Қазақстан Республикасының Ғылым және жоғары білім министрлігі
жүктеу/скачать 261,88 Kb.
|
Сағындық Дулат курсавоий15.12
КіріспеБұл ойынның тарихы ежелгі дәуірден бастау алады: алғашқы ескерту біздің дәуірімізге дейінгі 1600 жылы кездеседі. Ойынның отаны Ежелгі Египет болып саналады, онда ол Алькерк деп аталды.Дойбының тек екі түрі бар: қарапайым және ханымдар. Партияның басында барлық дойбы қарапайым. Қарапайым дойбы тақтаның соңғы қарама-қарсы көлденең қатарына (ханымдар өрісі) жетсе, ханымға айналуы мүмкін. Орта ғасырларда шіркеу құмар ойындардың барлық түрлеріне, соның ішінде шахматқа тыйым салғанына қарамастан, ойын барлық жауынгерлерге үйретілді. Сонымен қатар, олар тек ойнауға ғана емес, жеңіске жетуге де үйретті. Бұл істетабысты адам ұрысуалаңында да сәттіболадыдепсенген. 1847 жылы «қалағаныңызша жүріңіз» стиліндегі дойбы ойынынан бірінші Әлем чемпионаты өтті. Чемпион атағын шотландиялық Эндрю Андерсон алды. Содан бері жарыс тұрақты түрде өткізіле бастады. Бұл үстел ойынының үш түріндегі жалғыз әлемдік гроссмейстер – біздің спортшымыз Александр Шварцман. Қазақстандағы дойбы спортыныңдамуы бұдан бірнеше ғасыр бұрын басталды. Көшпенді бабаларымыз (сақдәуіріндегі) «шатран» деген ойындыбілгенекен. Әуелгікезде оны ойнауға тиым салғанына қарамастан қазақ даласына тез тарап кетіпті.Сауда керуендерінің қазақ даласына келуіне байланысты қазақ даласына бұл ойын халықтың сүйікті ойындарының біріне айналған. Қазақстанның шығысында бұл ойынды «дойбы» десе, батыс аймақтарда «шатраш» депатайды. Қазақтың «екіжеп биге шығу» деген сөзі бұл ойынның ежелден кележатқандығының, оның ұлттық ойынымыз екенінің бір белгісі. Тақырыптың өзектілігі: Дойбы тақтасының торларында дойбы чиптерін белгілі бір жолмен жылжытудан тұратын екі ойыншыға арналған логикалық үстел ойыны. Ойын барысында әр ойыншыға бірдей түсті дойбы тиесілі: қара немесе ақ (кейде басқа түстер, олардың біреуі қараңғы, екіншісі ашық деп саналады). Ойынның мақсаты-қарсыластың барлық дойбыларын алу немесе олардың қозғалу мүмкіндігінен айыру (құлыптау). Ойын алаңының ережелері мен өлшемдерімен ерекшеленетін бірнеше дойбы нұсқалары бар. Қарапайым дойбы тек келесі өріске шығады. Ханымдар алға да, артқа да жүре алады Дойбы ойыны тек білмеген адамға қарапайым болып көрінуі мүмкін. Ойын ережелері бәріне таныс, бірақ жақсы ойыншы болу оңай емес. Біріншіден, адам қызығушылық танытуы керек. Екіншіден, ойыншылар практикалық сабақтарда жаттығу турнирлерінде алатын шамамен тең қарсыластары бар ойын тәжірибесі қажет. Үшіншіден, көптеген стратегиялық және тактикалық әдістері бар дойбы теориясын зерттеу қажет. Курстык жұмыс мақсаты: Қазақстанның Тәуелсіздігі жылдарындағы дойбы ойының дамуын кезеңдеу. Қурстық жұмыстың міндеттері: Қазақстандағы дойбы спортының қалыптасу процесін қарастыру; тәуелсіздік жылдарындағы дойбының даму кезеңдерін анықтау; Қазақстандағы дойбы ойынының жаттықтырушыларының спорттық мансабын насихаттау. Зерттеу нысаны: Дойбы ойынының даму тарихы Зерттеу пәні: Дойбы ойынының даму үрдісі. Жұмыстың тәжірибелік маңызы: қарастырылған мәліметтер мен қосымшаларды семинар сабақтарында пайдалануға болады. Курстық жұмыстың құрылымы: Зерттеу жұмысы кіріспеден, екі бөлімнен, қорытындыдан, дереккөздер тізімінен тұрады жүктеу/скачать 261,88 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|