Қазіргі қазақ тілі ПӘнінің ОҚУ-Әдістемелік кешені

Педагогика

факультетінің деканы _________Х.С.Муханбеткалиев

«______» _______2010 ж.

Педагогика факультеті

Педагогика және психология кафедрасы

050102 – «Бастауышта оқыту педагогикасы мен әдістемесі»

мамандығы бойынша кредиттік оқу жүйесінде оқитын

студенттерге арналған

Семестр – 4

Кредит саны - 3

Дәріс – 30 сағат

Практикалық сабақтар (семинар) – 15 сағат

ОЖСӨЖ – 45 сағат

СӨЖ – 45 сағат

Емтихан – 4- семестрде

Барлығы – 135 сағат

Орал -2010 жыл

2-курс студенттері үшін Қазіргі қазақ тілі оқу-әдістемелік кешені Қазақстан Республикасының мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты және 050102 «Бастауыш оқыту педагогикасы және әдістемесі» мамандығының типтік оқу бағдарламасы (Алматы: Абай атындағы ҚҰПУ) негізінде құрастырылды.

Типтік оқу бағдарламасы Қазақстан Білім және ғылым министрлігінің 2005 жылғы 11 майда №289 бұйрығымен бекітілген және ендірілген.
Құрастырған: оқытушы Хабиева Д.Г.

Оқу бағдарламасы «Педагогика және психология» кафедрасы мәжілісінде талқыланды.

«_______» _______________ 2010 ж. № _____ хаттама
Кафедра меңгерушісі _________________ Иргалиев А.С.

Педагогика факультетінің оқу-әдістемелік кеңесінде бекітілді

М. Өтемісов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік университеті

Педагогика

факультетінің деканы _________Х.С.Муханбеткалиев

«______» _______2010 ж.

Педагогика факультеті

Педагогика және психология кафедрасы

мамандығы бойынша кредиттік оқу жүйесінде оқитын

студенттерге арналған

Курс – 2

Кредит саны-3

Дәріс – 30 сағат

Практикалық сабақтар (семинар) – 15 сағат

ОЖСӨЖ – 45 сағат

СӨЖ – 45 сағат

Емтихан – 4-семестрде

Барлығы – 135 сағат

Орал -2010 ж.
«Қазіргі қазақ тілі» курс бағдарламасын оқытушы Д.Г.Хабиева ҚР жоғары оқу орындарының студенттеріне арналған «Қазіргі қазақ тілі» (Алматы: Абай атындағы ҚҰПУ) типтік оқу бағдарламасы негізінде құрастырды.

Бағдарлама Қазақстан Білім және ғылым министрлігінің 2005 жылғы 11 майда № 289 бұйрығымен бекітілген және ендірілген.

(Педагогика және психология кафедрасы 7- оқу ғимараты, 212-кабинет).

Оқу бағдарламасы «Педагогика және психология» кафедрасы мәжілісінде талқыланды.

«_______» _______________ 2010 ж. № _____ хаттама
Кафедра меңгерушісі _________________ Ирғалиев А.С.

Педагогика факультетінің оқу-әдістемелік кеңесінде бекітілді

Хабиева Дина Ғарифоллақызы- «Педагогика және психология»

кафедрасының оқытушысы

Жұмыс орны: «Педагогика және психология» кафедрасы

Тұрғылықты жері: Студент көшесі 4, 7-ші оқу ғимараты 212- кабинет, т. 50-53-46

1. 2. «Қазіргі қазақ тілі» пәні жөнінде мәлімет

Семестр 15 оқу аптасынан және 2 сессия аптасынан тұрады. Аптасына 2 кредит –сағат өткізіледі деп болжанады, әрбір кредит – сағат 1 байланыс сағатынан /дәріс, практика/ және 2 сағат оқытушының жетекшілігімен студенттердің өздік жұмысынан (ОЖСӨЖ, СӨЖ) тұрады.

Екінші семестрде аптасына 1 кредит-сағат өткізіледі, яғни 1 байланыс сағатынан (дәріс) және 2 сағат оқытушының жетекшілігімен студенттердің өздік жұмысынан (ОЖСӨЖ, СӨЖ) тұрады.

Болашақ бастауыш сынып мұғалімдерінің жоғары педагогикалық кәсібилігін шыңдауда қазіргі қазақ тілінен берілетін білім, білік, дағдыларды қалыптастырады.

• 
  тіл дыбыстары және олардың түрлері, жасалу жолдарын үйрету;
  
• 
  дыбыстардың үндесу заңдылықтарын меңгерту;
  
• 
  графика туралы түсінік беру;
  
• 
  сөз мағынасы және олардың түрлерін айыра білуге үйрету;
  
• 
  сөзжасамның негізгі тәсілдерін үйрету;
  
• 
  аса маңызды грамматикалық ұғымдардың мән-мағынасын ашып көрсету;
  
• 
  сөздерді таптастыру принциптерімен таныстыру;
  
• 
  сөз таптарын жеке-жеке таныту;
  
• 
  әр сөз табының грамматикалық түрлену жүйесін меңгерту;
  
• 
  синтаксистің негізгі объектілерімен таныстыру;
  
• 
  сөз тіркесі, сөйлем мүшелері, сөйлем түрлерімен таныстырып, олардың синтаксистік қызметін байқату;
  

анықтау.

Қазіргі қазақ тілін оқыту дәріс, семинар-практикалық сабақтарда және студенттердің өзіндік

жұмыстарында жүзеге асырылады. Оқыту негізінен оқу материалдары түсіндірілетін және жаттығу жұмыстарын талдаудағы практикалық дағдыларды қалыптастыратын дәріс және практикалық сабақтар түрінде өтеді.

Курс дәріс оқу әдісі, түсіндіру, сұрақ-жауап, проблемалық-эвристикалық, интерактивтік әдіс, салыстыру, талдау, көрнекі құралдар қолдану, сыни тұрғыдан ойлау әдістері негізінде оқытылады. Өзіндік іздену, қорыту, жинақтау, талдау әдістері өз бетімен жұмыс істеген жағдайда ұсынылады. Студенттердің білім, білік, дағдыларын тексеру формалары: коллоквиум, реферат, ғылыми баяндама, тест, жазба жұмыстары және жеке семестрлік тапсырмалар және үй жұмыстарын тексеру. Негізгі қорытынды бақылау формасы- емтихан. Студенттердің білім алудағы кемшіліктерін жою үшін алдын-ала белгіленген кесте бойынша әр апта сайын кеңестер беріледі.

2. Қазақ тілі фонетикасының зерттелу тарихы.

1. 
   Байтұрсынов А. Тіл құралы. А., 1993.
   
2. 
   Жүнісбеков Ә. Төл жазусыз түгелдік болмас. Ана тілі. 9, 16 қаңтар, 1992.
   
3. 
   Қазақ тілінің грамматикасы. А., 1967.
   
4. 
   Қазақ грамматикасы. Астана, 2002.
   
5. 
   Қазақ тілінің орфографиялық сөздігі. А., 1963,1978, 1982, 2000 ж.
   
6. 
   Қазақ тілі энциклопедиясы. А., 1998.
   
7. 
   Мырзабеков С. Қазақ тілінің дыбыстау жүйесі. А., 1998.
   
8. 
   Мырзабеков С. Қазақ тілінің фонетикасы. А., 1997.
   
9. 
   Омарбеков С., Жүнісбеков Н. Ауызекі тіліміздің дыбыс жүйесі. А.,1985.
   
10. 
    Оразбаева Ф., т.б. Қазіргі қазақ тілі. А., 2005.
    
11. 
    Сыздық Р. Тілдік норма және оның қалыптасуы. Астана, 2001.
    
12. 
    Сыздықова Р. Тағы да бүгінгі емлеміз жайында // Егеменді Қазақстан, 27 наурыз, 1993. 4-бет.
    
13. 
    Уәлиев Н., Алдашева А. Қазақ орфографиясындағы қиындықтар. Алматы, 1988.
    
14. 
    Тіл білімі сөздігі. А., 1997.
    
15. 
    Қалиев Ғ., Оралбаева Н., т.б. Қазіргі қазақ тілі. Жаттығулар жинағы. А., 1997.
    

1. 
   Фонетикалық зерттеуде қолданылатын әдістер.
   
2. 
   Дыбыс, әріп, фонема.
   

1. 
   Фонетиканың зерттелуіндегі қазақ ғалымдарының пікірлері.
   
2. 
   А. Байтұрсыновтың қазақ тілі фонетикасының зерттелуіне қосқан үлесі.
   
3. 
   Қ. Жұбанов және қазақ тілінің фонетикасы.
   

1. 
   Қазіргі қазақ тілі фонетикасындағы өзекті мәселелер.
   
2. 
   Қазақ орфографиясындағы қиындықтар.
   

1. 
   Жүнісбеков Ә. Төл жазусыз түгелдік болмас. Ана тілі. 9, 16 қаңтар, 1992.
   
2. 
   Қазақ тілінің орфографиялық сөздігі. А., 1963,1978, 1982, 2000 ж.
   
3. 
   Мырзабеков С. Қазақ тілінің дыбыстау жүйесі. А., 1998.
   
4. 
   Сыздық Р. Тілдік норма және оның қалыптасуы. Астана, 2001.
   
5. 
   Сыздықова Р. Тағы да бүгінгі емлеміз жайында // Егеменді Қазақстан, 27 наурыз, 1993. 4-бет.
   
6. 
   Уәлиев Н., Алдашева А. Қазақ орфографиясындағы қиындықтар. Алматы, 1988.
   

1. 
   Фонетикалық зерттеуде қолданылатын әдістер.
   
2. 
   Дыбыс, әріп, фонема, транскрипция.
   

1. 
   Қазақ тілінің орфографиялық сөздігі. А., 1963,1978, 1982, 2000 ж.
   
2. 
   85-89-жаттығу. /Қалиев Ғ., Оралбаева Н., т.б. Қазіргі қазақ тілі. Жаттығулар жинағы/.
   

1. 
   Дыбыстар түрлері және дыбыстар тіркесі.
   
2. 
   Дауысты және дауыссыз дыбыстар, олардың айтылуы мен жазылуындағы ерекшеліктер.
   

1. 
   Байтұрсынов А. Тіл құралы. А., 1993.
   
2. 
   Жүнісбеков Ә. Төл жазусыз түгелдік болмас. Ана тілі. 9, 16 қаңтар, 1992.
   
3. 
   Қазақ тілінің грамматикасы. А., 1967.
   
4. 
   Қазақ грамматикасы. Астана, 2002.
   
5. 
   Қазақ тілінің орфографиялық сөздігі. А., 1963,1978, 1982, 2000 ж.
   
6. 
   Қазақ тілі энциклопедиясы. А., 1998.
   
7. 
   Мырзабеков С. Қазақ тілінің дыбыстау жүйесі. А., 1998.
   
8. 
   Мырзабеков С. Қазақ тілінің фонетикасы. А., 1997.
   
9. 
   Омарбеков С., Жүнісбеков Н. Ауызекі тіліміздің дыбыс жүйесі. А.,1985.
   
10. 
    Оразбаева Ф., т.б. Қазіргі қазақ тілі. А., 2005.
    
11. 
    Сыздық Р. Тілдік норма және оның қалыптасуы. Астана, 2001.
    
12. 
    Сыздықова Р. Тағы да бүгінгі емлеміз жайында // Егеменді Қазақстан, 27 наурыз, 1993. 4-бет.
    
13. 
    Уәлиев Н., Алдашева А. Қазақ орфографиясындағы қиындықтар. Алматы, 1988.
    
14. 
    Тіл білімі сөздігі. А., 1997.
    
15. 
    Қалиев Ғ., Оралбаева Н., т.б. Қазіргі қазақ тілі. Жаттығулар жинағы. А., 1997.
    

1. 
   Дауысты және дауыссыз дыбыстар, олардың жасалу жолдары мен жіктелуі.
   
2. 
   Жалаң дауыстылар мен дифтонгоид дыбыстардың ерекшеліктері.
   

92-100-жаттығу. /Қалиев Ғ., Оралбаева Н., т.б. Қазіргі қазақ тілі. Жаттығулар жинағы/.

1. Дыбыс туралы ұғым.

2. Дыбыстау мүшелері мен олардың қызметі.

3. Тіл дыбыстарының жасалу жолдары.

4. Дыбыс ырғағы, күші.

Пайдаланылатын әдебиеттер :

1. 
   Байтұрсынов А. Тіл құралы. А., 1993.
   
2. 
   Қазақ тілінің грамматикасы. А., 1967.
   
3. 
   Қазақ грамматикасы. Астана, 2002.
   
4. 
   Қазақ тілінің орфографиялық сөздігі. А., 1963,1978, 1982, 2000 ж.
   
5. 
   Қазақ тілі энциклопедиясы. А., 1998.
   
6. 
   Мырзабеков С. Қазақ тілінің дыбыстау жүйесі. А., 1998.
   
7. 
   Мырзабеков С. Қазақ тілінің фонетикасы. А., 1997.
   
8. 
   Омарбеков С., Жүнісбеков Н. Ауызекі тіліміздің дыбыс жүйесі. А.,1985.
   
9. 
   Оразбаева Ф., т.б. Қазіргі қазақ тілі. А., 2005.
   
10. 
    Уәлиев Н., Алдашева А. Қазақ орфографиясындағы қиындықтар. Алматы, 1988.
    
11. 
    Тіл білімі сөздігі. А., 1997.
    
12. 
    Қалиев Ғ., Оралбаева Н., т.б. Қазіргі қазақ тілі. Жаттығулар жинағы. А., 1997.
    

2. 81-84-жаттығу. /Қалиев Ғ.,Оралбаева Н.,т.б. Қазіргі қазақ тілі. Жаттығулар жинағы. А., 1997/.

101-102-жаттығу. т.б./Қалиев Ғ.,Оралбаева Н.,т.б.Қазіргі қазақ тілі. Жаттығулар жинағы. А., 1997/.

1. 
   Буын, бунақ, екпін.
   
2. 
   Қазіргі қазақ тіліндегі буынның ерекшелігі.
   
3. 
   Буынның түрлері.
   
4. 
   Буынның дыбыстық құрамы.
   

1. 
   Байтұрсынов А. Тіл құралы. А., 1993.
   
2. 
   Қазақ тілінің грамматикасы. А., 1967.
   
3. 
   Қазақ грамматикасы. Астана, 2002.
   
4. 
   Қазақ тілі энциклопедиясы. А., 1998.
   
5. 
   Мырзабеков С. Қазақ тілінің дыбыстау жүйесі. А., 1998.
   
6. 
   Мырзабеков С. Қазақ тілінің фонетикасы. А., 1997.
   
7. 
   Омарбеков С., Жүнісбеков Н. Ауызекі тіліміздің дыбыс жүйесі. А.,1985.
   
8. 
   Оразбаева Ф., т.б. Қазіргі қазақ тілі. А., 2005.
   
9. 
   Уәлиев Н., Алдашева А. Қазақ орфографиясындағы қиындықтар. Алматы, 1988.
   
10. 
    Тіл білімі сөздігі. А., 1997.
    

102-жаттығу. /Қалиев Ғ.,Оралбаева Н.,т.б.Қазіргі қазақ тілі. Жаттығулар жинағы. А., 1997/.

1. Буын. Буын үндестігі.102-105-жаттығу.

2. Буынның алмасуы мен жылысуы. Буын үндестігіне бағынбайтын сөздер мен қосымшалар.

3. Екпін. 106-111-жаттығу. /Қалиев Ғ.,Оралбаева Н.,т.б.Қазіргі қазақ тілі. Жаттығулар жинағы. А., 1997/.

Қалиев Ғ.,Оралбаева Н.,т.б.Қазіргі қазақ тілі. Жаттығулар жинағы. А., 1997.

Интонация. 113-жаттығу./Қалиев Ғ.,Оралбаева Н.,т.б.Қазіргі қазақ тілі. Жаттығулар жинағы. А., 1997/.

1. 
   Графика. Қазақ алфавитінің даму, қалыптасу кезеңдері.
   
2. 
   Жазудағы негізгі принциптер және жазу дәстүрлері.
   

1. 
   Үндестік заңы.
   
2. 
   Дыбыстардың алмасуы. Ықпалдың түрлері.
   
3. 
   Сингармонизм. Тіл үндестігі. Ерін үндестігі. Аккомодация.
   
4. 
   Ассимиляция. Прогрессивті, регрессивті ассимиляция. Диссимиляция.
   

1. 
   Байтұрсынов А. Тіл құралы. А., 1993.
   
2. 
   Қазақ тілінің грамматикасы. А., 1967.
   
3. 
   Қазақ грамматикасы. Астана, 2002.
   
4. 
   Қазақ тілінің орфографиялық сөздігі. А., 1963,1978, 1982, 2000 ж.
   
5. 
   Қазақ тілі энциклопедиясы. А., 1998.
   
6. 
   Мырзабеков С. Қазақ тілінің дыбыстау жүйесі. А., 1998.
   
7. 
   Мырзабеков С. Қазақ тілінің фонетикасы. А., 1997.
   
8. 
   Омарбеков С., Жүнісбеков Н. Ауызекі тіліміздің дыбыс жүйесі. А.,1985.
   
9. 
   Оразбаева Ф., т.б. Қазіргі қазақ тілі. А., 2005.
   
10. 
    Уәлиев Н., Алдашева А. Қазақ орфографиясындағы қиындықтар. Алматы, 1988.
    

1. 
   Дыбыс үндестігі. Ықпал түрлері.
   
2. 
   Дыбыс үндестігінің орфография мен орфоэпияға қатысы.
   

114-119-жаттығу. /Қалиев Ғ.,Оралбаева Н., т.б.Қазіргі қазақ тілі. Жаттығулар жинағы. А., 1997/.

1. 
   Үндестік заңы.
   
2. 
   Тіл үндестігі.
   
3. 
   Ерін үндестігі.
   

1. 
   Байтұрсынов А. Тіл құралы. А., 1993.
   
2. 
   Қазақ тілінің грамматикасы. А., 1967.
   
3. 
   Қазақ грамматикасы. Астана, 2002.
   
4. 
   Қазақ тілінің орфографиялық сөздігі. А., 1963,1978, 1982, 2000 ж.
   
5. 
   Қазақ тілі энциклопедиясы. А., 1998.
   
6. 
   Мырзабеков С. Қазақ тілінің дыбыстау жүйесі. А., 1998.
   
7. 
   Мырзабеков С. Қазақ тілінің фонетикасы. А., 1997.
   
8. 
   Омарбеков С., Жүнісбеков Н. Ауызекі тіліміздің дыбыс жүйесі. А.,1985.
   
9. 
   Оразбаева Ф., т.б. Қазіргі қазақ тілі. А., 2005.
   
10. 
    Уәлиев Н., Алдашева А. Қазақ орфографиясындағы қиындықтар. Алматы, 1988.
    

Қазіргі қазақ тілі. Жаттығулар жинағы. А., 1997/.

2. Графика. Қазақ алфавитінің даму, қалыптасу кезеңдері.

1. 
   Байтұрсынов А. Тіл құралы. А., 1993.
   
2. 
   Жүнісбеков Ә. Төл жазусыз түгелдік болмас. Ана тілі. 9, 16 қаңтар, 1992.
   
3. 
   Қазақ тілінің грамматикасы. А., 1967.
   
4. 
   Қазақ грамматикасы. Астана, 2002.
   
5. 
   Қазақ тілінің орфографиялық сөздігі. А., 1963,1978, 1982, 2000 ж.
   
6. 
   Қазақ тілі энциклопедиясы. А., 1998.
   
7. 
   Мырзабеков С. Қазақ тілінің дыбыстау жүйесі. А., 1998.
   
8. 
   Мырзабеков С. Қазақ тілінің фонетикасы. А., 1997.
   
9. 
   Омарбеков С., Жүнісбеков Н. Ауызекі тіліміздің дыбыс жүйесі. А.,1985.
   
10. 
    Оразбаева Ф., т.б. Қазіргі қазақ тілі. А., 2005.
    
11. 
    Сыздық Р. Тілдік норма және оның қалыптасуы. Астана, 2001.
    
12. 
    Сыздықова Р. Тағы да бүгінгі емлеміз жайында //Егеменді Қазақстан, 27наурыз, 1993. 4бет.
    
13. 
    Уәлиев Н., Алдашева А. Қазақ орфографиясындағы қиындықтар. Алматы, 1988.
    
14. 
    Тіл білімі сөздігі. А., 1997.
    

2. Қазақ тілінің сөздік құрамы мен негізгі сөздік қоры.

1. 
   Аханов К. Тіл білімінің негіздері. А., 1993, 498 б.
   
2. 
   Ахметов Ә.Қ. Түркі тілдеріндегі табу мен эвфемизмдер. А., 1998.
   
3. 
   Болғанбаев Ә. Қазақ тілінің лексикологиясы. А., 1979.
   
4. 
   Жұмабекова А. Қазақ тілінің антонимдер сөздігі. А., 2002.
   
5. 
   Кеңесбаев І. Қазақ тілінің фразеологиялық сөздігі. А., 1977.
   
6. 
   Кеңесбаев І., Мұсабаев Ғ. Қазіргі қазақ тілі (фонетика, лексика). А.,1962.
   
7. 
   Қалиев Ғ., Болғанбаев Ә. Қазіргі қазақ тілінің лексикологиясы мен фразеологиясы. А., 2003.
   
8. 
   Қалиұлы Б. Қазіргі қазақ тілі. А., 2004.
   
9. 
   Қордабаев Т. Сөз және оның мағыналары // Қазақ тілі мен әдебиеті, 1998, №1.
   
10. 
    Қазақ тілінің диалектологиялық сөздігі А., 1996.
    
11. 
    Қазақ тілінің орфоэпиялық анықтағышы. А., 2005.
    
12. 
    Қазақ тілі. Энциклопедия. А., 1998.
    
13. 
    Оразов М. Қазақ тілінің семантикасы. А., 1991.
    
14. 
    Сыздық Р. Сөздер сөйлейді. А., 2004.
    
15. 
    Сыздық Р. Абайдың сөз өрнегі.
    
16. 
    Сыздық Р. Тілдік норма және оның қалыптасуы. Ас., 2001.
    
17. 
    Синонимдер сөздігі. А., 2001.
    

2. Сөз мағыналарының түрлері. Синоним. Омоним. Антоним.

1. 
   Аханов К. Тіл білімінің негіздері. А., 1993, 498 б.
   
2. 
   Болғанбаев Ә. Қазақ тілінің лексикологиясы. А., 1979.
   
3. 
   Болғанбаев Ә., Қалиев Ғ. Қазақ тілінің этимологиясы. А., 1998.
   
4. 
   Кеңесбаев І., Мұсабаев Ғ. Қазіргі қазақ тілі (фонетика, лексика). А.,1962.
   
5. 
   Қалиев Ғ., Болғанбаев Ә. Қазіргі қазақ тілінің лексикологиясы мен фразеологиясы. А., 2003.
   
6. 
   Қалиұлы Б. Қазіргі қазақ тілі. А., 2004.
   
7. 
   Қордабаев Т. Сөз және оның мағыналары // Қазақ тілі мен әдебиеті, 1998, №1.
   
8. 
   Қазақ тілі. Энциклопедия. А., 1998.
   
9. 
   Оразбаева Ф., Ахметов Ә., Жүнісбекова К. Қазіргі қазақ тіліне арналған жаттығулар. А., 1999.
   
10. 
    Оразов М. Қазақ тілінің семантикасы. А., 1991.
    
11. 
    Сыздық Р. Сөздер сөйлейді. А., 2004.
    
12. 
    Сыздық Р. Абайдың сөз өрнегі.
    
13. 
    Сыздық Р. Тілдік норма және оның қалыптасуы. Ас., 2001.
    
14. 
    Синонимдер сөздігі. А., 2001.
    
15. 
    Сәрсенбаев А. Қазақ мақалдары мен мәтелдерінің лексика-стилистикалық ерекшеліктері.
    
16. 
    Смағұлова Г. Фразеологизмдердің варианттылығы. А., 1996.
    
17. 
    Уәлиев Н. Фразеология және тілдік норма. А., 1998.
    

1. Ұғым және сөз мағынасы. Сөздің тура және ауыспалы мағынасы.

2. Сөздің лексикалық және грамматикалық мағыналары.

3. 6-15-жаттығу. /Қалиев Ғ.,Оралбаева Н., т.б. Қазіргі қазақ тілі. Жаттығулар жинағы. А., 1997/.

15-30-жаттығулар. /Қалиев Ғ.,Оралбаева Н., т.б. Қазіргі қазақ тілі. Жаттығулар жинағы. А., 1997/.

2. Омоним. Омонимия. Омонимдер түрлері.

3. Антоним, олардың ерекшеліктері.

Пайдаланылатын әдебиеттер :

1. 
   Аханов К. Тіл білімінің негіздері. А., 1993, 498 б.
   
2. 
   Болғанбаев Ә. Қазақ тілінің лексикологиясы. А., 1979.
   
3. 
   Кеңесбаев І., Мұсабаев Ғ. Қазіргі қазақ тілі (фонетика, лексика). А.,1962.
   
4. 
   Қалиев Ғ., Болғанбаев Ә. Қазіргі қазақ тілінің лексикологиясы мен фразеологиясы. А., 2003.
   
5. 
   Қалиұлы Б. Қазіргі қазақ тілі. А., 2004.
   
6. 
   Қордабаев Т. Сөз және оның мағыналары // Қазақ тілі мен әдебиеті, 1998, №1.
   
7. 
   Қазақ тілі. Энциклопедия. А., 1998.
   
8. 
   Оразов М. Қазақ тілінің семантикасы. А., 1991.
   
9. 
   Сыздық Р. Сөздер сөйлейді. А., 2004.
   
10. 
    Сыздық Р. Абайдың сөз өрнегі.
    
11. 
    Синонимдер сөздігі. А., 2001.
    

1. Қазақ тілі лексикасының шығу тегі мен қолданылу аясы .

2. Басқа тілден енген сөздер.

3. Диалект сөздер. Кәсіби сөздер. Терминдер. Арготизмдер.

1. Вариантты сөздер, сөз варианттарының түрлері.

2.Омонимдердің, омофондар мен омографтардың ақын-жазушылар шығармаларында берілуі (каламбур тәсілі).
7- апта

кредит сағат- 13

Тақырып: Фразеология.

Дәріс мазмұны: 1. Фразеологизм және оның белгілері.

2. Фразеологизмдердің сыртқы құрылысы мен стильдік қызметі.

3. Фразеологизмдердің ішкі құрылымы.

Пайдаланылатын әдебиеттер :

1. 
   Аханов К. Тіл білімінің негіздері. А., 1993, 498 б.
   
2. 
   Болғанбаев Ә. Қазақ тілінің лексикологиясы. А., 1979.
   
3. 
   Болғанбаев Ә., Қалиев Ғ. Қазақ тілінің этимологиясы. А., 1998.
   
4. 
   Кеңесбаев І., Мұсабаев Ғ. Қазіргі қазақ тілі (фонетика, лексика). А.,1962.
   
5. 
   Қалиев Ғ., Болғанбаев Ә. Қазіргі қазақ тілінің лексикологиясы мен фразеологиясы. А., 2003.
   
6. 
   Қалиұлы Б. Қазіргі қазақ тілі. А., 2004.
   
7. 
   Қазақ тілі. Энциклопедия. А., 1998.
   
8. 
   Оразов М. Қазақ тілінің семантикасы. А., 1991.
   
9. 
   Смағұлова Г. Фразеологизмдердің варианттылығы. А., 1996.
   
10. 
    Уәлиев Н. Фразеология және тілдік норма. А., 1998.
    

1. Мақал –мәтелдер, олардың мәні, айырмашылығы.

1. Фразеологизм түрлері.

2. Фразеологизмдердің семантикалық топтары.

3. Қазақ тіліндегі фразеологизмдердің стильдік-экспрессивтік өзгешеліктері. 69,70,73-жаттығулар. /Қалиев Ғ.,Оралбаева Н., т.б. Қазіргі қазақ тілі. Жаттығулар жинағы. А., 1997/.

1. Сөздердің сипатталу мазмұнына қарай түрлері (Түсіндірме, аударма сөздік).

2. Сөздердің сипатталу мақсатына қарай түрлері (Орфографиялық, орфоэпиялық, этимологиялық, синоним, омоним, антонимдер сөздігі).

Пайдаланылатын әдебиеттер :

1. 
   Аханов К. Тіл білімінің негіздері. А., 1993, 498 б.
   
2. 
   Болғанбаев Ә. Қазақ тілінің лексикологиясы. А., 1979.
   
3. 
   Жұмабекова А. Қазақ тілінің антонимдер сөздігі. А., 2002.
   
4. 
   Кеңесбаев І. Қазақ тілінің фразеологиялық сөздігі. А., 1977.
   
5. 
   Кеңесбаев І., Мұсабаев Ғ. Қазіргі қазақ тілі (фонетика, лексика). А.,1962.
   
6. 
   Қалиұлы Б. Қазіргі қазақ тілі. А., 2004.
   
7. 
   Қазақ тілінің сөздігі. А., 1999.
   
8. 
   Қазақ тілінің диалектологиялық сөздігі А., 1996.
   
9. 
   Қазақ тілінің орфоэпиялық анықтағышы. А., 2005.
   
10. 
    Қазақ тілі. Энциклопедия. А., 1998.
    
11. 
    Синонимдер сөздігі. А., 2001.
    

2. 50,52,56,59,60,64,66,67-жаттығулар. /Қалиев Ғ.,Оралбаева Н.,т.б. Қазіргі қазақ тілі. Жаттығулар жинағы. А., 1997/.

1. 
   Сөзжасам туралы түсінік.
   
2. 
   Сөзжасам - жеке ғылым саласы. Сөзжасамның басқа ғылым салаларымен байланысы.
   
3. 
   Сөзжасамдық тәсілдер.
   

1 . Қазақ тілінің грамматикасы. Алматы, 1967.

2 . Қалыбаева А., Оралбаева Н. Қазіргі қазақ тілінің морфемалар жүйесі. Алматы, 1986.

3. Қазіргі қазақ тілінің сөзжасам жүйесі. Алматы, 1989.

4. Оралбаева Н. Сан есімнің сөзжасам жүйесі. Алматы, 1998.

5. Оралбаева Н. Күрделі сөз жасаудағы тірек сыңардың қызметі. Алматы, 1990.

6. Оралбаева Н. Сөзжасамдық тарам. Алматы, 1998.

7. Қасымова Б. Құранды етістік. Алматы, 1997.

8. Тоққожаева О. Қазақ тіліндегі сөзжасамдық ұялар сөздігі. Алматы, І, ІІ кітап, 1996.

Пайдаланылатын әдебиеттер :

ОЖСӨЖ мазмұны:

1. Сөзжасамдық тәсілдер.

а/Синтетикалық тәсіл

ә/Аналитикалық тәсіл

б/Лексика –семантикалық тәсіл.

СӨЖ мазмұны: -жаттығулар. /Қалиев Ғ.,Оралбаева Н., т.б. Қазіргі қазақ тілі. Жаттығулар жинағы. А., 1997/.

Кредит сағат - 16

Тақырып: Сөзжасам.

Практикалық сабақ мазмұны:

1.Тілдің сөзжасам жүйесі.

2.Сөзжасамдық бірліктер.

3.Сөзжасамдық жұрнақ.

1. 
   Қазақ тілінің грамматикасы. Алматы, 1967.
   
2. 
   Қалыбаева А., Оралбаева Н. Қазіргі қазақ тілінің морфемалар жүйесі. Алматы, 1986.
   
3. 
   Қазіргі қазақ тілінің сөзжасам жүйесі. Алматы, 1989.
   
4. 
   Оралбаева Н. Сан есімнің сөзжасам жүйесі. Алматы, 1998.
   
5. 
   Оралбаева Н. Күрделі сөз жасаудағы тірек сыңардың қызметі. Алматы, 1990.
   
6. 
   Оралбаева Н. Сөзжасамдық тарам. Алматы, 1998.
   
7. 
   Тоққожаева О. Қазақ тіліндегі сөзжасамдық ұялар сөздігі. Алматы, І, ІІ кітап, 1996.
   

2. 135-175-жаттығу. /Қалиев Ғ., Оралбаева Н.,т.б. Қазіргі қазақ тілі. Жаттығулар жинағы. А., 1997/.

2. Грамматикалық ұғымдар.

3. Грамматикалық категория.

4. Сөздерді таптастыру принциптері.

1. 
   Аханов К. Грамматика теориясының негіздері. А., 1996.
   
2. 
   Аханов К. Тіл білімінің негіздері. А., 1973.
   
3. 
   Байтұрсынов А. Тіл тағылымы. А., 1992.
   
4. 
   Исаев С. Қазіргі қазақ тіліндегі негізгі грамматикалық ұғымдар. А., 1992.
   
5. 
   Исаев С. Қазіргі қазақ тіліндегі сөздердің грамматикалық сипаты. А., 1998.
   
6. 
   Қазақ тілінің грамматикасы. А., 1967.
   
7. 
   Қазақ грамматикасы. Астана, 2002.
   
8. 
   Маманов Ы. Қазіргі қазақ тілі. Етістік. А., 1966.
   
9. 
   Сарыбаев Ш. Қазақ тіліндегі еліктеуіш сөздер. А., 1960.
   
10. 
    Төлеуов Ә. Сөз таптары. А., 1982.
    
11. 
    Хасенов Ә. Тіл білімі. А., 1996.
    
12. 
    Хасенов Ә. Қазіргі қазақ тіліндегі сан есімдер. А., 1971.
    
13. 
    Ысқақов А. Қазіргі қазақ тілі. А., 1991.
    
14. 
    Оразбаева Ф., т.б. Қазіргі қазақ тілі. А., 2005.
    

1. Қазақ тілі грамматикасының зерттелу тарихы.

2. Сөздің морфологиялық құрамы мен жасалу жолдары.

СӨЖ мазмұны: 1. Сөз формалары және олардың жасалу тәсілдері.

2. 179-180-жаттығу. /Қалиев Ғ.,Оралбаева Н., т.б. Қазіргі қазақ тілі. Жаттығулар жинағы. А., 1997/.

1. Зат есімнің жалпы сипаты (лексикалық-грамматикалық топтары).

2. Зат есімнің түрлену жүйесі.

3. Зат есімнің синтаксистік қызметі.

1. Қазақ тілінің грамматикасы. Алматы, 1967.

2. Ысқақов А. Қазіргі қазақ тілі. Алматы, 1991.

3. Қалыбаева А., Оралбаева Н. Қазіргі қазақ тілінің морфемалар жүйесі. Алматы, 1986

4. Исаев С. Етістіктің грамматикалық сипаты. Алматы, 1997.

5. Төлеуов Ә. Қазақ тіліндегі зат есім категориясы. Алматы,1971.

6. Аханов К. Грамматика теориясының негіздері. Алматы, 1996.

7. Кузнецов П. Ц. О принципах изучения грамматики. М., 1961.

8. Смирницкий А.И. Лексическое и грамматическое в слове вопросы грамматического строя. М. 1955

9. Шмелев Р. Н. Современный русский язык.

10. Милославский И. Г. Морфологические категории современного русского языка М . 1981

11. Төлеуов Ә. Сөз таптары. Алматы.

2. Көмекші есім.

жинағы. А., 1997/.

1. 
   Сын есімнің лексика-семантикалық сипаты.
   
2. 
   Морфологиялық белгісі. Сын есімнің субстантивтенуі.
   
3. 
   Синтаксистік қызметі.
   

1. Қазақ тілінің грамматикасы. Алматы, 1967

2. Ысқақов А. Қазіргі қазақ тілі. Алматы, 1991

3. Қалыбаева А., Оралбаева Н. Қазіргі қазақ тілінің морфемалар жүйесі. Алматы, 1986

4. Аханов К. Грамматика теориясының негіздері. Алматы, 1996

5. Кузнецов П. Ц. О принципах изучения грамматики М . 1961

6. Смирницкий А. И. Лексическое и грамматическое в слове вопросы грамматического строя М . 1955

7. Шмелев Р. Н. Современный русский язык.

8. Милославский И . Г . Морфологические категории современного русского языка М . 1981

9. Төлеуов Ә . Сөз таптары. Алматы.

жинағы. А., 1997/.

1. Есімдік, оның лексика-семантикалық мағынасы.

2. Есімдіктің морфологиялық құрылымы және прониминалдану процесі.

3.Есімдіктің синтаксистік қызметі.

1. Қазақ тілінің грамматикасы. Алматы, 1967.

2. Ысқақов А. Қазіргі қазақ тілі. Алматы, 1991.

3. Қалыбаева А., Оралбаева Н. Қазіргі қазақ тілінің морфемалар жүйесі. Алматы, 1986

4. Аханов К. Грамматика теориясының негіздері. Алматы, 1996.

5. Кузнецов П. Ц. О принципах изучения грамматики. М., 1961.

6. Смирницкий А.И. Лексическое и грамматическое в слове вопросы грамматического строя. М. 1955

7. Шмелев Р. Н. Современный русский язык.

8. Милославский И. Г. Морфологические категории современного русского языка М. 1981

9. Төлеуов Ә. Сөз таптары. Алматы,1982.

жинағы. А., 1997/.

2. Етістік категориялары.

1. Қазақ тілінің грамматикасы. Алматы, 1967.

2. Ысқақов А. Қазіргі қазақ тілі. Алматы, 1991.

3. Қалыбаева А., Оралбаева Н. Қазіргі қазақ тілінің морфемалар жүйесі. Алматы, 1986

4. Исаев С. Етістіктің грамматикалық сипаты. Алматы, 1997.

5. Аханов К. Грамматика теориясының негіздері. Алматы, 1996.

6. Кузнецов П. Ц. О принципах изучения грамматики. М., 1961.

7. Төлеуов Ә. Сөз таптары. Алматы, 1982.

жинағы. А., 1997/.

2. Етістіктің таза грамматикалық категориялары.

1.Үстеудің лексика-семантикалық сипаты.

2.Үстеудің морфологиялық белгілері.

СӨЖ мазмұны:

269-311-жаттығу. /Қалиев Ғ.,Оралбаева Н.,т.б. Қазіргі қазақ тілі. Жаттығулар жинағы. А., 1997/.

2. Шылау туралы түсінік, олардың көмекші сөздерден айырмашылығы.

3. Шылаудың түрлері және емлесі.

Пайдаланылатын әдебиеттер :

1. Қазақ тілінің грамматикасы. Алматы, 1967.

2. Ысқақов А. Қазіргі қазақ тілі. Алматы, 1991.

3. Қалыбаева А., Оралбаева Н. Қазіргі қазақ тілінің морфемалар жүйесі. Алматы, 1986

4. Аханов К. Грамматика теориясының негіздері. Алматы, 1996.

5. Кузнецов П. Ц. О принципах изучения грамматики. М., 1961.

6. Смирницкий А.И. Лексическое и грамматическое в слове вопросы грамматического строя. М. 1955

7. Шмелев Р. Н. Современный русский язык.

8. Милославский И. Г. Морфологические категории современного русского языка М. 1981

9. Төлеуов Ә. Сөз таптары. Алматы,1982.

1.Көмекші сөздердің лексика-грамматикалық ерекшеліктері.

2.Шылау, оның түрлері. Жалғаулықтар. Септеуліктер. Демеуліктер.

3. 320-321-жаттығу /Қалиев Ғ.,Оралбаева Н., т.б.Қазіргі қазақ тілі. Жаттығулар жинағы. А., 1997/.

жинағы. А., 1997/.

2. Сызба, таблицалармен жұмыс.

1. Қазақ тілінің грамматикасы. Алматы, 1967.

2. Ысқақов А. Қазіргі қазақ тілі. Алматы, 1991.

3. Қалыбаева А., Оралбаева Н. Қазіргі қазақ тілінің морфемалар жүйесі. Алматы, 1986

4. Аханов К. Грамматика теориясының негіздері. Алматы, 1996.

5. Кузнецов П. Ц. О принципах изучения грамматики. М., 1961.

6. Смирницкий А.И. Лексическое и грамматическое в слове вопросы грамматического строя. М. 1955

7. Шмелев Р. Н. Современный русский язык.

8. Милославский И. Г. Морфологические категории современного русского языка М. 1981

9. Төлеуов Ә. Сөз таптары. Алматы,1982.

2. Одағайдың мағыналық ерекшеліктері.

1. Қазақ тілінің грамматикасы. Алматы, 1967.

2. Ысқақов А. Қазіргі қазақ тілі. Алматы, 1991.

3. Қалыбаева А., Оралбаева Н. Қазіргі қазақ тілінің морфемалар жүйесі. Алматы, 1986

4. Аханов К. Грамматика теориясының негіздері. Алматы, 1996.

5. Кузнецов П. Ц. О принципах изучения грамматики. М., 1961.

6. Смирницкий А.И. Лексическое и грамматическое в слове вопросы грамматического строя. М. 1955

7. Шмелев Р. Н. Современный русский язык.

8. Милославский И. Г. Морфологические категории современного русского языка М. 1981

9. Төлеуов Ә. Сөз таптары. Алматы,1982.

1. Одағайлардың грамматикалық ерекшеліктері.

2. Одағайлардың құрамы.

СӨЖ мазмұны: 332-жаттығу /Қалиев Ғ.,Оралбаева Н., т.б.Қазіргі қазақ тілі. Жаттығулар жинағы.

А.,1997/.

1. Сөз таптары бойынша кешенді талдау.

2. 338-340-жаттығу. /Қалиев Ғ.,Оралбаева Н., т.б. Қазіргі қазақ тілі. Жаттығулар жинағы. А., 1997/.

Пайдаланылатын әдебиеттер :

1. Қазақ тілінің грамматикасы. Алматы, 1967.

2. Ысқақов А. Қазіргі қазақ тілі. Алматы, 1991.

3. Қалыбаева А., Оралбаева Н. Қазіргі қазақ тілінің морфемалар жүйесі. Алматы, 1986

4. Аханов К. Грамматика теориясының негіздері. Алматы, 1996.

5. Кузнецов П. Ц. О принципах изучения грамматики. М., 1961.

6. Смирницкий А.И. Лексическое и грамматическое в слове вопросы грамматического строя. М. 1955

7. Шмелев Р. Н. Современный русский язык.

8. Милославский И. Г. Морфологические категории современного русского языка М. 1981

9. Төлеуов Ә. Сөз таптары. Алматы,1982.

2. Одағайдың грамматикалық ерекшеліктері.

1997/.

1. Еліктеу сөздер туралы жалпы түсінік.

2. Еліктеу сөздердің семантикалық сипаты.

3. Еліктеу сөздердің фонетика-морфологиялық сипаты.

1. Қазақ тілінің грамматикасы. Алматы, 1967.

2. Ысқақов А. Қазіргі қазақ тілі. Алматы, 1991.

3. Қалыбаева А., Оралбаева Н. Қазіргі қазақ тілінің морфемалар жүйесі. Алматы, 1986

4. Аханов К. Грамматика теориясының негіздері. Алматы, 1996.

5. Кузнецов П. Ц. О принципах изучения грамматики. М., 1961.

6. Смирницкий А.И. Лексическое и грамматическое в слове вопросы грамматического строя. М. 1955

7. Шмелев Р. Н. Современный русский язык.

8. Милославский И. Г. Морфологические категории современного русского языка М. 1981

9. Төлеуов Ә. Сөз таптары. Алматы,1982.

А.,1997/.

2. 319-жаттығу. /Қалиев Ғ.,Оралбаева Н., т.б. Қазіргі қазақ тілі.

Жаттығулар жинағы. А., 1997/.

Пайдаланылатын әдебиеттер :

1. Қазақ тілінің грамматикасы. Алматы, 1967.

2. Ысқақов А. Қазіргі қазақ тілі. Алматы, 1991.

3. Қалыбаева А., Оралбаева Н. Қазіргі қазақ тілінің морфемалар жүйесі. Алматы, 1986

4. Аханов К. Грамматика теориясының негіздері. Алматы, 1996.

5. Кузнецов П. Ц. О принципах изучения грамматики. М., 1961.

6. Смирницкий А.И. Лексическое и грамматическое в слове вопросы грамматического строя. М. 1955

7. Шмелев Р. Н. Современный русский язык.

8. Милославский И. Г. Морфологические категории современного русского языка М. 1981

9. Төлеуов Ә. Сөз таптары. Алматы,1982.

2. Модаль сөздердің қалыптасу көздері.

1. Қазақ тілінің грамматикасы. Алматы, 1967.

2. Ысқақов А. Қазіргі қазақ тілі. Алматы, 1991.

3. Қалыбаева А., Оралбаева Н. Қазіргі қазақ тілінің морфемалар жүйесі. Алматы, 1986

4. Аханов К. Грамматика теориясының негіздері. Алматы, 1996.

5. Кузнецов П. Ц. О принципах изучения грамматики. М., 1961.

6. Смирницкий А.И. Лексическое и грамматическое в слове вопросы грамматического строя. М. 1955

7. Шмелев Р. Н. Современный русский язык.

8. Милославский И. Г. Морфологические категории современного русского языка М. 1981

9. Төлеуов Ә. Сөз таптары. Алматы,1982.

А.,1997/.

2. 337-жаттығу. /Қалиев Ғ.,Оралбаева Н., т.б. Қазіргі қазақ тілі.

Жаттығулар жинағы. А., 1997/.

Пайдаланылатын әдебиеттер :

1. Қазақ тілінің грамматикасы. Алматы, 1967.

2. Ысқақов А. Қазіргі қазақ тілі. Алматы, 1991.

ОЖСӨЖ мазмұны: Модаль сөздердің мағынасы мен қолданылуы.

СӨЖ мазмұны: 337-жаттығу. ./Қалиев Ғ.,Оралбаева Н.,т.б. Қазіргі қазақ тілі. Жаттығулар жинағы.

1. 
   Пән бойынша тапсырмаларды орындау және тексеру кестесі
   

А) Тақырып аты

Б) Дәріс мақсаты

В) Тірек сөздер

Д) Негізгі сұрақтар мен қысқаша мазмұны

Е) Негізгі сызбалар, кестелер т.б.

З) Тексеруге арналған сұрақтар

И) Ұсынылатын әдебиеттер

2. Қазақ тілі фонетикасының зерттелу тарихы.

3. Дыбысты қарастырудың үш аспектісі.

Мақсаты: Тіл білімінің фонетика саласы туралы, оның зерттеу обьектісі, зерттелу жайында мәлімет беру.

Дәріс мазмұны:

1.Тілдік қатынас әдетте екі түрлі формада болады: ауызша және жазбаша. Жазбаша беріде жазумен байланысты пайда болды. Ал ауызша форма ойды білдіру құралы, қатынас құралы тілмен бірге жасасып келе жатыр. Фонетиканың негізгі объектісі- тілдің ауызша формасы. Бұдан жазбаша форманың фонетикаға қатысы жоқ деуге болмайды. Текске фонетикалық талдау оның айтылуына негізделеді. Адам баласының тілі- дыбыстық тіл. Оның ойы, айтар пікірі белгілі дыбыстық комплекстен тұратын сөздердің арқасында іске асады. Сондықтан тіл дыбыстарын, оларға тән түрлі заңдылықтарды білудің мәні зор. Дыбыстық өзгерістерді білмей тұрып, лексикалық, грамматикалық құбылыстардың төркінін, өзгеріп дамуын айқындау мүмкін емес. Міне, осындай тілдің дыбыстық жүйесін зерттейтін тіл білімінің бір тарауы- фонетика деп аталады. Ол гректің «Phone» - «дыбыс» сөзінен алынған.

Қазақ тілі фонетикасының дыбыс жүйесі жөнінде алғашқы пікірлер ХІХ ғасыр тюркологтарының еңбектерінен басталады. Бұл туралы ең алғаш мағлұмат берген Н.И.Ильминский.

Қазіргі қазақ тілі фонетикасының ғылыми негізде зерттелуі 1917 жылдан кейін басталды. Алғаш рет қазақ тілінің фонетикасы бойынша жүйелі мағлұмат берген проф. Қ. Жұбанов, А. Байтұрсынов.

Қазақ тілі фонетикасын зерттеп, ғылыми жүйеге салған академик І.Кеңесбаев.

Ал қазіргі қазақ тілінің тәжірибе-фонетикасы бойынша Ә.Жүнісбеков еңбектерін айтуға болады. Осыған орай қазақ тілі фонетикасының зерттелу жайын төрт кезеңмен бөліп қарастыруға болады.

ІІ жартысындағы шығыс тюркологтарының зерттеу кезеңі:Н.И.Ильминский, В.В Радлов, П.М.Мемеоранский.

ХХ ғасыр басындағы қазақ тілі дыбыстық табиғи кезеңі: Қ. Жұбанов, А. Байтұрсынов.

ХХ ғасырдың 50-70 жылдардағы акцентті- фонемалық кезең: С.Кеңесбаев, Р.Сыздықова.

ХХ ғасыр соңындағы сингармонизм теориясы кезеңі: Ә.Жүнісбеков, С.Мырзабеков, Ж.Аралбаев.

16. 
    Байтұрсынов А. Тіл құралы. А., 1993.
    
17. 
    Жүнісбеков Ә. Төл жазусыз түгелдік болмас. Ана тілі. 9, 16 қаңтар, 1992.
    
18. 
    Қазақ тілінің грамматикасы. А., 1967.
    
19. 
    Қазақ грамматикасы. Астана, 2002.
    
20. 
    Қазақ тілінің орфографиялық сөздігі. А., 1963,1978, 1982, 2000 ж.
    
21. 
    Қазақ тілі энциклопедиясы. А., 1998.
    
22. 
    Мырзабеков С. Қазақ тілінің дыбыстау жүйесі. А., 1998.
    
23. 
    Мырзабеков С. Қазақ тілінің фонетикасы. А., 1997.
    
24. 
    Омарбеков С., Жүнісбеков Н. Ауызекі тіліміздің дыбыс жүйесі. А.,1985.
    
25. 
    Оразбаева Ф., т.б. Қазіргі қазақ тілі. А., 2005.
    
26. 
    Сыздық Р. Тілдік норма және оның қалыптасуы. Астана, 2001.
    
27. 
    Сыздықова Р. Тағы да бүгінгі емлеміз жайында // Егеменді Қазақстан, 27 наурыз, 1993. 4-бет.
    
28. 
    Уәлиев Н., Алдашева А. Қазақ орфографиясындағы қиындықтар. Алматы, 1988.
    
29. 
    Тіл білімі сөздігі. А., 1997.
    
30. 
    Қалиев Ғ., Оралбаева Н., т.б. Қазіргі қазақ тілі. Жаттығулар жинағы. А., 1997.
    

3. 
   Дыбыстар түрлері және дыбыстар тіркесі.
   
4. 
   Дауысты және дауыссыз дыбыстар, олардың айтылуы мен жазылуындағы ерекшеліктер.