Сөздік
сүйену – опираться
дұрыс жолға қою үшін – с целью направить на правильный путь
ұйымдастыру – организовывать
айрықша мән беру – придавать особое значение
дау-дамай – тяжба, спор, раздор
араласу – вмешиться
бірте-бірте – постепенно, медленно
икемделу – приспосабливать
айырма – различие, разница
билік – власть
беделін жоғарылату бағытында – для повышения авторитета
шаралар қолдану – проводить мероприятия
салық жүйесі – система налогов
«қанды кек» – кровная месть
сақталу – сохранить
талас – спор
негізге алу – брать за основу
құн – стоимость (в тексте:выплата за убийство, введенная при Тауке хане)
қақтығыс – столкновение
үздіксіз болу – быть непрерывно
Тапсырмалар
1. Мәтінге жоспар құрып, мазмұнын жоспар бойынша айтып беріңіздер.
2. Мәтінге сұрақтар құрастырыңыздар.
3. Мәтіннен Сіз үшін жаңа сөздермен сөйлем құрастырыңыздар.
4. Мәтін бойынша келесі тапсырмаларды орындаңыздар: дыбыстық талдау (салық), морфологиялық талдау (көмек сұрау), синтаксистік талдау (Тәуке ханның хандық билікті дамыту және күшейту жолындағы қадамдары сәтсіз болды, себебі қазақ хандықтары бытыраңқы күйде еді).
5. Мәтіннен тұйық етістіктерді теріп жазыңыздар, қандай тұлғада тұрғанын анықтаңыздар.
6. Мәтіндегі келесі сын есімдерге зат есімдерді табыңыздар: атақты, дипломатиялық, хандық, әскери, мемлекеттік, материалдық.
7. Мәтіннен үстеулерді қатысты сөздермен теріп жазыңыздар. Үстеулердің мағынасын белгілеңіздер.
Достарыңызбен бөлісу: |