БАҒдарламасы бакалавриат интеграцияланған типтік бағдарлама



жүктеу/скачать 0,96 Mb.
бет1/10
Дата24.04.2017
өлшемі0,96 Mb.
#15030
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   10

ТИПТІК ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ

БАКАЛАВРИАТ

ИНТЕГРАЦИЯЛАНҒАН ТИПТІК БАҒДАРЛАМА

«ҚАН ТҮЗУШІЖҮЙЕ» модулі бойынша

Пэндер: анатомия-2, гистология-2 (сағат көлемі - 4), физиология-2, патологиялық физиология-2, патологиялық анатомия-2

(сағат көлемі - 13),

визуальді диагностика (сағат көлемі - 4), фармакология-2 (сағат көлемі - 5), ішкі аурулар пропедевтикасы (сағат көлемі - 13)



мамандығы: 051301 - «Жалпы медицина»

Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігі

Астана - 2009



АЛҒЫ СӨЗ

  1. ӘЗІРЛЕГЕН ЖӘНЕ ¥СЫНҒАН: «Медицина білімі мен ғылымының
    инновациялық технологиялар Республикалық орталығы» ЖШС, С.Ж. Асфендия-
    ров атындағы Қазақ ұлттық медицина университеті

  2. АЛҒАШ РЕТ ЕНГІЗІЛГЕН

  3. ТИПТІК ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ 051301 - «Жалпы медицина» мамандығы
    бойынша ҚР 2006 жылғы мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартына
    сәйкес әзірленген.

  4. ТИПТІК ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫН «Медицина білімі мен ғылымының
    инновациялық технологиялар Республикалық орталығы» ЖШС бекітіп, 2009
    жылғы 20 наурыздағы № 5 хаттамаға сәйкес баспаға үсынған.

  5. МАЗМҰНЫ

  1. Түсініктеме 6

  2. Пэннің мазмұны 8

  3. Оқу жэне оқыту эдістері 14

  4. Студештердің білімдерін бағалау 16

  5. Құрал-жабдықтар 17

  6. Пэн бойынша сағаттың бөлінуі 19

  7. Сабақтардың такырыптық жоспарының үлгілері 20

  8. ¥сынылатын эдебиетгердің тізімі 23

  1. Осы типтік оқу бағдарламасын Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің рұксатынсыз көбейтуге жэне таратуға болмайды.

  2. 1 ТҮСІНІКТЕМЕ

  3. Тэжірибелік денсаулык сақтаудың міндеттері жэне халыққа медициналық қызмет көрсетуді жақсарту мен сапасын арттыру проблемалары жоғарғы медициналық мектептің алдына бүтіндей кэсіби ұғымы бар дүние танитын маман дайындауды жетілдіру бойынша жаңа талаптар қойып отыр. Оқытудың жоғарғы сапасына қол жеткізу - оқыту интеграциясы есебінен, жаңа ғылыми мэліметтер мен инновациялык қызметтер есебінен қамтамасыз етілуі мүмкін. Кэсіби білім берудегі бағдарламалық жэне/немесе институттық интеграция академиялық бағдарламалардың мазмұнды орын басуының есебінен жэне де ресурстарды ра-ционалды түрде пайдалану (концентрациялар) есебінен мамандарды дайындау са-пасын көтеру қажеттігімен қамтамасыз етеді.

  4. Дэрігерлер дайындауда тұрақты білім мен іскерлікті қалыптастырудың негізгі шарты фундаментальды пэндерден (қалыпты және патологиялық анатомия, қалыпты жэне патологиялық физиология, гистология, биохимия, фармаколо-гия жэне т.б.) алған білімді клиникалық пәндерден, оның ішінде бірінші болып келетін ішкі аурулар пропедевтикасынан (ІАП) алған біліммен жэне тэжірибелік іскерлік пен дағдылармен үйлестіру болып табылады. Студенттердің басқа пэндерден меңгерген материалдарын кайталап бермеу өте маңызды. Осы берілген интеграциялық бағдарлама фундаментальды пэндер мен ішкі аурулар пропедев-тикасын біріктіретін адам мүшелерінің сегіз жүйесінің модульдер принципімен құрастырылған: жүрек-қантамырлар, тыныс алу, асқорыту, нерв, несеп-жыныс, эндокриндік, тері мен оның қосымшаларымен қоса тірек-қимыл, қан түзуші жүйе.

  5. Әрбір модульдің негізгі міндеті - фундаментальдық жэне клиникалық пэндердің интеграциясы негізінде студенттерді қалыпты және патология жағдайындағы адам ағзалары мен жүйелерін клиникалықтексеру негіздеріне үйрету, бүл негізгі клиникалық синдромдар калыптасуының патофизиологиялық механизмі мен олардың жұмысын қамтамасыз ететін физиологиялық процесстерді түсіну негізінде оқытады.

  6. Ағзалардың эр түрлі жүйелері бойынша оқыту екі нұсқамен жүргізіледі.

  7. Бірінші нұсқасы - оқытуды 2 кезең бойынша жүргізу ұсынылады.

  8. 1-ші кезені: анатомияны-2, гистологияны-2, физиологияны-2 жэне жеке алынған жүйені зерттеу эдістемесіне қатысы бар ішкі аурулар пропедевтикасының бөлімін бір ізділікпен талдау.

  9. Кезеңнің негізгі мақсаты: нақты жүйенің ағзасының анатомиясы мен гистологи-ясынан білім беру жэне ересектер мен эр жастағы балаларда осы жүйенің қызметін атқаратын физиологиялык процестерді түсіндіру, осы процесстерді қалыпты жағдайда көрсететін физикалық мэліметтер мен тексеру мэліметтерінің қалыптасу механизмі; нақты осы жүйені толық физикалық тексеруден өткізуді үйрету.

  10. 2-ші кезені: патологиялық физиологияны-2, патологиялық анатомияны-2, визу-альды диагностика эдістерін, зақымданудың ең жиі кездесетін синдромдарының симптоматикасы мен физикалық мэліметтеріне қатысы бар ішкі аурулар пропедевтикасының бөлімдерін, осы жүйенің зақымдану синдромдары кезінде тағайындалатын дэрілік препараттардың фармакологиясын бір ізділікпен оқыту.

  11. Кезеңнің негізгі мақсаты: студенттерге ересектерде кездесетін ең кең тараған синдромдардың патогенетикалық жэне патоморфологиялық даму механизмін жэне олардың эр түрлі жастағы балалардағы ерекшеліктерін түсіндіру, ағзалар жүйесін физикалық тексеруден өткізу кезінде осы синдромдарды табуды, тексерудің қосымша эдістерінің жоспарын тағайындауды, алынған нэтижелерді интерпрета-циялауды жэне синдром бойынша емдеудің жоспарын тағайындауды үйрету.

  12. 2-кезенді нүсқамен оқыту кезінде ІАП мазмүны шартгы түрде 2 бөлімге бөлінуі кажет.

  13. 1-ші бөлімі: ағзалар мен жүйелерді тексеру эдістері,

  14. 2-ші бөлімі: ағзалар мен жүйелер зақымдануының семиотикасы, еңжиі кездесетін зақымдану синдромдары.

  15. Екінші нұсқасы - келесі пэндерді бір ізділікпен оқыту: анатомия-2, гистоло-гия-2, физиология-2, патологиялық анатомия-2, патологиялық физиология-2, визуальді диагностика, ішкі аурулар пропедевтикасы, фармакология-2.

  16. Жеке аурулардың түріне қатысы бар, бұрын пэндердің мазмұнында болып, осы бағдарламаға кірмей қалған бөлімдер жоғарғы курстарда оқытылатын болады.

  17. «ҚАН ТҮЗУШІ ЖҮЙЕ» модулі Модуль бір этапта талқыланатын болады.

  18. МОДУЛЬ МАҚСАТЫ: студенттерді фундаментальді және клиникалық пэндер интеграциясы негізінде нормадағы жэне патологиядағы қан жүйесін клиникалық тексерудің негіздеріне жэне негізгі клиникалык симптомдар мен синдромдар қалыптасуының патофизиологиялық, морфологиялық, механизмдері мен оның жұмысын қамтамасыз ететін физиологиялық процесстерді түсіну негізінде оқыту.

  19. МОДУЛЬДЩ МШДЕТТЕРІ:

  • нормадағы микро- және макропрепараттарда қан түзүші ағзалардың ана-
    томиясын, гистологиясын жэне жас ерекшеліктерін, жасушалық жэне жасушадан
    тыс кұрылымдарын идентификациялау бойынша білім беру;

  • қан түзуші ағзалардың қызметін реттейтін физиологиялық процестерді
    түсінуге үйрету;

  • қан түзуші ағзаларын клиникалық тексеруді бір ізділікпен жүргізу мен
    физикалық тексерулер нэтижесін интерпретациялау жэне клиникалық симптом-
    дарды анықтауын үйрету;

  • қан түзуші ағзалар зақымдануының негізгі клиникалық симптомдары мен
    синдромдар дамуының патофизиологиялық механизмдері мен патоморфологиялық
    өзгерістерін түсіндіру;

  • макро- және микропрепараттарда кан түзуші ағзалар тіндерінің жасушалық
    қүрылымдарының идентификациясын жүргізуді үйрету;

  • тексерудің физикалық эдістері негізінде қан түзуші ағзалардың
    патологиясындағы басты жэне қосымша белгілерді табуды жэне зерттелетін син-
    дромдарды бөліп көрсетуді үйрету;

  • кан түзуші жүйенің патологиясында зертханалык жэне аспапты тексерудің
    қажетті жоспарын құруды жэне базалық пэндерден алған білім негізінде
    (анатомиялық, патоморфологиялық, гистологиялык, патофизио-логиялықөзгерістер)
    алынған мэліметтерді, олардың даму механизмін интерпретациялауды үйрету;

  • қан түзуші ағзалардың патологиясында ең кең тараған синдромдарға
    фармакологиялық қасиеттерінің, эсер ету механизмінің жэне фармакокинетикалық
    және фармакодинамикалық ерекшеліктерін біріктіретін ұксастығы бойынша
    қолданатын дэрілік препараттардың эсерін талдауды үйрету;

  • қан түзуші процесстерге бағытталған эсер етуші дэрілік заттарды дұрыс таңдауды
    жэне осы препараттарға бір реттік дозасын анықтап рецепт жазуды үйрету.

  • 2 «ҚАН ТҮЗУШІ ЖҮЙЕ» МОДУЛІНЩ МАЗМҰНЫ



    • №

    • Қан түзуші жүйе бойынша компетенциялар

    • Пәннің мазмұны

    • 1

    • АНАТОМИЯ-2



    • Студент білуі керек:

    • • иммунитет және қан өндіру ағзаларының анатомиясын; Сіудент үйреніп алуы қажет:

    • • көк бауырдың, айыр-ша бездің проекцияларын анықтауды

    • Қан өндіру ағзалары: Иммундіқ жүйе. Иммуногенездің орталық жэне шеткі ағзалары, лимфа түйіндерінің, көкбауырдың, айырша бездің, сүйек кемігінің (жілік майының) жастық ерекшеліктері жэне дамуы. Бадамшалар. Асқорыту жэне тыныс алу жолдарыныңлимфоэпителиялдықүрылымдары (бірлік жэне лимфа фолликулалары).

    • 2

    • ГИСТОЛОГИЯ-2



    • Студент білуі керек:

    • • қан жасушаларының құрылысы мен қызметін; • иммунды жүйенің жэне қан түзетін ағзалардың ги-стологиясын Сіудент үйреніп алуы қажет: • қан жасушаларын ажыра-туды; • иммунды жүйенің жэне орталық жэне шеткі қан түзуші ағзаларының құры-лымдық құрамын ажыратуды.

    • Қан жасушаларының құрылысы мен ци-тофизиологиясы. Орталық жэне шеткі кан түзуші ағзалар: сүйектің кызыл кемігі, көк бауыр, лимфа түйіндері, кұрылысы, дамуы, гистофизиологиясы. Кілегейлі кабықтардың иммундық жүйесі. Иммундық қорғаныс жэне қан түзетін мүшелердің жасқа байла-нысты ерекшеліктері. Иммундық қорғаныс элементтерінің интеграциясы.

    • 3

    • ФИЗИОЛОГИЯ-2



    • Студент білуі керек:

    • • Негізгі көрсеткіштер, қан

    • Қан жүйесі туралы түсінік (Т.Ф.Ланг). Қанның қызметі. Қан қүрамы мен мөлшері.



    • жүйесін сипаттайтын және оны рет теу тетіктері. Студент үйреніп алуы қажет:

    • • ЭТЖ анықтау жэне талдау, эритроциттержәнелейкоцит-тер саны, түстік көрсеткіш; • Қан ағу жэне канның үіо уақытын анықгау жэне талдау.

    • Гематокрит. Қанның физико-химиялық қасиеті. Эритроциттер, қүрылысы, кызметі. Эритроциттердің санын анықтау. Гемог-ло бин, мөлшері, гемоглобин косылыстары. Түсті көрсеткіш, оның клиникалық маңызы. ЭТЖ, оны анықтау. Гемолиз түрі, оның тетігі. Қанның жас ерекшелігі. Лейкоциттер, лейкоцитарлык формула. Лейкоциттер түрінің қызметі. Лейкоцит са-нын анықтау. Әртүрлі жастағы лейкоциттер санының өзгеру динамикасы. Иммунитет, оның түрлері. Тромбоциттер, мөлшері, қызметі. Жас ерекшелігі. Тамырдағы тромбоциттік гемо-стаз. Қанның үю факторлары. Қанның ү_ю тетігі. Қанды ұйытатын жэне ұйытпайтын жүйе. Қан ағу уакытын анықтау. Эритропоэз, эритрон туралы түсінік. Лейкопо-эз, тромбоцитопоэз. Қан түзуші жэне бүзушы мүшелер. Қан түзілудің жэне қан бүзылудың реттелісі. Қан құрамының патологиялық өзгерістері туралы түсінік.

    • 4

    • ПАТОЛОГИЯЛЫҚ ФИЗИОЛОГИЯ-2



    • Студент білуі керек:

    • • анемиялық жэне гемор-рагиялық синдром-дардың даму тетіктерін • лейкоцитоздар, лейко-пениялардың патогенезін • миело- жэне лимфопро-лиферациялық синдромның патогенезін • гемостаз бүзылыстарының патогенезін Студент үйреніп алуы қажет: • анемиялардың негізгі түрлерінің гемограммала-рын сараптау • лейкоцитоз жэне лейко-пениялық, миело- жэне лимфопроли-ферациялық синдромы бар гемограмма-ларды сараптау

    • Эритроцитоздар туралы түсінік, түрлері. Шы-найы жэне салыстырмал ы эритро-цитоздардың патогенезі. Анемиялар. Анемияларда эритроциттердің сапалық өзгерістері, даму тетіктері. Анемия-лардың жіктелу ұстанымдары. Постгеморрагиялық анемиялардың этиология-сы мен патогенезі. Шүғыл постгеморрагиялық анемияларда шеткері қандағы өзгерістер, олардың патогенезі. Гемолиздік анемиялар, этиологиясы, эритроциттердің тамырішілік жэне тамырдан тыс гемолизінің патогенезі, шеткері қандағы өзгерістері. Дизэритропоэздық анемиялар. Сүйеккеміктік қан түзілу бұзылуының себептері. Темір, В12 витамині және фолий қышқылы тапшылығындағы анемиялардың патогенезі. Дизэритропоэздық анемиялардағы шеткері қандағы өзгеріс-тердің патогенезі. Анемиялық синдромның клиникалық көріністерінің (әлсіздік, бас айналу, жүрек







    • соғысы, ентігу, шаршағыштық, тэбеттің өзгеруі, сезімнің өзгеруі, глоссалгия, естен тану, терінің қышу ы, парестезиялар, жүрістің бұзылуы, қанағыштық, гепато- жэне сплено-мегалия) патогенезі. Анемия ларды алдын алу мен емдеудің негізгі үстанымдары. Лейкоцитоздар, лейкопениялар: түрлері, даму тетіктері, лейкоцитоздар мен лей-копенияларда лейкоцитгік өрнектің өзгерістері (лейкоциттердің эрбір түрінің шынайы жэне са-лыстырмалы өзгерістері, нейтрофилдердің оңға және солға ядролық жылжуы туралы түсінік). Лимфо- жэне миелопролиферацияның жал-пы этиологиясы мен патогенезі. Гемобла-стоздар туралы түсінік. Гемобластоздар кезіндегі қан түзілудің бұзылыстары жэне шеткері қандағы өзгерістер. Лимфо- жэне миелопролиферациялық синдромдардың негізгі клиникалық көріністерінің патогенезі. Гемостаздың бұзылу түрлері. Геморрагиялык, тромбоздық жэне ТШҚ¥ - синдромдары туралы түсінік. Геморрагиялық синдромның патогенезі (вазопатиялар, тромбоцитопениялар, тром-боцитопатиялар, коагулопатиялар), гемостаз көрсеткіштерінің өзгерістері, олардың пагогенезі.

    • 5

    • ПАТОЛОГИЯЛЫҚ АНАТОМИЯ-2



    • Студент білуі керек:

    • • қан түзуші жүйесінің пато-логиясын жіктеуді; • қан түзуші жүйесі патологиясының морфо-логиялық сипаттамасын: анемиялық, миело- и лимфопролиферациялық, геморрагиялық синдром-дарының, жас бойынша ерекшеліктерін; • қан түзуші жүйесі пато-логиясының асқын-уларын. Сіуцент үйре-ніп аяуы к;г,ке і: • анемиялық синдромының макро-жэнемикроскопиялық суретін сипаттай білу, миело-жэне лимфопролиферативті

    • Анемиялық синдром. Жіктелуі. Жедел жэне созылмалы анемиялардың макро- жэне микроскопиялық көріністері. Нэтижелері мен асқынулары. Миело- және лимфопролиферативті үрдістер. Гемобластоздар. Жіктелуі. Жедел жэне со-зылмалы лейкоздардың патологиялық ана-томиясы. Лимфоидты жүйенің ісіктері патоморфологиясы. Лимфогранулематоз. Тромбоцитопениялар жэне тромбоцитопатия-лар. Балалардағы ерекшеліктері. Нэтижелері, асқынулары мен өлім себептері. ҚШ¥-синдромы. Нэрестелердің гемолити-калық ауруларының морфологиясы.

  • 10





    • үрдістердің (гемобластоздар, лимфогра-нулематоздар), геморрагиялық синдром-дардың клиникалық көріні-стерімен салыстыра отырып патоморфологиялық көріні-стерін талдау жасауды.



    • 6

    • ВИЗУАЛЬДІДИАГНОСТИКА



    • Студент білуі керек:

    • • бауырдың, көкбауырдың, тимустың, лимфатүйіндерінің жас ерекшеліктеріне сәйкес визуальді (КТ, МРТ, УДЗ) қалыпты анатомиясын; • түтікті сүйектердің сүйек милы өзегінің қалыпты рент-генанатомиясын, сүйектердің компакты жэне кеуекгі бөліктерінің қатынасын. Балалардағы ерекшеліктерін; • тимустың, көкбауырдың, лимфа түйіндерінің жэне сүйек миының өзгерістерінің визуальді семиотикасьш. Сіуцент үйреніп алуы қажет: • канайналымға қатысатъш ағза-ларды зертгеу алгоритмін қүру; • берілген ағзаның өзгеру са-тысын аныктау (аплазия, ги-поплазия, гиперплазия); • сүйектің бұзылу сатысын анықгау; • визуальді анықтау кезіндегі табылған өзгерістерді сипат-тап жазу.

    • Тимустың, бауырдың, көкбауырдың, лим-фа түйіндерінің(төстің, жалпақ сүйектердің, түтік сүйектердің) жас ерекшеліктеріне бай-ланысты қалыпты жағдайдағы визуальді диагностика. Тимустың патологияларының сәулелік семиотикасы (көлемі, құрылымы, шеттері). Бауырдың, көкбауырдың, аралықмүшелердің, күрсақішілік және сыртылық, шеткі лимфа түйіндерінің КТ жэне УДЗ суреттері (көлемі, кұрылымы, шетінің тығыздығы); қантамырлардың доплерографиялық сипаттамасы, қанайналым жылдамдығы. Балалардағы ерекшеліктер. Ересектердегі жэне балалардағы қантүзу мүшелерінің, сүйектердің және буындардың эртүрлі ауруларының рентгенсемиотикасы (рентгенограммалар, КТ).

    • 7

    • ФАРМАКОЛОГИЯ-2



    • Студент білуі керек:

    • • темір тапшылыкты ане-мияны, геморрагиялық синдромды, миело- жэне лимфопролиферативті син-дромдыемдеугеколданылатын негізгі дэрілік препараттарды;

    • Анемиялық синдром кезінде қолданылатын препараттар Темір пре-параттары. Препараттардың салыстырмалы сипаттамасы, қолданылуы, жанама эсерлері, педиатриялық тэжірибеде тағайындау ерекшеліктері. Темірдің сіңірілу үрдісінде аскорбин қышқылының маңызы. Фолий

    жүктеу/скачать 0,96 Mb.

    Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4   5   6   7   8   9   10



©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет