Босанғаннан соңғы лактациялы маститтің асептикалы (іркілуші) және септикалы (инфекциялы) түрлерін бөледі.
Іркілуші мастит нәрестенің нашар емуінен емшекте сүт қалуымен байланысты. Емшектер ісінеді, терісі созылады, тері астының қан тамырлары кеңиді, емшек ауырсынады. Сүт тамырларында және емшек бөлшектерінде сүт жиналуы инфекцияның жайылып мастит басталуына қолайлы жағдай туғызады.
Маститтегі қабыну үрдісінің - серозды, іріңді және гангренозды түрлерін бөледі.
Әлбетте, мастит әйел босанғаннан кейінгі 5-6 жұмада басталады. Бірінші рет босанғандарда 65%, екінші рет босанғандарда 29%, бірнеше рет босанғандарда 6% шамасында кездеседі. Бұрынғы уақытта барлық жас босанған әйелдердің 13% маститпен ауыратын. Қазір санитарлы-гигиеналық жағдай жақсара келе 0,5-2% байқалады.
Инфекция емшекке еміздіктің жарақаты, терісінің жарылуы, сыдырылуы арқылы немесе лимфогенді жолмен енеді. Кейде бала емізбейтін әйелдерде және қыздарда инфекция басқа денеде орналасқан іріңді үрдістен (лимфа немесе гематогенді жолмен) фурункулден, экземадан, қотырдан жайылады. Мастит емшекті дұрыс саумағандықтан (қолмен сауу, қолдың тазалығын сақтамаудан) да басталады.
Екі қабат әйелдердің маститі сүт бездерін дұрыс күтпеуімен де байланысты басталады. Бездер емшек тартқышпен көтерілмей салбыратылып ұсталынса, жуылып тазартылмаса.
