Қазақстан Республикасы Оқу-ағарту министрлігі Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы



Pdf көрінісі
бет42/103
Дата11.10.2023
өлшемі7,25 Mb.
#184653
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   103
Байланысты:
23 Білім алушылардың функционалдық сауаттылығын қалыптастыру бойынша оқу тапсырмаларының жинағы

 
 
 
4-тапсырма.Зиялылардың тарихи еңбектерінің маңыздылығына сипаттама 
беріңіз. 
Деректерден үзінді 
Кімнің деректері Маңыздылығы 
Шежіремен байланысы бар ғылым салалары: тарих, 
этнография, география, тіл, әдебиет, топонимика. 
«Бұл қазақ деген кеше мен бүгін қойылған ат емес, 


145 
заман-заманнан айтылып келе жатқан ат. Араб 
тілінде «ұғызақ» деп жазылған, шағатай түркісінде 
«хазағ» деп, өзіміздің жуан тілде «қазақ» деп 
жазылған». 
Жошы үлесінің үлкен ханы тұратын Алтын орданың 
орны осы күнгі Еділ суының бойында, Астрахан мен 
Саратов арасындағы Тсариф деген қала еді. 
Ноғайлар Сарай деп атап, оны орыстар Царив деп 
кетті. Сол кезде де біздің қазақтың орны осы 
Сарыарқада еді. 
«Қыпшақтың бір бөлігі – қырғыз-қыпшақтар деп 
Қашқария маңындағыларын атайды. Екіншісі – 
қытай-кыпшақтар, Қоқан, Марғұлан, Ош жағында 
жүргендері. Бұлар тарихта көршілеріне байланысты 
аталған көне кыпшақтар деп аталады... «Мағынасын 
байқағанға қыпшақ – адам баласы дегенге саяды, 
Оғуз хан бектерінің ұрпағы. Дұрысы Орта жүздегі 
кыпшақ талассыз қазаққа жатады, тек есімі көне 
қыпшақпен аттас, ал қытай-қыпшақ, қырғыз-
қыпшақтар, басқа жерлерге таралып кеткен 
қыпшақтар бәрі ерте қадым заманнан келе 
жатқандары».
Жауабы: 
Мәшһүр Жүсіп Көпейұлының: «Қазақ шежіресі» 
Қазақ халқының шежіресі жинақталған маңызды еңбек болып табылады
Шәкәрім Құдайбердіұлының тарихи еңбегі: «Түрік, қырғыз, қазақ һәм хандар шежіресі» 
Тың тарихи деректерге мол еңбек болып саналады 
Құрбанғали Халидтің «Тауарих хамса» («Бес тарих») еңбегінде: Алтын Орданың тарихы 
Құрбанғали Халидтің тарихи еңбегінің маңыздылығы:тарихи-этнографиялық мәліметтер 
мол 
 
5-тапсырма.»
Ы.Алтынсарин білім беру саласының негізін қалаушы 
және ағартушы» тақырыбына эссе жазыңыз.
Кілт сөздер: 
педагог, жазушы, этнограф, аудармашы, ағартушы, қоғам 
қайраткері
Эссе критерийі


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   103




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет