Мәтіннен мағыналас сөздерді табыңыз

270
Xii
 БӨ
ЛІМ
4. Сәйкестендіріңіз.
дәлелді 
беретін
тапсыру 
алу
рұқсат 
асыруға
сатып 
себептерге
жүзеге 
тұрғыдан
сеніп 
үшін
нотариалдық 
тапсыруға
қызмет 
көрсету
келіссөз 
жүргізу
5. Топтық жұмыс. Сөздерді пайдалана отырып, екінші топқа сұрақ дайындаңыздар. 
Жауап мәтінде болу керек.
А тобының сөздері
Ә тобының сөздері
құжат иесі
сату
ақша түрлері
себептер
қызметкерлер
мекеме
нотариалдық
жауапкершілік 
6. Жазыңыз. 
Сенімхат дегеніміз не?
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
7. Оқыңыз. Сұрақтарға жауап беріңіз. 
1. Сенімхатта қандай 
ақпараттар көрсетілмег
ен?
2. Сенімхат не үшін берілді?
3. Сенімхаттың 
жарамдылық мерзімі 
қанша?
СЕНІМХАТ
Мен Астана қаласы  С.Сейфуллин көшесі, 45, 6-пәтерде тұратын 
Наржанов Сырым, Астана қаласы , Тархан көшесі 35-үй, 82-пәтерде 
тұратын  Асхатов  Дәулетке  (  жеке  куәлігі  №  000273567  ҚР  ІІМ 
берген) маған тиесілі  Алтын банктегі №00045604 есепшотынан 
500 мың теңге алуды сеніп тапсырамын.
Сенімхат 2017 жылдың 25 тамызына дейін берілді.
     12.08.2017 ж.   
 
С. Наржанов
Астана қаласы.  
 
12.08.2017

271
Xii
 БӨ
ЛІМ
ГраММатика
Ережемен танысыңыз. 
Көсемше   
 
 
 
 
                                       
315
 
- бет
Менің атымнан қол қоюды сен
іп тапсырамын.
Сенімхатты нотариус куәландар
ып береді.
1. Тиісті қосымшаны жалғаңыз. 
1. Асқар оларға сенімхат жаз
__________
 береді.
2. Нотариус сенімхат мәтінін тексер
__________
 береді.
3. Олар сенімхат мәтінін жаз
__________
 көрді.
4. Заңгер құжаттың мәтінін тексер
__________
 береді.
5. Олар сенімхат арқылы ақшаны ал
__________
 береді.
6. Ол ақшаны нотариус кеңсесінде сана
__________
 алды.
7. Азамат автокөлігін сенімхат арқылы сат
__________
 алды.
2. Сөйлем құраңыз.
Үлгі:  
Ажар қонақтарға ән 
айтып берді
.
1. 
__________________________________________________________________________________________________________
2. 
__________________________________________________________________________________________________________
3. 
__________________________________________________________________________________________________________
4. 
__________________________________________________________________________________________________________
5. 
__________________________________________________________________________________________________________
6. 
__________________________________________________________________________________________________________
7. 
__________________________________________________________________________________________________________
-ып
-іп
-п
түсіндіру / к
өру
жөндеу / бер
у
қол қою / бер
у
санау / алу
жүргізу / к
өру
жазу / бер
у
табу / бер
у
ән айту / бер
у

272
Xii
 БӨ
ЛІМ
Ережемен танысыңыз. 
«уға/уге + күрделі етістік» 
                                                    
315
 
- бет
Менің орныма қол
 қоюға сенім білдіремін.
Менің атымнан ақша
 алуға рұқсат етемін.
3. Тиісті қосымшаны жалғаңыз.
өкілдік ету
_______
мүлікті айырбастау
_______
келісім жасау
_______
іс-әрекетті атқару
_______
ақша алу
_______
келіссөз жүргізу
_______
мүлікті сату
_______
автокөліктерді сату
_______
куәлік ету
_______
4. Жауап беріңіз.
Үлгі: 
Сіз үй сатасыз, алайда өзіңіздің уақытыңыз жоқ. Үй сатуды ініңізге тапсырдыңыз. Оған 
қандай сенім білдіресіз?
Мен үйді сатуға сенім білдіремін.
1.  Сіз  жаңа  мәшине  алғыңыз  келеді.  Алайда  мәшине  басқа  қалада.  Сол  қалада 
танысыңыз  тұрады.  Соған  алып  беруге  өтініш  жасадыңыз.  Сіз  оған  қандай  сенім 
білдіресіз?
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2. Сіздің бастығыңыз келіссөзге келе алмады. Сізге сенімхат жасады. Ол сізге қандай 
сенім артты?
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________
3. Сіз шетелде жүрсіз. Сіз үйіңізді бұрыннан ауыстырғыңыз келген. Сол мақсатта сіз 
досыңызға сенімхат қалдырып кеттіңіз. Досыңызға қандай сенім білдіресіз?
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________

273
Xii
 БӨ
ЛІМ
5. Суреттер бойынша сөйлем құраңыз. Міндетті түрде «уға/уге сенім білдіремін» 
құрылымын пайдаланыңыз.
1. 
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
2. 
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
3. 
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
артыҚ БОЛМас БІЛГенІң
1. Танысыңыз.
Қызметтік хат
Түйіндеме
Арыз
Өтініш
Мінездеме
Анықтама
Өмірбаян
Бұйрық
Сенімхат
Еңбек келісімі
Хаттама
Жеке іс парағы
Талаппарыз
Хаттамадан үзінді
Ресми іс-қағаздардың түрлері

274
Xii
 БӨ
ЛІМ
2. Танысыңыз.
тыңдаЛыМ
1. Жауап беріңіз.
1. Сенімхаттың неше түрі болады?
2. Сенімхатта қандай ақпарат көрсетілуі тиіс?
1. Тыңдаңыз. Дұрыс қатарды таңдаңыз.
№28
Сенімхат
ресми
болады.
жеке
заңды
бейресми
Ресми сенімхатта
ұйым туралы анықтамалық деректер
болады.
нотариустың мөрі
құжат түрінің атауы
құжаттың тіркеу нөмірі
ұйымның бөлімдері туралы ақпарат
лауазымды тұлғалардың қолы
Сенімхаттың 
мәтінінде
сенімді тұлғаның лауазымы және төлқұжат деректері
көрсетіледі.
сенімді тұлғаның отбасы туралы деректер
сенімхаттың қолдану мерзімі 
сенімхаттың данасы туралы деректер
Жарғы
 
– заңды тұлғалардың 
қызметін реттейтін нормативтік 
құжат. 
Заң
 
– 
мемлекет белгілеген бүкіл 
нормативтік-құқықтық актілер, 
жалпыға бірдей міндетті ережелер. 
Өкім
 
– 
белгілі бір лауазымды 
тұлға шығаратын билік құжаты. 
Өкімді ҚР Президенті Премьер-
Министрі шығарады. 
Қаулы
 
– 
алқалық негізінде жұмыс 
істейтін мекемелерде шешімдерді, 
ұйғарымдарды жинақтайтын ресми 
құжат. 

275
Xii
 БӨ
ЛІМ
2. Тыңдаңыз. Ақпаратты жазыңыз.
№29
Сенімхатты берген тұлға:
_________________________________________________________________________
Сенімхатты берген тұлғаның мекенжайы:
_________________________________________________________________________
Сенімхат берілген тұлға:
_________________________________________________________________________
Сенімхат берілген тұлғаның мекенжайы:
_________________________________________________________________________
Сенімхат берілу себебі:
_________________________________________________________________________
Сенімхаттың жарамдылық мерзімі:
_________________________________________________________________________
айтыЛыМ
1. Пікір білдіріңіз. 
Сіз қалай ойлайсыз? Келісесіз әлде келіспейсіз бе? Неге?
Сенімхат – адамдар арасында бір-біріне сенудің жоқтығынан жазылады.

276
Xii
 БӨ
ЛІМ
жазыЛыМ
1. Төмендегі сенімхат үлгісін толтырыңыз. 
МӘМІлЕ ЖАСАуғА СЕНІМХАТ
«
________
»
________________________
200
_____ 
ж.   
 
 
__________________________________ 
қаласы
№
_________
Осы сенімхатты куәлігінің №
_________
, 
___________________________________
берілген, мына мекенжайда
_________________________________________________________________
тұратын 
_____________________________________________________________________                                                                                                                                                    
                                  
 
 
 
 
 
 
 
аты-жөні
__________________________________________________________________________ 
кәсіпорын атынан мәміле өткізу үшін беремін.
              
         (кәсіпорынның атауы)
Ол 
________________________________________________________________________ 
кәсіпорын атынан мекемелерде, ұйымдарда
                        
(заңды тұлғаның атауы)
мәміле жүргізуге қажетті барлық құжаттарды ала алады, өзінің қолын қояды, оның ішінде 
осы тапсырманы орындауға байланысты барлық шарттарға қол қойып, мәміле жасай алады.
Осы сенімхат бойынша өкілдікті басқа тұлғаларға беруге болмайды.
Сенімхат 
__________________________________________ 
мерзімге берілді.
Сенімхат 
__________________________________________
 нөмірмен тіркелді.
Басшы 
______________________________________________
                                      (қолы)
№1
СЕНІМХАТ
 ___________________ қ.,                                                                                                          ______________________ ж.
Мен, _______________________________________________________________ жеке куәлік №_______________________  
мекенжай өзімнің жалақымды ______________________________________________________ мекенжайында 
тұратын азамат ________________________________________________________ жеке куәлік  №____________________ 
сеніп тапсырамын. Бұл үшін ________________________ менің атымнан барлық құжаттарға қол қою, 
өтініш жазу құқығын беремін.
__________________________ ж.                                                                  ___________________________________________
                                                                                                                                          
(аты-жөні, қолы)
№2

277
Xii
 БӨ
ЛІМ
2
- саБаҚ
ұжЫмДЫҚ ҚұжАТТАР
324 - беттегі сөздермен танысыңыз.
1. Жауап беріңіз.
1. Сенімхат қандай жағдайда беріледі?
2. Сенімхат не үшін беріледі?
3. Сенімхаттың қандай түрі бар?
2. Жауап жазыңыз.
Сенімхатта қандай ақпараттар болу керек?
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
3. Жағдаяттар бойынша сенімхат жазыңыз.
Сенімхатты Данаттың атынан Алтынайға жазыңыз.
Жағдаяттар:
- үй сату
– көлік ауыстыру
– есепшоттан ақша алу
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

278
Xii
 БӨ
ЛІМ
4. Жауап беріңіз.
1. Сенімхатты мөрсіз беруге бола ма?
2. Сенімхатты 5 жылға алуға бола ма?
3. Сенімхат арқылы басқа адам үшін қол қоюға бола ма?
4. Сенімхатты екі тілде жазуға бола ма?
5. Сенімхат арқылы басшы атынан келіссөздер жүргізуге бола ма?
6. Сенімхат арқылы сотта куәлік етуге бола ма?
5. Сөздерді тиісті қатарға жазыңыз.
Келісімшарт 
_____________________________ _____________________________ _____________________________ _____________________________
Келісімшартта
_____________________________ _____________________________ _____________________________ _____________________________
Келісімшартқа
_____________________________ _____________________________ _____________________________ _____________________________
Келісімшартты
_____________________________ _____________________________ _____________________________ _____________________________
6. Тиісті қатарды таңдаңыз.
Келісімшарт
құқықтық
құжат.
жеке
заңды күші бар
нормативтік
маңызды
Келісімшарт
мекемелер 
арасында жасалады.
әріптестер 
достар
серіктестер
мекеме мен қызметкер
Келісімшартта
лауазымдық нұсаулық 
арасында жасалады.
еңбек тәртібі 
ақшалай сыйлық
бiлiктiлiк талаптары
қызметкер өмірбаяны
қызметтiк мiндеттер
еңбек дауы 
қол қою
еңбек талабы
сынақ мерзімі
өзгеріс енгізу
мазмұны
мәтіні
елтаңбалы мөр
келісу
тармағы
тоқтату
мөр басу
ұзарту
созу / бекіту
данасы

