1934
жылы Қазақстанда, барлық Совет үкіметіндегі секілді ... қызметі енгізілді
) *Баланың денсаулығына қамқоршы) *Баланың қабілетін дамытуға қамқоршы)* Сынып жетекшісі.
1935 жылдың қыркүйегңнде бес сөздік (вербальды) баға енгізілді:
өте жақсы, жақсы; қанағаттанарлық; жаман, өте жаман;
XХ ғасырдың басында қарқынды дамыған ес теориялары:
биохимиялық
XІХ ғасырда адам психиканың қыр-сырын табиғи тұрғыдан іздестірген орыстың революцияшыл демократары:
А.И.Герцен, В.Г.Белинский, Н.Г.Чернышевский
А. Д. Дистерверг тәрбиенің мақсатың "өз әрекетті қызмет"...... деген:
жақсылыққа; ақиқатқа;ә семділікке
А.С. Макаренко болашақ жүйесін үш топқа бөлген:
орта алыс; жақын
А.С.Макаренко белгілеген ұжым сатылары:
бірінші саты – қжымның құрылуы, екінші сатыда белсенділенрдің ықпалы арта түседі, үшінші жіне одан кейінгі сатылар ұжымның кемелденуі
А.С.Макаренко жеке адам тәрбиесінің қоғамдық бағыттылығы тұрғысынан ұжымның кейбір белгілерін көрсетеді:
Ұжым тәрбиенің мақсаты және объектісі)Ұжым адамдарды жалпы мақсаттылыққа біріктіреді) Ұжым қоғамның бөлігі) Ұжымның өзін-өзі басқару органдары мен басқарушылары болады.
А.С.Макаренко, қалыптасқан ұжымның ерекше белгілеріне, назар аударған:
Еңбек тәрбиесін дамыту*Ұжымда өзіндік қадірін сезіні*Жағымсыз мінез-құлықтарды ынталандыру*
Адам белсенділігі:
Адамның кабілеттіліктерін дамьггу жағдай;Адамның жетістіктерге қол жеткізу жағдай;Адамның қажетті және міндетті жағдай
Адам бойындағы қасиеттердiң құрылысы:
сезiм;сенiм;мiнез-құлық дағдысы
Адам еркі мынадай сапарлармен сипатталады:
ерік күші, табандылық
Адам ұғымын анықтаушы сипаттамалар:
тіршілік иесі өкілі; филогенетикалық даму өкілі; онтогенетикалық даму өкілі
Адамгершілік тәрбие - бұл балаларда қалыптастыру:
ақыл-ой әрекеттерді,жалпы адамзаттық құндылықтарды, логикалық ойлауды
Адамгершілік тәрбие міндеттері:
моральдік ережелерді меңгеру; адамгершілік жүріс – тұрыс іскерліктерін қалыптастыру; адамгершілік сана қалыптастыру
Адамгершілік тәрбиенің міндеттері- бұл
:*Өзін-өзі жетілдіру, өзін-өзі тәрбиелеу* Адамгершілік мінез-құлық пен іскерліктерін қалыптастыру* Қоғамға қатысты сана-сезімді қалыптастыру.
Адамгершілік тәрбиесі - бұл:
Моральдік қасиеттер, Адамгершілік мінез сипаттары, Жүріс-тұрыс дағдылары мен әдеттерін қалыптастыру процесі
Адамға талап қоюшылық, мінез-құлық үлгісін беру, санаға әсер ету, тұрақты көзқараста болу, даму жағдайын қамтамасыз ету – бұл ...орта компоненттерінің қызметі
*Қоғамдық өмірдің материалдық жағдайлары* Әлеуметтік*Қоғамдық қатынастар жүйесі және әлеуметтік жүйе сипаты.
Адамзат дәуірінің әр даму кезеңдеріндегі тәрбие және білім беру теориясы мен практикасын зерттейтін педагогика ғылымымының саласы:
Педагогика тарихы.
Адамзат тарихында әлемдік өркениеттің әрбір кезеңдерінде қаланған әртүрлі білім беру жүйесі белгілі болды
: *Спандартық тәрбие жүйесі, афиндық тәрбие жүйесі, діни тәрбие жүйесі*Джентельменді қалыптастыру жүйесі* Адамды ұжымда және ұжым арқылы тәрбиелеу. тәрбиелеу жүйесі.
Адамның әлеуметтенудің мегафакторлары:
планета;әлем;космос
Адамның дамуы:
Физиологиялық сипаттамаларының дамуын білдіреді, Психологиялық сипаттамаларының дамуын білдіреді,Әлеуметтік сипаттамаларының дамуын білдіреді
Адамның қалыстасуына мынадай факторлар әсер етеді:
орта; тұқым қуалаушылық; тәрбие;
Адамның психикалық ерекшеліктерін зерттеуде қиял бейнелерін туғызуды талап ететін әдістемелер:
роршах тесті, үй-ағаш-адам әдістемесі, өмірде жоқ жануар әдістемесі
Адамның психикалық қасиеттері:
қабілет, темперамент,мінез
Адамның ұрығында болашақ жеке тұлғаның барлық қсиеттері бар, ол даму олардың тек сандық жағынан артуын ғана білдіреді» деген ұстанымдағы XVI ғасырда пайда болған ағымды көрсетіңіз
: Преформизм*Адамды ұрпақтан ұрпаққа сол қалпында берілуін толығымен анықтайды *Жеке тұлғаның қасиеттері мен келешегін анықтайтын«Гендердің жинағы емесе батареясы»
Азаматтық тәрбие келесі түсініктерді қалыптастыруға бағытталған:
азаматтық сана сезімді ,тұлғаның Конституциялық позициясын, тұлғаның құқықтық позициясын
Азаматтық тәрбие міндеттері:
адами абыройды және ішкі еріндікті қалыптастыру,азаматтарға және мемлекеттке сыйластық қалыптастырды;тәртіптілікті қалыптастырды
Азаматтық тәрбиенің мақсаты – бұл
:Адам бойында Отанға деген сүйіспеншілік сезімін, қоғамның адамгершілік идеяларын тәрбиелеу* Бейбітшілікке деген ұмтылысын* Қоғам мүддесі үшін еңбек ету қажеттілігін тәрбиелейді.
Азаматтық тәрбиенің өзегі:
патриоттық,интернационалдық,ұлтжандылық
Акселерация –
қойылған мақсатқа жетудегі жеке тұлғаның табандылық көрсетуі
Акселерацияға тән ерекшелiк:
балалардың бойының жедел өсуі;салмғының өсуі;ақыл ойды дамуы
Аксиологиялық көзқарастан оқушылардың дүниетанымы болу мүмкін:
оптимистік немесе пессимистік; белсенді шығармашылық; пассивті – мазмұнды;
Акцелерация дегеніміз:
Жасөспірімдік жастағы балалардың физиологиялық, психологиялық тұлғасының жылдам дамуы.
Ақпарат-дәрісі:
Ғылыми ақпаратты студенттерге баяндау*Дәріс мазмұны уақытысында студенттерге сұрақтар қою*Проблемалық сұрақтың шешімі*
Ақпараттық технология:
Ақпаратты өндеу процессінде қолданылатын құралдар мен әдістер жиынтығы*Адам іс- әрекеті арқылы ауызша, жазбаша немесе басқа түрлі тәсілдермен жеткізілетін Қажетті мағлуматтар жиынтығы*Нақты құралдарды, әдістер мен тәсілдерді пайдалану
Ақыл ой тәрбиесінің міндеттері:
танымдық белсенділік және қызығушылық дамыту;ой қабілеттерін дамыту;ғылыми дүниетаным қалыптастыру
Ақыл-кеңес:
Жаттығу, Әңгіме-сұхбат, Дәріс
Ақыл-ой тәрбиесі - бұл мақсатты және жоспарлы әрекет, балалардың ғылыми білім жүйесін меңгеруге ықпал ететін үдеріс:
адам туралы;табиғат туралы;қоғам туралы
Ақыл-ой тәрбиесінің мақсаты - бұл
:* Интеллектуалдық қабілеттерін дамыту*Ой еңбегін игеруі*Балалардың ақыл-ой күштерін дамыту.
Алғашқы педагогикалық тұжырымдар жасалған ғылым саласы:
Философия
Американдық психолог және педагог Э.Торндайк (1874-1949ж.ж.) қалаған бағытты көрсетіңіз
:*Бихевиоризм* Жеке тұлға дамуының биологиялық бастауларын жақтайды* Жеке тұлғаның барлық қасиеттерін тек тұқымқуалаушылық ғана анықтайды.
Аралас сабақ:
Ұйымдастыру кезеңі,өткен бөлімдер бойынша тапсырмалар жүйесін орындау,қорытынды жасау
Аристотель б.з.б384-322 бойынша сезімнің танымдық сатылары:
Қабылдау*Түйсік*Бақылау*
Аристотель тәрбие мақсатын:
Жан рақымды дамыту деп білді;Ақыл-есті дамыту деп білді;Еркін-жігерді дамыту деп білді
Ата-анадан балаға берiлетiн қасиеттер:
көзiнiң түсі,терiсiнiң түсi,қанының тобы
Ата-анадан балаға тұқым қуалау жолымен беріледі:
Қабілеттер дамуы,Нышандар,Ұқсастық
Ата-аналар комитеті:
Ата-аналардан құрылады,Белсенді ата-аналардан құрылады, Эмоциянальді ата-аналардан құрылады
Ата-аналар мен жүргiзiлетiн жұмыстың түрлерi:
ата-аналар жиналысы;хат жазысу, мектепке шақырту;үйiне бару
Ата-аналар мен сынып жетекшісінің байланыс жасауының бір түрі ата-аналардың педагогикалық тапсырмаларды орындаудың:
Өнері адамдармен кездесулер ұйымдастыру*Қызығушылықтар бойынша құрылған үйірмелерге жетекшілік жасау *Мұғалімге, тәрбиешіге ұйымдастырушылық көмек көрсету*
Ата-аналарға отбасы тәрбиесін жақсарту мақсатында жеке дара көмек көрсете отырып, мұғалім
:пед-лық әдептілікті сақтау керек;мақсатты түрде белгілі бір жоспарды ұстану керек; алдын ала ескертілу керек;
Ата-аналардан балаларға берілмейтін қасиеттер.
Әлеуметтік тәжірибе, Саясаттық тәжірибе, Социологиялық тәжірибе
Аттестаттау принциптері:
әділдік,еріктілік, ашықтық, эксперттік бағалардың жүйелігі және тұтастығы
Аттестаттау ұстанымдары:
обьективтілік, сыпайылық, игі ниеттілік; ізгіліктілік.
Аттестациялау(сараптау
):маман шеберлігінің деңгейін анықтайтын тәсіл; мұғалімдердің кәсіби дайындығын жетілдіру жүйесі; педагогтар мен мектеп басшыларының біліктілігін көтеру тәсілі;
Әдіс
:Қойылған мақсатқа жетудің ретті амалдарды* Саналылық және белсенділікті арттыру* Құбылыстағы қолданбалы әрекетКөздеген мақсатқа жетудің бірыңғайланған тәсілдері*
Әдіснама ғылымы дегеніміз:
әдістер туралы ілім;күрделі танымдық әдістемелер;іс-әрекетті ұйымдастыру мен құрастырудың негізі мен тәсілдер жүйесі
Әдіснама деңгейлері:
нақты-ғылымилық,жалпы ғылымилық,философиялық
Әдіснама:
танымға жету мен оны құру тәсілі;білімді дамытудың тәсілдерін іздестіреді;шынайы және практикалық түрде тиімді білімге жетудің әдістері мен жолдарына көңіл бөледі;
Әдіснамалық білімнің 4-құрылымдық деңгейі:
Философиялық) Жалпы ғылыми) Нақты ғылыми) Технологиялық
Әдіснаманың жалпы ғылымилық принциптері :
сенергетика) жүйелілік) мәдениеттанушылық
Әдістемелік жұмысты қорытындылау формалары:
педагогикалық оқулар;жеке мұғалімдердің немесе әдістемелік бірлестіктердің шығармашылық есептері; ғылыми - педагогикалық конференциялар
Әдістемелік шығармашылық жұмыс істеу формалары біріктіріледі:
ұжымдық, жеке, топтық
Әдістерді жіктеу ұстанатын принциптер:
жеке тұлға іс-әрекет нәтижесінде дамып қалыптасуы;жеке тұлғаның мотивтері, тілек-талаптары, ынтасы;жеке тұлғаның қалыптасып келе жатқан қасиеттері
Әдістерді жіктеу:
ортақты және ерекшелікті табуға көмектеседі) мағыздыңы және кездейсоқтықты табуға көмектеседі)теориялық және практикалықты табуға көмектеседі
Әдістерді жіктеу
:*Белгіліні және бегісізді табуға көмектеседі*Ғылымилықты және көпшілікті табуға көмектеседі*Теориялықты және практикалықты табуға көмектеседі
Әдістерді жіктеуде ұстанатын принциптер (қағидалар
):*Жеке тұлға іс-әрекет нәтижесінде дамып қалыптасуы*Жеке тұлғаның мотивтері, тілек талаптары, ынтасы *Тәрбиенің күрделілігі, қарапайымдылығы
Әлемдік дидактиканың дамуына үлес қосқан ғалымдар:
И.Ф.Гербарт;И.Г.Песталоцци;А.Дистервег.
Әлеуметтендіру дегеніміз.
Жүйеге бейімделу, Тұлғаның бір жүйеге бейімделу, Тұлғаның әлеуметтік жүйеге бейімделу
Әлеуметтеннуді адамдардың әлеуеттері мен шығармашылық қабілеттерін өздері іске асыруы, ортаның тұлғаның өзіндік дамуына кедергі жасайтың негативті ықпалдарының өту процесі ретінде тсіндірілетін ізгілік (гуманистік) психология өкілдері:
Г.Олпорт С)А.Маслоу E)К.Роджерс
Әлеуметтену деп адамның әр түрлі әлеуметтік қоғамдарға интеграциялануды түсініледі:
қоғам қозғалыстарға; ұйымдарға;топтарға
Әлеуметтену критериялары:
әлеуметтік автономия; әлеуметтік белсенділік; әлеуметтік адаптацияла
Әлеуметтену ұғым ретінде келесі ғылымдарда қолданады:
Педагогикалық,философиялық,психологиялық
Әлеуметтену факторлары (А.В. Мудрик бойынша):
микрросоциум, тәрбие институттары, діни ұйымдар; мемлекет, ел, қоғам, мәдениет; этнос, тұратын аймағы, тұратын жерінің трі, БАҚ
Әлеуметтенудің мәнін ашушы ұғымдар
*бейімделу*сытқы ықпал*ортамен кіріктіріу;Тәрбие* Өзін-өзі жаңғырту
Әлеуметтік қатынастар мен саналы іс-әрекеттің субъектісі ретіндегі индивид – бұл:
Интегративті жүйе, ыдырамайтын тұтастық) *Жеке тұлға)* Әлеуметтік қатынастар мен саналы іс-әрекеттің субъектісі.
Әлеуметтік орта:
Адамның қоршаған ортасы,Тіршілік ету, іс-әрекеті,Қоғамдық, материалдық, рухани қалыптасу жағдайы
Әлеуметтік ортаның бала дамуына әсері:
даму жағдайын қамтамасыз етеді;санаға әсер етеді;адамға талап қояды;
Әлеуметтік психологияның зерттеу нысаны:
адам мен қоғам арасындағы катынас мәселелері;адамдардың әр түрлі ұйымдасқан ресми топтардағы мәселелер; ұйымдаспаған бейресми топтарында көрініс беретін психикалық болмыс
Әлеуметтік тәжірибе, адамзат мәдениеті өте манызды:
тұлға дамуында.тұлға қалыптасуында,тұлға тәрбиеленуде
Әлеуметтік тәжірибені меңгеру барысында педагогикалық процестің мынандай заңы болуы мүмкін:
Әлеуметтік тәжірибені игеру;Белсенді іс-әрекетті игеру;Бала әлеуметтік тәжірибені белсенді іс-әрекет арқылы игеруі
Әңгімелесу түрлері:
эпизоттық;әңгімелесу-экспромт;Жеке этикалық;кенеттен әңгімелесу;этикалық
Әңгімелесушілер арасында бейресми және еркін қатынастар орын алатын ұйымдастырылуы мен мазмұны жағынан еркін диалог – бұл
:Бейресми қатынас*Әңгіме*Еркін қатынас.
Әңгімелесушінің ішкі жан-дүниесіне үңіліп, оның қылықтары себептерін анықтау мүмкіндігін беретін зерттеу әдісі:
Әңгімелесу,Сұхбаттасу,Баяндау
Әр адамның меңгеруіне тиісті философияда дәлелденген мәдениет түрлері(Э.С. Маркарян бойынша)
:рухани, материалдық, адамгершлік
Әр елдердің білім беру жүйелерінің қызметтерін және дамуын зерттейтін педагогика ғылымы саласы:
Салыстырмалы педагогика. Адамды өмірге дайындау қажеттілігі.
Әрбір сабақ тұтас педагогтың процестің функциясын жүзеге асыруға бағытталған:
Оқыту; Дамыту;Тәрбиелеу;
Әрбір тұлғаның өмірдегі өз орнын өзі белгілеуін қамтамасыз етуге, оның өзін-өзі жүзеге асыруы үшін жағдайлар жасауға бағытталған, қоғамның экономикалық және әлеуметтік дамуы – бұл тәрбиенің
: Тұлғаны ұлттық және және әлемдік мәдениетке тәрбиелеу)* Тұлғаның жан-жақтылығы оның адамзат мәдениеті меңгеруіне байланысты дамуының сипаты) *Оқыту прооцесінде қатынасушылардың өзара байланысы.
Әрекетті ұйымдастыру манызды болады, егер ...... ықпал етеді:
білімді сапалы меңгеруде;оларды адамгершілік тұрғыдан түсінуде;
Бабанский оқыту әдісін үлкен үш топқа бөледі:
ұйымдастыру жєне оқу-таным іс әрекетін іске асыру әдістері.F) Оқыту процесінде оқушылардыњ оқу іс-әрекетін стимулдау әдісі.G) Оқытуда өзіндік бақылау және бақылау әдістері.
Бағалау анықтайды
:білімнің игерілу дәрежесін; ептіліктің игерілу дәрежесін, дағдылардың игерілу дәрежесін;
Бағдарламалап оқыту мақсаты:
Оқытуды басқару, Оқытуды жетілдіру, Оқыту процесін басқаруды жетілдіру байланыстары,қажетті, тұрақты байлан
Базалық мәдениетті белсеңді игерудегі маңыздылық:
Экономикалық, адамгершілік, еңбек мәдениеті*Көркемөнер, экологиялық дене, отбасы қатынастары мәдениеті* Саяси, демократиялық, құқықтық мәдениет*
Базистік оқу жоспарында қарастырылған мәселелерге жататындар:
негізгі мектепте білімін логикалық жағынан тамамдағаннан кейін өз қалауы бойынша оқуды профильдік мектепте, гимназияда, әртүрлі орта, арнайы лицейлерде т.б. оқу орындарында жалғастыру;
Бақылаудың түрлері:
Алдын ала баќылау.Күнделікті баќылау.Ќорытынды баќылау.
Бақылау әдісінің түрлері:
тікелей;жанама;үздіксі
Бақылау жұмысы:
Салыстырмалы эксперимент, Әлеуметтік бағыттылық, Практикалық
Бақылау түрлері:
Қорытынды бақылау;Алдын ала бақылау;Күнделікті бақылау
Бақылау:
Негізгі, Ішінара, Күнделікті
Бақылау:
Табиғи жагдайларда анықталатын әдіс, Құбылыстарды арнайы қабылдауды ұйымдастыру әдісі;Зерттеу әдісі
Бақылаудың нәтижелерін талдауда болатын қиындықтарды тудыратын жағдайлар:
субъективтік уайымдар мен күйзелістер, бақылаушының ниеті
Бала дамуына әсер ететін орта компоненттері:
табиғи және геогр. орта;әлеуметтік орта;микро орта;
Бала тәрбиесінде мектеп пен отбасының бірігіп жүргізу мәселесіндегі қажетті құндылықтар:
Рухани құндылықтар*Ұлттық тіл*Мәдени құндылықтар*
Бала тұлғасының жан-жақты қалыптасуында, оның келесі сфераларың дамуы жатады:
физикалық;эмоционалды-жігерлік;интеллектуалды
Балалар ұжымы технологиясы қамтиды (А.С.Макаренко бойынша):
қос ықпал ету, преспективалар қою, дәстүрлер қалыптастыру
Балалар ұжымымен жұмыс жүргізудегі мұғалімнің кәсіби маңызды қасиет-сапаларына көңіл бөлген ғалымдар:
В.А.Сластенин,Н.Д.Хмель,К.Успанов, В.Д. Овсянников*
Балалар ұжымымен жұмыс істеу үшін мұғалімнің белгілі бір кәсіби қасиеттерінің мәнін анықтауға бірқатар ғалымдар ат салысты
...* Сластенин В.А*Сманова Г*Успанов К.
Балалар ұжымында тұлға мен ұжымның арасында келесі қарым-қатынас моделдері қалыптасады:
тұлға мен ұжым оптималды қарым-қатынаста болады ,тұлға ұжымға бағынады ,тұлға ұжымды өзіне бағындырады
Балалар ұжымының педагогикалық теориясын дамытуға үлестерін қосқан педагог ғалымдар:
П.Н.Лепешинский.А.С.Макаренко.Т.Е.Конник.П.П.Блонский.,Л.C.Bыготский.C.Т.Щацкий.B.A.Cластенин.К.И.Трущинский.B.B.Иванов.
Балалардың мектептен тыс тәрбие мекемелері тізіміне кіреді:
Мектептен тыс мекемелер орталығы *Балалар мен оқушылар сарайы*Балалардың шығармашылық үйі*
Балалық өмірлік жолын айқындайды:
Отбасы жағдайы.Aта-аналарының кәсіптері.Aта-аналарының материалдық жағдайы.
Баланы тарбиелеуде үлкен жауапкершілікті кім сөзінуі тиіс:
Ата-анасы,Отбасы мүшелері,Отбасы
Баланың дамуы оқыту мен тәрбиеден тәуелсіз, яғни спонтанды, өзінен-өзі жүреді, ол табиғатынан берілген ішкі қасиет (имманентті) деп түсіндірушілер:
Э. Мейман )Ж. Пиаже)А.Ф, Лазурский
Баланың жаны дүниеге келген сәтінде таза тақтаға ұқсас болып келеді және тек оның өмір жағдайлары мен тәрбие ғана жеке тұлғаның белгілі бір қасиеттерінің пайда болуына себепші болады» деген ұстанымды қолдаушы: ағылшын философы кім
?* Адам өмірінің жағдайлары жеке тұлға қалыптасуының шешуші факторы деп есептеуші* Джон Локк*Тәрбие жеке тұлға қалыптасуының шешуші факторы деп есептеуші
Баланың жас ерекшеліктеріне
қарай өзіндік сенімдері, көзқарастарының қалыптасуында сананы қалыптастыру әдісі, әдістері:
ақыл-кеңес, дәріс,әңгіме-сұхбат
Баланың отбасындағы мәселелері туралы ҚР Конститутциясының тарауында былай делінген:
балаларды қорғау мен тәрбиелеу ата-аналардың табиғи құқығы менміндеті;балалар үкіметтің қамқорлығына алынған; балалар құқық қорғау органдарының қамқорлығын қажет етеді;
Баланың отбасындағы орындайтын тапсырмаларының деңгейі арқылы көруге болады
:ата-ананың ұйымдастырушы және бағыттаушы рөлін; ата-ана мен бала арасындағы қарым-қатынас сипатын; ата-ананың тәрбие құралдарын;
Баланың өмір сүру,тіршілік ету,жеке тұлғалық және салауатты даму құқығын жариялаған құжат:
«бала құқығы туралы крнвенция»; БҰҰ бас ассамблеясы; Конвенция;
Баланың өмірлік жолын айқындайды:
Әлеуметтік орта,Отбасы жағдайы, Қоғамдағы жагдай,Баланың қызығушылығы,Ата-аналарының материалдық жағдайы,Ата-ана кәсіптері
Баланың үйіне барған кезде сынып жетекшісі нені жасамауы керек.
Мектептегі тәртібі туралы әңгімелемеу,Оқу үлгерімін айту,оқушыға арыз айту
Баланың, дамуы оқыту мен тәрбиеден тәуелсіз, яғни спонтанды, өзінен-өзі жүреді, ол табиғатынан берілген ішкі қасиет (имманентті) деп түсіндірушілер:
Э. Мейман С)Ж. Пиаже E)А.Ф, Лазурский
Басқару әдістерінің негізгі топтары:
Психологиялық-педагогикалық ықпал ету әдістері) Әкімшілік-ұйымдастыру әдістері) Әлеуметтік-педагогикалық әдістер.
Басқару деңгейлері.
Әр түрлі деңгейдегі басқару,Мақсатты бағытталған өзара іс-әрекет,Басқару субъектілерінің оның барлық звеноларымен (министрліктен оқыту-тәрбие мекемелеріне дейін) жүйелі, жоспарлы және мақсатты бағытталған өзара іс- әрекеттері
Басқару принциптері.
Демократияландыру,Гуманизацияландыру,Жүйелілік және тұтастық, коллегиялық, басқарудағы жекелік бастауыш сыныптарда вариативтік бөлігі әр сыныпта екі-үш сағаттан қосымша сабақ жүргізу арқылы оқу уақытымен жүзеге асады;таңдау бойынша көпқырлы пәндер мен сәндік курстардан тұрады.
Басқару іс-әрекеттері процесінде мынандай қызметтер орындалады:
Мақсаттардыайқындау.Жоспарлау.ұйымдастыру.Келісім жасау. Реттеу. Ынталандыру.
Басқару іс-әрекеттері үдерісіндегі қызметтер
Мақсаттарды айқындау. Ұйымдастыру. Жоспарлау.Сендіру.
Басқаруда басшылыққа алынатын ақпараттар
: аналитикалық,бағалаушылық; жобалаушылық; шолушылық
Басқаруда негізге алынады
: бастапқы; тактикалық; жылдам ақпарат
Басқарудағы педагогикалық ақпарат түрлері:
бастапқы, тактикалық, оперативті
Басқаруды ұйымдастыру формалары мен бағыттары: *
Педагогикалық отырыстар; әдістемелік кеңестер* Психологиялық-педагогикалық тестілеу нәтижесін қадағалау*Нұсқау-әдістемелік
Бастауыш сынып жасындағы бала
:әр түрлі жағадайларды өз қиялында бейнелейді;өз қиялында қауіпті және үрейлі жағдайларды тудыра алады; кездесетін барлық жағдайларды тез қабылдап, оған тез әсерленеді;
Бастауыш сыныптарда пайдаланылатын этика тақырыбындағы әңгіме орындайтын қызметтер:
Адамдардың тәжірибесін баланың тұлғалық тәжірибесін байытуға бағыттау*Тәрбиеленушілерді моралды жәйттерді бағалауға көмектеседі*Гуманизм, сыйластық, қылық мәдениеті дағдыларын дамытпау*
Баттық оқыту формасы – бұл
:*Тереңірек білім алғысы келген қабілетті оқушымен мұғалімнің өзі, ал орта оқушылармен мұғалімнің көмекшісі жұмыс жасайды* Жеке жұмысты қажет ететін оқушылармен жұмыс жасауға арналады*Мұғалімнің уақыты екіге бөлінеді: сыныппен ұжымдық жұмысқа арналады.
Баяндау әдісінде әнгіме түрлері мынадай:
Баяндап айту.Әнгімелеп баяндау. Әнгімелеп бекіту.
Баяндау әдісіндегі әңгіме
:* Әңгімелеп жеткізу*Әңгімелеп мазмұндау*Әңгімелеп бағыттау
Бейнелеудің психикаға дейінгі деңгейлері:
перцептивті психика, интелект кезеңі, сенсорлы психика
Белгілі бір қасиеттерді қалыптастыру мақсатымен тәрбиеленущінің сезіміне, санасына, мінез-құлқына фқпал ету амалдары:
Тәрбие тәсілі* Тәрбие әдісі* Әлеуметтік тәрбие ықпалы*Беріктілік.
Биологиялық бағыт өкілдер:*
Л.С. Выготский*З. Фрейд*Э. Торндайк, Ч.Ломброзо З.Фрейд Л. Э. Торндайк,Н.К. Крупская,Л.И. Божович
Болашақ мамандарды дайындауда қолданылатын негізгі әдебиеттер:
Норматік құжаттар*Кәсіби әдебиеттер*
Болашақ оқушылар ұйымының шығармашылық бағыттарына жатады
:«Домбыра дастан» шығармашылық бағыты* «Достық» шығармашылық бағыты*«Атамекен» ұлттық ғылыми бағдарламасы*«Асылмұра» шығармашылық бағыты*
Болашақ» оқушылар ұйымының сатылы бөлімдері
: «Балбұлақ» *«Жасыл ел»*«Талапкер»*
Болжамның рөлі
:ғылыми зерттудің тірек көзі; уақытша бар фактіні жүйеге келтіру; проблеманың мәнін түсіну барысында дамиды;
Бригадалық оқыту:
XX ғасырға тән;20 жылдарға тән;XX ғасырдың 20 жылдарына тән
Бүкіл сыныппен жұмыс істей отырып, әрбір оқушыны есте ұста» дидактикалық ережесіне қатысты принцип:
Балалардың жасерекшеліктеріне байланысты ескеру, Балалардың жеке ерекшеліктерін ескеру, Қызығушылығы
Біздің балаларымыз бен немерелеріміз өз заманының жауапты да жігерлі, білім өресі биік, денсаулығы мықты өкілдері болмақ. Олар бабаларының игі дәстүрлерін сақтай, отырып, қазіргі заманғы нарықтық экономика жағдайында жұмыс істеуге даяр болады деген сөздің тұп нұскасы:
Елбасының 2012 жылғы жолдауында *«Қазакстан -2030»*Н.Ә. Назарбаев жолдауынан*
Білік:
Меңгерілген білімдер,Өмірлік тәжірибе мен дағдылар негізінде практикалық және теориялық әрекеттер,Өмірлік тәжірибе мен дағдылар негізінде практикалық және теориялық әрекеттерді сапалы және өз бетінше орындауға дайындығы
Біліктілікті көтеру мақсатында іс-шаралар ұйымдастырылуы мүмкін:
мамандардың кәсіби қызмет бағытында біліктілік көтеру мекемесінде ұзақ мерзімді оқуы;сала, ұйым, мекеме деңгейінде жүргізілетін тақырыптық не проблемды орташа мерзімді семинарлар;негізгі жұмыс орнында үзіліссіз өткізілетін қысқа мерзімді тақырыптық оқулар
Білім беретін мемлекеттік стандарттар жауап беретін талаптар:
Жалпы мәдени ортаның жағдайы.Білім беру салаларының және сатыларының сабақтастығы стандарт ережелерінің бұзылмауы. Білім алушылардың мүмкіндіктері мен қажеттіліктері.Оңтайлы қалыптағы білім берудің мазмұндық бірлігі
Білім беру - бұл:
оқыту процесі;игерілген білім, іскерлік;дағды, ойлау қабілеттері
Білім беру былайша түсіндіріледі:
адамды тәрбиелеу және оқыту процесі; дамушы адам мен қоғамның құндылығы; адамды оқыту мен тәрбиелеудің нәтижесі ретінде.
Білім беру жүйесі:
Мемлекетгің белгілі бір жалпы принциптер негізінде құрылады; Бір-бірімен байланысты оқыту-тәрбие мекемелерінің жиынтығы;Оқу-тәрбие мекемелері
Білім беру жүйесін стандарттау қажет
:баламалы оқулықтардың қосылуы үшін; тың оқу жоспарларының енгізілуі үшін; мектептегі оқу процесінің жаңа еркін ұйымдастыру формаларына өтуі үшін;
Білім беру жүйесінің негізгі нормативтік ќұжаттары:
Оқулықтар.Оқу бағдармалар Оқу жоспары.Білім берудің мемлекеттік стандарты.
Білім беру мазмұны теориясын ұсынғандар
:Шамова Т.И *Лернер Л.Я.* Краевский В.В
Білім беру мазмұны:
Оқыту процесі барысында оқушылар игеретін ғылыми білімдер әдістері жүйесі B) Оқушылар игеретін ғылыми білімдер, іс-әрекет және ойлау әдістері жүйесіC) Оқыту процесі барысында оқушылар игеретін ғылыми білімдер жүйесі
Білім беру мазмұны
: оқушылардың ғылыми білім,біліктілік және дағдыны игеру үрдісі; дүниетанымдық және адамгершілікті эстетикалық идея жүйесін меңгеруі;ақыл-ой,танымдық және шығармашылық қабілетін дамыту үдерісі;
Білім беру мазмұнын анықтайтын оқу-нормативтік құжаттар:
базистік оқу жоспары (инварианттық, вариативтік, құзырлық);оқу бағдарламасы, оқу құралы және оқулықтар;ҚР-ның жалпыға бірдей міндетті орта білім берудің мемлекеттік стандарты;
Білім беру мазмұнын анықтауға әсер ететін фактор:
Қоғам қажеттіліктері,Ғылымның даму деңгейі,Даму деңгейі,Тұлға қажеттіліктері
Білім беру мазмұнында жеке тұлғаға «жалпы адамзаттық тәрбие» беруде, табиғи құбылыстарды және қоғам өміріндегі жағдайларды, олардың өзара байланысын ашуда, оқушылардың іс-әрекетін ұйымдастыруда оқу пәндерін кіріктіруді басшылыққа алатын мемлекеттер
:*Франция*Англия*АҚШ.
Білім беру мазмұнының тұлғаға бағытталуы
:*Жеке тұлғаның рухани дамуына, өз бетінше білім алуы*Өзін-өзі жетілдіру бағытында білім берудің жеке траекториясын (бағытын) жасау*Жеке тұлғаның дамуына қажетті ең тиімді жағдайларды туғызу.
Білім беру мазмұнының принциптерінің құрылымы:
оқытудың мазмұнды процессуалдық бірлікте болу принципі; тұлғаның, қоғамның мәдениетпен ғылымның білім беру мазмұнының принциптеріне қойылатын талабы мен сәйкестілігі;білім беру мазмұнының гумандық принципі;
Білім беру мазмұнының элементтері:
Білім мазмұны, құралдары*Технологиялар*Шығармашылық іс-әрекет тәжірибесі*
Білім беру мемлекеттік стандарты құрастырылады:
білім беру бағытына орай; білім беру деңгейіне орай; оқу жүктемесінің жоғарғы шекті көлемі;
Білім беру мемлекеттік стандарттарына жауап беретін талаптар:
жалпы мәдени ортаның жағдайы;білім беру салаларының және сатыларының сабақтастығы стандарт ережелерінің бұзылмауы;білім алушылардың мүмкіндіктері мен қажеттіліктері
Білім беру мемлекеттік стандарты
:азаматтардың толыққанды,сапалы білім алуын қарастырады;білім беру кеңістігін сақтауды қамтамасыз етеді;білім беруді және оны ізгілендіруді қамтамасыз етеді;
Білім беру стандарты
:міндетті оқыту компоненттерін анықтайтын құжат;міндетті білім берудің негізгі құжаты; білім бердуің нормаларын анықтайтын құжат;
Білім беру философиясы мәртебесін аңықтаудағы көзқарастар:
Білім беру филасофиясы ғылыми білімдердің пәнаралық саласы)қолданбалы филасофия)білім беру философиясы жеке ғылыми сала емес
Білім беру философиясының нысаны білім берудің пәнаралық және сыртқы факторларын ескеруші сипаттамалары:
әдістеме және әдіснама*жүйелік*Құндылық. Жүйелік. Ғылымилық. Дидактикалық және әдістемелік.Процессуалдық және нәтижелік
Білім беру философиясының функциялары
:сипаттаушылық және түсіндірушілік, турлендірушілік,болжамдық
Білім беру» ұғымының мазмұндық аспектілері:білім беру-
)құндылық) жүйе) процесс және нәтиже
Білім беруді жобалау:
Әр түрлі деңгейдегі басқару әрекеттері,Субъектілердің оның барлық звеноларымен жүйелі, жоспарлы өз-ара іс-әрекеттері,Мақсатты бағытталған өз-ара іс-әрекеттер
Білім беруді өнімін тұтынушылар:*
Отбасы*Қоғам*Мемлекет
Білім берудің гуманистік парадигмасын дайындаумен айналысқан ғалым:
К.Рождерс *П.Р.Атутов*С.Т.Шацкий*
Білім берудің көздеріне сәйкес оқыту әдістерінің жіктемесінің арасында ең кең тарағаны (Огородников И.Т, Перовский С.И, Голлонд Е.Я):
сөздік немесе баяндау әдісі, көрнекілік әдістер, тәжірибелілік әдістер
Білім берудің құндылық сипаттамалары өзара байланысқан үш бөліктерді қарастырады:
білім беру –құндылық;тұлғалық;қоғамдық;мемлекеттік
Білім берудің мемлекеттік стандарттарының функциялары:
білім беруді және оны басқаруды ізгілендіру; азаматтардың толыққанды, сапалы білім алуын қамтамасыз ету;білім беру кеңістігін сақтау
Білім берудің өнімін тұтынушылар:
Қоғам ,Мемлекет,Жеке адам,Отбасы
Білім берудің түрлері
: жалпы білім, политехникалық білім, кәсіптік білім
Білім берушілік іс -әрекет субъектілері:
білім беру мекемелері;отбасы және мектеп,оқушы,мұғалім ,ғалым және басқарушы
Білім дегеніміз –
Ғылыми фактілерді меңгеру, Түсініктерді, заңдарды меңгеру,Заңдылықтарды түсінуі, есте сақтауы және қайтадан айту
Білім мазмұнын анықтайтын құжаттар
:оқу жоспарлары, оқу бағдарламасы, оқулықтар мен оқу құралдары
Білім мазмұнын іріктеудің жалпы дидактикалық өлшемдер жүйесі:
Өзінше ойлай алатын шығармашылық тұлға қалыптастыру) Оқыту материалдарын жоғары ғылыми және практикалық мәнділікте көрсету) Білім мазмұнын құрастыруда халықаралық тәжірибені ескеру) Білім мазмұнының мектептің оқу-әдістмемелік және материалдық базасына сәйкестігі.
Білім мазмұнының оңтайлы түрін көрсету
:Мектеп оқушының оқу жүктемесін мөлшерлеуге көмектесу;Оқу нәтижесін дұрыс мөлшерлеу.
Білім мазмұнының формальды теориясын ұстанушылар:
Цицерон,Гераклит,И.Г.Песталоцци
Білім мақсатына жету әрекетіндегі қандай да бір ғылымның, өнердің негіздері бойынша дидактикалық сараптаудан өткен білім жүйесі:
Оқытылатын пән; Пән;Оқу пәні
Білім мен іскерлікті есепке алу түрлері
:күнделікті, мерзімді, қорытынды
Білім,білік және дағдыны қалыптастыру процесі қажет етеді
:диагностикалауды,бақылауды,оқу-танымдық іс-әрекеттерінің нәтижесін анықтауды;
Білімді игеру процесінің кезеңдері:
Қабылдау,Пайымдауқорыту,Бекіту, практикада қолдану
Білімді меңгеру үрдісінің негізгі кезеңдерінің бірі:
Білімді жүзеге асыру, есте сақтау тәжірибеден қолдану*Мәселені қоя білу, болжамды ұсыну және оны дәлелдеу*Қабылдау, түйсыну, тәжірибеде қолдану*
Білімді тәжірибе қолдану және білім мен дағдыларды қалыптастыру бойынша оқу жұмысы:
Баяндама жасау *Жаттығу*Оқушылармен тәжірибелік жұмыс*
Білімді іскерлікті және дағдыны меңгеру беріктілігі принципі:
Есте сақтауды талап етеді; Оқыту мазмұнын есте сақтау; Оқыту мазмұнын ұзақ уақыт есте сақтауды талап етеді
Білімді, іскерлікті және дағдыны жетілдіру сабақтары
: семинар сабағы
Білімдік - бұл:
Ғылыми білімді игеру функциясы,Арнайы және жалпы білімдік функциясы,Дағдыларды қалыптастыру оқытудың функциясы
Бір затты немесе құбылысты зерттеп, талдау їшін зерттеушіге қажетті бір қасиетін немесе сапасын бөліп алу процесі – бұл абстракциялау (дерексіздендіру) зерттеу әдісінің тїрі – бұл
: Жекелеу*Бөліп алу* Жекелеп бөлу.
Біреуді немесе бір нәрсені бақылау кезінде қолданылатын бақылау – бұл ... бақылау
*Бір нәрсені бақылау)*Біреуді бақылау)* Монографиялық.
Бірліктер арасындағы байланыстар мен тәуелділіктерге негізделетін тәрбие процессіндегі құрылымының кезеңдері:
Қорытындылау, қателіктер мен жетістіктерге талдау жасау,Экономикалықжағдаймен байланысты мәселелерді ұйымдастыру*
Бірізділік:
Дидактикалық принцип;Байланыстыруды талап ететін дидактикалық принцип;Жаңа материалды өткен материалмен байланыстыруды талап ететін дидактикалық принцип
В.А.Иванниковтың пікірі бойынша ерік психологиясы саласындағы зерттеулерге деген қызығудың төмендеуіне себеп бар:
зерттеудің әдістемелік қиындықтары
В.В.Краевский мен И.Я. лернер білім берудің мазмұнын әлеуметтік тәжірибе ретінде қарастырып, мазмұн келесі өзара байланысты құрамдас бөліктерден тұратындығын айтады:
Табиғат, қоғам, техника) Дағды, іскерлік) Интеллектуалдық рәсім) Іс-әрекеттің құралы.
В.Вунд ұсынған рецепторлардың адекватты тітіркендіргіштердің энергиясына тәуелділік класификациясы:
механорецепторлар, хеморецепторлар, фоторецепторлар
В.Вундт көрсеткен эмоцияның өлшемі:
рахаттану-рахаттанбау, қысым-бәсеңдеу, әлсіз-күшті
В.П.Беспалько бойынша білім туралы хабарларды меңгеру деңгейлері:
Түсіну) Тану) Қайта жаңғырту)Қолдану.
В.П.Тугаринов бойынша жеке адамның сапалық көрсеткіштері:
Тәрбие гуманизациясы*Тәрбиелік ықпалдар бірлігі*Еркіндік, жеке басының қадірі*
В.С.Мерлин көрсеткен темпераменттің ерекшеліктері:
тұрақты және ұзақ уақыт бойы сақталады, жүйке жүйесінің типіне тәуелді
Вариативтік оқу жүктемесі:
оқу жүктемесінің ішкі құрылысы баланың жасына тәуелді;
Г.А.Цукерман тұжырымдамасына сәйкес, оқу бірлестігіңдегі үш басты сипаттамалар ажыратылады:
жаңа білімге нақты сұраныс жасау;баланың танымдық инициативасы;
Г.И.Шукина бойынша тәрбие әдістері жктеледі:
Жеке тұлғаның санасын қалыптастыру әдістері. Іс-әрекетті ұйымдастыру мен қоғамдық мінез-құлық тәжірибесін қалыптастыру әдістері. Мінез-құлық пен іс-әрекетті ынталандыру әдістері.
Г.И.Шукина оқытудың төмендегідей әдістерін көрсетеді:
ақпараттық дамыту әдістері, эвристикалық әдіс; білімді білік және дағдыны жетілдіру мен бекітуді әдістері; жаттығу, практикалық жұмыс
Г.И.Щукина бойынша мектепішілік басқару бағыттары:
психологиялық, ұйымдастырушылық, әдістемелік
Г.И.Щукина бойынша тәрбие әдістері жіктеледі
:*Мінез-құлық пен іс-әрекетті ынталандыру әдістері* Іс-әрекетті ұйымдастыру мен қоғамдық мінез-құлық тәжірибесін қалыптастыру әдістері*Жеке тұлғаның санасын қалыптастыру әдістері.
Г.К.Костюк ұсынған педагогикалық процестін қарама-қайшылығы
жаңа қажеттілік, мүдделер, ұмтылушылық пен тұлғажаңа танымдылық міндеттерімен бұрын қалыптасқадн ойлаужәне іс-әрекетәсілдері арасындағыжақсы жетістіктерге ұмтылушылық пен қиыншылықты жеңу
Г.Кершенштейнер:
Халықтың «еңбек мектебі» тұжырымдамасын жасаган,Баланы мемлекеттің талабына үйрету тұжырымдамасын жасаган, Әлеуметтік шығу тегіне сәйкес алдағы кәсіби іс-әрекетке дайындауы керек деген ұғымына сәйкес «азаматтық тәрбие» тұжырымдамасын жасаган
Гипербола жолымен жасалған қиял өнімі:
бір көзді дәу
Гректің «paidagogas» сөзінің мағынасы:
Баланы жетектеуші.Қожасының баласын жетектеуші ќл.Тәрбие туралы ғылымның аты.Тәрбие үрдісі
Ғалым Ю.К.Бабанский білім беру мазмұнын таңдау критерийлерін ұсынады
:* Дүниежүзілік тәжірибені ескеру* Білім мазмұнының негізгі теориялары, заңдарын тұстас түсіндіру*Білім мазмұнының жоғары ғылымилығы, оқушылардың жас ерекшеліктерін, дербес қабілеттерін ескерту
Ғалымды мынадай бегілері ерекшелейді:
Оқытушылық*ЖүйелілікҰйымдастырушылық
Ғылым ретінде педагогиканың негізін қалаған:
Я. А. Коменский.
Ғылыми дүниетанымның диалектикалық мәні:
тұрмыс пен ойлауда; қоғамда табиғатта;
Ғылыми бақылаудың күнделікті қарапайым бақылаудан айырмашылығы
:Бақылаудың міндеттері айқындалып, нысандары белгіленіп, жоспарлары жасалдаы; Нәтижесі міндетті түрде белгіленеді; Алынған мәліметтер өңделеді;
Ғылыми дниетаным құрамдас бөліктері:
В) ғылыми-философиялық білімдерE) шындықты тану әдістерG) ғылыми жетістіктер
Ғылыми дүнетаным:
Қоғамдық сананың дамыған формасы) Философиялық көзқарас) Адамгершілік көзқарас) Эстетикалық көзқарас.
Ғылыми дүниетаным., және:
Әлемге деген философиялық жүйе, Әлеуметтік-саяси, адамгершілік жүйе, Саяси білімдер, көзқарастар, сенімдер жүйесі
Ғылыми дүниетанымға енеді
:*Адамагершілік жүйесі*Эстетикалық жүйе*мифологиялық жүйе;ғылыми-филисофиялық жүйе;діни жүйе
Ғылыми дүниетанымды іске асыру жолдары:
мұғалімнің әлеуметтік және кәсіби позициясын көрсетуі, пәнаралық байланыстарды іске асыру, ғылыми білімдер жүйесін қалыптастыру
Ғылыми дүниетанымның құрамдас бөлігі (бөліктері):
Ғылыми жетістіктер Ғылыми- философиялық білімдер Шындықты тану әдістер
Ғылыми дүниетанымның құрылымдық компоненттері
: адам мұраты көзқарас және сенім, ғылыми білімдер жүйесі
Ғылыми зерттеудің әдістері:
материалдық диалектика әдісі;тарихи материализм әдісі; философиялық әдіс;
Ғылыми мақала:
Міндеттерінің, әдістемесінің нәтижелері мен қортындыларының қысқаша түйінді баяндауы *Қортындыларды қысқаша түйінді баяндау*Зерттеушінің қарастырған мәселесі бойынша мақат, қорттындыларының қысқаша түйінді баяндауы*
Ғылыми негіздегі педагогикалық процестің даму стратегиясын басқарудың коллегиялық органы:
оқытушылар кеңесі;мектептің педагогикалық кеңесі;мектеп кеңесі
Ғылыми педагогикалық зерттеулер
:)іргелі)қолданбалы)теориялық
Ғылыми психология шабытты күйдің тууын және бастан өткеруді сипаттайтын ерекшеліктер:
ой мен бейне қозғалысының жеңілдегенімен, айқындығымен, молдығымен сипатталады, мәселемен бірге пайда болады, оның шеңберінде психикалық процестердің бәрі жемісті өтеді
Ғылымилық принципі:
Ғылымның соңғы жетістіктері оқыту, Педагогикалық процесті ұйымдастыруды принципі, Ғылымның соңғы жетістіктерімен педагогикалық процесті ұйымдастыруды принципі
Ғылыми-педагогикалық зерттеу әдістері:
Педагогикалық сауалнама. Педагогикалық эксперимент. Педагогикадағы математикалық.эмпирикалық зерттеу әдістері,теориялық зерттеу әдістері, педагогикалық тәжірибені зерттеу әдістері
Ғылыми-педагогикалық зерттеудің әдістері:
Бақылау;Әңгіме, эксперимент; сауалнама
Ғылыми-педагогикалық зерттеудің деңгейлері:
әдіснамалық,теориялық,эмпирикалық
Ғылыми-педагогикалық зерттеулердің эмпирикалық әдістері:
бақылау,эксперимент,сауалнама
Ғылымның аспектілері:
Іс-әрекеттік*Ұйымдастырушылық*Жеке ғылыми*
Дальтон-план, және:
Қабілеттеріне байланысты оқушыларды сыныптарға бөлу,Дайындық дәрежесіне байланысты оқушыларды сыныптарға бөлу, Интеллектуалдық даму деңгейіне байланысты оқушыларды сыныптарға бөлу
Даму барысында адамда:
сана мен өзіндік сан қалыптасады; дербес жаңғыртушы іс-әрекет иесі болып жетіледі;жеке тұлға ретінде қалыптасады+
Даму – бұл
*Сатылай эволюциялық ауысумен жүзеге асатын жоғары сапалы күйге қарай өрлеу процесі*Қасиеттері мен сапасындағы сандық өзгерістер процесі* Төменнен жоғарыға, қарапайымнан күрделіге қарай қозғалыс.
Даму дегеніміз:
төменнен жоғары қарай қозғалыс;сатылай эволюциялық ауысу; жоғары сапалы күйге қарай спиральды өрлеу процесі;
Даму оқыту мен тәрбиенің көмегі арқылы тарихи қалыптасқан іс-әрекет формаларын меңгеру арқылы жүреді және бұл жағдайда олар (оқыту мен тәрбие) тек жеткен деңгейге ғана сүйенбейді, сонымен қатар оның алдында да жүреді деп түсіндірушілер
: П.П.Блонский.К.Д.Ушинский. Л.С.Выготский
Даму, бұл.
Жүйке жүйесінің жетілуі,Психиканың жетілуі,Адам психикасы жүйесінің жетілу процесі
Даму:
әр қилы факторлардың ықпалымен жүзеге асатын адам ағзасындағы сандық және сапалық өзгерістер; алдын ала көзделен сапалық қасиеттердің адамда қалыптасуының белгілі бір мақсатқа бағытталған процесі; эволюциялық ауысу не болмаса революциялық секіріс түрінде жүзеге асатын өрлеу процесі;
Даму:
Психикадағы, организмдегі сандық және сапалық өзгерістер*Процесс*
Дара ерекшеліктерге:
жеке тұлғаның қабылдауының, түйсіктерінің, ойлауының, есінің ерекшеліктері;жеке тұлғаның қиялының өзіндік белгілері, қызығудың, бейімділіктің ерекшеліктері; жеке тұлға қабілетінің, темпераментінің, мінез-құлық ерекшеліктері;
Даралық дегеніміз:
бір тұлғаның басқа бір тұлғадан айырмашылығы,адамға өзіне тән сұлулық пен қайталанбас қасиет беретін ерекшеліктер; шығармашылық қызмет-әрекеті мен қабілеттілігінің өзгешелігі арқылы ерекшеленеді;
Дәріс бірліктерінің басымдылығын негізге алған арнайы сабақ типтері
:жаңа материалды игеру; бектіу, қайталау; білімді бақылау тексеру;
Дәріс ерекшелігі:
Материалдың логикалық бірізді, жүйелі баяндалуы*Жаңа ақпараттың делелдемелік баяндамасы *Жоғары танымдық белсенділікті қамтамасыз ету*
Дәріс оқу барысында оқытушы:
Оратор*Ғалым*Бақылаушы*
Дәріс тақырыбын құруда төмендегілерді ескеру қажет :
Мақсат*Бақылау мен тәжірибені қолдану*Тақтаны қолдану*
Дәріс:
Пәнді, оқу материалын жүйелі түрде баяндау *Теорияларды түсіндіру *Белгілі тақырыпты, тарауды жүйелі түрде баяндау әдісі*
Дәстүрлі емес әдістемелерде сынып жетекшісінің негізгі қызметтері
:*Баланың шығармашылығын дамыту *Оқушының пәнге деген қызығушылығын дамыту *Оқушының қоғамға деген кезқарасын жетілдіру *Баланың қабілетін дамыту *Баланың адамгершілігін қалыптастыру.Баланың денсаулығын сақтау
Дәстүрлі оқыту:
Мұғалімнің іс-әрекеті,Сабақ беру басымды роль атқаратын дидактикалық жүйе,Сабақ беру жүйесі
Дәстүрлі педагогикада тұлғаның базалық мәдениетін қалыптастыруда тәрбиелік істердің мынадай бағыттары ұсынылады:
Aзаматтық тәрбие.*Eңбек тәрбиесі. *Қоғамдық тәрбие.*Ғылыми дүниетаным тәрбиесі.* Эстетикалық тәрбие.*) Дене тәрбиесі.*
Дебаттарды ұйымдастыру ережелері:
Әр кім өз ойларын айтпайды*Эксперттер аргументтерді бағалайды, бірақ қатыспайды*Төраға сөлеушіні бөлуге құқығы жоқ*
Демократитің б.з.б270 ой пікірі бойынша дүние танымның қайнар көзі:
Түйск*Ақыл-ой*Сезім*
Демократиялық – бұл:
Педагогикалық процесс, Қарым-қатынас стилі, Педагогикалық процесті басқаруда ең тиімді қарым-қатынас түрі
Демократиялық тәрбие жүйесі баланы басқа адамдар қолында құрал болмай, ........ үйретеді
өз қаблеттерін сезінуге ,өз дамуын дербес аңықтауға ,өз күштерін сезінуге
Демонстрация:
Оқушылар құбылысты өз беттерімен қабылдап, жалпылама қорытынды жасаумен сипатталатын оқыту әдісі*
Дене тәрбиесі – бұл
:* Адам денсаулығын сақтау мен нығайту*Салауатты өмір сүру дағдыларын қалыптастыру* Дененің дұрыс дамып қалыптасуына жеткізу.
Дене тәрбиесі адамның денесін үйлесімді ...... бірге дамытады:
еркіндікпен;интеллектпен;сезімдермен
Дене тәрбиесі міндеттері:
ағзаны шынықтыру,санитарлық-гигиеналық іскерліктер қалыптастыру, еңбек қабілеттілігін арттыру
Дене тәрбиесінің мазмұны оқушыларды келесі әрекет түрлеріне кірістіреді:
дене шынықтыруға;әскери-қолданбалы әрекетке;спортқа
Дене тәрбиесінің міндеттері:
денесін дұрыс дамытуға ықпал жасау; денсаулықты шынықтыру; қозғалыс сапасын арттыру;
Дене шынықтыру тәрбиесінің мазмұны
...*Жас ұрпақтың дене шынықтыру мәдениетінің әртүріне қатысуы*Әскери өнер әрекеттеріне қатысуы*Адам денесінің оның ақыл-ой, сезім, еріктерімен үйлесімді дамуы.
Деңгейлеп, саралап оқыту технологиясының ерекшелігі:
Білім алушылардың деңгейі есепке алынады*Білім алушылардың үстемдігі айқындалады*Оқытушыға жоңілдік беріледі*
Детерминизм принципі:
психика өмір сүру салты арқылы анықталады
Дефектологияның салалары:
Тифло; Сурдо; Олигофренопедагогика, логопедия
Диагностикалау қамтиды
: бақылау мен тексеруді; жинақталған статистикалық деректерді талдауды; дидактикалық процестің жүргізілу барысын;
Диалектикалық мәнін ашатын ғылыми дүниетаным
:тұрмыс пен ойлаудың) қоғамның) табиғаттың
Дидактика ғылым ретінде қарастыратын мәселелер:
Не үшін оқыту керек) Нені оқыту кереқ) Қалай оқыту керек
Дидактика зерттейді:
Оқытуды,Оқытудың тиімді әдіс-тәсілдерін,Оқыту заңдылықтарын
Дидактика категориялары тобы:
Білім,Оқыту,Білік, білім беру, оқыту әдісі
Дидактика философиялық жалпы ғылыми және жеке ғылыми ұғымдарды пайдаланады:
философиялық категория: "мән мен құбылыс", "байланыс", "жалпы және жалқы", "болмыс", "сана", "тәжірибе" және т.б.;
Дидактика.
Оқытуды қарастырады,Адамға білім беруді қарастырады,Оқыту мен адамга білім беруді, дамытудың құралы ретінде қарастырады,Тәрбие теориясы
Дидактика:
Педагогиканың екінші бөлімі,Оқытудың тиімді әдіс тәсілдерін зерттейтін педагогиканың бөлімі,Білім беру теориясын жасайтын жалпы педагогика бѳлімі
Дидактикада оқыту технологиялары төмендегідей сипаттарымен жіктеледі
: *Тәжірибені меңгерудің ғылыми сипаттамасы *Қолдану деңгейі*Әдістемелік негізі.Философиялық негіз
Дидактикадағы факторлық талдау міндеттері:
Оқыту факторларын бөліп көрсету; Анықтау;Зерттеу және олардың арасындағы иерархиялық тәуелділікті белгілеу
Дидактикалық мақсаттарға байланысты сабақ типтері:
Жаңа білім материалын хабарлау.Білімді бекіту.Білім, ептілік және дағдыларды тексеру.
