Қазақстан республикасының білім және ғылым министрлігі «Өрлеу» баұо ақ филиалы оқо бойынша педагогикалық Қызметкерлердің біліктілігін арттыру институты диктант мәтіндерінің жинағЫ



бет34/49
Дата26.01.2023
өлшемі303,15 Kb.
#166532
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   49
Байланысты:
ДИКТАНТ МӘТІНДЕРІ
1605194870, 1605194870, Қазақ әдебиеті 3-тоқсан 9-сынып (1), Баяндауыш, 8-сабақ. Әлеуметтік желінің пайдасы мен зияны, ksp-5-klass-reshenie-zadach-na-protsenty
Қысқы түн

Қыстың ұзақ түні. Үлкен таудың ішінде жел гуілдеп соғып, ақ боран ұйытқып ойнап тұр. Қараңғы, тұманды түннің жанды шошытатын суығы – қаһарлы. Ашуы келіп аласұрған қатты дауыл бетіне қарсы қараған затты жерге қаққандай болып құлшынып тұр. Ысқырып,бұлқынып,жынданып, келе жатқан жолында беті қара жартас, жапырағынан айырылған әлсіз ағаш, қарауытқан кішкене қора көрінсе де, екпіндеп келіп, кеудесімен соғып, ақ түтек боранның қиыршақтанған ақ тозаңын шашып, беттерін дамыл алмай көміп тұр.


Долы желдің айдауына түсіп, түтіндей болып алақаншықтанған ұсақ қар ұйытқып келіп, қуыс жердің бетін басып жатыр.
Шыңтау тентек желдің ашуы мен ойнағына қарап, тұманды ойға батқандай,бас жағы бұлтқа араласып,мұнарланып,түнеріп тұр.
Ақ боран көк пен жерді бір-біріне араластырғандай: аспандағы ай-жұлдыз, жердегі қара-құрадан ешбір белгі жоқ.Айнала аппақ болып тұтасып алған.
Биік тауға екпіндеп ойнап шығып, шың басында өнеріне сүйсінгендей ойнақ салып, етекке қарай ысқырып құлап жөнелгенде, долы дауыл сай бойында жын-перінің күйіне билегендей болады. Ағындап құтырып келіп, жартасқа соғып қорқытпақ болып, көрігін басып гуілдейді.

(177 сөз)





Падишах қайтыс болғанда берерсіз

Жүрегі жұмсақ, ақ көңілді бір уәзір қайыр яки көмек сұрап алдына келген әр адамға мемлекет қазынасынан қарызға ақша беретін. Қарызды қашан қайтару керек деп сұрағандарға «Падишах қайтыс болғанда берерсің» дейді екен.


Осы жағдайды көрген біреу Падишахтың алдына барып, «Падишахым, сіздің уәзіріңіз мемлекет қазынасынан ақша алып, қайыршыларға таратып жүр. Қарызды қашан қайтарамыз дегендерге сіз дүниеден өткенде деп айтады. Оның ниеті жаман, сіздің өліміңізді тілеп жүрген көрінеді. Сіз өмірден өте салысымен бар қарыздарды өзі жинап алмақшы» деп шағымданады.
Менің сенімді уәзірім мұндай алаяқтық істей қоймас, деп оның айтқандарына падишах сене қоймайды. Істің анық-қанығына көз жеткізбек болып, уәзірін шақыртып сұрайды. Уәзір падишахқа былай жауап берген екен:
- Падишахым, айтылғандар өтірік емес. Мен расында да, қазынадан ақша алып, қатты қиналғандарға қарызға беріп жүрмін. Қарызды қашан қайтарайын дегендерге сіздің өліміңізден кейін деймін. Бұл сізге өлім тілегендік емес, керісінше, ұзақ өмір сүруіңізді қалағаным. Білесіз ғой, қарыз алған адам қарызды кері қайтару уақытының еш келмеуін қалайды. Олар үнемі сіздің өлмеуіңізді тілеп, ұзақ ғұмыр қалап жүрсін дегенім. Қиналып жүргендердің тілектері қабыл болатынын білесіз ғой. Мақсатым - өміріңіздің ұзақ, денсаулығыңыздың жақсы болуы ғана.
(179 сөз)


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   49




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет