Қазақстан Республикасының Оқу-ағарту министрлігі



Pdf көрінісі
бет65/83
Дата01.09.2024
өлшемі4,96 Mb.
#203775
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   83
Байланысты:
KAZ ИМП 2024

Формативті бағалау 
Формативті бағалау күн сайын сабақ барысында жүргізіледі, білім алушылар-
дың құзыреттіліктерінің қалыптасуының ағымдағы деңгейін айқындайды. ФБ 
барысында жиналған ақпарат педагогтарға білім алушылардың оқу бағдарла-
масының әрбір бөлімі бойынша күтілетін оқу нәтижелеріне қол жеткізудегі күшті 
және әлсіз жақтарын анықтауға көмектеседі Формативті бағалауды сапалы іске 
асыру білім алушылардың оқу бағдарламасының мақсаттарына сәйкес өз нәти-
желерін және оқуын жетілдіру қажеттіліктерін өз бетінше бағалау дағдыларын 
дамытады.
Формативті бағалауды сапалы жүзеге асыру үшін педагог:
• 
оқу бағдарламасының мақсаттарын сабақ мақсаттарына түрлендіреді және 
сабақ мақсаттарына сәйкес бағалау критерийлерін әзірлейді (оның негізінде 
білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау жүргізілетін белгі). Оқу бағдар-
ламасының мақсаттарын сабақ мақсатына айналдыру үшін педагогтің оқыты-
латын пәннің мазмұнын, үлгілік оқу бағдарламасын, мемлекеттік білім беру 
стандарттарын жоғары деңгейде меңгеруі көзделеді. Сабақтың мақсаттары 
білім алушылардың сабақ аяқталғаннан кейін не білуі, түсінуі немесе жасай 
алуы керек екенін анықтайды. Сабақтың әрбір мақсаты білім алушылардың 
үлгерімінің бір нақты аспектісіне бағытталуы және іс-әрекеттің бір етістігімен 
көрсетілуі тиіс. Сабақтың мақсаттары мен оларға қол жеткізу критерийлерін 
сыныптағы әр оқушы түсініп түсінуі керек;
• 
мұғалімге зерттелетін тақырып бойынша алдыңғы немесе алынған білім дең-
гейін, олардың күшті және әлсіз жақтарын анықтауға көмектесетін, сондай-ақ 
білім алушылардың сабаққа деген қызығушылығын арттыратын, сыни ойла-


ІШКІ ЖӘНЕ СЫРТҚЫ БАҒАЛАУДЫ ӨТКІЗУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
91
уды қолдануға және өзін-өзі оқыту дағдыларын дамытуға шақыратын сұрақ 
қоюды ойластырады;
• 
академиялық адалдық қағидаттарын сақтай отырып, білім алушылардың 
пәндік және мета-пәндік дағдыларын дамыту үшін әртүрлі сараланған тапсы-
рмаларды әзірлейді немесе бейімдейді. Тапсырмалардың әртүрлі түрлерін 
орындалуында жазбаша жұмыстар, ауызша жауаптар, жеке, жұптық және топ-
тық жұмыстар, презентациялар және т. б. түрінде ұсынылуы мүмкін. тапсы-
рмалар сапалы болып саналады, егер ол оқу мақсаты мен бағалау крите-
рийлеріне сәйкес келсе, білім алушылардың жас ерекшеліктері мен ойлау 
дағдыларының деңгейлеріне сәйкес келсе, түсінікті тұжырымдалған және 
нақты анықтамалар жоқ;
• 
білім алушыларды оқу процесіне белсенді түрде әртүрлі әдістері мен баға-
лаудың әдістері арқылы тартады, мысалы, өзін-өзі бағалау (дұрыс жауапты, 
тапсырманы орындау деңгейін, сабақ нәтижелері бойынша өзін-өзі көрсету / 
тапсырманы орындау және т. б.), өзара бағалау (берілген бағалау критерий-
лері мен дескрипторлар бойынша бір-біріне кері байланыс беру) және т. б.;
• 
сындарлы кері байланыс тек ауызша немесе жазбаша түсініктемелермен 
шектелмейтін қылып береді. Мұғалім жоғары сапалы кері байланыс құрал-
дарын, рубрикаларды, тапсырмалардың сәтті орындалуын тексеру парақта-
рын және т. б. пайдалануы керек. Әсіресе формативті және жиынтық баға-
лауда білім алушылардан процестер мен жұмыс сапасы тұрғысынан не 
күтілетінін көрсететін рубрикаларды қолдану өте маңызды. Педагогтер үшін 
де, білім алушылар үшін де бағалау критерийлерін нақтылауға мүмкіндік бе-
реді. Рубрикалардың форматы бір-бірінен өзгеше болуы мүмкін екендігіне 
қарамастан, барлық рубрикалар екі негізгі белгіні біріктіреді: 1) тапсырмаға 
арналған критерийлер тізімі және 2) білім алушылардың «күшті», «орташа» 
және «әлсіз» жұмыстарының сипаттамасымен сапа бойынша градация. Кері 
байланыс ол қате жауаптарға емес, дұрыс жауаптарға баса назар аударғанда, 
алдыңғы жұмыстармен салыстырғанда қол жеткізілген жетістіктерге назар 
аударғанда және білім алушыларға оқуын жақсартуға көмектесетін әдістер-
мен бірге жүргенде тиімді болады. Бағалау білім алушылар үшін де, педагог-
тер үшін де кері байланысты қарастырады, өйткені бұл екі жақты процесс.
Мектепте формативті бағалауды тиімді жүзеге асыру үшін мектеп басшылары-
ның бағалау саласындағы құзыреттері маңызды рөл атқарады. Мектеп басшыла-
рының бағалау саласындағы құзыреттілігінің жоғары деңгейі олардың:


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   83




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет