Қалыптастырушы бағалауға арналған тапсырмалар жинағы Биология 7-сынып Құрметті мұғалім!
fo biologiya 7kl -kaz
тыныс алу мүшелері ауруларының пайда болу себептерін анықтайды; тыныс алу мүшелері ауруларының алдын алу шараларын ұсынады. 42
3-тоқсан Тарау: Бөліп шығару Тақырып: Бөліп шығарудың тірі ағзалар үшін маңызы. Жануарлардағы бөліп шығару өнімдері. Зат алмасудың соңғы өнімдері. Оқу мақсаты 7.1.5.1 Ағзалардың тіршілік әрекетінде бөліп шығарудың маңыздылығын түсіндіру Бағалау критерийі Білім алушы • Жануарларда бөліп шығаруға қатысатын мүшелерді атайды • Жануарларда бөліп шығарылатын өнімдерді анықтайды Ойлау дағдыларының Жоғары деңгей дағдылары деңгейі 1-тапсырма Суретке қараңыз. (а) Бөліп шығаруға қатысатын мүшелерді атаңыз. Әр мүшелер арқылы бөлінетін өнімдерді анықтаңыз. (с) Адамның бөліп шығару жүйесі қызметін тоқтатса не болатыны туралы өз ойыңызды жазыңыз. 43
Дескриптор Білім алушы сурет арқылы жануарларда бөліп шығаруға қатысатын мүшелерді атайды; жануарларда бөліп шығарылатын өнімдерді анықтайды; бөліп шығаруға қатысатын мүшелер жұмысының бұзылу салдарын сипаттайды. 44
Тақырып: Өсімдіктердегі бөліп шығару өнімдері: тыныс алу мен фотосинтездің бастапқы және соңғы өнімдері. Оқу мақсаты 7.1.5.2 Өсімдіктердегі бөліп шығару ерекшеліктерін зерттеу
• Өсімдіктерде бөліп шығаруға қатысатын мүшелерді атайды
анықтайды
(а) Өсімдік пайдаланатын және бөліп шығаратын өнімдерін анықтаңыз. (b) Өсімдік бөліп шығаратын өнім қандай үдеріс нәтижесінде пайда болатынын түсіндіріңіз.
өсімдік пайдаланатын және бөліп шығаратын өнімдерін атайды өсімдік бөліп шығаратын өнім қандай үдеріс нәтижесінде пайда болатынын түсіндіреді. 45
2-тапсырма Суретте қарағай сүрегінің микроскоп астынан қарағандағы схизогенді шайыр (смола) жолдары көрсетілген. (а) Фотосинтез бен тыныс алудың химиялық реакцияларын жазыңыз. Фотосинтез бен тыныс алудың химиялық реакцияларының бастапқы және соңғы өнімдерін салыстырыңыз. Дескриптор Білім алушы фотосинтездің химиялық реакцияларын құрастырады; фотосинтездің химиялық реакцияларының бастапқы өнімдерін салыстырады; фотосинтездің химиялық реакцияларының соңғы өнімдерін салыстырады; тыныс алудың химиялық реакцияларын құрастырады; тыныс алудың химиялық реакцияларының бастапқы өнімдерін салыстырады; тыныс алудың химиялық реакцияларының соңғы өнімдерін салыстырады. 46
Тақырып: Жануарлардың бөліп шығару жүйелері. Жануарлардың бөліп шығару жүйелерінің құрылысын салыстыру. Оқу мақсаты 7.1.5.3 Омыртқасыз және омыртқалы жануарлардың бөліп шығару жүйелерінің құрылысын салыстыру Бағалау критерийі Білім алушы • Омыртқасыз және омыртқалы жануарлардың бөліп шығару жүйелерінің құрылысын анықтайды Ойлау дағдыларының Жоғары деңгей дағдылары деңгейі 1-тапсырма (а) Омыртқасыз және омыртқалы жануарлардың бөліп шығару жүйелерін сәйкестендіріңіз.
Берілген ағзаларда нәруыздық ыдыраудың соңғы өнімі қандай қосылыс түрінде бөлінетінін сипаттаңыз. (с) Бұл ағзаларда нәруыздық ыдыраудың соңғы өнімінің әр түрлі болу себебін түсіндіріңіз Дескриптор Білім алушы омыртқасыз жануар түрлері мен бөліп шығару мүшелерін сәйкестендіреді; омыртқалы жануар түрлері мен бөліп шығару мүшелерін сәйкестендіреді; жануарларда нәруыздық ыдыраудың соңғы өнімін сипаттайды; ағзаларда нәруыздық ыдыраудың соңғы өнімінің әр түрлі болу себебін түсіндіреді. 47
Тарау: Қозғалыс Тақырып: Өсімдіктердің қозғалысы. Қозғалыстың өсімдіктер тіршілігіндегі маңызы. Өсімдіктердің қозғалу тәсілдері (тропизмдер, таксистер, өсу қозғалыстары). Оқу мақсаты 7.1.6.1 Өсімдіктердің қозғалысы себептерін түсіндіріп, қозғалыстың маңызын сипаттау Бағалау критерийі Білім алушы • Өсімдіктердің қозғалысы себептерін түсіндіреді • Өсімдіктердегі қозғалыстың маңызын сипаттайды Ойлау дағдыларының Жоғары деңгей дағдылары деңгейі 1-тапсырма Суретке қараңыз. (а) Өсімдіктің әр мүшесі үшін қозғалыс түрін анықтаңыз. Сабақтың әр уақытта жоғары ал тамырдың төмен бағытталып өсуінің маңызын түсіндіріңіз. Суды өткізсе, кейінгісі беріктік қызмет атқарады. Трахеида арқылы түйнек пен тамырда қорға жиналатын қант пен басқа да органикалық заттар көктемде жер үсті мүшелеріне жеткізіледі. Жоғары ағыс жолы жасушаларында трахеяда (түтік) жатады. Ол трахеидадан ұзын, себебі жас жасушалар біртіндеп ұзарып, көршілес жасушалардың бір-біріне түйіскен жері алдымен шырыштанып бөрітіп, ақырында еріп кетеді де, жасушалар өзара қосылып трахея (түтік) пайда болады. Оның ішіндегі цитоплазмасы жойылып орнына су толып, ұзындығы (көлденең пердесіне дейін есептегенде) 10 см-ден 5 м-ге дейін (лианаларда), (еменде 2 метрге) жетеді. Көлденең перделерінде көптеген майда саңылаулары болғандықтан бір жасуша екінші жасушамен тығыз байланысады. Түтік жасушалары тозған кезде айналасын қоршаған тірі жасушалар өзекке еніп қабықшасындағы өсінділермен ішін бітеп су жүрмей қалады. Түтік жасушалары трахеидадан да кейін пайда болғандықтан тек гүлді өсімдіктерде өте жақсы дамыған. Қорыта келгенде жоғары ағыс жолы екі түрлі жасушалармен қозғалады, бірі трахеида (ашық тұқымдыларда жақсы дамыған), екіншісі трахея(жабық тұқымдыларда жақсы дамыған). Бұл жасушалар сабақтың сүрек бөлімінде болатындықтан су мен онда еріген минералды тұздары тамырдан бастап, сүрек бойымен жоғаы қарай жер үсті мүшелеріне жеткізіледӨсімдік сабағында төмен ағыс жолы элементтері (флоэма) ксилеманың (сүрек) сыртында (қабықта) жапырақ тақтасының астыңғы бетіне орналасқан. 48
Дескриптор Білім алушы өсімдіктің әр мүшесі үшін қозғалыс түрін анықтайды; өсімдіктердегі қозғалыстың маңызын сипаттайды; мәтінмен танысып шығып, өсімдіктің қозғалысы туралы өз пікірлерін дәлелмен атайды; өсімдіктің қозғалысы себептерін түсіндіріп, қозғалыстың маңызы туралы қорытынды шығарады. 49
Тақырып: Өсімдіктердің өсуі мен дамуына жарықтың әсері . Жарықтың түсу деңгейіне қарай өсімдіктердің бейімделуі. Оқу мақсаты 7.1.6.2 Жарықтың өсімдіктердің өсуі мен дамуына әсерін түсіндіру жүктеу/скачать 2,12 Mb. Достарыңызбен бөлісу: |