Топырақтың максималды гигроскопиялық ылғалдылығын Н.А.Николаев әдісімен

Топырақтың максималды гигроскопиялық ылғалдылығы көрсеткіштері өсімдіктердің 
солу ылғалдылығын (ӨСЫ) және топырақтағы тимді әрі тимсіз ылғалдылықтарды 
анықтағанда қажет. Топырақтың қасиеттеріне және өсімдіктің түріне байланысты өсімдіктің 
солу ылғалдылығының (ӨСЫ) максималды гигроскопиялық ылғалдылығына (МГ) қатынасы 
(солу коэффициенті), яғни 1,2-2,3 тең. солу коэффициенті өсімдіктің түріне байланысты 
болады.
Өсімдіктің солу ылғалдылығын төмендегі формуламен есептейді:
ӨСЫ (%) = МГ 
∙ 1,5 (1,34)
Бұл әдіс топырақ үлгісін, ауасы су буымен қаныққан эксикаторда ұстап, кейін 
топырақ үлгісін тұрақты салмаққа дейін кептіріп, өлшеуге негізделген,
Жұмыс барысы:
Диаметрі 1мм електен өткізілген, салмағы 10г ауалы құрғақ топырақты, кептіріліп 
аналитикалық таразда өлшенген бюкске салып, түбіне қаныққан күкірт қышқылды калий 
ертіндісі құйылған эксикаторға топырақ салынған қақпағы ашық бюксті орналастырады. 
Эксикатордың қақпағын тығыздап жауып температурасы тұрақты қараңғы жерге қояды. 
Бюкстерді 3-4 күн өткеннен кейін эксикатордан алып, қақпағын жауып аналитикалық таразда 
өлшеп, қайтадан эксикаторға қояды. Келесі өлшемді 2-3 күн өткен соң қайталайды, жалпы 
соңғы екі реткі өлшемнің салмағы тұрақтағанға дейін, бұл жұмысты қайталау қажет. 
Бюкс салмағы тұрақтағаннан кейін барып, оны температурасы 105
0
С кептіргіш 
шкафқа қойып салмағы тұрақтанғанға дейін кептіреді және талдау нәтижесін төмендегі 
кестеге жазады.
7-Кесте топырақтың гигроскопиялық ылғалдылығын анықтау 
Бюкс 
номері 
Бюкс 
салмағы, 
г 
Бюкстің 
топырақпен 
салмағы, г
Салмақ, г 
Гигроскопиялық 
ылғалдылық, % 
Қаныққана
н кейін 
кептіргеннен 
кейін 
буланған 
ылғал
құрғақ 
топырақ
с 
а 
в 
а - в 
в - с 
МГ 
Максималды гигроскопиялық ылғалдылықты анықтау формуласы:
МГ
=
В
−
С
С
−
а
∙ 100%
Мұнда: 
МГ -
 
максималды гигроскопиялық ылғал, %;
(а - в) – буланған су салмағы, г;
(в - с) – құрғақ топырақ салмағы;
100 – пайызға айналдыру коэффициенті.

жүктеу/скачать 4,27 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: