Қазіргі заман физикасы. ХХ ғ. физикалық ашылулар тарихы
Асакүшті магнит өрістеріндегі заттардың қасиеттері
жүктеу/скачать 1,44 Mb.
|
Ресей ғылымы
- Бұл бет үшін навигация:
- Бейсызықтық физика. Селитондар. Хаос.
| Асакүшті магнит өрістеріндегі заттардың қасиеттері. Қазіргі заманғы физика - заттарды әр түрлі жағдайларда зерттейтін ғылым. Аса күшті магнит өрістері оған жақсы мысал бола алады. Мұндай зерттеулерде пионер, 1924 ж. - Ковендия зертханасының қызметшісі бола тұра, аса күшті магнит өрістерін жасау және оларды заттарға әсер ету үшін қолдануға зерттеулер бастаған П.Л. Капица болып табылады. Қазіргі уақытта алынған магнит өрісінің көлемі, табиғи магнит өрістерінің көлеміне жете алмауына қарамастан, зертханалық зерттеулер бірқатар табиғи құбылыстарды модельдей алды. Одан басқа, көптеген ғалымдардың пікірінше, аса күшті магнит өрісінде заттардың қасиеттерін, іс-әрекеттерін зерттеу өте маңызды техникалық перспективаларға ие.
Егер индукция В~3.10,5 Тл болса өрісті күшті деп санауға болады. Мұндай магниттік өріс кулондықтан аса үлкен және ондағы атом өріс бойымен созылған ине тәрізді болады. Бұл оның бірқатар қасиеттерін өзгертеді. Осылайша, қарапайым магнит өрісінде түзілуі мүмкін емес, Fe2 типті молекулалар пайда бола алады. Бірақ та, мұндай өрістерді ашу академиялық мәселе болып қалады (зертханаларда В~20 Тл өрістері жасалды). Бірақ астрофизикада, мысалы, пульсарларда 108-109 Тл өрістер пайда болады. Магнит өрісінің электр өрісінен басым болуын табиғи жағдайларда алуға болады. Осылай, экситондық үшін магнит өрісі, зерттеулерге қазір қол жетімді себептерден, сондай болады. Бұл экситонды затты, бірінші кезекте экситонды сұйықты зерттеуге мүмкіндік береді. Бұл ғалымдарға бірқатар мегафизиканың объектілерін зерттеуге мүмкіндік береді десе де болады. Сондықтан, мұндай зертеулер мүмкін шапшаң дамуда болады. Бейсызықтық физика. Селитондар. Хаос. Соңғы жылдары ғалымдардың назары бейсызықтық физикаға бағытталған. Бұл қазіргі заманғы есептегіш құрылғы, бұрын тек арман болған қиын есептердің шешімін беретін болғандығымен байланысты. Классикалық, жиі кванттық физика бірінші кезекте сызықтық құбылыстарды зерттейді. Біздің ойымызша, ХХІ ғасырда физика бейсызық құбылыстарды зерттейтін ғылым болады. Бейсызық құбылыстар табиғатта сызықтыққа қарағанда жиі кездеседі. Сондықтан қазір белсенді зерттеліп, келер мыңжылдықта жалғасын табатын, бейсызықтық физиканың бағыттарын қарастырған жөн. Мысал ретінде: системалардың хаостық қозғалысы, солитондар, аттракторлық және т.б. айтуға болады. Солитондар-бейсызықтық ортада өшпестен таралатын, біртекті толқын. Олар табиғатта кең таралған. Мысалы, аса танымал қиратқыш толқын (цунами). жүктеу/скачать 1,44 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|