Қазталов аудандық балалар жасөспірімдер туризмі және экология орталығы

Жорықты ұйымдастыру алдында әзірлік жұмыстары жүргізілді: жорықтың өтетін уақыты белгіленді, жорықтың маршруты анықталып, жол сызбасы жасалынды. Жорыққа қатысушылардың тізімі анықталып бекітілді. Жорықшылар қауіпсіздік ережесімен таныстырылды. Жолға керек жеке және топтық құрал-жабдықтарды жинастырды. Тамақтану ас мәзірін жазып, күнделікті тағамдардың мөлшерін анықтадық. Жорықшылар медициналық тексеруден өткізілді. Жолға керек медициналық қобдишаны дайындадық, қайықты жөндеу құралдарын алдық. Кездескен көріністерді фотоға түсіру үшін фотоаппарат алынды. Велосипедтер мен жол дорбалар дайындалып, қатысушылардың топтағы міндеттері бөлінді. Вело жорығының маңызы, денсаулыққа пайдасы (дәріс) оқылды, түсіндірілді.

Жорықшыларға Хан Ордасы жөнінде төмендегідей мәліметтер берілді:

1801 жылғы 11 наурызда Ресей патшасы I Павелдің рұқсаты мен Бөкей Нұралыұлы бастаған 5 мың түтінге Жайық өзенінің оң жақ бөлігіне өтуге рұқсат берілді. Ішкі Орда жері Жайық пен Тобылдан бастап, Сырдарияның төменгі ағысына дейінгі 850000 шақырым аумақты алып жатыр. Орда топырағында 1803 жылғы деректерге қарағанда мұнда 7500 түтін, ал 1825 жылы 10490 үй есепте болды. 1845 жылғы статистикаға мән берсек: 52129 қоныс Орда өңірінде түтін түтетіп үлгерген. 1771 жылы Жоңғарияға үдере көшкен Еділ қалмақтарынан босаған Жайықтың оң жақ бөлігі 30 жыл бойы мал мен адам тұяғынан босап, біраз демалып тыныққан болатын. Алғашқы қоныстанушылар легі Бөкей Ордасы хандығының іргесінің қалануына себепкер болды. Алғашында елді сұлтандық дәрежеде басқарып келген Бөкей 1812 жылы хан атағына ие болды. Араға үш-ақ жыл ғана салып, 1815 жылы қайтыс болған кезде артында інісі Шығай және үш ұлы Жәңгір, Әділгерей, Меңдігерей қалды. Ата дәстүрі бойынша билік үлкен ұлы Жәңгірге тиесілі болатын. Бірақ небары 14 жастағы Жәңгір әлі хан тағына отыруға лайықты емес еді. Сондықтан билік Шығай сұлтанның қолына өтті. Хандықты 1815-24 жылдар аралығында Шығай сұлтан басқарған соң жасы толысқан Жәңгір (шын аты Жиһангер) 1824 жылы Орал қаласы маңындағы Хан тоғайында Ішкі Орданың ханы болып сайланды. 1845 жылғы 11 тамыз күні Жәңгір Бөкейұлы қайтыс болғанға дейін 22 жыл бойына билікті өз қолында ұстады. 1827 жылы 12 биден тұратын билер кеңесі құрылып, Жасқұста хан ставкасы салынды. Ішкі Орда әлеуметтік-экономикалық жағынан өркендеп, аталмыш өңірде хан тоғайы, мешіт, дәріхана, мектеп салынып, елде дінге, медицинаға, халық ағарту ісіне аса зор мән беріле бастады. Әсіресе халық арасында кеңінен таралған жұқпалы аурулардың алдын-алуға аса зор мән берілді. Оның сыртында жұртшылық арасында айырбас саудасының ықпалын жоғарылатып, халықтың күнделікті тұрмысын түзеу мақсатында 1832 жылы Орда топырағында алғаш болып, сауда жәрмеңкесі ұйымдастырылды. Намазын қаза қылып көрмеген Хан Жәңгір жұма сайын сұлтандар мен бірге мешітке барып, ата-бабаларының аруағына зиярат етуді дәстүрге айналдырған. Рамазан айы мен Ораза кезінде таң атқанша мешітте болған. Оқу жылында 3 рет мектептегі сабақтарға өзі қатысып, өз қаражаты есебінен жылма-жыл 10 баланы Ресейдің жоғарғы оқу орындарына жіберіп отырған. 1845 жылы өмірден өткен ханның артында 6 ұлы 3 қызы қалған.

Сағат 7 30 ұйқыдан тұрып таңғы асымызды әізірлеп ішіп, шатырларымызды жинап, сағат 9-да жорығымызды жалғастырдық.Таңертеңгі ауа райы біздің термометр