қолға алынған шаралар да дәлелдейді. Мұрағаттық Комиссиясы 30 жылдан астам ғұмырында ХVІІІ-ХХ ғасырлар аралығын қамтитын тікелей қазақ тарихына қатысты археология, этнография, фольклор, әдебиет және өнер саласын қоса алғанда көптеген жинақ, монография, мақалалар қалдырды. Сонымен бірге Комиссия мүшелері жинаған Ресейдің түкпір-түкпіріндегі, Қазақстандағы мұрағат құжаттары әлемдік тарихқа қосылған сүбелі үлес екендігі даусыз. Дегенмен, Орынбор Ғылыми Мұрағаттық Комиссиясының артында қалдырған осыншама мұрасы қазіргі таңға дейін Қазақстан, тіпті, Ресейдің өзінде де кешенді түрде зерттелген емес. Жарық көрген бірлі-жарым мақалалар хронологиялық тақырыптық тұрғыдан шектеулі зерттеулер Комиссияның Қазақстан тарихына қатысты атқарған қызметтерін жан-жақты аша алмады. Біздің ғылыми ізденісіміз Орынбор Ғылыми Мұрағаттық Комиссиясының бұрынғы Орынбор генерал-губернаторлығы басқармасы кеңсесінің мұрағатын жинастырған тарихи этнографиялық, этнологиялық мағлұматтарға бай құжаттармен және солардың негізінде жариялаған еңбектерді кешенді түрде бұл іске қатысқан тұлғалардың қосқан үлестерін саралауға арналған. Диссертациялық жұмыстың Отандық тарихнамада тұңғыш қолға алынуы оның қоғамдық сұранысқа ие екендігін, ғылыми-танымдық және ғылыми теориялық өзектілігімен анықталады.
жүктеу/скачать 0,51 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|