Ашық тәрбие сағаты. Тақырыбы:"Адамдардың табиғатсыз күні жоқ, оны айтуға табиғаттың тілі жоқ." 8ә сынып

Сарыағаш ауданы

"№110 жалпы орта мектеп" коммуналдық мемлекеттік мекемесі.

Ашық тәрбие сағаты.

Тақырыбы:"Адамдардың табиғатсыз күні жоқ, оны айтуға табиғаттың тілі жоқ." 8ә сынып

2017-2018 оқу жылы

Абай ауылы

"Табиғат адам үшін жаратылыпты, бар қызық табиғаттан таратылыпты"

Тақырыбы: "Адамдардың табиғатсыз күні жоқ, оны айтуға табиғаттың тілі жоқ."

Мақсаты:

1. Оқушыларға қазіргі таңдағы адамзат баласының алдындатұрған экологиялық проблемалар туралы түсініктерін қалыптастыра отырып, экологияның астарында отанға сүйіспеншілік, қазақи ұлт-дәстүрлік, діни ұғымдар жатқанын ұғындыру және экологиялық тәрбие беру.

Көрнекілігі: Қазақстан картасы, табиғат туралы өлең шумақтары, Абай ауылымыздың көрінісі, интерактивті тақта.

Сабақта орыс, ағылшын, химия, география, тарих пәндерімен тығыз байланысын көрсету.

а) Биогаз

б) Парник эффектісі

в) Озон тесігі

г) Қышқыл жаңбыр
Сабақтың өтілу барысы:
1- жүргізуші: Құрметті ата-аналар мен ұстаздар және оқушылар қош келдіңіздер.
2- жүргізуші: "Адамдардың табиғатсыз күні жоқ, оны айтуға табиғаттың тілі жоқ" - атты ашық тәрбие сағатымызды ашық деп жариялаймыз.
1- жүргізуші: "Табиғат адам үшін жаратылыпты, бар қызық табиғаттан таратылыпты",- деп С.Торайғыров атамыз айтқан екен.
2- жүргізуші: Ей,табиғат шеберсің-ау, шеберсің.

Көрмегенді көрсетесің, берерсің.

Ұлан ғайыр байлығымды міс етпей.

Аш көзденген адамдарға не дерсің.

Қазіргі кезеңде адам мен қоршаған ортаның қарым-қатынасы күрделене түскені мәлім. Жершарындағы халық санының жедел өсуі мен өндіргіш күштердің күрт дамуы адамның табиғатқа ықпалын күшейтті.

Әсіресе ХХ ғасырдың екінші жартысынан бастап, адаммен табиғат арасында жаңа жағдай қалыптасты. Адамзат қажетті шикізатқа сұраныс материалдық өндірістің көлемін арттырады. Жер қойнауы мен мұхит байлығы жедел игеріле бастады.

" Табиғатқа бағынбаймыз, оны өз игілігімізге айналдырып білмесін тартып аламыз", деген көз қарас қалыптасты.Мұның барлығы жер бетіндегі тіршілікке тигізетін әсері табиғаттың өзіне тән құбылыстардан- табиғи өзгеріс пен жел, су тасқыны, жер сілкінісі әсерінен әлдеқайда түсті.

Республика аумағын бірнеше экологиялық аудандар тобына бөлуге болады.

- Экологиялық жағдайы нашар аудандар: ядролық полигон, Арал маңы, мұнай-газ, металлургия, көмір кен орындары, өнеркәсіптік қалалар.

- Экологиялық жағдайы орташа аудандар.

- Экологиялық жағдайы салыстырмалы жақсы аудандар.

Қазақстанның экологиялық ахуалы нашар аймақтары: Арал, Каспий, Балқаш. Еліміз табиғат байлықтарын дұрыс пайдалану мәселесіне зор көңіл бөліп, 1918 жылдың өзінде-ақ табиғатты қорғайтын арнаулы комитет ұйымдастырылады. Соның нәтижесінде табиғат байлықтарын дұрыс пайдалануға және қорғауға бағытталған алғашқы заңдар қабылданды.

Көкшетау, Іле, Жоңғар- Алатауы, Алтай Қазақстандағы маңызды рекреациялық аудандарға жатады.

1962 жылы 16 маусымда ҚазақКСР жоғары кеңесі "Президиумінің", "Қазақстанның табиғатын қорғау" туралы жарлығы шықты. Жарлықта пайдалы қазбалары, суды ормандар мен құстарды, атмосфералық ауаны, топырақты сирек ландшафтылар және т.б. қорғау қарастырылды.
Мұғалім: Енді балалар экранға назар аударып, табиғат туралы ұғымдарға тоқталайық !


Құстар

Ауа

Адам






Су

Жануаррлар




Жер

Табиғат

Өсімдіктер


1) Абдрасилов Жанар:

The Months of the Year

Jnnary brings show,

Makes the toes and finders glow

February bring the rain,

Thaws the frozen pods again

Maren brings breezes loud and shrill

Stirs the fascing daffodil,

April brings the primrose sweet,

Scatters daisies at our feet

May brings flocks of pretty lambs,

Skipping by their fluky dams

бәріміз brings tulip ,lilies ,roses,

Fills the children's hands with posies.

Strawberries and gully-flowers

Табиғат әсемдіктің төркінісің,

Ән салам бір сенің көркің үшін.

Жан-жануар тойының бір өзіңе,

Сенен алып тұрғандай тар тынысым.

Табиғаттан бабамыз ала берген секілді.

Дархандықты қазаққа дала берген секілді.

Ерлікті, ерлікті желден алған секілді.

Мөлдірлікті көгілдір көлден алған секілді.
4) Шайзақов Тұрсынбек:

Summer is over, winter comes -

Showy mornings and cold thumbs,

Still we fing the running brooks

Jn the picture story-books.
5) Ағабекова Алия:

Мыңдаған жыл қуандырды біздерді.

Табиғатқа жаны ашыған ғалымдар

Қорғау үшін шығарды ғой кқп заңдар.

Пайда болды экология ғылымы.

Табиғат үй оны аялап қорғаңдар!

"Адамдардың табиғатсыз күні жоқ, оны айтуға табиғаттың тілі жоқ."

Ей адамдар!

Қалай ғана қатыгездік жасайсың

Ол анаң ғой, ал сен кенже ұлысың. -деп ақын М.Мақатаев атамыз айтып кеткен

Табиғатты қорғайық бәріміз!

Салауатты күн кешейік бәріміз.

Үлкен, кіші, жасымызда, кәріміз.

Thirty days has September,

April, June and November .

February has twenty-eight alone

All the ret have thirty- one.

But leap year coming once in four

Gives February one day more.
7) Анар Балнұр:

Қырға шыққам баяулап жел еседі,

Тілін ұқсаң табиғат сенімен тілдеседі.

Оян, достарым, жолыңда, көкке өрле.

Жер-Ананың қорғаушысы сен деседі,
7) Дауылбаев Мұхамеджан:

Spring is green.

Summer is bright,

Autumn is yellow.

Winter is white,

The show is falling.

The wind is blowing,

The ground is white,

All day and night
8) Сарсенова Гүлнұр:

Кеше де, бүгінде, ертең де,

Табиғаттың қорғаушысы тірегі де, көзі де,

Бір өзіңсің- адамдар

Болсын мәңгі есіңде!
1- жүргізуші: Маржан мына келген қонақтарға Экологиялық проблеманың келіп шығы себептерін келтірейік
2- жүргізуші: Жарайды мүмкін экологиялықпроблумамыз шамалы жеңілдер.
1- жүргізуші: Айжан атмосфераны ластайтын объектілерді аташы?

Жағатын отын, автокөлік, өндіріс орындары, гербицид, пестицидтер т.б.

Отын толық жанбаған кезде атмосферада қатты бөлшектер-күйе, шаң, күл түзеді және улы компоненттер көмірқышқыл газы.SO3,Pd, NO2, т.б. түзеледі

Механикалық, химиялық, биологиялық.

Топырақтың пестицидтер, гербицид дефолианаттармен ластанады.

Биогаз-жануарлардың қалдықтарын және тұрмыстық қалдықтарды өңдеу арқылы алынатын жанғыш зат (метан).

Атмосфера көмірқышқыл газы көбеюі және беті климатқа жылылық әкеледі.Жылылық пайда болуы хлор, фтор, метанды (фреон) заттардың көбеюі арқылы да болады.

Нитраттардың адам ағзасындағы зияны жоқ.Шектегі микрофлоралар арқылы нитраттар, нитриктер айналасы, ол зиянды.Нитраттар зиянды, олар қандағы оттекті тасымалдауды қиындатады, әрі концерогенді заттар түзеді.

Стросфераның астындағы азон қабаты ультра күлгін сәулені ұстап қалады.Озон қабатын ыдырататын заттар-озон оксиді, хлор, сутек, фрондар.

Радиоактивті заттар, пестицидтер, ниттраттар, ниттриттер.

Нормадан тыс азотты тыңайтқыштарды беру әсерінен болады.

Автомобиль жүргенде ауаға әсері қандай?

Автомобиль жүргенде ауаға азот, көміртек, күкірт оксидтері, альдегиттер және хлор, бром, фосфор, қорғасын элементтері бөлінеді.
2- жүргізуші: Білесің бе Жанар бензиннің қай түрі ауаға көп зиян келтіреді?

Этилденген бензин-бұларға антидетонатор ретінде қорғасын қосылады .Яғни тетраметил қорғасын, тетраэтил қорғосын.Бұл бензин түтіні, газы улы.

Ол қалай пайда болады?

Ауаға көп мөлшерде көтерілген азот күкірт окситтері ауадағы су бумен қосылып, қышқыл түзеді. Қышқыл жаңбырлар жауады.
2- жүргізуші: Ақерке келген қонақтарға экологиялық проблеманың келіп шығуын түсіндіре алдық па сенің ойыңша ?
1- жүргізуші: Ия Абылай бірақ, тақырып жайында мақал айта кетсек тамаша болар еді.
2- жүргізуші: Онда мен бастайын, достар қоштасын.

-Судыңда сұрауы бар.

-Өшпейтін өмір жоқ, сынбайтын темір жоқ.

- Қарға сұңқар болмас, Есек тұлпар болмас.

- Жеріне қарай егін ек, Жолыңа қарай жүгін жек.

-Қарағайға қара тал өсір, Құрбысына қарап бала өсір.
2- жүргізуші: -Табиғат адамзаттың өмір нәрі, Қажеттінің табылар содан бәрі.

- Тазалық денсаулық кепілі.

- Бір тал кессең, он тал ек.
1- жүргізуші: Ой жарайсыңдар, жарайсыңдар.

Ендігі кезегімізді музыкалық бағдарламамызға берейік.