Ќазаќ мемлекеттік ќыздар педагогика институты
Микроскоптың ұлғайтуын анықтау
жүктеу/скачать 2,57 Mb.
|
1-11 лаб ОптикаКазакща
10
| Микроскоптың ұлғайтуын анықтау.
Ұсақ денелерді үлкейтіп көрсететін құрал микроскоп делінеді. Микроскоптың сыртқы көрінісі және оптикалық схемасы 4-суретте көрсетілген. Микроскоптың негізгі бөлімі труба. Трубаның цилиндр тәрізді бөлімі тубус деп аталады. тубустың төменгі ұшында объектив орналасады. Қарапайым микроскоптардың бұл бөлімдері жеке линзалардан жасалады, ал осы күнгі күрделі микроскоптардың объективтері мен окулярлары центрленген оптикалық системалар болып келеді. Окуляр мен объектив тубуске оңай кигізіліп, оңай алынатындай етіп жасалады. Тубус микроскоптың штативінің колонкасына кигізіледі. Микрометрлік винттің көмегімен тубус жоғары төмен қозғалады. Зерттелетін денені қоятын горизонталь бағытта және тубусты айнала қозғалатын ортасы тесік үстелше бар. Зерттелетін денеге жарық үстелшенің астында орналасқан бір беті жазық, екінші беті ойыс айна арқылы түседі. Сыртқы жарық көзінен келген жарық айнадан шағылып үстелшенің үстіндегі денеге түседі. Егер зерттелетін дене өте ұсақ болса, оған түсіретін жарық тығыз болу керек, яғни сырттан түскен жарықты зерттелетін денеге топтау керек. Ол үшін екі линзадан құралған кондесор қолданылады. Микроскоптың үстелшесіне әр бөлігінің құны 0,1 мм-ге тең микрометрлік шкала орналастырылады да, оның айқын суреті табылады. Әр бөлімінің құны 1 мм-ге тең, екінші бір шкала микроскоптан жақсы көру қашықтықта орналасады. Микроскоптың осіне 450 қиялап, окуляр үстіне шала мөлдір айна немесе жіңішке саңлауы бар қойылады. Сонда мм-лік шкаланың бөліктері объектив, окуляр және айнадағы саңылау арқылы көрінеді. Сонда бақылаушыға бір мезгілде әрі микроскоптың астында тұрған микрометрлік шкаланың, әрі айнадан шағылған миллиметрлік шкаланың суреті көрінеді. Бұл екі шкала қашықтықта көрінгендіктен, олардың көріну бұрыштары да бірдей болады. егер мк-лік шкаланың n1 бөлігі мм-лік шкаланың n2 бөлігіне дәл келсе, онда -ге тең болады. Мұнда - микроскоптың бұрыштық ұлғайтуы. Микроскоптың сызықтық ұлғайтуы болады. , сондықтан . Өлшеу нәтижесіне таблица құрылады. Және өлшеу жұмысының қателігі есептеледі. у1 - объективтегі зерттелетін дененің суреті, у2 - үлкейтілген жалған суреті. Бақылау сұрақтары 2.6.1. Көру трубасындағы сәулелер жолын көрсет. Кескін қалай алынады? 2.6.2. Микроскоптағы сәулелер жолын көрсет. Кескін қалай алынады? жүктеу/скачать 2,57 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|