Бағдарламасы аясында іске асырылды Karen Armstrong
жүктеу/скачать 28,29 Mb. Pdf көрінісі
|
Karen Armstrong. A History of God
| J
-дің замандасы Е- нің ойынша, патриархтардың Құдайларға жақындығы туралы аңыздар – қиял жемісі. Авраамның немесе Йақұбтың Құдаймен кездесулерін баяндағанда, ол ізетті ара қашықтықты сақтайды және көне аңыздарды антропоморфты етіп көрсетпейді. Кейін ол Құдайдың Аврааммен періштелер арқылы сөйле - скенін айтады. J- ге мұндай кірпияздық тән емес және ол өзінің әңгімелерін - 14 Қ - з . Əрекеттер . 14:12. 35 де Құдайдың көрінісіне қатысты алғашқы аңыздарға тән ескі сарындарды ұстанады. Йақұб та бірнеше рет Құдаймен кездеседі. Күндердің күнінде туыстары - ның арасынан өзіне әйел таңдау үшін ол Харранға қайтып оралады. Жолай Йорданияға жақын Лузада түнеп шығуды ойлап, басына тас жастанып ұй - ықтайды. Сол түні ол түсінде жерден аспанға қарай көтерілген баспалдақты көреді, періштелер сол баспалдақпен Құдай мен адам патшалығы арасын жол қылып, біресе түсіп, біресе көтеріліп жүреді. Бұл жерде Мардуктың зик - кураты еріксіз ойға оралады: онда, жоғарыда, аспан мен жердің арасын - да адам құдайлармен кездесе алатын. Өз баспалдағының ең жоғары саты - сында Йақұб Эльді көреді, Ол жарылқаушылық танытады және бұрындары Авраамға уәде еткенін шамамен сол күйінше қайталайды: Йақұб нәсілдері қуатты халыққа айналады және Ханаанның барлық жеріне иелік етеді. Тағы басқа да уәде беріледі, ол Йақұбқа қатты әсер етеді. Пұтқа табынушылық діндер көбіне бір аумақтың ішінде таралатын: құдайдың билігі шектеулі ай - мақта ғана жүретін, сондықтан бөтен жерлерге саяхат шеккен кезде өмір - лік тәжірибесінен ақыл түйген адамдар жергілікті құдайларға табынатын. Алайда Эль Йақұбқа оны Ханааннан басқа елге барса да қорғайтынын ай - тып уәде береді: «Мен сенімен біргемін; және Мен сені қайда барсаң да қорғаймын» 15 . Құдайдың көрінісіне қатысты бұл көне аңызда Ханаанның жоғары құдайы жалпылық сипатқа ие бола бастағаны көрсетілген. Йақұб оянған кезде өзінің байқамастан адамдар құдайлармен сөйлесе алатын ки - елі орында ұйықтап қалғанын түсінеді. J оның аузына мына сөздерді салады: «Шынында Құдайдың [Яхве] өзі осы жерге келіп отыр; ал мен мұны білмеп - пін!». Йақұбтың тұла бойы түгел керемет сезімге бөленеді, құдіретті күшпен бетпе-бет келген пұтқа табынушылар мұндай сезімді бастан жиі кешіріп отырған: «Мына орынның қорқыныштысын-ай! Бұл Құдай үйінен басқа еш - теңе емес [веф-иль], бұл – аспан қақпасы» 16 . Олай екенін сезінбестен, Йақұб өз заманы мен мәдениетіне сай дін тілінде сөйлейді, өйткені Бабылдың өзін 15 Бол . 28:15. 16 Бол . 28:16–17. 36 де «Құдай қақпасы» Баб-или деп атайтын. Сосын Йақұб бұл ерекше орынды жергілікті пұтқа табынушылар салтымен киелілендіреді (ұйықтандырады): басына жастанған тасты алып, тігінен қояды да, оған зәйтүн майын құйып дәріптейді. Бұдан кейін Луз – Вефил, «Құдай үйі» деп атала бастайды. Тас ескерткіштер – ханаандықтардың Вефилде б.д.д ҮІІІ ғасырдың соңына дей - ін өркендеген құнарлылық культінің әдепкі сипаты. Кейінгі дәуірде израил - дықтар діндарлықтың мұндай көріністерімен барынша күресіп бақты, бірақ Вефилдегі пұтқа табынушылықтың киелі орнын бұрынғысынша Йақұбтың өз Құдайымен кездесу аңызына байланысты қарастырды. Вефилден кетпес бұрын Йақұб көзбен көрген Құдайын өзінің элохим і етуге шешім қабылдайды; бұл ұғым өз бойына адамдардың құдайлардан қаншалықты мән табатынын түгел сыйғызады. Йақұбтың пайымынша, егер Эльдің (немесе, жүктеу/скачать 28,29 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|