Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі шәКӘрім атындағы семей мемлекеттік

5В020500 - «Филология: қазақ тілі »

СЕМЕЙ

1 ҚҰРАСТЫРЫЛҒАН

Ақтанова А.С. – қазақ тілі мен әдебиеті кафедрасының доценті, ф.ғ.к.

_____________ «___» ___________20___ жыл.

2.1 Қазақ әдебиеті кафедрасының отырысында қаралып, талқыланды.

Хаттама №___ «___» ___________20___ жыл.

Кафедра меңгерушісі _______________ Ақтанова А.С.

2.2 Филология факультетінің оқу- әдістемелік бюросында талқыланып, бекітілді.

Хаттама №___ «___» ___________20___ жыл.

Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінде бекітілді.

Хаттама №___ «___» ___________20 ___жыл.

ОӘК төрағасы _________________Искакова Г.К.

1. 
   Қолданылу аймағы
   

Халық ауыз әдебиеті – балалар әдебиетінің бастау көзі. Балалар әдебиеті – қазақ әдебиетінің өскелең бір бұтағы. Оның өсу, өркендеу, даму жолдары бар. Алғашқыда жалпы әдебиеттік мұралармен бірге дамып келсе, соңынан өз алдына дараланып, өз ерекшеліктерімен таныла бастады. Балалардың жастық, білімділік ерекшеліктері еске алынды. Балалар әдебиеті балаларға тәлім – тәрбие, білім беретін өмір оқулығына айналды.

Балалар әдебиетінің негізі – ауыз әдебиетінде. Сондықтан балалар әдебиетін зерттегенде халық ауыз әдебиетінен аттап өтуге болмайды. Өйткені, халық ауыз әдебиеті – балалар әдебиетінің алтын қоры, алтын бесігі. Оқу жасына дейінгі балалар, оқушылар ертегілерді тыңдауды өте жақсы көреді. Ертегілердегі ғажайып оқиғалар, қызықты тартыстар мен түрлі егестер, тапқырлық пен айлакерліктер, зұлымдық әрекеттерге қарсы күрескен қажырлы адамдардың қиян кескі батырлық істері оларды таң-тамаша етеді. Мектеп оқушылары батырлық жырларды аса сүйсініп, оның ішіндегі жағымды кейіпкерлерге еліктей отырып, қызыға оқитындығы сондықтан.

Балалар фольклорындағы сөз өнерінің әдемі кестелері, мазмұнды терең ойлары, парасатты тұжырымдары олардың сөздік қорын байытып, мағыналы да мәнерлі сөйлеуге жаттықтырады. Тек бұл емес, халықтық шығармалар ішіндегі әр жақты айқын образ, оқиға барысының қызықты бола беруі, әдемі қисын, жақсы ұйқас – бәрі де балаларды қуантып, әсер беріп, ойын шыңдап отырады. Балалар әдебиетін мектепте әдебиетті оқыту әдістемесінде қолданады. Сондықтан балалар әдебиеті пәнін бастауыш оқыту әдістемесі мамандығына оқытудың маңызы зор.

2. 
   Нормативтік сілтемелер
   

• 
  ҚР МЖМБС 5.04.019 – 2011. Жоғары білім. Бакалавриат. Негізгі ережелері;
  
• 
  ҚР МЖМБС 6.08.067-2010 Жоғары білім. Бакалавриат. 5В010200 «Бастауыш оқытудың педагогикасы мен әдістемесі» мамандығы;
  
• 
  ҚР МЖМБС 5.03.006-2006 ЖОО білімді бақылау мен бағалау;
  
• 
  ҚР МЖМБС 5.03.007-2006 Кәсіптік- білім беру бағдарламалары. Негізгі ережелері;
  

• 
  ЖОО ағымдық үлгерімді бақылау, аралық және қорытынды аттестациялауды жүргізудің типтік ережелері. ҚР БҒМ 16.03.2011 ж. №94 бұйрығы;
  
• 
  Қашықтықтан оқыту технологиялары бойынша оқытуды ұйымдастыру ережелері Бұйр.01.01.2006.
  
• 
  ҚР МЖМБС 2.3.4.01-2010 Қашықтықтан оқыту технологиялары бойынша оқытуды ұйымдастыру ҚР Үкіметінің 19.01.2012 ж. №112 қаулысымен бекітілген;
  

3. 
   Жалпы жағдайы
   

Курстың теориялық бөлімінде «Балалар әдебиеті» пәнінің ғылым ретінде танылуы, оның ғылымдар арасында алатын орны, басқа ғылым салаларымен байланысы, оның зерттеу әдістері жайлы мәліметтер беру, семинар сабақтары және зертханалық сабақтары теориялық материалдарды меңгеруді қамтамасыз етеді.

• 
  Балалар әдебиеті пәнін игеру барысында студент бала тәрбиесінің күрделілігі мен маңызын жете түсініп, ұстаздың этикет пен мәдениет деңгейінің жоғары болуын үнемі назарда ұстауы тиіс. Балалар әдебиеті пәнінің тарихын терең меңгеріп, оның өкілдерінің шығармаларымен толық танысу.
  
• 
  Пәнді ұйымдастыру кезінде оқушылардың жас ерекшелігіне айрықша көңіл бөлуді студенттерге ескерте отырып, игерту.
  
• 
  Студенттердің, болашақ маман иелерінің өздері оқытатын оқушылардың психологиялық ерекшеліктерін үнемі назарларында ұстауға, балалармен қарым-қатынасты үйлестіре білуді үйрету.
  

4. 
   Пайдаланылатын әдебиеттер және ресурстар
   

1. 
   Ш. Ахметов, Қазақ совет балалар әдебиеті, Алматы, 1976 ж.
   
2. 
   М. Әуезов, Әдебиет тарихы, Алматы, 1991 ж.
   
3. 
   Ә. Қоңыратбаев, Қазақ әдебиетінің тарихы, Алматы, 1994 ж.
   
4. 
   Б.Ыбырайым, Сырлы әлем /қазіргі қазақ балалар прозасы/, А. 1997
   
5. 
   Қазақ әдебиетінің тарихы, ІІІ том, Алматы, 1979 ж.
   
6. 
   М. Ғабдуллин, Қазақ халық ауыз әдебиеті, Алматы, 1996 ж.
   
7. 
   Б.Қапасова, Қазақ балалар лирикасы /60-90ж.ж./ Павлодар, 2004ж
   
8. 
   А.Ақтанова. Қазіргі қазақ балалар драматургиясы. Семей, 2008ж.
   
9. 
   Қ.Баянбаев, Қазақ балалар кітапханасы. Алматы, 1991ж.
   
10. 
    Қ.Матыжанов, Бөбектерге арналған фольклорлық поэзия жанры. Алматы, 1990ж.
    
11. 
    С. О. Садырбаев Қазақ халық ауыз әдебиеті, хрестоматия, Алматы, 1992 ж.
    

1. 
   Ш. Ахметов «Қазақ балалар әдебиеті» /хрестоматия/, Алматы, 1974 ж.
   
2. 
   С. Қирабаев, «мектеп және қазақ әдебиеті», Алматы, 1979 ж.
   
3. 
   Қ. Ергөбеков, «Мейірім шуағы», Алматы, 1985 ж.
   
4. 
   С. Көбеев, «Орындалған арман», Алматы, 1954 ж.
   
5. 
   Ы. Алтынсарин, «Таза бұлақ», Алматы, 1988 ж.
   
6. 
   А. Құнанбаев, ІІ томдық өлеңдері мен аудармалары, Алматы, 2002
   
7. 
   Абай тағылымы, Алматы, 1986 ж.
   
8. 
   Абай өлеңдері, Алматы, 1996 ж.
   
9. 
   Ә.Табылдиев. Халық тағылымы. Алматы, 1992ж.
   
10. 
    Қ.Мырзалиев. Қазақ балалар кітапханасы. Алматы, 1984ж.
    

5. 
   Пәннің мазмұны мен модулге бөлінуі
   

6. 
   СӨЖ-дің тақырыбы мен мазмұны
   

7. 
   Пәнді оқытуға арналған әдістемелік нұсқаулар
   

8. 
   Курстың форматы
   

9. 
   Курстың саясаты
   

• 
  студент білім беру порталын үнемі қарап, тәжірибелік жұмыстар мен СӨЖ талаптарын орындауда белсенділік танытуы тиіс;
  
• 
  студент конспект бойынша дәрістің теориялық материалдарын оқып үйренуі тиіс;
  
• 
  студент СӨЖ-ді кесте бойынша орындау тәртібін және берілген формада оқытушыға тапсыру ережелерін қатаң сақтауы тиіс;
  
• 
  өз бетінше кітапханада және үйде дайындық жасауы тиіс;
  

• 
  Жұмысты белгіленген уақытында тапсырмау – бағасын 5 баллға кеміту
  

2-ші рейтинг (қорытынды) бақылау қорытындысын шығару кезінде студенттің 8-15 апталар аралығында жинаған ұпайлар саны есептелінеді.

Егер 2-ші рейтинг бақылау бағасы 30 баллдан төмен болса, рейтингті жоғарылатуға жіберілмейді. Бұл жағдайда 2-ші РБ бағасы қорытынды бақылау бағасы болып табылады. Қорытынды рейтинг бақылау 15 аптада қойылады.

Егер қорытынды РБ нәтижесі бойынша рейтинг 30 баллдан кем болмаса, студент емтиханға жіберіледі.

10. 
    Бағалау критерийлері
    

Дербес компьютерде жұмыс істеудің нәтижесінде алынған машықтар пән бойынша жеке тапсырмалардың орындалуының дұрыстығымен бағаланады.

Қорытынды бағалауға:

Ағымдық бақылау – 60%

Емтихан - 40%

Қорытынды бағалау келесі формула бойынша есептелінеді:

мұндағы: ИО - қорытынды бақылау;

Р1 – бірінші аралық бақылау бағасының сандық эквиваленті;

Р2 – екінші аралық бақылау бағасының сандық эквиваленті;

Е – емтихан бағасының сандық эквиваленті.

Қорытынды баға осы курс бойынша алған нәтижелерге сәйкес төмендегі бағыттар бойынша бағаланады:

1. 
   ағымдық бақылау (макс. балл-30)
   
2. 
   аралық бақылау (макс. балл-30)
   
3. 
   қорытынды емтихан (макс. балл-40)
   

Оқу курсын бітіргеннен кейін қорытынды бақылау формасы – бақылау сұрақтарына жауап беру.

11. 
    Студенттердің білімін бақылау сұрақтары
    

17. А.Байтұрсыновтың қазақ балалар әдебиетіне қосқан үлесі.

18. “Қырық мысал”, “Маса” жинақтарының әлеуметтік санаға әсері.

19. “Тіл құралы”, “Әдебиет танытқыш” еңбектерінің қазақ тіл білімінің, әдебиеттану ғылымының негізін салуға қосқан үлесі.

20. Ж.Аймауытовтың ағартушылық, педагогикалық бағыттағы ғылыми еңбектерінің мәні.

21. Психология, әдістеме, эстетика саласынан жазған ғылыми еңбектерінің танымдық негізі.

22. Балалар әдебиетіне қосқан үлесі.

23. Қазақ кеңес балалар әдебиеті.

24. Қоғамдық-тарихи жағдай. Көрнекті балалар ақын-жазушылары.

25. Балаларға арналған туындылардың идеялық-тақырыптық негізі.

26. М.Әуезов және балалар әдебиеті.

27. Өмірі мен жазушылық қызметі.

28. “Жетім” әңгімесі мен “Көксерек” повестерінің көркемдік-эстетикалық табиғаты.

29. Ұлы Отан соғысы жылдарындағы балалар әдебиеті.

30. Кеңес халықтарының ерлік істерінің балалар әдебиетіндегі көрінісі.

31. Негізгі тақырып, идея бірлігі, ұлттық рух көрінісі.

32. Ғ.Мүсіреповтің “Қазақ солдаты” романының тарихи-көркемдік ерек шеліктері.

33. Новеллаларындағы бала тағдыры үшін күрескен ана бейнесі.

34. “Қазақ солдаты” романының балалар әдебиеті тарихында алатын орны.

35. Бала психологиясы мен эстетикалық мұратын, ой-арманын бейнелеудегі жазушы шеберлігі.

36. Қазіргі балалар поэзиясы.

37. Қазақ әдебиетінің стиль, жанр, түр жағынан күрделенуі, түрленуі. Шығармашылық ізденістер.

38. Балалар әдебиетінің бағыты, басты міндеті.

39. Қ.Мырза Әли шығармаларының идеялық-тақырыптық негізі.

40. Балаларға арналған өлеңдерінің тақырып молдығы, мазмұн байлығы.

41. Ақын өлеңдерінің баланың танымдық қабілетіне әсері.

42. Қазіргі балалар прозасы.

43. Өмір шындығын көркемдік тұрғыдан игеру ауқымының кеңдігі, образдар табиғатының күрделілігі, адамгершілік-моральдық мәселелердің өткірлігі

44. Қазіргі балалар драматургиясы.

45. Балалар драматургиясындағы ұлттық рең, дәстүр мен жаңашылдық, стиль ерекшелігі.