Ќазаќстан Республикасы Конституциясыныѕ 52-бабыныѕ
жүктеу/скачать 7,99 Mb.
|
| АНЫҚТАДЫ:
Қазақстан Республикасы Жоғарғы Соты Қазақстан Республикасы Конституциясының 78-бабына сәйкес Қазақ КСР әкiмшiлiк құқық бұзушылықтар туралы Кодексiнiң 261-бабының үшiншi бөлiгiн конституциялық емес деп тану туралы Конституциялық кеңеске 1998 жылғы 25 қарашада ұсыным жасады. Республика Жоғарғы Сотының ұсыныммен өтiнiм жасауына әкiмшiлiк құқық бұзушылықтар туралы Кодекстiң 188-2-бабы бойынша жауапкершiлiкке тартылған азамат Ә.М. Қажыгелдиннiң әкiмшiлiк құқық бұзушылық туралы iсiнiң адвокаттардың арыздары бойынша осы аталған сотта қайта қаралуы себеп болған. Ұсынымда заң мен сот алдында азаматтардың тең екенi туралы конституциялық ережелердi бұза отырып, әкiмшiлiк құқық бұзушылықтар туралы Кодекстiң 261-бабының үшiншi бөлiгi 52, 148, 164 және басқа да баптар бойынша жауапкершiлiкке тартылған адамдардың iс қаралған кезде мiндеттi түрде қатысуға тиiстiлiгiн, ал шақыру бойынша қатысудан жалтарған жағдайда мәжбүрлеп алып келуге ұшыратылуы мүмкiндiгiн көздейдi деп дәлелденген. Жоғарғы Соттың пiкiрi бойынша құқық бұзушылық тек жекелеген түрлерi бойынша және тек жекелеген адамдарға қатысты тиiстi органға келу мәселелерiндегi мiндеттiлiк пен мәжбүрлеу, сондай-ақ органдардың жалтаруды бұлтартпау бойынша мiндетi Конституциямен баянды етiлген адамның және азаматтың құқықтарына қайшы келедi, осы адамдардың құқығына көрiнеу нұқсан келтiредi. Баяндамашы – Кеңес мүшесi С. Темiрболатовтың хабарламасын тыңдап және Жоғарғы Соттың ұсынымы бойынша материалдарды қарай келiп, Конституциялық Кеңес сот дәлелдемелерiн негiздi деп табады және мынаны ескередi: Қазақстан Республикасы Конституциясының 14-бабының 1-тармағы заң мен сот алдында жұрттың бәрi тең екенiн белгiлейдi. Конституцияның осы бабының 2-тармағында былай деп жазылған: "Тегiне, әлеуметтiк, лауазымдық және мүлiктiк жағдайына, жынысына, нәсiлiне, ұлтына, тiлiне, дiнге көзқарасына, нанымына, тұрғылықты жерiне байланысты немесе кез-келген өзге жағдаяттар бойынша ешкiмдi ешқандай кемсiтуге болмайды". Осы Конституциялық нормалар кез-келген өзге жағдаяттарға қарамастан адамның және азаматтың заң мен сот алдында құқықтары тең екенiн көрсетедi. Демек, адамды сот жауапкершiлiгiне тартқанда осы конституциялық нормалар ешқандай шектеусiз, Республика Конституциясының 39-бабының 3-тармағына сәйкес жүзеге асырылуға тиiс. Сот iстерi бойынша iс қозғалғанда заң мен сот алдында жұрттың бәрiнiң теңдiгi туралы конституциялық талап та сақталуға тиiстi. Алайда, егер әкiмшiлiк құқық бұзушылықтар туралы Кодекстiң 261-бабының екiншi бөлiгiнде iстi жауапқа тартылған адамның қатысуынсыз қарау мүмкiндiгi көзделсе, Кодекстiң осы бабының үшiншi бөлiгiнде осы ережеге кереғар, әкiмшiлiк құқық бұзушылықтар туралы кодекстiң осы бөлiгiнде айтылған баптары бойынша жауапкершiлiкке тартылған адамдар олардың iстерi қаралған кезде қатысуға мiндеттi деп жазылған. Конституциялық Кеңес әкiмшiлiк құқық бұзушылықтар туралы кодекстiң осы нормасында сот алдында теңсiздiк белгiленген деп санайды. Сонымен, жоғарыда баяндалғандар әкiмшiлiк құқық бұзушылықтар туралы Кодекстiң 261-бабының үшiншi бөлiгiнде бекiтiлген заң нормасы адамның және азаматтың конституциялық құқықтары мен бостандықтарына нұқсан келтiретiндiктен Қазақстан Республикасы Конституциясының 14-бабына және 39-бабының 3-тармағына қайшы келедi деп пайымдауға мүмкiндiк бередi. Баяндалғанның негiзiнде және Қазақстан Республикасы Президентiнiң "Қазақстан Республикасының Конституциялық Кеңесi туралы" конституциялық заң күшi бар Жарлығының 31-33-баптарын басшылыққа ала отырып, Конституциялық Кеңес жүктеу/скачать 7,99 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|