53. Ақпараттық жүйелерді пайдалану саласы бойынша классификациялау. Ақпараттық жүйелерді қолдану саласы бойынша бірнеше түрге жіктеуге болады, соның ішінде:
1. Басқарудың ақпараттық жүйелері (MIS): Бұл жүйелер ұйымдағы басқарудың әртүрлі деңгейлерінде басқару шешімдерін қабылдауды қолдауға арналған. Олар ұйымның қызметін жоспарлау, бақылау және талдау үшін қажетті ақпаратты береді.
2. Өндірістің ақпараттық жүйелері: Бұл жүйелер өндірістік процестерді автоматтандыруға, қорларды басқаруға, өндірісті жоспарлауға және өнім сапасын бақылауға бағытталған.
3. Қаржылық ақпараттық жүйелер: Бұл қаржылық операцияларды тіркеу, бухгалтерлік есеп, қаржылық басқару және қаржылық талдау үшін арналған.
4. Маркетингтік ақпараттық жүйелер: Бұл жүйелер нарықты талдау, маркетингтік науқандарды жоспарлау, сатуды басқару және тұтынушылармен өзара әрекеттесу үшін ақпарат береді.
5. Логистикалық ақпараттық жүйелер: олар жеткізу тізбегін басқаруға, қорларды бақылауға, тасымалдауға және логистикаға бағытталған.
6. Медициналық ақпараттық жүйелер: Бұл жүйелер медициналық процестерді автоматтандыруға, медициналық құжаттарды басқаруға, кездесулерді жоспарлауға және т.б.
Ақпараттық жүйелердің осы түрлерінің әрқайсысы белгілі бір пайдалану саласына бағытталған және тиісті саладағы нақты мәселелерді шешуге арналған.
54. Кибернетикалық жүйелер ұғымы. Кибернетикалық жүйелер-бұл кибернетика әдістерін қолдана отырып, өзін-өзі ұйымдастыратын процестер мен механизмдерді зерттейтін және басқаратын жүйелер. Кибернетика-бұл әртүрлі типтегі жүйелерде басқару, кері байланыс және ақпарат принциптерін қолдану туралы ғылым.
55. Ақпараттық жүйелерді динамикалық сипаттау. Ақпараттық жүйенің динамикалық сипаттамасы жүйеде уақыт өте келе болатын өзгерістер мен әрекеттерге бағытталған. Ол жүйенің компоненттерінің өзара әрекеттесуін, деректерді өңдеудің қалай жүретінін және жүйенің әртүрлі оқиғаларға қалай жауап беретінін сипаттайды.
Бірнеше аспектілері:
Процестер (процестер): жүйенің мақсаттарына жету үшін орындайтын қадамдары мен операциялары сипатталған. Бұған деректерді өңдеу, пайдаланушылармен өзара әрекеттесу және басқа ішкі операциялар кіреді.
Оқиғалар (оқиғалар): жүйеде болуы мүмкін оқиғаларды анықтау және жүйенің осы оқиғаларға реакциясы. Бұған сыртқы оқиғалар (мысалы, пайдаланушы сұраулары) және ішкі оқиғалар (мысалы, деректер күйінің өзгеруі) кіруі мүмкін.
Кері байланыс (Feedback): жүйенің өз әрекеттерінің нәтижелеріне қалай жауап беретінін сипаттайды. Кері байланыс көбінесе жүйенің жұмысын түзету және жақсарту үшін қолданылады.
Күйлер (күйлер): жүйе болуы мүмкін әртүрлі күйлер анықталады. Бұл белсенділік күйлерін, күтулерді, қателіктерді және т. б. қамтуы мүмкін.
Ресурстарды басқару: жадты бөлу және босату, желілік ресурстарды басқару және жүйелік ресурстарды басқарудың басқа аспектілері сияқты ресурстарды басқару механизмдері сипатталған.