Алпысов ақан қанапияұЛЫ
жүктеу/скачать 2,26 Mb.
|
stud.kz-86431
- Бұл бет үшін навигация:
- -кезең модуль таңбасымен біріктірілген екі параболаның графигін салу
| 1 –мысал.
Талдау. Теңсіздік функциясы мен С тұрақты функция- сын теңсіздік таңбасымен жалғастырып құрастырылған. Теңсіздіктің шешімі интервал арқылы өрнектеледі. Теңсіздікті шешкенше оның ұштары белгісіз. Сондықтан есеп қойылысында оларды әріптермен белгілеп үстіне сұрақ таңбасы қойылды. Интервалдың ұштарын табуды теңсіздікті шешу дейді. Теңсіздіктің құрылымындағы функция модуль және бөлу амалдарымен бірік- тіріліп берілген. Оның үстіне бөлу амалы көбейту амалымен және алу амалымен де байланыстырылып күрделендірілген. Теңсіздіктің шешу жолдары функциялардың графиктерін салыстыру арқылы анықталады. Оқытушы сыныптағы студенттерге білім қалыптастыру- ды бір студентке қалыптастыратындай әдіспен пайымдайды. Сыныпта студе- нттер саны көп. Мұндай жағдайда күрделі процесті бірі түсініп бірі түсінбей қалу қаупы сақталады. Сондықтан теңсіздікті шешу процесін бірнеше кезең-ге бөлу керек. Кезеңдер сөзбен пайымдалса, олар бір-бірінен ажыратылады, ал барлық кезеңге сәйкес элементтері жинастырылып бір суретте пайымдал- са, онда олар біріктірілген қалпында ажыратылмай қалады. Еңбекті және қағазды үнемдеу тұрғысынан жинастырып бір суретте беру әдіске айналды. Мұның білім қалыптастыруға теріс әсері барлығы ескерілмей жүр. Сыныпта студенттердің білім қабылдау қабілеті әр түрлі. Кезеңдер біріктіріліп кеткен сурет бойынша кейінде түсінбеген оқушы өзі түсінгісі келсе немесе жолдасына түсіндіргісі келсе, онда оның ойы іске аса бермейді. Кезеңнің ретін анықтай алмаудың нәтижесінде оның санасына математика пәнін мен меңгере алмаймын деген күдік ұялай бастайды. Өйткені біріктіріліп кеткен суретте кезеңдердің пайымдалу реті сақталмай қалады. Кезеңдерді реттеу логикалық-функционалдық байланыстан туындайтын үлкен проблеманы кез келген оқырман өзі шеше алмайды. Пайымдалған білімді тез түсінген оқушы да түсінігі баяу оқушыға да көмек көрсете алмайды. Басқаша айтқанда, оқытушы сабақты ұжымдық әдіспен ұйымдастыра алмайды. Математиканың қиын- дығы ұялаған оқушы математикадан безе бастайды. Сондықтан күрделі есеп- тердің суретін кезеңкезеңге бөліп берсе, онда білім қабылдау қабілеті төмен оқырманның білім қабылдау деңгейін жетілдіруге, реттеуге және теңестіруге мүмкіншілік пайда болады. Сондықтан күрделі есептердің суретін кезең –кезеңге бөліп беруді – білім теңестіру әдісі деп атаймыз. Білімді теңестіру әдісі бұрында болған, бірақ осы проблемаға арналған әдістемелік әдебиеттерде сондай оқушылармен жеке консультация немесе репетиторлық әдіспен оқыту ұсынылған. Оның пайдалылық коэффициенті мардымсыз болғандықтан қазір ол әдебиеттердегі әдістер тілге тірек болудан қалды. Үлгі ретінде У функциясының графигін салуды кезеңге бөліп пайымдайық. -кезең модуль таңбасымен біріктірілген екі параболаның графигін салу. Модуль таңбасының іргесінде тұрған сызықтық функцияның графигі х =-а арқылы жазықтық екі жарты жазықтыққа бөлінеді. Оның әр біреуінде параболалардың графигі толық салынбайды. Жарты жазықтықта параболала-рдың қандай бөлігі салынатынын анықтау үшін ережені пайдаланып модулді ашу керек. Сонда х –в 0 х –в = -(х – в) = = х2 + 2а(х – в) = (х + а)2 –а2 -2ав. х –в 0 х –в = х – в = = х2 - 2а(х – в) = (х - а)2 –а2 + 2ав. 1 –кезеңде істелетін жұмыстар 6.1 –суретте көрсетілді. Соның ішінде -а, а2, 2ав кесінділерінің ұзындықтарын масштабпен байланыстырып, кесінділерді қосу ережесін сақтап салу және У фукциясының нөлдерін координат жүйесінде белгілеу керектігі 6.1 –суретте көрсетілді. жүктеу/скачать 2,26 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|