1.ҚР конституциялық құқығының түсінігі ҚР конституциялық құқығының пәні, әдістері



бет1/2
Дата07.02.2022
өлшемі20,95 Kb.
#87566
түріЛекция
  1   2
Байланысты:
11.ҚР конституциялық құқығының түсінігі
эссе көптілділік Пионер№5, 9,

1.ҚР конституциялық құқығының түсінігі
2.ҚР конституциялық құқығының пәні, әдістері
3.ҚР құқық әдістері-өкілеттендіру, міндеттеу, тыйым салу, тану ж.т.б
Лекция мақсаты: Бұл пәнді оқытудың мақсаты конституциялық құқықтық дәрежелер мен құбылыстарды талдау, сондай-ақ Қазақстанның конституциялық даму процессін оқып үйрену болып табылады.
Қазіргі мемлекеттік-құқықтық тәжірибеде қолданылатын конституциялық құқықтық институт және реттеу әдістері туралы; қоғам мен мемлекеттің негізгі заңы ретінде Қ.Р. конституциясының функциялары мен қағидаларының жалпы мазмұны туралы; Қ.Р. конституциясының дамуының негізгі кезеңдері туралы – көрініс болуы қажет.
Лекция мәтіні: Конституциялық құқық — ҚР құқық жүйесінің жетекші саларының бірі. Ол өзінің ішкі тұтастығымен сипатталатын құқықтық нормалар жүйесін білдіреді және басқа құқық жүйесінің нормаларынан ерекшеленеді. Ішкі тұтастық конституциялық нормалардағы қоғамдық қатынастардың ерекшеліктерімен белгіленетін, солар арқылы реттелетін жалпы белгілердің болатындығын білдіреді.
Конституциялық құқық пәнін оның нормаларымен реттелетін қоғамдық қатынастар құрайды. Конституциялық құқық пәнінің өзіндік ерекшеліктері бар. Конституциялық құқық нормаларымен реттелетін қоғамдық қатынастар мемлекет және қоғам құрылымының негізін құрайды және мемлекеттік биліктің жүзеге асуымен тікелей байланысты жүргізіледі.
Конституциялық құқық пәнін түсіндірудің теориялық, сондай-ақ тәжірибелік мәні бар. Онсыз конституциялық құқықтың нормалары мен институттарына тән мәнін дұрыс түсінуге болмайды, олардың құқықтық реттеудегі мәні мен рөлін ашып көрсету, құқықтық жүйедегі орнын анықтау мүмкін емес. Конституциялық қүқық пәнін білмейінше оның нормаларын қолдану саласын да анықтау мүмкін емес. Өйткені, нақты құқықтық әрекеттерді таңдау кезінде, ең алдымен қай саланың нормасын қолдану қажеттігін анықтап алу керек. Ал ол үшін, реттеудің нысаны болып табылатын қоғамдық қатынастар сипатын белгілеу.
Конституциялық құқық нормаларымен реттелетін қатынас мейлінше кең. Ол мемлекет пен қоғам өмірінің барлық салаларын: саяси, экономикалық, әлеуметтік, мәдени және басқа салаларды қамтиды. Әрине, конституциялық құқықнормалары аталған салалардың барлық көріністері бойынша және жан-жақты реттемейді. Ол аталған салаларда тек ең негізгі, базалық қабаттарды ғана реттейді. Бұл қабаттар мемлекет пен қоғамдағы кейін кең дамитын саяси, экономикалық, әлеуметгік, діни байланыстардың негізін қалайды.
Конституциялық құқық, тұтас алғанда, құқықтың реттеу әдістері деп аталады, белгілі бір тәсілдер мен әдістердің көмегімен мемлекеттік және қоғамдық қатынастарды реттейді. Конституциялык-құқықтық қатынастарды реттеу үшін төмендегідей:
1. Міндеттеу әдісі;
2. Тыйым салу әдісі;
3. Рұқсат ету әдісі;
4. Тану әдістерді қолданылады.


Достарыңызбен бөлісу:
  1   2




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет