Аналитикалық химия
Қышқыл - негіздік титрлеудің қателерін есептеу
жүктеу/скачать 400,05 Kb.
|
Аналитика есеп
| 1.5 Қышқыл - негіздік титрлеудің қателерін есептеу
1.5.1 Протондық қатені ТҚ [Н+] (титрлеу қатесі) есептеуге болады ,% , (27) мұндағы V – анықталатын заттың алғашқы көлемі, мл; VD – қосылған титрант көлемі, мл; рТ –индикаторды титрлеу көрсеткіші. 1.5.2 Гидроксидтік қателікті есептеуге болады ТҚ [ОН-], % (28) 1.5.3 Әлсіз қышқылдарды толық титрлемеген кезде ерітіндіде біраз мөлшерде қышқыл молекулалық формада қалады, осының салдарынан қышқылдық қателік пайда болады. Оны келесі теңдеумен анықтауға болады (ТҚА) ,% (29) 1.5.4 Әлсіз негізді толық титрлемеген кезде негіздік қателік пайда болады, оны келесі теңдеумен есептеуге болады (ТҚВ), % (30) Есептерді шығару мысалдары. Мысал 1 Натрий және калий карбонаттарынан тұратын массасы 0,4 г қоспаны титрлеуде 22,00 мл 0,3М HCl жұмсалды. Қоспадағы Na2CO3 пен К2СО3-тің массалық үлестерін (%) есептеу қажет. Шығару
(100-ω) – К2СО3тің % -бен алғандағы мөлшері (К2СО3 үлесі) %сод = qA= qA = nA · ЭA мұндағы %сод – пайыздық мөлшері. nA · ЭA = , немесе
nA · ЭA · 100 = % сод · а
n = n = Эквивалент нүктесіндегі қоспадағы эквиваленттер мөлшері тең болады n + n = n Сандық мәндерді қоямыз + = Сонда ω = 46,12% Na2CO3 ал К2СО3-тің массалық үлесі тең болады 100 – 46,12 = 53,88% К2СО3 Мысал 2 Аммоний хлориді сілтінің артық мөлшерімен өңделді. Бөлінген аммиак 50 мл 0,5120М HCl-мен сіңірілді және ерітінді 250 мл-ге дейін сұйылтылды. Алынған ерітіндінің 50 мл-ін титрлеуге 23,73 мл 0,05М КОН (К = 0,9740) жұмсалды. Аммоний хлоридінде болған NH3 массасын есептеу қажет. Шығару
n = 250 мл-ге дейін сұйылтуды есепке алғанда n = HCl-ды тирлеуге жұмсалған және артық мөлшерде алынған КОН мөлшері n = Аммиак мөлшерін есептейміз n = n – n Немесе басқаша есептеуге болады qА = Сандық мәндерді қойып келесі нәтиже аламыз Мысал 3 Руданың 0,2 г өлшендісінен алынған FeCl2-ні титрлеуге жұмсалған К2Сr2О7 ерітіндісінің 1 мл-і темірдің 0,5%-на тура тең болатын ерітіндісінің титрі неге тең болады? Шығару
6Fe2++ Сr2О72- +14H+ → 6Fe3++ 2Сr3+ +7H2O
% = qА = 1 мл К2Сr2О7 0,001 г Fe-ді титрлейді, немесе т.к.1 , себебі 6 – әрқайсысында 3 бар екі атом Cr ТВ/А= ТВ= Сандық мәндерін қоямыз ТВ= Мысал 4 Н3РО4-тің сулы ерітіндісіндегі суперфосфаттың құрамындағы еркін Р2О5-ті анықтау үшін ол NaOH-пен титрленді, сонда NaH2PO4 түзіледі. Н2С2О4-тің 0,1035г-на NaOH-тың 25,15 мл жұмсалғанда Т неге тең болады? Шығару
Н3РО4 + NaOH = NaH2РO4+НОН
2Н3РО4 =Р2О5 + 3Н2О fэкв (Р2О5)=1/2 Р2О5 + 3Н2О = 2Н3РО4 25,15 мл NaOH-ты 0,1035г Н2С2О4-пен титрлейді 1 мл NaOH-ты x г Н2С2О4-пен титрлейді х = Бұл Т (ТВ/А) ТВ/А= ТВ= - бұл Т Т = Мысал 5 Na2CO3, NaHCO3 және NaCl тұратын массасы 0,4478 г болатын өлшендіні фенолфталеиннің қатысуында титрлеуде 18,80 мл 0,1998 М НCl ерітіндісі жұмсалды. Осындай өлшендіні метилоранждың қатысуында титрлеуде қышқылдың 40,00 мл-і жұмсалды. Қоспадағы Na2CO3 және NaHCO3 массалық үлестерін (%) есептеу қажет. Шығару
Na2CO3 + НCl = NaCl + NaHCO3 метилоранждың қатысуында Na2CO3 + 2НCl = 2NaCl + H2О + CO2 NaHCO3 + НCl = NaCl + H2О + CO2 Сонымен, қоспаны фенолфталеиннің қатысуында хлорсутек қышқылының ерітіндісімен тирлеуде қоспаның бір компоненті ғана Na2CO3 әрекеттеседі және оның мөлшерін есептеу формуламен (18) жеңіл орындалады. Сонда
Берілген реакцияларға сай метилоранждың қатысуында натрий гидрокарбонатын титрлеуге жұмсалған НCl ерітіндісінің көлемін келесі теңдеумен анықтауға болады. VHCl MO = 2VHCl фф Осыдан
Мысал 6 Пестицидтің құрамындағы формальдегид мөлшерін анықтау үшін массасы 3,017 г болатын препарат өлшендісі 50,00 мл 1 М NaOH ерітіндісімен (K=0,9022) сутек асқын тотығының қатысуында өңделді. Қыздырған кезде келесі реакция жүрді НСОН + ОН- + Н2О2 = НСОО- + 2Н2О Сілтінің артық мөлшері салқындатылғаннан кейін ТНCl = 0,03798 болатын 20,12 мл НCl ерітіндісімен титрленді. Пестицид препаратындағы формальдегидтің массалық үлесін (%) анықтау қажет. Шығару
Берілген шарттарды есепке алып әрекеттесетін заттардың молін анықтаймыз n(HCl)= Есептеу теңдеуін құрастырамыз - ωx = 20,86 % Кейде талдау барысында екі және үш орын басуды қолдану мақсатқа сай болады. Мысалы, үш рет орын басу жағдайында реакцияларды схема ретінде келесі түрде жазуға болады А,В, С, D берілген заттар. S – орын басушы ZAA + ZBB + ….→ Z1S1 +…. Z1S1 + ZCC + ….→ Z2S2 +…. Z2S2 + ZDD + ….→ Z3S3 +…. Үшінші орынбасушыны S3 титрантпен Т титрлейді Z3S3 + ZTT + … → ZPP+… Бұл жағдайда анықталатын заттың массасы мен массалық үлесін (%) келесі формулалармен есептейді %сод = жүктеу/скачать 400,05 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|