3.3.Қазақстандағы инвестиция жоспары
Инвесторлармен жұмыс істеудің маңызды факторы Қазақстан өңірлерінде қолдауы болып табылады. Шетелдік инвесторлармен жедел жəне жақсы қарым-қатынаста болуға, шын мəнінде, «KAZNEX INVEST» аймақтық бюро агенттігі экспорт пен инвестиция ретінде қызмет ететін болады, ол үшін əр өңірлерде инвесторлар қызметін көрсету орталығы құрылады.
Сонымен қатар қазір облыс əкімдіктерінде, Астана жəне Алматы қалаларында инвестициялық ахуалға үйлестіру кеңесін құру сұрағы қарастырылуда. Олардың басты міндеті — мемлекеттік органдармен өзара қарым-қатынас жəне инвесторға проблемаларды шешуге көмек көрсету.
Сонымен қатар жаһандық экономикалық ынтымақтастық бүгінгі күні тікелей шетелдік инвестициялар жəне сауда есебінде қарастырылмайды. Соңғы жылдары СНУК капиталына қатысты емес халықаралық өндірісті ұйымдастыруда аралық звеноның рөлі артты. Трансұлттық корпорациялар жаһандық өндірістік-өткізу тізбегіне өнеркəсіптік өндірісті жəне ауыл шаруашылығын, қызмет көрсетуді, аутсорсинг, франчайзинг, лицензиялау, басқару шарттары мен тағы басқалар түрдегі келісім-шарттарын қосады. СНУК оларға өндірістік функция арқылы жергілікті компаниялар лицензия арқылы өнімдерін шығаруға рұқсат беруге жəне өндірістік филиалдарды құруға мүмкіндік береді. Осыған сəйкес СНУК жобалары инвесторлар үшін бастапқы да төмен капитал мен тəуекелді сипаттайды. Өз кезегінде қабылдаушы елдердің жаһандық өндірістік- өткізу тізбегін интеграциялауға мүмкіндігі бар. UNCTAD мəліметтеріне сəйкес, негізінен дамушы елдерде тек 2010 жылы ғана сату көлемі $ 2 трлн долл. өсті
Жоғарыда айтылғандарға сүйене отырып, СНУК шетел инвесторларымен қарым-қатынасы сияқты Қазақстанда өзіне табысты болатын жақтарын белгілеу қажет. UNCTAD сарапшылардың ұсыныстарына сəйкес, осы тетіктің əлеуетін пайдалану, инвестициялық саясаты əзірлеу үшін жауапты мемлекеттік органдар ең алдымен келесідей негізгі сұрақтарға жауап беруі керек. Біріншіден, қалай ұлттық даму стратегияларын СНУК саясатымен ұштастыруы тиіс. Екіншіден, қалай отандық компаниялардың өндірістік əлеуетін дамыту жаһандық өндірістік өткізу тізбектерінің қолдауына ие бола алады. Ал, үшіншіден, СНУК қалай көтермелеу жəне ынталандыру құралдарын əзірлеуі қажет.
Минералдық-шикізат кешені Қазақстанның əлеуметтік-экономикалық дамуының негізі жəне инвестициялар үшін ең тартымды бағыттарының бірі болып табылады. Соңғы 12 жылда пайдалы қазбалар, жер қойнауын пайдалану əр түрлі түрлері салынған инвестицияның жалпы көлемі
Сондықтан соңғы 12 жыл ішінде əлеуметтік саланы жəне жергілікті инфрақұрылымды дамыту үшін $ 2,3 млрд долл. (2012 жылы $ 317,5 млн), технологияларды сатып алуға — $ 308.1 млн, мамандарды оқытуға — $ 905,5 млн долл. көлемінде қаржы бөлді. Осы уақыт ішінде МСК жұмыспен қамтылғандардың саны 2018 жылы 175 мың адамнан 2019 жылы 181 мың адамға дейін өсті.
Қазақстан бюджетіне жер қойнауын пайдаланушылар 2013–2018 жылдары 13 844, 7 млрд теңге көлемінде салықтар мен төлемдер төлеген. Ал өткен жылы ғана бұл көрсеткіш 3 653.6 млрд теңге құраса, оның ішінде 1172,2 млрд теңге (немесе салықтар мен төлемдердің жалпы сомасының 32%) — НДПИ-ға, 908,6 млрд теңге (25%) — корпоративтік табыс салық, 39,6 млрд теңге (1%) — əлеуметтік салық, 18 млрд (1% кем) — ҚҚС, 3,3 млрд ҚҚС — бонустар, 1 511,9 млрд теңге басқа салықтар мен төлемдерді құрады [9].
Достарыңызбен бөлісу: |