Оқушылардың физкалық географиядан бiлiм алатын соңғы курстың бiлiмдiк, тәрбиелiк, дамыту мақсаттары.
Курстың құрылымы мен мазмұны. Курстың негiзгi бөлiмдерi: “Қазақстан табиғатының зерттелуi”, “Қазақстан табиғатына жалпы сипаттама”, “Қазақстан табиғат кешендерiнiң әр түрлiлiгi”, “Табиғат ресурстарын ұтымды пайдалану және табиғатты қорғау”, олардың мазмұны және өзара байланысы.
“Қазақстан табиғатына жалпы сипаттама” бөлiмiн оқып-үйренуде бiлiм мен iскерлiк қалыптастыру. Қазақстан табиғатын жалпы заңдылықтар жағдайында оқып-үйрену. Бөлiмдi оқып-үйренуде өлке тану принцптерiн жүзеге асыру. Проблемалы тәсiлдi пайдалану. Табиғат құбылыстары мен процестерiн оқып-үйренуде физика және биология пәндерiмен байланысты жүзеге асыру.
“Қазақстан табиғат кешендерiнiң әр түрлiлiгi” бөлiмiн оқып-үйренуде бiлiм мен iскерлiктi қалыптастыру.
Курс бойынша бағдарламада көрсетiлген сарамандық жұмыстар жүйесi.
Дүниежүзi экономикалық және әлеуметтiк географиясы
Дүниежүзi экономикалық және әлеуметтiк географиясын оқытудың бiлiмдiк, тәрбиелiк, дамыту мақсаттары. Сыртқы экономикалық саясатымен таныстырудағы курстың ерекше ролi. Курстың саяси-идеялық бағыттылығы.
Дүние жүзiнiң саяси картасы. Дүниежүзiлiк табиғи ресурстар, дүние жүзi халқы, дүние жүзi шаруашылығы географиясы, әр түрлi әлеуметтiк-экономикалық типтегi елдердiң халқы мен шаруашылығының ерекшелiктерi туралы жалпы ұғымдар жүйесi. Курс мазмұнындағы типологиялық тәсiл. Қазақстан экономикалық және әлеуметтiк географиясы курсымен бiлiм және iскерлiк, дүние тану идеясы жағынан пән iшiндегi байланыстар. Пәнаралық байланыстар; тарихпен байланыстың ерекше ролi.
Бiлiм мен iскерлiк қалыптастыру. Бiлiм мен iскерлiкке қойылатын талаптар. Оқыту процесiнде жоғарғы сынып оқушыларының жас ерекшелiктерiн және курстың мектепте географиялық бiлiмдi аяқтаушы екенiн еске алу. Жалпы ұғымдар қалыптастыруда дидуктивтiк жолдардың басымдығы.
“Дүние жүзiне жалпы экономикалық географиялық шолудың” оқып - үйрену әдістемесі. Жалпы ұғымдарды қалыптастыру мен дүние жүзi шаруашылығы салалары географиясын оқып үйренуде пән iшiндегi байланыстарды жасау әдiтерi. Оқушылардың картамен, статистикалық материалдармен, оқулық мәтiнiмен өзбетiнше iстейтiн жұмыстарын пайдалану.
Географиядан факультативтiк курстар
Факультативтiк курстар-мектепте географияны оқыту формаларының бiрi. Олардың оқушыларға бiлiм, тәрбие және кәсiптiк бағдар берудегi ролi. Географиядан негiзгi факультативтiк курстар: ”картография және топография негiздерi”, ”өлкетану”, “туризм және экскурсия тану негiздерi” ”табиғат қорғау”. Әрбiр факультативтiк курстың құрылымы мен мазмұнындағы ерекшелiктер, географияның мектеп бағдарламасымен байланысы. Факультативтік сабақтарын ұйымдастыру әдістері мен формалары. Оқушылардың творчестволық белсендiлiгiн дамытудағы өз бетiнше жұмыс iстеу, топ серуен, семинар сабақтарының ролi. Бiлiм мен iскерлiктi тексеру ерекшелiктерi
6М011600- География мамандығы бойынша магистратураға түсу емтиханының сұрақтар тізімі
Дүниежүзі саяси картасының қалыптасуы және қазіргі мемлекеттер типологиясы.
Аустралияға физикалық-географиялық сипаттама
Қазақстан тауларындағы биіктік белдеулер. (Алтай, Сауыр-Тарбағатай, Жетісу
жотасы, Тянь-Шань)
Литосфералық плиталар қозғалысы теориясының басты қағидалары
Қазақстан климатына жалпы сипаттама және климаттық аудандастырылуы
В.И. Вернадскийдің биосфера жайлы ілімі. Биосфера туралы жалпы географиялық заңдылықтар
Оңтүстік Америкаға физикалық-географиялық сипаттама
Географиялық карталардың мазмұны мен ерекшеліктері, олардың ғылыми және қолданбалы мәні. Карталардың жіктелуі. Географиялық атластар
Экономиканың дамуындағы көліктің маңызы мен ролі. Дүниежүзі елдерінің қазіргі көліктік жүйесі
Қазақстан жеріндегі атмосфералық жауын-шашынның таралуы және жылдық мөлшері. Оның жыл мезгілдері бойынша өзгеруі. Жауын-шашынның табиғатқа әсері.
Дүниежүзілік мұхит сулары және олардың қасиеттері. Негізгі ағыстар және олардың маңызы. Мұхитты қорғау және оның проблемалары
Қазақстанның өсімдік шаруашылығы: салалық құрамы, маңызы, ауыл шаруашылығына жарамды жердің құрылымы, дақылдардың басты таралған аудандары
Адамзаттың ғаламдық проблемалары: шикізат, дүниежүзілік мұхит байлығын және ғарышты игеру
Қазақстан өнеркәсібіне сипаттама: маңызы,салалық құрамы, оның қазіргі жетекші салаларының даму жағдайы. Қазақстан өнеркәсіп салаларындағы шетелдік инвесторлар
Қазақстанның табиғатын зерттеудегі Ш. Уалихановтың ролі. Еңбектері
Топонимика-географиялық атаулар туралы ғылым
Қазақстан Республикасының жеңіл өнеркәсібіне сипаттама: салалық құрамы, шикізат көздері, орналасу принциптері
Қазақстан географиялық орны және оның табиғаттың аумақтық ерекшеліктеріне әсері
Қазақстанның электр энергетикасы: энергия көздері, орналасу факторлары, энергожүйелер, ірі электр станциялары
Жер шарының климаттық белдеулері. Олардың сипаттамасы
Қазақстанның химия өнеркәсібі: маңызы, салалық құрамы, шикізат базасы, орналасу принциптері, басты орталықтары
ТМД елдерінің экономикалық, саяси байланыстарының даму проблемалары және оның болашағы
Постиндустриалды елдер дамуының негізгі белгілері мен тенденциялары
Қазақстанның машина жасау кешені: маңызы, салалық құрамы, қазіргі даму жағдайы, ірі кәсіпорындар
Қазақстанның табиғат зоналары. Олардың қазіргі жағдайына кешенді сипаттама. Табиғат зоналарының таралу заңдылығы
Солтүстік Мұзды мұхитқа физикалық-географиялық сипаттама (физикалық-географиялық орны, түпкі жер бедері, климат, ағыстары, органикалық дүниесі, табиғат ресурстары)
Халықаралық,экономикалық, саяси және т.б. ұйымдар:олардың құрылу мақсаты мен міндеттері
Адамзаттың ғаламдық проблемалары. Шикізат және азық-түлікпен қамтамасыз ету. Дүниежүзілік мұхит байлықтарын игеру
Қазақстанның көлдері, олардың таралу ерекшеліктері. Көл қазан шұңқырларының типтері. Ащы және тұщы көлдер. Көлдердің шаруашылықтағы маңызы.
Жер бедерінің қалыптасуындағы тектоникалық процестердің ролі. Неотектоника туралы түсінік
Қазақстан Республикасының экономикалық-географиялық жағдайы және оның тәуелсіздік алғаннан кейінгі геосаяси және геоэкономикалық жағдайындағы өзгерістер
Адамның шаруашылық әрекеті әсерінен табиғаттың өзгеруі. Антропогендік және мәдени ландшафтар
Орталық Қазақстан ауданына экономикалық-географиялық сипаттама. Табиғат жағдайы мен табиғат ресурстарына баға беру, шаруашылығының маманданған салаларына сипаттама
Қазақстанның рекреациялық ресурстары. Рекреациялық шаруашылықты қалыптастырудағы ролі
Климаттың қазіргі ғаламдық проблемалары
Солтүстік Қазақстанға экономикалық-географиялық сипаттама: табиғат жағдайы мен табиғат ресурстарына баға беру, шаруашылығының маманданған салаларына сипаттама
Қазақстанның көлік кешені: дамуының алғы шарттары, көлік түрлері, оларға тән ерекшеліктері. Негізгі магистральдары
Қазақстанның өзен торы. Ағынның мұхитқа құятын және тұйық алаптары. Өзендердің қоректенуі және режиміне қарай бөлінуі. Өзендердің шаруашылық маңызы
Ландшафт туралы ілім. Ландшафтардың морфологиясы, жіктелуі
Мұхит аралдарында физикалық-географиялық сипаттама. Табиғатының өзіндік ерекшеліктері
Қазақстан тауларындағы қазіргі мұз басулар. Таралу ерекшеліктері. Қар сызығының биіктігі. Мұздықтардың өзендердің қоректенуіндегі ролі
Жер шарының географиялық белдеулері және табиғат зоналары. Зоналылықтың дамуына әсер етуші факторлар. Зоналар арасындағы ландшафтық айырмашылықтар
Антарктика және Антарктида. Физикалық-географиялық сипаттама.
Шығыс Қазақстанға экономикалық-географиялық сипаттама. (табиғат жағдайы мен табиғат ресурстары, шаруашылығының маманданған салалары)
Африкаға физикалық-географиялық сипаттама
Қазақстанның түсті металлургиясы: салалық құрамы, минералды шикізат базасы, орналасу факторлары, негізгі орталықтары. Қазақстан мен ТМД экономикалық кеңістігіндегі оның алатын орны мен маңызы
Топырақ. Топырақ туралы В.В. Докучаев ілімі. Топырақ қалыптастырушы факторлар
Шетелдік Еуропаға физикалық-географиялық сипаттама
Минералдар және таужыныстары. Таужыныстарының жіктелуі
Атмосфера. Құрамы және құрылысы. Атмосфераны қорғау проблемалары
Жер планетасы. Пішіні және өлшемі. Жердің ішкі құрылысы.
Құрлық сулары. Су ресурстары. Жер шарындағы тұщы су проблемасы
Гидросфера, оның негізгі бөліктері. Гидросфераны қорғау проблемалары
Б.П. Алисов бойынша климаттық белдеулер және облыстар. Негізгі белгілері
Географиялық қабық. Құрамы мен құрылымы. Негізгі заңдылықтары
Жаңа индустриялы елдер. Дүниежүзілік шаруашылықтағы ролі
Жер қыртысының геологиялық даму кезеңдері. Геохронологиялық кесте
Географияны оқыту әдістемесі пәні,оның мақсаты
Географияны оқыту әдістемесінің басқа ғылымдармен байланысы
Физикалық географияның бастапқы курсының мақсаты. Курстың құрылымы мен мазмұны
Географияны оқытудағы картаның манызы, түрлері
Географиялық ойындар, кештер, олимпиада, ”география апталығы
Материктер мен мұхиттар географиясы курсының мақсаты. Курстың құрлымы мен мазмұны
Географияны оқытудағы ішінара іздену және зерттеу әдістері
Экскурсияның маңызы,түрлері.
Географияны оқытуда қолданып жүрген дәстүрлі сабақ түрлері
Географияны оқытудағы дәстүрлі емес сабақ түрлері,олардың ерекшеліктері
Қазақстанның физикалық географиясы курсының мақсаты. Курстың құрылымы мен мазмұны
Оқушылардың білімі мен іскерлігін тексеру жолдары
Қ.Р.экономикалық және әлеуметтік география курсының мақсаты. Курстың құрылымы мен мазмұны
Бағдарлама материалын жергілікті жерге негіздеп оқыту
Техникалық оқыту құралдарын сабақта пайдалану жолдары
Георафия сабағындағы практикалық жұмыстар
Сыныптан тыс жұмыстардың оқу-тәрбиелік мақсаты, түрлері
Дүние жүзі экономикалық және әлеуметтік географиясы курсының мақсаты. Курстың құрылымы мен мазмұны
География пәніне байланысты экологиялық проблемаларды жүзеге асыру
Сабақ оқу-тәрбиелік жұмыстарын ұйымдастырудың негізгі формасы
География курстарындағы пән және курсаралық байланыстар
География сабағын қайталау
География сабағында проблемалап оқыту
Қазіргі дүние географиясы курсының мақсаты. Курстың құрылымы мен мазмұны..
Географияны оқытудағы шетелдік әдістердің түрлері
Оңтүстік Қазақстанға экономикалық-географиялық сипаттама: табиғат жағдайы мен ресурстарына баға беру. Шаруашылықтың маманданған салаларына сипаттама
Қазақстан аумағындағы мемлекеттік ерекше қорғауға алынған аймақтары: ұлттық саябақтар, табиғи қорықтары
Шетелдік Азияға физикалық-географиялық сипаттама
Қазақстанды экономикалық-географиялық аудандастыру. Аудандастыру принциптері, әкімшілік-аумақтық құрылымы
Қазақстанның тамақ өнеркәсібі: салалық құрамы, шикізат базасы, орналасу факторлары, басты орталықтары
Солтүстік Америкаға физикалық-географиялық сипаттама
Жер қыртысының геологиялық даму кезеңдері
Ұсынылатын әдебиеттер тізімі
Негізгі әдебиеттер:
Әбілмәжінова С.Ә., Бейкитова А.Н. Материктер мен мұхиттардың физикалық географиясы, оқулық, Алматы: BOOKPRINT баспасы. 2013. – 520 бет. - 32,5 б.т.
Притула Т.Ю., Еремина В.А., Спрялин А.Н. Физическая география материков и океанов. Москва, ВЛАДОС, 2003. – 688 с.
Власова Т. В., Аршинова М. А., Ковалева Т. А. Физическая география материков и океанов. – М.: Академия, 2005. – 640 с.
Әбілмәжінова С. Ә., Жангелдина Д. І., Бейкитова А. Н. Палеогеография. – Алматы.:Экономика, 2011. – 360 б.
Әбілмәжінова С. Ә. Жалпы Жертану. – Алматы.:Дәуір, 2012 – 408 б.
Методика преподавания географии в общеобразовательной школе. /Под ред. Л М Панчешниковой М., Просвещение: 1976г. – 425 с.
Даринский А.В. Методика преподавания географии в средней школе. – М., 1980 г. – 280 с.
Баранский Н.Н. Методика преподавания экономической географии. М., 1990 г. – 324 с.
Бейсенова А.С. Абилмажинова С., Каймулдииова К. География. Материки и океаны. 7 кл. Алматы, Атамура, 2003 г. – 225 с.
Ахметов Е.А., Карменова Н.Н., Карибаева Ш.Ш., Асубаев Б.К. Экономическая и социальная география Казахстана. Мектеп, Алматы 2005г.- 295 с.
Тилекова Ж.Т. Методика преподавания географии: Учебно-методический комплекс дисциплины. – Алматы, 2010. – 40 с.
Душина И.В., Понурова Г.А. Методика преподавания географии. Москва. Московский лицей. 1996 г. – 150с.
Максаковский В.П. Научные основы школьной географии Просвещение 1982 г.- 80 с.
Максимов Н.А. Методическое пособие по физической географии 1986 г. – 120 с
Экономическая и социальная география Казахстана. Мультимедийный электронный учебник. 2004. – 186 с.
Физическая география Казахстана .Электронный учебник, 2004 г.- 170 с.
Қосымша әдебиеттер және интернет көздері:
Пирожник И. И., Рылюк Г. Я., Еловичева Я. К. География мирового океана. – Минск: ТетраСистемс, 2006. – 320 с.
Еремина В.А., Притула Т.Ю., Спрялин А.Н. Практикум по физической географии материков и океанов. Москва: ВЛАДОС, 2005. – 255 с.
Әбілмәжінова С.Ә., Бейкитова А.Н. Материктер мен мұхиттардың физикалық географиясы, оқу-әдістемелік кешен. - Алматы: Ұлағат баспасы. 2012. – 120 б.
Әбілмәжінова С.Ә. Материктер мен мұхиттардың физикалық географиясы, әдістемелік құрал. - Алматы: Ұлағат баспасы. 2008. – 112 б.
Раковская Э. М., Давыдова М. И. Физическая география России. – М.: Владос 2 часть – 2001. – 304 с.
Рябчиков А.М. и др. Физическая география материков и океанов. М., Высшая школа, 1988. – 592 с.
Абдиманапов Б.Ш. Словарь-справочник географических понятий и терминов.- А., 2014. – 224 с.
Леонтьев О.К., Рычагов Г.И. Общая геоморфология. – М., 1988. – 319 с.
Забродская М.П., Усик Л.Е., Чикишев А.Г. Практикум по физической географии материков – М., 1989. – 142 с.
Машкин В. И. Зоогеография. – М.: Академический проект. – 2006. – 384 с.
Короновский Н.В. Общая геология. – М. 2006 – 528 с.
Рапацкая Л.А. Общая геология.- М.2005. – 448 с.
Савельева Л.Е., Козаренко А.Е. Геология часть 1.,2 М.; 2004. – 270 с.
Ананьев Г.С., Льеонтьев О.К. Геоморфология материков и океанов. М., 1987. – 258 с.
Воронов П.П.., Дроздов Н.Н. Биогеография. М., 2001. – 158 с.
www ru.wikipedia.org/wiki
www.relief.pu.ru
www.ocean.ru
www rgo.ru/geography/fiz_geography/slovar
www.geografia.ru
www nature.worldstreasure.com
www geography.about.com/library/maps
www geo.historic.ru
www rgo.ru
Анықтамалық әдебиеттер:
Географический энциклопедический словарь. Понятие и термины - М., 2008. – 324 с.
Бейсенова Ә. С., Каймулдинова К. Д. Жер туралы ғылымдардың қазақша-орысша-ағылшынша терминологиялық сөздігін жасаудың мәселелері. Алматы, 2010. – 92 б.
Моря и океаны. – М, 2010. – 304 с.
Атлас мира обзорно-географический. – М, 2007. – 177 с.
Современный атлас мира. – М, 2009. – 128 с.
Географический атлас мира. – М, 2002. – 104 с.
Универсиальный атлас мира. – М, 2006. – 312 с.
Большой универсиальный атлас мира.- М., 2007. – 224 с.
Иллюстрированный атлас (Земля). – М., 2008. – 199 с.
Кафедра меңгерушісі, профессор Каймулдинова К.Д.
Достарыңызбен бөлісу: |