Тығыздық не меншікті салмақ
Еске түсіре кетейік: Заттың массасын көлеміне бөлсек тығыздығы, ал
салмағын көлеміне бөлсек меншікті салмағы шығады. Тығыздылық неге
байланысты? Мұны дәл есептеп шығаруға болмайды, демек белгілі бір
универсальды заңдылық жоқ. Солай бола тұрса да заттың тығыздығын оның
құрамына кіретін элементтердің атомдық массалары анықтайды. Демек, заттаң
құрамына қарап тығыздықтарын заттардың құрамына кіретін атомдардың
сандары тең және қосылыстары бір типті болуы керек. Төмендегі кестеде біраз
мысалдар келтірілген.
1-кесте. Тығыздықтың атом массаларына тәуелділігі
Қосылыс
түрлері
Тығыздық
Атомдар
массалар
қосындысы
Қосылыс
түрлері
Тығыздық
Атомдар
массалар
қосындысы
HgS
PbS
CdS
CuS
ZnS
NiS
8,1
7,5
5,0
4,6
4,0
4,0
232
239
144
95,5
97,3
90,7
SnO
2
MnO
2
SiO
2
PbSO
4
BaSO
4
7,0
4,2
2,65
6,2
4,4
151
87
60
303
233
Байқалатын біраз сәйкеспеушіліктер кристалдық тор ішінде орналасқан
атомдардың
иондық
радиустарына
қарай
жақындау
не
алшақтау
орналасқандықтарының салдары.
Қорыта айтсақ тығыздық атомдардың массасына, иондық радиустарына,
валенттігіне және кристалды тор құрылымына тәуелді.
Гравитациялық әдіспен қалайы, вольфрам және титан шашыранды кен
орындарынан, марганец, хром және темір кендері, көмір және т.б. жиі
байытылады.
Достарыңызбен бөлісу: |