Қазақстандағы әлеуметтік-экономикалық жағдай-тәуелсіздік үшін күрестің алғышарттары

Қазақстандағы әлеуметтік-экономикалық жағдай-тәуелсіздік үшін күрестің алғышарттары

Жоспар:

• Жерді пайдалану жүйесі және аграрлық мәселенің шиеленісуі.
• Қазақ қоғамының дәстүрлі шаруашылықтағы өзгерістері.

Ресей империясында әлеуметтік қайшылықтардың шиеленісуімен, Қазақ өлкесі бірнеше қоныстандыру аудандарына бөлінді: Торғай-Орал Семей Сырдария Жетісу.

Қазақ жеріне Ресейден келген шаруаларды қоныстандыру мен кулак шаруашылықтарын құру үшін оларға жеңілдіктер беру жүйесі енгізілді:

• Әрбір хуторға 45 десятина жарамды және 15 десятина егістік жер берілді;
• 8 жыл бойғы салықтан босатылды;
• Әскери міндетті болмады;

• 1893-1905 жылдары қазақтардан 4 млн. десятина жер тартып алынса, ал 1906-1912 жылдары 17 млн десятинаға, 1916 жылы 40 млн десятинаға, 1917 жылы 45 млн десятинаға жетті. Тартып алынған жерлер негізінен Семей, Ақмола, Орал, Торғай облыстарында болды. Бұл облыстардан 40,5 млн десятина, Жетісудан 4 млн десятина, Сырдария облысынан 500 мың десятина ең құнарлы жер алынды.

XX ғасыр басында Ресейде болсын, Қазақ өлкесінде болсын жұмысшылардың әлеуметтік жағдайы өте ауыр еді..  қазақ жұмысшыларының кәсіби мамандықтары болмады, көпшілігі маусымдық жүмыстарға жалданды. Өндіріс басшылары мен жергілікті патша әкімшілігі қазақ жұмысшыларының орыс тілінде еркін сөйлей алмайтындықтарын пайдаланып, үнемі олардың азаматтық әрі әлеуметтік қүқықтарын бұзып отырды. Оның үстіне еңбекші халыққа шетел мамандары да астамшылық көрсетіп отырды. Мұның бәрі жұмысшылардың өз жағдайларын жақсарту үшін күреске шығуға итермеледі.

қазақтардың шаруашылық құрылысының негізі болған көшпелі мал шаруашылығы XIX ғасырдың ортасына қарай өзгеріске ұшырап, ыдырай бастады.

Басты себептері:

1857-58, 1861-62, 1879-80,1891-92 жылдардағы ауыр жұттан, әр түрлі жұқпалы аурулардың салдарынан мал саны көп шығынға ұшырады.

Ресей сияқты үлкен империяның көшпелі қазақ мемлекетінің ішкі ісіне араласуы

• ХҮІ-ХҮІІІ ғғ. қазақтардың егіншілік шаруашылығының дамуына қоғамдық- саяси оқиғалар, қырғын соғыстар, табиғат апаттары, сондай-ақ климаттың өзгеруі де өз ізін қалдырып отырған.
• ХІХ ғасырдың басына дейін егіншілік қазақ шаруашылығында маңыздылығы жағынан екінші орында болды

XIX ғ. аяқ кезінде кейбір солтүстік аудандарда егіншілікпен казактардың 70%- 80% дейінгі бөлігі айналысса, ал 40%- 50% дейінгілері толык түрде отырыкшы егіншілерге айналды

• Көшпелі және отырықшы тұрмыс бір-біріне тәуелді болған, өзара тығыз шаруашылық байланыста дамыған. Отырықшылар уақытпен алысып, болашаққа талпынумен өмір кешті.

Тапсырманы орындағандар:

• Джаксимбаев Мади
• Сидиков Сакен
• Сахыжан Ұлбала
• Елемес Сымбат

Қолданылған әдебиеттер мен сілтемелер:

• http://e-history.kz/kz/contents/view/837
• http://e-history.kz/kz/contents/view/1101
• https://yandex.kz/images/search?p=2&text=%D0%BF%D0%B5%D1%80%D0%B5%D1%81%D0g_url=https%3A%2F%2Fshydlouski.by%2Fimages%2Fpomeszik_hoz.jpg%3Fx64385&pos=83&rpt=simage

Назарларыңызға рахмет!!!

жүктеу/скачать 0,6 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: