Қазақ халқының СƏулет өнері ежелгі қҰрылыстар
жүктеу/скачать 4,98 Mb. Pdf көрінісі
|
СЕН БІЛЕСІҢ БЕ 501-600
- Бұл бет үшін навигация:
- Қашаубаев Əмipe
| ҚАЗАҚ ХАЛҚЫНЫҢ
ƏН-КҮЙ ӨНЕРІ Кенен Əзірбаев Кенен Əзірбаев (1884 – 1976) – халық ақыны, Қазақстанның еңбек сіңірген өнер қайраткері. Ол Жамбыл облысында дүниеге келген. Əкесі – Əзірбай, шешесі – Ұлдар əнші жəне домбырашы адамдар. Жасынан бойына өнер дарыған Кенен əн-жырға құмар болады. Ол он бір жасынан өлең, əн шығара бастайды. Тырнақ алды туындылары – «Бозторғай», «Көкшолақ», «Қордай». Айтыс өнеріне ерте араласып, дастан жырын да жырлайды. Жамбыл, Балуан Шолақ, Шашубай сияқты белгілі əнші-ақын, композиторлардан үлгі-өнеге алған. Жыр алыбы Жамбылмен жарты ғасырдай бірге жүрген. К.Əзірбаев халқымыздың ауыз əдебиеті нұсқаларын есіне мол сақтаған. Оның айтуымен жазып алынған фольклорлық мұралар Əдебиет жəне өнер институтының қолжазба қорында сақтаулы. Қашаубаев Əмipe Қашаубаев Əмipe (1888 – 1934) – қазақтың атақты əншісі. Шығыс Қазақстан облысының Абыралы ауданына қарасты Дегелең тауының етегінде дүниеге келген. Кедей шаруа жанұясында туып-өскен. Жастайынан əншілік өнерпаздығымен жұрт аузына ілігіп, ел аралап əн салып, қараөткелдік Сəтмағамбет, Ғазиз, баянауылдық Жаяу Мұса, Қали Байжанов, керекулік Майра Уəлиқызы сияқты арқалы əншілермен танысып, өнерін шыңдай түседі. 1924 жылы Семейде өткен өнерпаздар байқауында Қали Байжановпен бipгe бас жүлдеге ие болады. Мұнан кейін əншілік даңқы алысқа жайылып, 1925 жылы Парижде өткен Дүниежүзілік көрмеде қойылатын этнографиялық концертте екінші орын алып, күміс медаль иемденеді. Əміре – шет елде өнер көрсеткен тұңғыш қазақ əншісі. Арнайы шақыртумен Мəскеу консерваториясының залында қазақ əндерін шырқайды. Сол жылы Германияның Франкфурт қаласында өткен Халықаралық музыкалық көрмеде концертке қатысып, ерекше көзге түседі, қазақтың өpeci биік əншілік өнеріне əлем тыңдаушыларының көзін жеткізеді. Əміре əнші ғана емес, қазақтың ұлттық театр өнерінің негізін қалаушылардың бірі болды. 1925 жылы Қызылордада ашылған жаңа театр труппасына қабылданып, «Еңлік – Кебекте» Жапалдың, «Айман – Шолпанда» Жарастың рөлін ойнайды. Концерттік қойылымдарға жиі-жиі шығып, халықтың əн өнерін насихаттауға айрықша үлес қосады. |