Үйсіндер және қаңлылардың материалдық мәдениетін сипаттап, кестенітолтырыңыздар
Мемлекеттер
|
Үйсіндер
|
Қаңлылар
|
Территориясы
|
|
|
Ескерткіштері
|
|
|
Үй құрылысы
|
|
|
Қалалық мәдениеті
|
|
|
Шаруашылығы
|
|
|
Балл қою кестесі
№
|
Жауап
|
Балл
|
Қосымша ақпарат
|
1
|
C
|
1
|
|
2
|
A
|
1
|
3
|
B
|
1
|
4
|
E
|
1
|
5
|
E
|
1
|
6
|
В
|
1
|
7
|
1
2
3
4
|
4
|
|
|
1–Бесшатыр 2-Берел
3-Шілікті 4-Тасмола
|
|
|
|
|
|
Оқушының
басқада
|
|
Мемлекеттер
|
Үйсіндер
|
Қаңлылар
|
|
|
|
сұрақтың
мазмұнын
|
Территориясы
|
Жетісу
|
Сырдария, Арал
маңы
|
|
10
|
ашатын
жауаптары қабылданады
|
Ескерткіштері
|
Жетісу аумағынан он
шақты оба табылды.
|
Отырар-Қаратау, Жетісу, Қауыншы...
|
|
|
Қапшағай,
|
|
|
|
|
|
Өтеген...
|
|
|
|
8
|
Үй құрылысы
|
Балшықтан және тастан
тұрғызылған
|
Зах қаласы. Үйлер 1-2
бөлмеден тұрған
|
|
|
|
|
үйлер
|
|
|
|
|
|
табылған
|
|
|
|
|
Қалалық
|
Ақтас
|
20 қалашықтың
|
|
|
|
мәдениеті
|
қонысынан бес
|
орны зертелді.
|
|
|
|
|
тұрғын үй
|
Алтынасар ең
|
|
|
|
|
табылған
|
ірісі болды.
|
|
|
|
Шаруашылығы
|
Астық өсірді,
|
Мал
|
|
|
|
|
жеміс-жидек
|
шурауашылығы
|
|
|
|
|
жинады
|
мен егіншілкпен
|
|
|
|
|
|
айналысты
|
|
|
Жалпы балл
|
20
|
|
4-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМА
БЖБ №6.«Ғұндар» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Тақырып
|
Ғұн тайпаларының бірігуі
Ғұндардың көрші мемлекеттермен қарым-қатынастары
Аттила және оның жаулаушылық жорықтары
|
Оқу мақсаты
|
5.3.1.2 Ежелгі мемлекеттік бірлестіктердің құрылуын түсіндіру
5.1.1.3 Ғұндардың қоныс аудару бағыттарын тарихи картадан көрсету
5.3.2.2. Қазақстан территориясындағы алғашқы мемлекеттік бірлестіктердің көрші елдермен қарым-қатынасын анықтау
|
Бағалау критерийі
|
Білім алушы
Ежелгі мемлекеттік бірлестіктердің құрылу алғышарттарын анықтайды
Картада тайпалық одақтардың орналасуын сипаттайды
Мемлекеттік бірлестіктердің көрші елдермен қарым-қатынасын көрсетеді
|
Ойлау дағдыларының деңгейі
|
Білу және түсіну
Қолдану
|
Орындау уақыты
|
20 минут
|
Тапсырмалар
Сұрақты дұрыс жауап нұсқасымен сәйкестендіріңіз
Сұрақ
|
Сіздің жауабын
|
Жауап
|
Ғұндар туралы деректер ең көп ... деректерінде кезедеседі
|
|
Рим тарихшысы Аммиан Марцеллин
|
«Олар ертелі-кеш ат үстінен түспейді. Маңызды істер туралы кеңесетін болса, кеңесті де ат үстінде отырып өткізеді» - деп айтқан.
|
|
Рим тарихшысы Прийск
|
«Олар соғыс болмаған кезде тынығады, әрі қамсыз тіршілік етеді, әркім қолында барына қанаған етеді» - деп айтқан.
|
|
Мөде
|
Ғұндардың жоғарғы билеушісін қалай атаған?
|
|
Халық жиналысы
|
Ғұндардың басқару жүйесінде маңызды орынға ие болды...
|
|
Шаньюй
|
«Жер-мемлекеттің негізі» - деп айтқан.
|
|
Қытай
|
2.Ғұндардың мекендеген жерлерін, көршілес мемлекеттерді, қоныс аудару бағыттарын кескін картаға түсіріңіз.
3.Келесі сөздер мен сөз тіркестеріне түсініктеме бер:
Түменбасы (24) _____________________________________
Мыңбасы, жүзбасы, оңбасы __________________________
Өлім жазасы _______________________________________
Атты әскер ________________________________________
Ысқыратын жебе ___________________________________
Оң қанат, сол қанат, орталық қанат ___________________
Бағалау критерийі
|
Тапсырма №
|
Дескриптор
|
Балл
|
Білім алушы
|
Сұрақты дұрыс жауап нұсқасымен сәйкестендіреді
|
1
|
1-F
2-A
3-B
4-E
5-D
6-C
|
Әр дұрыс жауапқа 1 балл
|
Ғұндардың мекендеген жерлерін, көршілес мемлекеттерді, қоныс аудару бағыттарын кескін картаға түсіреді.
|
2
|
Ғұн тайпаларының орналасуын көрсетеді
|
1
|
Көршілес мемлекеттерді анықтайды
|
1
|
|
|
Тайпаның қоныс аудару бағыттарын көрсетеді
|
1
|
Келесі сөздер мен сөз тіркестеріне түсініктеме береді
|
3
|
Түменбасы (24)
|
1
|
Мыңбасы, жүзбасы, оңбасы
|
1
|
Өлім жазасы
|
1
|
Атты әскер
|
1
|
Ысқыратын жебе
|
1
|
Оң қанат, сол қанат, орталық қанат
|
1
|
Жалпы балл
|
|
15
|
БЖБ №7.«Сарматтар» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Тақырып
|
Сарматтардың қоғамдық құрылысы мен шаруашылық өмірі
Сарматтардың саяси тарихы
|
Оқу мақсаты
|
5.3.1.1 Картада тайпалық одақтардың орналасуын көрсету
5.2.2.1 Археологиялық ескерткіштерді сипаттау
|
Бағалау критерийі
|
Білім алушы
Сармат тайпаларының ерекшелігін анықтайды
Картада тайпалық одақтардың орналасуын сипаттайды
Археологиялық ескерткіштерді салыстырады
|
Ойлау дағдыларының деңгейі
|
Білу және түсіну
Қолдану
|
Орындау уақыты
|
20 минут
| Тапсырмалар
Кескінкартадасарматтардыңорналасуаймағынкөрсетіңіз. (кемдегенде 2 тайпа)
Сарматтардың археологиялық ескерткіштерін салыстыра отырып, кесте толтырыңыздар
Атауы
|
Олжа
|
Сарматтардың өмірі жайлы олжалар қандай мәлімет беретінін сипаттаныздар
|
Аралтөбе
|
|
|
Бесоба
|
|
|
Сынтас
|
|
|
Қорытынды: Сарматтардың археологиялық ескерткіштерінде ортақ және айырмашылық белгілерін анықтаныздар_______________________
Тұжырымдарға аргументтер келтіріңіздер
Тұжырым
|
Дәлел
|
Сарматтардың қоғамдық құрылысы-әскери демократия
|
|
Сармат әйелдерінде ерлермен бірдей құқықтары болды
|
|
Сармат қоғамында теңсіздік болды
|
|
Сарматтарда ұсталық кәсіп жақсы дамыған
|
|
Сарматтарда зергерлік кәсіп жақсы дамыған
|
|
Күнделікті өмірде сарматтар саз, тері және темірден жасалған бұйымдарды пайдаланды
|
|
Бағалау критерийі
|
Тапсырма №
|
Дескриптор
|
Балл
|
Білім алушы
|
Картада тайпалық одақтардың орналасу аймағын көрсетеді
|
1
|
Кескін картада сармат пайпаларының орналасуын көрсетеді
|
1
|
Кескін картада сармат пайпаларының орналасуын көрсетеді
|
1
|
Сарматтардың археологиялық ескерткіштерін сипаттайды және салыстырады
|
2
|
Аралтөбе ескерткішін сипаттайды
|
1
|
Бесоба ескерткішін сипаттайды
|
1
|
Сынтас ескерткішін сипаттайды
|
1
|
Аралтөбедегі олжалар сармат өмірі туралы қандай мәлімет беретінін анықтайды
|
1
|
Бесобадағы олжалар сармат өмірі туралы қандай мәлімет беретінін анықтайды
|
1
|
Сынтастағы олжалар сармат өмірі туралы қандай мәлімет беретінін анықтайды
|
1
|
Сармат қорымдарындағы олжалар салыстырады және қорытынды жасайды
|
1
|
Ежелгі тайпалардың қолданбалы өнері мен әлеуметтік құрылысын сипаттайды
|
3
|
1 тұжырымға дәлел келтіреді
|
1
|
2 тұжырымға дәлел келтіреді
|
1
|
3 тұжырымға дәлел келтіреді
|
1
|
4 тұжырымға дәлел келтіреді
|
1
|
5 тұжырымға дәлел келтіреді
|
1
|
6 тұжырымға дәлел келтіреді
|
1
|
Жалпы балл
|
15
|
«Сармат» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты
ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушыныңаты-жөні
Бағалау критерийлері
|
Оқу жетістігінің деңгейі
|
Төмен
|
Орта
|
Жоғары
|
Кескінкартада тайпалық одақтардың орналасуын көрсетеді
|
Сармат тайпаларының аумағын картада көрсетуде қиналады
|
Кейбір сармат тайпаларының аумағын картада көрсетуде қателіктер жібереді
|
Барлық тайпалық одақтардың аумағын картада көрсетеді
|
Сарматтардың археологиялық ескерткіштерін сипаттайды және салыстырады
|
Сарматтардың археологиялық ескерткіштерін сипаттауға және салыстыруға қиналады
|
Сарматтардың археологиялық ескерткіштерін сипаттауға және салыстыруға қателіктер жібереді
|
Археологиялық ескерткіштерін сипаттайды және салыстырады
|
Ежелгі тайпалардың қолданбалы өнері мен әлеуметтік құрылысын сипаттайды
|
Дәлел келтіруге қиналады
|
Дәлел келтіруде қателіктер жібереді
|
Ежелгі тайпалардың қолданбалы өнері мен әлеуметтік құрылысын сипаттайды
|
БЖБ №8 «Ежелгі Қазақстан тарихына шолу» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Тақырып
|
Ежелгі Қазақстан адамдарының антропологиялық тұрпаты
Ежелгі Қазақстанға саяхат
|
Оқу мақсаты
|
5.1.1.2 Ежелгі Қазақстан адамдарының антропологиялық тұрпатын анықтау
5.4.1.2 Көшпелі мал шаруашылығы мен егіншіліктің қалыптасуын түсіндіру
|
Бағалау критерийі
|
Білім алушы
Тайпаларды нәсілдік ерекшеліктеріне қарай салыстырады
Көшпелі мал шаруашылығы мен егіншіліктің қалыптасуын анықтайды
|
Ойлау дағдыларының деңгейі
|
Білу және түсіну
Қолдану
|
Орындау уақыты
|
20 минут
| Тапсырма
1. «Ақиқат» немесе «жалған» ақпараттарды анықтаңыздар
Ақпараттар
|
Ақиқат
|
Жалған
|
Алғашқы кезде Қазақстан жерін мекендеген палеоазиаттар немесе ежелгі азиат тайпаларында еуропеиод тұрпат болды
|
|
|
Б.з.б. 5 мыңжылдықта Қазақстанды қоныстанған арий, үндіиран тайпаларының сырт әлпеті монғолоидтік өңдес еді
|
|
|
Б.з.б. 165 жылы сақтардың жеңісі үндіиран және алтай тайпаларының көп ғасырлық аражігін бұзды
|
|
|
Азиялық еуропеоид (тұрандық) және ішкі азиялық монғолоидтардың араласуынан «оңтүстік сібірлік» физикалық түр қалыптасты
|
|
|
2. Келесі сөздерді пайдаланып ежелгі адамдардың кәсіптерін 5 сөйлеммен сипатта:
Қазғыш таяқ, садақ пен жебе, гарпун, тас тесе мен орақ, қыш құмыра
__________________________________________________________
__________________________________________________________
3.Кестені толтырыңыздар
Көшпелі мал шаруашылығы
|
Егіншілік
|
Қалыптасу себептері
|
1.
|
1.
|
Таралу аймақтары
|
2.
|
2.
|
Маңыздылығы
|
3.
|
3.
|
Бағалау критерийі
|
Тапсырма №
|
Дескриптор
|
Балл
|
Білім алушы
|
Этникалық үдерістер ерекшелігін анықтайды
|
1
|
ақпараттық ақиқат/жалғандығын анықтайды;
|
1
|
ақпараттық ақиқат/жалғандығын анықтайды;
|
1
|
ақпараттық ақиқат/жалғандығын анықтайды;
|
1
|
ақпараттық ақиқат/жалғандығын анықтайды;
|
1
|
Ежелгі адамдардың кәсіптерін сипаттайды
|
2
|
қазғыш таяқ сөзін пайдаланып алғашқы адамдардың кәсібін сипаттайды;
|
1
|
садақ пен жебе сөзін пайдаланып алғашқы адамдардың кәсібін сипаттайды;
|
1
|
гарпун сөзін пайдаланып алғашқы адамдардың кәсібін сипаттайды;
|
1
|
тас тесе мен орақ сөзін сөзін пайдаланып алғашқы адамдардың кәсібін сипаттайды;
|
1
|
|
|
қыш құмыра сөзін пайдаланып алғашқы адамдардың кәсібін сипаттайды;
|
|
Көшпелі мал шаруашылығы мен егіншіліктің қалыптасуын анықтайды
|
3
|
көшпелі мал шаруашылығының пайда болу себептерін анықтайды;
|
1
|
егін шаруашылығының пайда болуы себебін анықтайды;
|
1
|
мал шаруашылығы дамыған аймақтарды көрсетеді;
|
1
|
егін шаруашылығының пайда болған аймақтарын көрсетеді;
|
1
|
көшпелі мал шаруашылығының маңыздығын талдайды;
|
1
|
егін шаруашылығының маңыздылығын талдайды.
|
1
|
Жалпы балл
|
|
|
15
|
4-ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ
4-тоқсан бойынша жиынтық бағалауға шолу
Жиынтық бағалаудың өткізілу уақыты – 40 минут
Балл саны – 20
Тапсырмалар түрлері:
КТБ- көп таңдауы бар тапсырмалар;
ҚЖ- қысқа жауапты қажет ететін тапсырмалар;
ТЖ -толық жауапты қажет ететін тапсырмалар
Жиынтық бағалаудың құрылымы
Тоқсандық жиынтық бағалаудың нұсқасы 8 тапсырмадан тұрады: 1-6-тапсырмалар жиынтығы нақты деректерді, ақпарат пен сипаттауларды білу және түсіну дағдыларын тексеруге арналған. 7-тапсырма кесікін картамен жұмыс жасауға, 8-тапсырма мәтіндегі бос орындарға тиісті сөздерді қоюға арналған.
Көп жауапты таңдауы бар сұрақтарда білім алушылар ұсынылған жауап нұсқаларынан дұрысын таңдайды.
Қысқа жауапты қажет ететін сұрақтарға білім алушылар сөздер немесе қысқа сөйлемдер түрінде жауап береді.
Толық жауапты қажет ететін сұрақтарға білім алушылар тақырыпқа қатысты кеңейтілген жауап жазуы қажет.
4-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы
Бөлім
|
Тексерілетін мақсат
|
Ойлау дағдыларының деңгейі
|
Тапсырма саны*
|
тапсырма*№
|
Тапсырма түрі*
|
Орындау уақыты, мин*
|
Балл*
|
Бөлім бойынша балл
|
Ғұндар
|
5.3.1.2 Ежелгі мемлекеттік бірлестіктердің құрылуын түсіндіру
|
Білу және түсіну
|
6
|
1-6
|
КТБ
|
12
|
6
|
6
|
5.3.2.2 Қазақстан территориясындағы алғашқы мемлекеттік бірлестіктердің көрші елдермен қарым-қатынасын анықтау
|
Білу және түсіну
|
Сарматтар
|
5.3.1.1 Картада тайпалық одақтардың орналасуын көрсету
|
Қолдану
|
1
|
7
|
КЖ
|
10
|
3
|
3
|
Ежелгі Қазақстан тарихына шолу
|
5.4.2.3 Ұлы Жібек жолының пайда болуын түсіндіру
|
Қолдану
|
1
|
8
|
ТЖ
|
18
|
11
|
11
|
Барлығы:
|
-
|
8
|
|
-
|
40
|
20
|
20
|
Еcкерту: *-өзгеріс енгізуге болатын бөлімдер
|
«Қазақстан тарихы» пәнінен 4-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары
1.Тапсырма: Бөлімге қатысты тұжырымдарды «ия» немесе «жоқ» кестесі арқылы анықта.
қ\с
|
Тапсырмалар
|
Ия
|
Жоқ
|
1
|
Ғұндар ерекше өркениет жасай білді және Орталық Азия мен Еуропада ерекше орын алды. Бұл халық Оңтүстік Сібір мен Солтүстік Моңғолия жерін мекендеді.
|
|
|
2
|
Б.з.б. 202 жылы Мөде шанью мен император У-Ди арасында бейбіт келісім жасалды. Бұл шарттың атауы «тыныштық пен туыстық туралы шарт деп аталды»
|
|
|
3
|
Б.з.б I-ші ғасырда Ғұндар Парфия билеушісі Митридатпен одақтасып, Риммен соғысқан.Осы соғыста римдіктер ғұндардың бірқатар тайпаларын өз жағына шығара білді.
|
|
|
4
|
Қытай дала көшпелілерінің шабуылына,ғұндарға төтеп беру үшін «Ұлы Қытай қорғанын» салдыртты
|
|
|
5
|
«Ғұн» атауы алғаш рет грек және рим тарихшыларының Диадордың, Плинйидің, Полибидің еңбектерінде кездеседі
|
|
|
6
|
375 жылы «Халықтардың ұлы қоныс аударуы» осы тек Ғұн тайпаларына тиесілі, себебі бұл империя сонау Еуропаға Шығыс Рим империясына барғаны туралы деректер көп кездеседі
|
|
|
2.Тапсырма:Картаны пайдалана отырып,сармат пен ғұн тайпаларының географиялық орналасуын сипаттап көрсетіңіз
Тайпалар
|
Орналсақан аумағы
|
Ғұндар
|
|
Сарматтар
|
|
3. Тапсырма:Кескін картаны пайдалана отырып,Ұлы Жібек жолының бағыттары мен қалаларды сызба арқылы көрсетіңіз
4. Кестеде берілген тапсырмаға сиптаттамасын жазыңыз
№
|
Тапсырмалар
|
Сипаттама
|
1
|
Ұлы Жібек жолы қалай пайда болуы
|
|
2
|
Ұлы Жібек жолы деп аталуы
|
|
3
|
Ұлы Жібек жолының ұзындығы
|
|
4
|
Ұлы Жібек жолының мақсаты
|
|
5
|
«Нефрит жолы» деп аталуы
|
|
6
|
«Лазурит жолы» деп аталуы
|
|
7
|
Ұлы Жібек жолымен тасымалданған заттар
|
|
8
|
Ұлы Жібек жолы әлемдік мәдениетке қосқан үлесі
|
|
9
|
Қала мәдениетінің дамуына әсері
|
|
Балл қою кестесі
№
|
Жауап
|
Балл
|
Қосымша ақпарат
|
1
|
Ғұндар ерекше өркениет жасай білді және Орталық Азия мен Еуропада ерекше орын алды. Бұл халық Оңтүстік Сібір мен Солтүстік Моңғолия жерін мекендеді.
|
1
|
Бір дұрыс жауапқа 1 балл
|
Б.з.б. 202 жылы Мөде шанью мен император У-Ди арасында бейбіт келісім жасалды. Бұл шарттың атауы «тыныштық пен туыстық туралы шарт деп аталды»
|
1
|
Б.з.б I-ші ғасырда Ғұндар Парфия билеушісі Митридатпен одақтасып, Риммен соғысқан.Осы соғыста римдіктер ғұндардың бірқатар тайпаларын өз жағына шығара білді.
|
1
|
Қытай дала көшпелілерінің шабуылына,ғұндарға төтеп беру үшін «Ұлы Қытай қорғанын» салдыртты
|
1
|
«Ғұн» атауы алғаш рет грек және рим тарихшыларының Диадордың, Плинйидің, Полибидің еңбектерінде кездеседі
|
1
|
375 жылы «Халықтардың ұлы қоныс аударуы» осы тек Ғұн тайпаларына тиесілі, себебі бұл империя сонау Еуропаға Шығыс Рим империясына барғаны туралы деректер көп кездеседі
|
1
|
2
|
|
3
|
Бір дұрыс жауапқа 1 балл
|
Ғұндар
|
Орта Азия мен Моңғолия, Қытай империясында
|
Сарматтар
|
Еділ мен Жем өзен аралығында және Арал бойында
|
|
3
|
|
2
|
Бір дұрыс жауапқа 1 балл
|
Ұлы Жібек жолының пайда болуы
|
ІІ ғ. Ұлы Жібек жолы Қытай империясы Хуанхэ өзенінен бастау алады
|
Ұлы Жібек жолы деп аталуы
|
Батыс пен Шығысты байланыстыруда жібек матаның тасымалдануы
|
Ұлы Жібек жолының ұзындығы
|
7000 шақырымнан астам
|
Ұлы Жібек жолының мақсаты
|
Сауда жолы арқылы дипломатиялық қарым-қатынасты күшейту
|
«Нефрит жолы» деп аталуы
|
Бағалы тастар тасымалдануы
|
«Лазурит жолы» деп аталуы
|
Көк тастардың тасымалдануы
|
Ұлы Жібек жолымен тасымалданған заттар
|
Бағалы тастар, жібек маталар, көкөністер, фарфор ыдыстар, сирек кездесетін құстар мен аңдар
|
Ұлы Жібек жолы әлемдік мәдениетке қосқан үлесі
|
Ғылым, өнер, дінге, сауда қарым-қатынасына
|
Қала мәдениетініңдамуына әсері
|
Қолөнер, сәулет өнері, сауда дамыды
|
|
9
|
Жалпы балы
|
20
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |
