«Қаржылық есеп» ПӘнінен оқУ-Әдістемелік қҰралы семей-2014 Мазмұны
жүктеу/скачать 255,55 Kb.
|
ФУ КАЗ
- Бұл бет үшін навигация:
- Cабақ тақырыбы : Тауарлы-материалдық құндылықтарды түгендеу және бағалау
| Бақылау сұрақтары:
Есептеудің қанша бағалау әдістері бар? ФИФО әдісіне анықтама беріңіз. Жаппай идентификация әдісі дегеніміз не? Орташа құн әдісіне анықтама беріңіз. Кері процесс қай кездерде байқалады? Cабақ тақырыбы : Тауарлы-материалдық құндылықтарды түгендеу және бағалау 1. Тауарлы-материалдық құндылықтарды түгендеу жүргізу тәртібі 2. Тауарлы-материалдық құндылықтарды қайта бағалау 1. Тауарлы материалдық құндылықтарды түгендеу-меншіктің сақталуын, құндылықтардың сапалы күйін олардың қоймалық және бухгалтерлік есепке алынуын қамтамасыз ететін бақылаудың бір тәсілі. Осы меншік нысанына қызмет түріне және жұмыстың режиміне қарамастан барлық ұйымдар мен кәсіпорындарда жүргізеді. Түгендеу комиссиясы тауарлы материалдық құнылықтардың нақты қолда барын баұылап, түгендеу тізімін жасайды. Түгендеу басталмас бұрын әрбір материалдық жағынан жауапты тұлғадан қолхат алынады, қосымша әрбір жеке атау бойынша номенклатуралық номер, түрі, тобы, сорты, саны т.б көрсетіледі. Егер кем шыққан материалдар түгендеу барысында табылса, онда оны тізімге енгізеді. Белгіленген тәртіппен рәсімделгеннен кейін түгендеу тізімін салыстыру тізімімен салыстыру үшін бухгалтерияға береді. Түгендеу кезінде келіп түскен материалдар «түгендеу кезінде келіп түскен тауарлы-материалдық құныдылықтар» деген атауымен жеке тізімге жазылады. Тізімде олар қашан түскені, кіріс құжаттардың нөмірі, күні, атауы т.б сомасы көрсетіледі. Түгендеу кезінде анықталған жарамсық немесе бүлінген материалдармен дайын өнімге тиісті актілер жасалынады. Түгендеу ұзақ уақыт бойы жүргізілген кезде, ерекше жағдайларда және кәсіпорын басшысымен бухгалтерияның жазбаша рқұсатымен ғана түгендеу процесстерінде тауарлы-материалдық қорларды материалды жауапты тұлға түгендеу комиссиясының мөлшерін өзінен босата алады. Шығыс құжаттарында түгендеу комиссиясы төрағасының қолы қойылып, белгі соғылады. Түгендеу нәтижелерін бухгалтерияда мынадай тіртіппен реттейді: артық қалдықтары мен жетіспеушіліктердің өзара есебі артық болып шыққан құндылықтар кірістелуі тиіс және олардың пайда болу себебі мен кінәлі тұлғалары анықталады; Артылып қалған құныдылқтардың сомасынан материалдар бөлімшесінің шоттары дебеттеліп, негізгі қызмет еместерден алынатын табыстары кредиттеледі. Құндылықтардың жетіспеушілігі, зияны мен бүлінуі сомасынан басқа дебиторлық қарыздар шотының құндылықтарының бүлінуінен болған жетіспеушіліктер мен зиян деген аралық шот дебеттеліп, материалдар шоты кредиттеледі. 2. ХБЕС сәйкес қорлар екі өлшемнің ең кішісімен өзіндік құнның және өткізудің таза құнымен бағалануы тиіс. Қорлардың өзіндік құнына қазіргі тұрған жеріне дейін жеткізуге кеткен шығындар мен өңдеуге, алуға жұмсалған шығындар кіреді. «тауарлы-материалдық қорлар» есебі БЕС№7 сәйкес алуға кеткен шығындарға сатып алу бағасы, шеттен әкелу бажы, жабдықтаушы ұйымдар төлеген делдалдық сыйақылар т.б кіреді. №7 БЕС тауарлы материалдық қорларды өткізудің таза құны іс-әрекет барысында көзделетін сатуы алым бағасына тең минус сатуды ұйымдастыру мен жинақтап, құрастыру шығындары алынады. Материалдар алу кезінде нақты қүны немесе есептік баға бойынша көрсетіледі. Материалдарды алудың нақты құны субъектінің осы қорларды дайындау мен жеткізу шығындарынан және сатып алу бағасынан құралады. Егер материалдарды есептеу келісім-шарттық бағалар бойынша ұйымдастырылса, онда олардың нақты құны осы бағалар бойынша материалдар сомасына қосу көліктік дайындау шығындары қосылып шығарылады. Кәсіпорын «материалдар» бөлімшесінің шоттарында есепке алған қорлардың әртүрлі сипаттары мен нысаналары болады. Оларды есепке алу осы сипаттарына біршама байланысты болып келеді. Тауарлы материалдық құндылықтарды түгендеу-меншіктің сақталуын, құндылықтардың сапалы күйін, олардың қоймалық және бухгалтерлік есепке алынуын қамтамасыз ететін бақылаудың бір тәсілі. Түгендеу комиссиясы тауарлы-материалдық құндылықтардың түгендеу тізімін жасайды. Түгендеу тізімі тауарлы материалдық нақты қолда барын көрсетеді. Тауарлы материалдық құндылықтар түгендеу тізіміне жеке атау бойынша номенклатуралық номер, түрі, атауы, сорты және саны көрсетіледі. Егер кем шыққан материалдар түгендеу барысында табылса, оны тізімге енгізеді. Түгендеу кезінде тауарлы материалдық құндылықтардың бір түрінен екінші түрге ауысуына жол берілмейді. Түгендеу нәтижелерін бухгалтерияда мынадай тәртіппен реттейді: -артық қалдықтар менжетіспеушіліктердің өзара есебі -артық болып шыққан құндылықтар кірістелуі тиіс және оларды пайдалану себептері мен кінәлі тұлғаларды анықтау; -табиғи кемуінің нормалары салдарынан нормалардың шегінде материалдық құндылықтардың жетіспеушілігін өндіріс қалдықтарына жатқызу; 2. Есеп беруде тауарлы-материалдық запастарды ашып көрсету. Шаруашылық жүргізуші субъектінің қаржылық есеп беруінде: тауарлы-материалдық запастарын бағалау үшін қабылданған есеп саясатын, тауарлы-материалдық запастарының жіктемесі бойынша баланстық құнын, егер де тауарлы-материалдық запастардың өзіндік құны «Лифо» әдісімен анықталатын болса, онда олардың ең аз сомасымен және балансы бойынша арасындағы айырмашылығын ашып көрсетеді. «Фифо» әдісінің немесе орташа таза құнынығ нәтижесін ТМҚ сатылған өзіндік құнын, жыл соңындағы міндеттемелер үшін кепілдік ретінде қойылған ТМҚ баланстық құнын т.б. мәліметтерін ашып көрсетуге болады. жүктеу/скачать 255,55 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|