Тараудықорытындылау y
Сандық және сапалық дәстүрлер білім өндірісінде іргелі пікір туындатты. Бірақ
сандық және сапалық терминдер, әсіресе әдіснамаға қатысты шатастыруға,
бөліп қарастыруға, шектеуге алып келуі мүмкін.
y
Сандық дәстүр негізінде қоғамды зерттеу өзге зерттеуден ерекшеленбейді де-
ген сенімге негізделген және ғылыми әдіске, дедуктивті логикаға, объективті-
лікке, сандық бағалауға арқа сүйейді. Әлеуметтік ғылымдарда ол эксперимент-
тік дизайн не сандық деректі талдау арқылы гипотезаны тексеруге жатады.
y
Сапалық дәстүр сандық дәстүрді қалыптастыратын тұжырымдарды сын тезі-
не салады, оның негіздеріне логика, субъективтілік, сан қырлы ақиқат, зерт-
теудің саяси табиғаты мен саннан гөрі тереңдік маңыздырақ деп есептейді.
Этнография, феноменология, этноәдіснама және феминистік көзқарас – сапа-
лық әдіснаманың үлгісі.
y
Аралас әдіснама дәстүрлі шекараларды кесіп өтіп, сандық әрі сапалық зерттеу
әдістерін бір зерттеуде қатар қолданады. Дұрыс қолданылса, олар екі дәстүрдің
ең жақсы тұстарын ашып көрсетіп, екі әдіске тән кемшіліктерден арылады.
y
Аралас тәсіл сандық деректерді қабылдай отырып, сапалық зерттеу дәстүріне
негізделуі мүмкін; немесе сапалық дәстүрге негізделіп, сандық деректерді қа-
былдауы мүмкін; тіпті болмағанда зерттеу сұрақтарына иек артады.
197
Әдіснамаларды түсіну: сандық және сапалық тәсілдер
