Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі ы. Алтынсарин атындағЫ Ұлттық білім академиясы
жүктеу/скачать 2,84 Mb. Pdf көрінісі
|
12-letka 1 2021
| ТЕОРИЯ И ПРАКТИКА ВОСПИТАНИЯ
Г.А. Ягодин тұлғаны үздіксіз білім берудің негізгі жүйе құраушы факторы ретінде таным мен қайта құрудың жаңа биіктеріне тұрақты және тұрақты көтерілу процесінің мақсаты мен түпкі нәтижесі деп санайды [3,]. Б.С. Гершунский үздіксіз білім берудің мәнін жасына, бастапқы алған кәсібіне, мамандығына, тұрғылықты жеріне қарамастан, жеке ерекшеліктерін, мотивтерін, мүдделерін, құндылықтарын міндетті түрде ескере отырып, тұлғаның жан-жақты үйлесімді дамуы үшін қажетті жағдайлар жасау процесі ретінде түсіндіреді [4,]. Теориялық зерттеулерді талдау көрсеткендей, бүгінгі таңда психологиялық- педагогикалық әдебиетте кеңістік пен уақыт бойынша үздіксіз білім алуға деген көзқарас кеңінен ұсынылған. Осы тәсілге сәйкес, үздіксіз кәсіптік білім беру – бұл өмір бойы адамдарға білім берудің жүйелі ұйымдастырылған процесі, бұл әр адамға әлеуметтік байланыстар жүйесіндегі әртүрлі әлеуметтік-экономикалық рөлдерді сәтті орындау үшін қажетті білімді алуға, жаңартуға және кеңейтуге мүмкіндік береді, ол үшін білім беру траекториясын таңдайды. Жеке тұлғаның қажеттіліктері мен қоғамның білім беру қажеттіліктерін толық көрсетеді. Үздіксіз білім беру дегеніміз – бір -бірін өзара толықтыратын және өмірдің әртүрлі кезеңдерінде білім беру жүйесінде өндірісте саналы оқу әрекеттермен айна- лысуды білдіреді. Үздіксіз білім беру әрекеті жеке тұлғаның барлық қабілеттерін дамытуға, соның ішінде әртүрлі әлеуметтік және кәсіби міндеттерді орындауға үйрету, сондай-ақ әлемдік деңгейде қоғамның әлеуметтік дамуына қатысуға үйренуге және соған дайындауға бағытталған. Бұл түсіндіруде үздіксіз білім берудің негізгі идеясы – адам- ның жеке басының дамуы. Өмір бойы білім алу және кәсіби жетілдіру қажеттілігі адам қыз- метінің барлық салаларына, соның ішінде педагогикалық қызметке де қатысты. Адам қызметінің әртүрлі салаларында кәсіпқойдың бейнесіне деген көзқарастың өзгеруімен мұғалімнің кәсіпқойлығына қойылатын талаптар өзгереді. Қазіргі заманғы мұғалім бірқатар кәсіби және жеке маңызды құзыреттерге ие болуы керек, олардың арасында өзін-өзі жетілдіруге және өзін-өзі дамытуға үйрету маңызды. Үздіксіз педагогикалық білім беру және кәсіби даму мәселелеріне арналған ғылыми әдебиеттерде (С.Г. Вершловский, Г. Л. Ильин, И.А. Колесникова, Л.М. Митина, Е.И. Рогов және т. б.) кәсіби білім беру мен даму процесінің маңызды міндеттері педагогты үнемі өзгеріп отыратын экономикалық, әлеуметтік, кәсіби қызмет жағдайларына бейімдеу және жеке-кәсіби даму мен педагогтарды кәсіби шеберлік деңгейіне дейін жетілдірудің оңтайлы жағдайларын жасау болып табылады. Мұғалімнің кәсіби дамуы педагогикалық жұмыста кәсіби маңызды және жеке қасиеттер мен қабілеттерді, кәсіби білім мен дағдыларды біріктіруді және іске асыруды қамтиды. Бұл жағдайда мұғалім жаңа тәжірибе мен білімге ашық. Мұғалімнің жеке дамуының кәсіби әл-ауқатқа әсері мұғалімнің жеке басының өзін-өзі дамыту факторларын, өзіне тұлға ретінде қарауды ескереді. Субъект тек қозғалыста ғана емес, сонымен бірге бұл қозғалысты дамудың өзіндік векторы процесінде «өзі» шығарады деген тұжырым дұрыс. Осы мәселені зерттей отырып, келесі қорытынды жасауға болады: 1. Педагогикалық жетілдіру мен өсудің негізі – бұл өзін-өзі дамыту принципі, ол адамның өз өмірін кәсіби қайта құру пәніне айналдыру қабілетін анықтайды. Кәсіби және жеке өзін-өзі дамытуды зерттеу оның көздерін талдауды, даму факторларын Сурет №1. Кәсіби білімнің үздіксіздігі ұғымының компонеттері |