279
Xii
 БӨ
ЛІМ
7. Танысыңыз.
Келісімшарттың мазмұндық-құрылымы:
1. құжат аты;
2. шарттың жасалған орны мен күні;
3. екі жақтың толық және шартты атауы;
4. жұмыстың сипаты мен мазмұны, оны орындауға қажетті біліктілік дәрежесі;
5. шарттың типі (негізгі жұмыс әлде қосымша істелетін жұмыс);
6. шарттың түрі (шектеулі мерзімге ме әлде ұзақ уақытқа ма);
7. шарттың уақыты, мерзімі (шектеулі мерзімге жасалған келісім үшін);
8. сынау мерзімі;
9. жұмысшының міндеттері;
10. еңбек жағдайы, еңбекақы төлеу сияқты әкімшіліктің негізгі міндеттерін көрсете отырып 
жазылған жұмыс беруші міндеттері;
11. жұмысшының еңбек құқын қорғауға қосымша кепілдік беретін мағлұмат;
12. еңбек пен демалыс тәртібінің ерекшеліктері туралы мәлімет;
13. ақшалай берілетін сыйлық көлемі мен оны төлеу тәртібі туралы мәлімет;
14. демалыс алу тәртібі мен оның мерзімі туралы мәлімет;
15. шарт бойынша жасалатын басқа да жағдайлар мен шарттар;
16. шарт бойынша атап өтілетін ерекше жағдайлар (қай кезде келісім бұзылуы немесе қайта 
қаралуы мүмкін);
17. шарт тоқтатылатын жағдай атап көрсетіледі;
18. екі жақтың мекенжайы мен реквизиттері;
19. екі жақтың қойылатын қолы (сигнатура);
20. шартқа қол қойылған күн;
21. шарттың қосымшасы (егер бар болса).
8. Сәйкестендіріңіз.
1 құжат аты
 
1-Ә
2 шарттың жасалған орны мен күні 
3 екі жақтың толық және шартты атауы
4 жұмыстың сипаты мен мазмұны
5 шарттың түрі
6 жұмысшының міндеттері
7 жұмыс беруші міндеттері
8 еңбек пен демалыс тәртібі
9 демалыс алу тәртібі
10 шарттың бұзылуы
А қызметкер 12 айдан кейін кезекті еңбек демалысын ала алады
Ә «Қызметке қабылдау туралы»
Б «Аспан» ЖШС, 15 наурыз, 2016 жыл
В «Аспан» ЖШС, Астана қаласы, Республика даңғылы, 15 үй Саматов 
Аслан Мұратұлы, 1979 ж.т., куәлік № 000521236
Г Қаржы бөлімінде Бас маман қызметін атқарады
Ғ Шарт 1 жыл мерзімге жасалды, шарт түрі - уақытша

280
Xii
 БӨ
ЛІМ
Д Тоқсан сайын есеп беруге міндетті
Е Қызметкер өз есебінен жылына екі рет кезектен тыс демалыс алады
Ж Айлық жалақыны әр айдың 28 –і күні төлеуге міндетті
З 15 наурыз, 2016 жылы «Қызметке қабылдау туралы» шарт тараптар 
келісімі бойынша өз күшін жойды.
9. Топтық жұмыс.
Екінші топқа шарттың бір бөлігін түсіндіріңіз. Олар қай бөлік екенін табады.
ОҚыЛыМ
1. Жауап беріңіз.
1. Сіз жұмысқа тұрғанда келісімшартыңызды мұқият оқыдыңыз ба?
2. Әріптеске сеніп артып, шартты оқымай қол қойған кездеріңіз болды ма?
3. Шарт не үшін жасалады? Шартсыз жұмыс істеуге болмай ма?
   
