тәрбие процесінің қайсыбір жағының негізгі
сипаттамасы.
Көрсеткіштер критерий қырларының, оның бөліктерінің бірі және
қайсыбір белгілер, «деңгейлер» қандай деңгейде дамығанын көрсетеді.
Ал,
тәрбиелік
–
жинақталған
түрінде
адамның
әлеуметтік
қарым-қатынастарының жүйесін бейнелейтін, тұлға сапаларының жиынтығын
сипаттайтын тұлғаның кіріктірілген қасиеттері.
Тәрбиеленушілердің тәрбиелік деңгейінің көрсеткіштері:
- ойлау, оқиғаларды дербес талдау қабілеттерін қалыптастыру, әлем,
азаматтық-саяси даму туралы білімді жинақтай алу;
- адамгершілік-эстетикалық тәрбие беру, адамгершілік
нормалар,
ережелер, сенімділік, ізгілік сана, түсіністік, эмпатия;
- жеке тұлғаның бағыттылығы, бала іс-әрекеті мен мінез-құлқының
тұрақты басымды мотивтерінің болуы;
- жеке тұлғаның өзіне, қоғамға деген қарым-қатынасының болашаққа
бағытталғандығы, іс-әрекетін өзіндік ұйымдастыруға және мінез-құлқын
өзіндік реттеуге қабілеті, әлеуметтік толыққандықтың көрінуі, тұлғаның өзінің
моральдік санасы, мінез-құлықтарының еріктігі;
- ұжымда тәрбиеленушінің бір-біріне, өздеріне, мұғалімге, мектепке,
ата-анасына қарым-қатынастарының нақты өзгеруі, яғни олар бір-біріне
қайырымды бола түседі, шеттетілген тәрбиеленушінің досы пайда болады,
нашар оқитын тәрбиеленушінің өзіне деген сенімі нығаяды.
П.П.Блонский «Ғылыми психология очерктері» деген еңбегінде:
«Адамның тәртібін өлшеуге болады. Барлық нәрсе өзгереді, сондықтан қанша
өзгергендігін өлшеу керек» – дегендей, тәрбиеленушінің тәрбиелік деңгейі күн
сайын, сағат сайын тексеріледі. Тәрбиеленушінің әрбір іс-әрекеті, тәртібі,
үлкендермен қарым-қатынасы тәрбиелік деңгейін сипаттайды. Олардың
тәрбиелік деңгейіне дұрыс баға беру үшін өмірдегі, сабақтағы, сабақтан тыс
кездегі, қоғамдық пайдалы іс-әрекеттегі тәртібіне нақты баға беру керек. Ол
үшін ұзақ уақыт және әртүрлі әдіс-тәсілді пайдалану қажет.
Достарыңызбен бөлісу: |