Қазақстан Республикасының Министерство Білім және ғылым образования и науки

- тақырып. Жануар мен құстарды және карантиндік жүктерді тасымалдау Жануарларды тасымалдау

жүктеу/скачать 461 Kb.

бет	3/3
Дата	19.02.2017
өлшемі	461 Kb.
	#10522

1 2 3

11 - тақырып. Жануар мен құстарды және карантиндік жүктерді тасымалдау Жануарларды тасымалдау

Жануарларды тасымалдаудың негізгі шарттары

      Жануарларды (құстарды, терісі бағалы аңдарды, хайуанаттар паркінің жануарларын, балықтар мен араларды қоса алғанда) тасымалдау мамандандырылған автокөлік құралдарымен, ал олар болмаған немесе жетіспеген кезде арнайы жабдықталған ернеулі автокөлік құралдармен жүзеге асырылады.

      Жануарлар мен құстарды өзі аударғыш шанақтары бар автокөлік құралдарымен тасымалдауға рұқсат етілмейді.

      Автокөлік құралдарды жабдықтауға ірі қара малды және жылқыларды тасымалдау үшін ернеулерді шанақтың еденінен - 2 м дейін және қойларды, ешкілерді және шошқаларды тасымалдау үшін 1,5 м дейін биіктікті өсіру және көлденең және тігінен қырлы жуан ағаштарды орнату кіреді.
      Жануарлар мен құстарды тасымалдау үшін қажетті жабдық пен құрал-жабдықтарды жүк жөнелтуші береді және автокөлік құралына орнатады.
      Автокөлік құралының шанағында алып жүрушінің болуы қажет кезде, жүк жөнелтуші жануарлардан қоршалған арнайы орын (ірі жануарларды тасымалдау кезінде - шанақтың алдыңғы жағында) жабдықтауы тиіс.
      Жануарлар мен құстарды қолайсыз ауа-райы жағдайларында (қатты ыстық, күзгі және қысқы мезгіл) тасымалдау кезінде, оларды қорғау үшін жүк жөнелтушінің талап етуі бойынша автокөлік құралының шанағы жабық болуы тиіс жағдайларда, кенепті - тасымалдаушы, ал басқа қажетті материалдарды жүк жөнелтуші береді.

      Автокөлік құралы шанағының едені жарамды болуы тиіс, шанақта жануарларды жарақаттауы мүмкін бұрандардың, шегелердің және басқа заттардың шығып тұрған ұштары болмауы тиіс.

      Мал тасымалдау кезінде шанақтың еденіне сабаннан, қалыңдығы жануарлардың зәрін сіңіріп алуды қамтамасыз ететін төсеме салынады. Жол үстінде шанақтан төсемені лақтыруға рұқсат етілмейді.

      Ұсақ жануарлар мен құстарды тасымалдау өткізбейтін түбі бар торлармен жүргізіледі. Жүк жөнелтуші торларды автокөлік құралдарының шанағында, ауаның әрбір торда еркін айналуын қамтамасыз ететіндей етіп орналастырады. Ұсақ жануарлар мен құстар бар торлар тиелгеннен кейін жүк жөнелтуші оны мықтап бекітуі тиіс.

      Терісі бағалы аңдар, олардың түріне байланысты тасымалдауға металл торлы есігі бар металл немесе берік ағаш торлармен берілуі тиіс. Торлардың есіктерінде өз бетімен ашылу мүмкіндігін болдырмайтын берік тиектері болуы және құлыптармен жабылуы тиіс.

      Автокөлік құралдарының қозғалысы оқыс жұлқусыз әрі аялдаусыз, жолдардың дөңес жерлері алдында қозғалыс жылдамдығы азайтылып, тасымалдау барысында жануарлардың орнықтылығын қамтамасыз ететін жылдамдықпен жүзеге асырылуы тиіс.

      Қозғалыстың әрбір сағатынан кейін автокөлік құралдарын 15-20 минутқа аялдатқан дұрыс.

      Жолда жануарлар қысқы кезеңде кемінде бір рет, жазғы кезеңде кемінде екі рет суарылады.

      Егер жануарларды автомобиль көлігімен тасымалдау ұзақтығы 12 сағаттан аз болса, онда бұл жағдайда, жолда қоректендіру жүргізілмеуі мүмкін.

      Егер шартта өзгеше көзделмесе, тасымалдаушылар жолда жануарлар мен құстардың аурудан, оларды автокөлік құралдарында дұрыс орналастырмаудан және бекітуден, сондай-ақ ауа температурасының жеке жануарлар мен құстарды тасымалдау шарттарына сәйкес келмеуі салдарынан болған шетінеуге байланысты шығындарды төлемейді.

13 - тақырып. Мұнай және мұнай өнімдерін тасымалдау.
Мұнай мен мұнай өнімдері туралы жалпы деректер

Мұнай әртүрлі химиялық қоспаларды алуға таптырмайтын бағалы шикізат, мысалы, синтеикалық шайырлар, каучуктер, бояуыштар, жуатын құралдар, медициналық препараттар, т.б. алуға болады. Сондықтан қазіргі уақытта мұнайды тек қана отын ретінде ғана қолдану тиімді емес екендігі айқындалып отыр. Әйткенмен де мұнай өнімдерінің қолдануға, тасымалдауға және сақтауға ыңғайлы жоғары калориялы сұйық отын ретінде де мәні зор (9300—11000 ккал/кг).

Мұнай өнімдерін мұнайды термикалық және термохимиялық өңдеуден өткізу арқылы алады. Олардың халық шаруашылығындағы мәні қол жетерлікпен және көптеген тауарлардың өндірісінде қолдану облыстарының әр алуандығымен анықталады.

Мұнай сұйық , қатты және газ тәрізді көмірсутектердің қоспасынан түзеледі(парафинділердің-қанықтырылған; нафтендердің-циклдік қанықтырыған және ароматты). Оның құрамында сонымен қатар нафтен қышқылдардың қоспасы, оттек, азот, күкірті бар күкіртті және басқа қоспалар бар. Бірақ әр жерден алынған мұнайлардың айырмашылығы бар, десек те олардағы негізгі компонент болып парафинді көмірсутектер табылады.

Шикі мұнайды қайта өңдеуде оны ластайтын қоспалардан тазартып (әсіресе су мен тұздардан) сусыздандыру мен тұзссыздандыру әдісі арқылы өңдейді.

Бұдан соң мұнайдан отынның әр түрін, еріткіштерді, майлау майларын алады.

Қоспалардан тазартылған мұнайды толассыз жұмыс істейтін түтікше тәрізді жылытқышта ауа жібермей 250 тан 400°С-ға дейін қыздырып, ректификационды колоннаға енгізеді. Осылайша мұнайдан бензин, керосин, реактивті және дизельді отынды бөліп алады .

Мұнайдың көмірсутектер фракциялары қайнау температурасының 50-205°С -дағысы бензинге жатады (C₅ -С₁₀), ал 200-320°С - керосинге (С₁₀ - C₁₇) жатады. Ал мұнайдан қалған қалдық мазут деп аталады, ол қазандық отын ретінде пайдаланылады. Кейде ары қарай акүрделі майлау майларын алу үшін вакуумды құрылғыларда өңдейді.

Мазутты өңдеудің соңғы сатысы ол жабысқақ, қара түсті гудрон (битум, пек).

Мұнайдың ең бағалы бөлігі ол мұнайдың 20—25% құрайтын бензин екенін айтып өтейік.

14 - тақырып. Жүктерді тасымалдауды ұйымдастыру кезіндегі техникалық қауіпсіздік

Қазақстан Республикасында жолаушылар мен жүктерді
тасымалдау қауіпсіздігінің жәй-күйін талдау

Көлік құралдарының, автомобиль және темір жол қатынас жолдарының техникалық жағдайы, Қазақстан Республикасы су артерияларының кеме жүрілімдігі:

1) Қазақстан темір жолдарының қанат жайған ұзындығының 14,5%-і немесе магистралдық темір жол желілерінің 2,7 мың километрі күрделі жөндеу мерзімі кешіктіріліп пайдаланылып отыр. Қазіргі бар 9122 жасанды инженерлік құрылыстардың 16%, оның ішінде 3530 көпірдің 50% дейінінің ақауы бар. 1999 жылдың 1 қаңтарына көлемі үлкен жүктерді өткізуге кедергі жасайтын төрт мыңнан астам көлемсіз жерлер болды;
2) мемлекеттік локомотивтердің мүкәммалдық паркінің едәуір бөлігі ескірді, ал оның жекелеген бөлігі техникалық қызмет көрсету жүргізу мерзімдері бойынша артық пайдаланылған, сондай-ақ бұл 13% қызмет ету мерзімі бойынша алынып тастауға жататын вагондардан тұратын жүк вагондарының ұлттық паркіне де қатысты, қазіргі бар жолаушылар вагондарының 30% дейіні 20 жылдан аса жұмыс істеуде, оның ішінде 150 вагонның пайдаланылған мерзімі 28 жылдан асады;

3) Қазақстан Республикасында 169 кеме иелеріне тиесілі негізгі флот кемелерінің саны 1029 бірлік, олардың шектеулі жарамды жағдайдағысы 52 кеме, ал 202 кемені немесе флоттың 20% пайдалануға тыйым салынған. 70% астам өздігінен жүзетін кемелерде басты және көмекші двигательдер өз моторесурстарын шығындады және күрделі жөндеуді талап етеді, кеме иелерінің жөндеу мерзімдерін сақтамауынан флот кемелерінің небәрі 30% ғана пайдаланылуда;

4) іс жүзінде барлық су аймақтарында кеме жүзуінің талаптарына сәйкес келмейтін күрделі жағдай байқалады. Бюджеттен жеткіліксіз және уақытынан кешіктіріліп қаржыландырудан су жолдары кәсіпорындары су табанын тазалау және су астын үңгу жұмыстарын жүргізбейді, ол тек кеме жүзу қауіпсіздігіне қатер төндіріп қана қойған жоқ, кеме жүзу жолдарының жекелеген учаскелерін толық жабуға әкеп соқтырды;

5) жалпы пайдаланымдағы автомобиль жолдары желісінің 85214 км республикалық (18912 км) және жергілікті (66302 км) жолдардың жалпы қашықтығы жағдайында, төселімі жұқа жолдардың ұзақ қашықтығы сақталып отыр. Бүкіл автомобиль жолдарының 29% дейініне қиыршық тас пен ұсақ тас төселген, олардың мың километрден астамы республикалық маңызы бар жолдар. Қашықтығы төрт мың километрден асатын топырақ жолдар да қазіргі ұғыммен қойылатын талаптарға жауап бермейді;
6) 1999 жылғы автомобиль жолдарын көктемдегі байқау жүріс бөлігінің анық ақаулары бар республикалық маңызды жолдардың 14% айқындады. Қазіргі бар және қаралған 844 автомобиль көпірлерінің 15-і апаттық жағдайда, қауіпті ақаулармен 113 көпір пайдаланылуда, 417 көпірдің әртүрлі дәрежедегі ақауы бар;

7) автомобиль көлігінде автомобиль паркінің жалпы санының 50-ден 70% дейіні пайдалану мерзімінен артық пайдаланылуда, оның ішінде жүк автомобильдерінің 16,4% және автобустардың 13,8% тіпті пайдаланылмауы тиіс, оларда белсенді де, енжар да қауіпсіздік көрсеткіштері едәуір төмендеген;

      8) Қазақстан Республикасының Тізілімінде тіркелген 573 әуе кемелерінің тек 158-нің немесе 28%-нің ғана Ұшуға жарамдылығы туралы қолданылып жүрген куәлігі бар. 21 аэродромда жарамдылық сертификаты бар. 1999 жылы жол берілген 39 авиация оқиғасының 59% (23 оқиға) әуе кемелерінің конструкциялық-өндірістік кемшіліктері себебінен, 41% (16 авиация оқиғасы) - авиакомпаниялардың жеке құрамының кінәсінен болды.

15 - тақырып. Жұмысшылардың еңбектерін қорғау бойынша кәсіби таңдау, оқудың және білімдерінің талаптары.

     Қазақстан Республикасында көліктегі қауіпсіздікті қамтамасыз

     етудің мемлекеттік жүйесін ұйымдастыру

     Жолаушылар мен жүктерді тасымалдау қауіпсіздігін қамтамасыз етудің

мемлекеттік жүйесі үш деңгейлі болуы керек.

     1. Бірінші деңгей - жалпы мемлекеттік. Бұл деңгей:

     1) көліктік қозғалыстың барлық түрлері бойынша заң актілерін дайындау

және қабылдау;

     2) автомобиль - жүргізуші - жол, жылжымалы құрам - қызмет көрсететін

персонал - темір жол, су (әуе) кемесі - басқарушы персонал - көліктік

дәліз жүйелерінің элементтеріне қойылатын талаптарды стандарттау;

     3) көше-жол желілерін, жалпы және жалпы емес пайдаланымдағы темір

жолдар желілерін, кеме жүретін және авиа желілерді дамыту;

     4) көлік құралдарымен молықтыру деңгейін реттеу мәселелерін шешеді.

     2. Екінші деңгей - ведомстволық:

     1) қалалық және қала маңына жүретін жолаушылар көлігін дамыту және

жетілдіру;

     2) көліктің түрлері бойынша тасымалдауларды ұйымдастыру;

     3) көлік құралдарына қызмет көрсететін персоналды даярлау;

     4) жол қозғалысын реттеудің техникалық құралдарын өндіру мәселелерін

шешеді.

     3. Үшінші деңгей - инженерлік қызметтер деңгейі. Мұнда:

     1) көліктік қозғалыстың жәй-күйін зерттеу, қауіпті және "тар"

жерлерді айқындау;

       2) қауіпті және "тар" жерлерді жою, көліктік қозғалысты ұйымдастырудың оңтайлы режимдері мен сызбаларын негіздеу;
      3) көліктік қозғалысты реттеудің техникалық құралдарын енгізу және ұстау;
      4) көліктік қозғалыстың дамуын және көліктік қозғалысты ұйымдастырудың іс-шараларын болжау;

     5) көлік жағдайының қоршаған ортаға және халықтың денсаулығына әсерін, оның теріс ықпалының алдын-алу жөнінде тиісті іс-шараларды әзірлей отырып, зерттеу мәселелері қарастырылады және шешіледі.
      Қалыптастырылатын қауіпсіздікті қамтамасыз етудің мемлекеттік жүйесінің мынадай құрылымы болуы тиіс:

      1) жалпы мемлекеттік деңгейде - басшылықты жүзеге асыратын және Қазақстан Республикасының барлық мемлекеттік билік органдарының көліктегі қауіпсіздікті арттыру мәселелеріндегі өзара іс-қимылдарын қамтамасыз ететін Көліктегі қауіпсіздікті қамтамасыз ету жөніндегі ведомствоаралық комиссия. Мемлекеттік органдардың қауіпсіздікті қамтамасыз етуге қатысуы консультативтік-кеңесші үкіметтік органның қауіпсіздікті қамтамасыз етудегі міндеттері, құқықтары және қатысуы нақты белгіленген "Көлікте қауіпсіздікті қамтамасыз етудің мәселелері" туралы Қазақстан Республикасы Үкіметінің 1998 жылғы 28 сәуірдегі N 391 P980391_ қаулысымен бекітілген Қазақстан Республикасының көлігінде қауіпсіздіктің қамтамасыз етілуіне ведомствоаралық бақылау ұйымдастырудың бар жүйесімен айқындалған;

      2) мемлекеттік билік органдарының авариялықты төмендету, көліктік кешеннің қауіпсіздігін арттыру мәселелерін шешу, жер бетіндегі, әуе және су көлігінде бірлескен іс-қимылдарды үйлестіру жөнінде ұсыныс әзірлеу - Қазақстан Республикасының орталық атқарушы органдары мен ведомстволарының қызметіндегі Қазақстан Республикасының нормативтік заң актілерімен айқындалған бағыттардың бірі.

      Көлікте қауіпсіздікті қамтамасыз етуге қатысы барларға:
      1) желіге шығатын көлік құралдарына алдын-ала бақылау және техникалық байқау жүргізу, қозғалыстың белгіленген бағыттарындағы жағдайларды зерттеу;

      2) көлік құралдарын басқаратын тұлғаларды сапарға дейінгі және кейінгі дәрігерлік куәландыру және олардың біліктілігі деңгейін арттыру;
      3) көліктік уақиғаларға қызметтік тексеру және көліктік уақиғалардың пайда болу жағдайларына, оның ішінде көлік құралдарына қызмет көрсететін кәсіпорын персоналының іс-әрекетіне немесе әрекетсіздігіне байланысты себептерге талдау жүргізу;

      4) қозғалыстың қауіпсіздігін ұйымдастыруды қамтамасыз етудің техникалық құралдарын енгізу;

5) көлік құралдарына қызмет көрсететін персоналдың еңбек және демалыс мәселелерін реттейтін ішкі еңбек тәртібін сақтау бөлігінде жүзеге асыратын бақылау мен ішкі қадағалау тікелей жатқызылуы тиіс қалыптастырылған немесе перспективалық қалыптастырылатын көліктік кәсіпорындардың өздерінің инженерлік қауіпсіздік қызметі жатқызылуы қажет.

жүктеу/скачать 461 Kb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3