Есте сақтаңыз!
 2. Оқыңыз.
А тобы
ақшалай берілетін сыйлық
шарт тоқтатылатын жағдай атап көрсетіледі
екі жақтың қойылатын қолы
Ә тобы
шарт бойынша атап ө
тілетін ерекше жағ
дайлар
екі жақтың мек
енжайы  мен реквизит
тері
шартқа қол қ
ойылған күн
Заңды тұлға
Мекеме, ұйым тарапындағы адам
Жеке тұлға
Жеке адам, қызметкер
Жеке еңбек келісім шарты дегеніміз – қызметкер 
мен  жұмыс  беруші    арасында  жазбаша  түрде 
жасалынатын келісім. Ол шарт бойынша қызметкер 
белгілі  бір  мамандық  бойынша  жұмыс  істеуге,  ал 
жұмыс беруші қызметкерге жалақысын дер кезінде 
әрі толықтай көлемде төлеп тұруға міндеттенеді.
Қызметкер  еңбек  шартына  сәйкес  белгілі  бір 
қызмет  түріне  қатысты,  яғни  мамандығына, 
кәсібіне,  біліктілігіне  қатысты  қызметті  орындауға 
міндеттенеді.
Жұмыс  берушінің  қызметкерге  жалақы  төлеп 
тұруға міндеттілігі жеке еңбек шартының ерекшелігі 
болып табылады.

281
Xii
 БӨ
ЛІМ
3. Жауап беріңіз.
1. Еңбек шарты қандай тараптар арасында 
жасалады?
2. Заңды тұлға неге міндетті?
3. Жеке тұлға неге міндетті?
4. Еңбек шартының маңызды бөлігі қандай?
4. Оқыңыз.
5. Тиісті ақпаратты жазыңыз.
Жеке еңбек шартын жасасудың мынадай мерзімдері болады:
•  белгісіз мерзімге – жеке еңбек шартының уақыты көрсетілмейді;
•  белгілі бір мерзімге – бір жылдан аспайтын;
Істелетін жұмыстың аз уақытта атқарылуына немесе орындау жағдайына, сондай-ақ жұмыста 
жоқ қызметкердің орнын ауыстыруға байланысты бір жылдан аспайтын белгілі бір мерзімге.
Екі жақ оның барлық елеулі шарттары бойынша келісімге келген кезде жеке еңбек шарты 
жасалды. Жеке еңбек шарты кем дегенде екі дана болып толтырылады және тараптардың қолы 
койылады. Қол қойылған жеке еңбек шартының бір данасы – қызметкерге, ал екіншісі – жұмыс 
берушіге  беріледі.  Жеке  еңбек  шартының  негізінде  жалданатын  қызметкердің  еңбегіне  ақы 
төлеу  және  материалдық  көтермелеу  шарттары  тараптардың  келісімі  бойынша  белгіленеді. 
Жеке еңбек шарты 16 жасқа толған соң жасалады.
Асқар – суретші. Ол бір мекеменің безендіру 
жұмыстарын жасауға тапсырыс алды. Ол 
қандай шартқа отырады?
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
Самал «АСАД»  фирмасына бір жылға 
жұмысқа тұрды. Ол фирмамен қандай шартқа 
отырады?
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
«Аспан» ЖШС-нің Бас есепшісі бала күтіміне 
байланысты демалысқа кетті. Олар жаңа Бас 
есепшіні қандай шартпен жұмысқа алады?
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________

282

жүктеу/скачать 20,41 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: