Бағдарламасы бөлім. Экононикалық категория ретіндегі өнімдердің сапасы тақырып. «Сапаны басқару» курсының пәні мен міндеттері
Өнім сертификацияларының артықшылары
жүктеу/скачать 265,68 Kb.
|
Ба дарламасы 1 б лім. Экононикалы категория ретіндегі німдерді
| Өнім сертификацияларының артықшылары
Өнім сертификатын нарықтық қарым қатынас талаптарында қолдану келесі артықшылықтарды береді: Ішкі және шетелдік тұтынушылардың өнім сапасының сенімділігін қамтамасыздандыру; Өнім тұтынушылардың таңдауын жеңілдетеді; Тұтынушыға өнім сапасы туралы объективтік мәліметті алуын қамтамасыздандырады; Сертификациялық емес өнімді дайындауда бәсекелестікті сақтау және ұзақ жетістікке жеті қабілеті; Елдегі аналогтық өнімнің импортын төмендетеді; Сапа деңгейі сәйкес келмейтін өнім импортының елге кіруін алдын алады; НТД сапасының жоғарлауын оған тым прогрессивтік талаптар орната отырып стимулдайды; Өндірістің организационды техникалық дәрежеге көтерілуіне мүмкіндік береді; НДТ үтетуін стимулдайды; Жағдайды басқаратын және өзіндік қағидалары бар сәйкестендіруші жүйеде барлық сертификациялық әрекеттер жүзеге асырылады. Өнім сертификациялық жүйесін әртүрлі классификациялық белгісі бойынша жіктеуге болады. Негзігі калссификациялық белгісі бойынша жиі таралған сертификация жүйесіннің классификациясы
Ұлттық жүйе өнім сертификациясы ұлттық дәрежеде үкіметтік және үкіметтік емес орагнизация ретінде құрылады. Мемлекеттік формадан басқа өнім сапасының және қауіпсіздігінің нарықтық талаптарда дамып қалыптаусын бақылайтын және басқа да өсы әркеттке қарама қарсы формалардың ерекшелелігі биржалық тауарлардың сертификациялық жүйесі. Аймақтық кейбір елдердің бір аймақтық дәрежесінде құрылатын өнім сертификациясының халықаралық жүйесі мысалы Еуропалық экономикалық коммисия ООН аймақтық дәрежеде сертификация шартына сәйкес 100 жүйені пайдаланады. Халықаралық халықаралық организация әртүрлі әлем аймақтарын басқару дәрежесінде сертификациялық өнім жүйесі құрылады. Заңды түрдегі жүйе өнімді құру үшін НТД талаптарында қоршаған ортаны қорғау, адам денсаулығын және өмір қауіпсіздігін қамтамасыз ету сияқты талаптар болуы керек. Бұл жағдайда сертификаттың сәйкес келмеуінсіз өндірушінің өнімді өткізумен қатар оны өндіруге құқығы жоқ. Өз еріктік жүйесі өндірушінің инцативі бойынша ғана сертификация өнім сертификациясын қарай алады. Бұл жағдайда ол өз өнімін кез келген НТД талаптарына сәйкес сертификациялауға құқығы бар.Осы сертификация түрі өнімнің конкуренттік қабілетін көтеру барысында үлкен рөл атқаруы мүмкін. Дербес өнімнің сертификациялық жүйесін өнміді өндіруші кәсіпорын өзі құрады.Сонымен қатар кәсіпорын өзи сетификатты беруде жауапты болып келеді. Шын мәнінде өзіндік сертификациялау оның өнімдерінің және өндірістің НТД талаптарына сәйкес келуі туралы өтініш болып табылады. Сертификациялау жүйесі үшінші жақтағы өнімді тексеретін, бағалайтын және өндірушімен шығарылған өнімнің барлық НТД талаптарына сәйкес келуін дәлелдейтін басқа организациямен құрылады.Көрсетілген жағдайда өнім сертификациясын өткізу үшін жабдықталған зерттеу орталықтары мен лабораториялары маңызды болып табылады. Елдегі Занды түрдегі сертификация РК заңына сәйкес «өнім және қызмет сертификациясы туралы» қаралады. ОКП классификаторына және сыртқы экономикалық тауар номенклатурасына тіркелген(ТН ВЭД), берілген номенклатура сертификаттау жүргізу үшін қажетті мемлекттік стандарттарды, санитарлық норомаларды және ережелерді, құрылыс нормалары мен ережелері, қауіпсіздік бойынша нормалар, және өнімге міндетті талаптар қамтылған ҚР заңдарына сәйкес келетін басқа да документтерді орнатады. Ерікті түрдегі сертификация өтініш бдерушілермен және сертификациялау органдары арасындағы келісім шартты негізге ала отырып заңды және азаматтық түрдегі инцатив бойынша сертификациялау жүргізіледі. Бұл сертификация түрін ерікті сертификациялау және сәйкес белгілері бойынша сертификция жүйесіне тіркелген, сонымен қатар өзінің аккредитация облысын зыңды түрде сертификациялау функияларын өзіне алған заң өткізуі мүмкін. Сертификацияның негізгі мақсаты болып табылады: Азамттардың өміріне, денсаулығына, мүлкіне және қоршаған ортаға өнім қауіпсіздігін қамтамасыз ету құқығы; Заңдық әрекет және бірынғай нарықтық тауарлы индивидуальдық кәсіпорын үшін, сонымен қатар халықаралық экономикалық , ғалыми техникалық ынтымақтастық және халықаралық нарық үшін шарт құру;өнімді компетенттық тандауда тұтынушыға көмектесу; өндірушінің арам ниеттілігінен тұтынушыны қорғау; Өндірушімен мәлімделген өнім сипаттамасын растау. Заңды сертификация сиякты ерікті сертификация да өндіріс сферасында және ішкі және сыртықы нарықтық өнім айналысында қолданылады. Сертификация жүйесінің функционалдық құрылуының негізгі өнімді сертификациялайтын, сертификация және лицензия беретін сертификациялық органдар болып табылады. Сертификациялық орган нақты өнімнің зерттеуін жасайтын немесе нақты зерттеу түрін және сертификация мақсаты үшін зерттеу хаттамаларын беретін зерттеу лабораторияларының мәліметтері негізінде өз қызметін құрады. Бірынғай өнімнің сертификациялық жүйесі келесі негізгі факторларды есепке ала отырып құрылады: Халықаралық жүйенің анологиясының бар болуы; Өнім жабдықтарының техникалық принциппен жалпылығы; Өнім міндеті немесе оған талаптардың жалпылығы; Нормативтік құжаттарды облыстық тарату жалпылығы; Шетелдік практикада қабылдағандай , сертификация бұл тауар өндіруші мен тұтынушыға тәуелді емес әрекет.Өтініш беруші сертификациялық органға өнімнің орнатылған талаптарға сәйкес келуі, өз құзіретінің шегінде мемлекеттік басқару органдарына сәйкес шығарылған, сонымен қатар өнімді өндеуде және оны өндіріске шығаруда өткізілген зерттеудің протоколы туралы құжаттарды қосымша көрсетуі мүмкін. Сетификациялық орган талқыланған өтініш нәтижелерінен кейін шешім қабылдайды, яғни онда өндіріс сетификациясын және жүйе сапасын өткізе алатын сертификация схемасы,қажетті техникалық документтердің тізімі,зерттеу лабораторияларының тізімі,зерттеу өткізілген өнімдер және органдардың тізімі, барлық сертификация талаптары бар барлық сертификациясның негізгі шарттары. Өтініш берушінің нақты зерттеу лабораториясын және сапалық жүйе сертификациялық органды тандау құқығы бар. Кесте 4 Өнім сертификация процедурасының бірізділігі
ОС- сертификациялық орган ИЛ- зерттеу лабораториялары Сынақтар құрылымы, құрамы жасалу технологиясы тұтынушының тапсырысымен берілген үлгілерде жасалынады. Үлгілердің саны, оларды таңдау реттілігі, сәйкестендіру шарттары және сақталу шаралары біртекті өнімдермен қоса нормативті құжаттарды сертификациялау жүйесімен анықталадығ олар өнімге қойылатын сынақ түрлерін және талаптарды анықтайды. Сынақтан алынған нәтижелер бойынша, сертификациялау жүйесінің сапа мен өнімді және саралау құжаттарының жүйеге сай екендігін басқа да мемлекеттік органдарының тексеруі нәтижесінде сертификациялау ұйымы өнімнің талапқа сай екендігін бағалап, сертификатты тіркеп жасайды. Сертификаттың мерзімін сертификаттау ұйымы өнімге арналған нормативтік құжаттардың мерзіміне қарап және өндірісте немесе сапалық жүйенің сертификатталған уақытына байланысты қояды. Сертификаттың уақыты үш жылға қойылған. Егер бұйымда жұмыс істеу мерзімі болса, онда сертификат өнімнің әр тобына немесе әр бұйымға таралады. Өнімнің құрылымы немес жасалу технологиясын өзгерту жағдайында мәлімдеуші сертификаттау ұйымын ескеру қажет, ол өз кезегінде жаңа өнімге сынақтар жүргізуді немес оны бағалауды шешеді. Өнімнің әр шығарылымын таңбалауды жасап шығарушы атақарады,ол өнімнің нормативтік құжаттарға сай болуын және сертификациялауын өз мойнына алады. Өнімнің сай екендігін анықтайтын белгі өнімнің бөлінбейтін бөліміне және сыртқы қораптағы жасап шығарушының таңбасының жанына қойылуы. Өнімді таңбалау көбінде белгілі әдістермен орындалады: нақыштау, өңдеу,балқыту,бөлу және т.б.. Белгіні қоя алмау кезінде (газ тәріздес,сұйық,ұсақ заттар)оны ыдысқа немесе қорапқа қояды. Өнімге арнайы техникалық құрал жабдықтарды орнатуға болады. Мысалы, ленталар,құлақшалар оларды қосымша бөлімдері деп есептеуге болады. Өнімге қойылатын белгілерді орнату шарттары сертификаттау жүйесінде орындалады. Инспекторлық бақылау сертификатталған өнімге бақылау қойды,ұйым сертификат пен лицензияның аяқталу мерзіміне дейін жұмыс атқарады,тексеру жылына бір рет болады.Инспекторлық бақылау белгілі кезеңдерде немесе жоспардан тыс өткізіледі, бақылау өнімді талапқа әлі де сай екендігін тексеру мақсатында сынақтар өткізеді. Инспекторлық бақылаудың өткізілуінің себептері: өнімнің қауіпсіздік дәрежесі, өндірістің қалыпты шығуы,өлшемі, сапалық жүйесінің сақталуы және т.б. Инспекторлық тексерудің дәрежесі,реті біртекті өнімдерді сертификациялау жүйесімен анықталады. жүктеу/скачать 265,68 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|