ҚАЛҚАНША БЕЗІНІҢ АУРУЫ. ГИПОТИРЕОЗ. ОҚЫТУШЫ: НАРЫМБЕТОВА А
ГИПОТИРЕОЗ БҰЛ- ҚАЛҚАНША БЕЗІНІҢ ГОРМОНДАРЫНЫҢ ҰЗАҚ ЖЕТІСПЕУІНЕН БОЛАТЫН АУРУ. ЖЕТІСПЕУІНІҢ НӘТИЖЕСІНДЕ НЕМЕСЕ ТИРЕОИДТЫҚ ГОРМОНДАРДЫҢ БИОЛОГИЯЛЫҚ ЭФФЕКТІ ТӨМЕНДЕУІНЕН БАСҚА ЖҮЙЕЛЕРДЕ ТІНДІК ДӘРЕЖЕДЕ ӨЗГЕРІСТЕРГЕ ҰШЫРАЙДЫ. ЭТИОЛОИЯСЫ. МЕХАНИЗМІ БОЙЫНША БІРІНШІЛІК, ЕКІНШІЛІК ЖӘНЕ ҮШІНШІЛІК ГИПОТИРЕОЗДЫ АЖЫРАТАДЫ. БІРІНШІЛІКТЕ ПАТОЛОГИЯЛЫҚ ОШАҚТЫҢ ОРНЫ ҚАЛҚАНША БЕЗІ БОЛАДЫ. ЕКІНШІЛІКТЕ ГИПОФИЗДЕ, ҮШІНШІЛІКТЕ ГИПОТАЛАМУСТА. БІРІНШІЛІК ГИПОТИРЕОЗ ТИРЕОИДТЫҚ ГОРМОНДАРДЫҢ БИОСИНТЕЗІНДЕ ТҰҚЫМ ҚУАЛАЙТЫН ДЕФЕКТІЛЕРДІҢ БОЛУЫНАН, ГИПОПЛАЗИЯ, АПЛАЗИЯ, ИНФЕКЦИОННО-ҚАБЫНУ ПРОЦЕСТЕРДІҢ, СУБТОТАЛДЫ НЕМЕСЕ ТОТАЛЬДІ ТИРЕОЭКТОМИЯДАН КЕЙІН БОЛАТЫН ҚАЛАНША БЕЗІНДЕГІ ДЕГЕНЕРАТИВТІ ӨЗГЕРІСТЕРДІҢ ӘСЕРІНЕН БОЛУЫ МҮМКІН.
Патогенез.Гипотиреоздың негізгі патогенезіне қалқанша бездің бездік бөлімінің массасы төмендеуімен, организмге йодтың жеткілікті түспеуінен, тиреостатикалық препараттардың әсерінен синтезінің азаюы. Тиреоэктомиядан кейін болатын гипотиреоздардың себебін қазіргі кезде аутоагрессия ретінде қарастырады. Хирургиялық вмешательствадан кейін қанға тіндік беолктар түседі. Олар антиген болып табылады. Соған қарсы организмде антиденелердің қанда титрі жоғарлайды. Қалқанша гормондардың жеткіліксіздігінен барлық алмасулардың бұзылысна әкеледі.
Гипотиреозда – ең бірінші симптом естудің бұзылуы болады. Науқастар отоларингологқа көрінеді, естудің төмендеуі есту түтігінде ісіктің болуына байланысты. Мұрынмен тыныс алуы қиындайды. Дауыс желбезектерінің қалыңдауы, тілдің пастозды болуы. Жүрек тамыр жүйесі жағынан – жүрек қызыметінің төмендеуі, миокардтың жиырылу қабілеті азаяды. Қан ағу жылдамдығы азаяды. Терісі боз, мұздай. ЭКГ-да брадикардия R, P тісшелердің амплитудасы төмен. Бүйрек қызметінің бұзылуы – бүйректе қан ағу жылдамдығы азаяды. Шумақшалық фильтрация төмендеген. Зәрде әлсіз протеинурия. Ренин- альдостерон секрециясы бұзылмаған. Организмде су мен Nа жиналып ісіну пайда болады.
Клиникалық көрінісі. Ауру әдетте жай дамиды. Жалпы әлсіздікке, күндіз ұйқышылдыққа, түнде ұйқының бұзылуына, апатияга, беттің және аяқ-қолдың ісінуіне, салмақ қосуына, шаштың түсуіне, терінің құрғақтығына, бұлшықеттік ауырсынуға, естің төмендеуіне, либидоның төмендеуіне немесе мүлдем жоғалуына, еркектерде потенцияның импотенцияға дейін төмендеуіне, әйелдерде менсттральді циклдің өзгерісіне, бедеулікке әкеледі. Бел аймағындағы қатты ауырсыну болуы мүмкін.