Дидактикалық оқыту технологиялары жіктеу және топталу сипаттамасы: *
Тәжірбиені жүзеге асырудың теориясы бойынша *Тәжірбиені жүзеге асырудың практикасы бойынша* Тәжірибе меңгерудіңғылыми тұжырымдамасы бойынша
Дидактикалық тест:
Оқу материалдарын игеру деңгейін анықтайтын стандарттандырылған тапсырмалар жиынтығы; Тапсырмалар жиынтығы; Стандарттандырылған тапсырма
Дидактиканың зерттейтін пәні:
Оқыту үдерісі;Оқытудың тиімді әдістері;Оқыту үрдісі мен оның заңдылықтары
Дидактиканың негізгі категориялары:
оқыту принципі, оқытуды ұйымдастыру түрлері; білім мазмұны,оқыту әдісі; оқыту ,білім беру;
Дидактиканың негізгі категорияларының бірі:
Оқыту,Сабақ беру,Сабақ өту
Дидактиканың негізгі ұғымдары:
Оқу*Дамыту*
Дидактилалық оқыту технологиялары жіктеу және топтаулу сипаттамасы
: *Тәжірбиені жүзеге асырудың теориясы бойынша *Тәжірбиені жүзеге асырудың практикасы бойынша *Тәжірибе меңгерудің ғылыми тұжырымдамасы бойынша
Дидиктиканың негізгі ұғымдары:
Білім беру мазмұны*
Диктант:
Тексеру процесі, Бақылау,Ағымдағы бақылау
Дискуссия әдісінің мақсатты:
Көзқарастар мен сенімдердің қалыптасуына ықпал ету*Оқу ақпараттарының шынайылығына сендіру *Тбыстылық жағдаятын туғызу*
Диспут:
Пікір талас*Ой бөлісу*Ойды ортаға салу*
Дүниетаным - бұл:
Aқиқатты дүниеге деген көзқарастар жүйесі.Aдамның алатын орнына деген көзқарастар жүйесі.Aдамның өз-қзіне қатынасына деген көзқарастар жүйесі.
Дүниетаным- бұл көзқарас жүйесі:
өзі-өзіне қатынас;адамның оның қоршайтын шындығына қатынас;Объективті өмірге және адамның онда орнына
Дүниетаным дүние туралы мағлұматтардың жиынтығы ғана емес, ол
:*Қоғамның саналы, мақсат-мүлделері* Діни*Натуралистік
Дүниетаным жүйесінде ғылыми білімдер адамды келесі мақсаттарға бағыттайды:
соқыр нанымдардан және жаңылысудан құтқару, айналадағы әлеуметтік және табиғи ақиқатты қабылдау, шындыққа оның қарым-қатынасын ұтымды ету
Дүниетаным компоненттері - бұл:
Ғылыми білімдер жүйесі ;Көзқарастар; Сенімдер және адам идеалы
Дүниетаным құрылымның ортасы ретінде көзқарастар мен сенімдер болады, қайсылары ..... байланысты:
теоретикалық ойлаудың дамыған қабілетімен;жоғары интеллектуалды сезімдер көрінумен;саналық мақсатты жігермен;
Дүниетаным функциялары (Б.Т.Лихачев бойынша
): болжамдық.тәрбиелік және дамытушылық.ағартушылық жәнеұйымдастырушылық
Дүниетаным функциялары (И.Ф.Харламов бойынша):
ақпараттық) бағдар беру)баға беру
Дүниетаным:
Дүниеге деген көзқарастар жүйесі;Адамның алатын орнына деген көзқарастар жүйесі;Адамның өз-өзіне қатынасына деген көзқарастар жүйесі
Дүниетанымда келесі ролдер манызды:
әлеуметтік-психологиялық,психологиялық,эмоционалды
Дүниетанымда келесі ролдер манызды:
әлеуметтік
Дүниетанымда көзқарастар жүйесі, адамдардың негізгі өмірлік ұстанымдарымен және олардың ........ аңықталады.
сенімдермен және мұраттармен,құндылық бағдармен ,таным мен әрекеттің ұстанымдарымен
Дүниетанымда философия келесі қызметтерді орындайды:
сана-сезімдік;
Дүниетанымды қалыптастыруды анықтайтын шарттар
:болмысына және өзіне деген қатынасы, көзқарастары;тәжірибесі,білім,білігі,ұстанымы; гуманистік қарым-қатынасы, талапшылдығы;
Дүниетанымдың негізгі қызметтері:
ұйымдастырушылық-реттеушілік;ақпаратты – бейнелеу;бағалық
Дүниетанымның құрамды бөліктері
:жеке тұлғаның құндылық бағыттары. дүниетанымның философиялық негіздері. Жеке тұлғаның дние танымы қалыптасуының жолдары мен тәсілдері
Дүниетанымның құрылымы
: Сенім.Білім.Көзқарас
Дүниетанымның құрамды бөліктері:
Дүниетанымның философиялық негіздері.Жеке тұлғаның құндылық бағыттары.Жеке тұлғаның дүниетанымы қалыптасуының жолдары мен тәсілдері.
Дүниетанымның негізгі қызметтері
:Бағдарлы-реттеуші*Ақпаратты-бейнелі*Бағалау қызметі.
Дүниетанымның формалары:
Діни,Саяси,Көркемдік,
Типологиялық,Философиялық,Мифологиялық,
Тарихи,Үйреншікті
Е.Н.Кабанова-Миллердің тұжырымдамасындағы шарттары ретінде төмендегілер белгіленеді:
оқытудың барлық қатары оқушыларда түрлі деңгейлерде толықтырылған оқу жұмысының тәсілдерін қалыптастыру идеясына сәйкестендірілуі керек;әрбір оқу пәнінде оқу жұмысының негізгі тәсілдерінің болуы және оларды оқушыларда қалыптастыру маңызды; оқушылар жағынан өздерінің оқу әрекеттерін басқару тәсілдерін қалыптастыру қажет;
Екінші кезеңдегі ұжымның дамуының сипатталуы
:Ұжым әрекетін басқару, Белсенділердің болуы, Ұжымның әрекетін басқаруға және әсер етуге мүмкіншілігі бар белсенділер пайда болады
Елес:
қабылдауға қарағанда танымның жоғары сатысы, қазіргі сәтте сезім мүшелеріне әсер етпейтін заттар мен құбылыстар бейнесінің мида пайда болуы
Емтиханға дайындық барысында студенттерге берілетін ақыл-кеңестер:
Дайындалу барысында дайвн конспектілерін пайдалануға болады*Бөлімнің ең күрделі материалын оқып, қайталаған жөн; оқу материалының бір бөлігін оқып біткене соң үзіліс жасап отыру*Материалды емтихан сұрақтары бойынша қайталап, ең негізгілерін еске ұстап, қысқаша жауабын жазып отыру*
Еңбек психологиясы :
инженерлік психология, авиациялык психология, ғарыштық психология
Еңбек психологиясын зерттеу бағыттары:
әр жас кезеңдегі адамдардың еңбегі, адамның еңбекке деген көзқарасының психологиялық заңдылықтарын ашу
Еңбек тәрбиесі - бұл балаларда қалыптастыру:
еңбекке оң әсерді,еңбекке психологиялық дайындықты,еңбек тәртібі мен мәдениетін
Еңбек тәрбиесін мазмұндық негізін мыналар құрайды
:Оқу еңбегі.өзіндік қызмет еңбегі.Қоғамдық пайдалы еңбек.Отбасына жасаған еңбек.Өндірістік еңбек.Оқудан тыс жасаған еңбек
Еңбек тәрбиесінің міндеттері - бұл
:* Ұжымдық еңбекке ынтымақтастық және өзара көмектесу*Өнертапқыштық іскерлігін қалыптастыру*Еңбек қажеттілігін қалыптастыру, белсенділік, іскерлік қасиеттерді дамыту
Еңбек:
Адамға рухани беретін тәрбие факторы) Моральдық беретін тәрбие факторы) Материалдық қанағаттанушылық беретін тәрбие факторы
Ертеден келе жаткан, мәні өзгермеген, тәрбиенің идеал-мақсаты:
Тұлғаны қалыптастыру, Тұлғаны жан-жақты дамыту,Тұлғаны жан-жақты және үйлесімді дамыту
Ерік әрекетінің мазмұны:
мақсатқа жету жолында кедергілерді жену, адамның өзінің психикасы мен қылықтарын саналы басқару қабілеті, қиын жағдайларда белсенділікті реттеу
Еріктік амалдың кезеңдері:
орындау кезеңі, дайындық кезеңі
Еріктің дайындық кезеңі:
тілек, тоқтамға келу
Ес ассоциациялары жіктеледі:
іргелестік
Еске түсіру:
еске алудың ырықты нысаны, ұзақ мерзімдік есте сақтаудан қажет ақпаратты іздеумен байланысты ақыл-ой әрекеті
Есте қалдыру мен ұмыту ерекшеліктеріне орай ес типтері:
тез, жылдам, баяу, шапшаң
Есте сақтау мерзіміне қатысты:
оперативті ес, ұзақ мерзімді
Естің негізгі процестері:
ұмыту, қайта жаңғырту
Естің негізгі түрлері:
қимылдық ережелерінің бұзылмауы*Басқару органдарының қызметіне басшылық жасауы
Ж. Аймауытовтың еңбектері
:«комплекс пен оқыту жолдары», «психология»
Жазалау - бұл
:Педагогикалық ықпал ету әдісі*Өзінің жолдастары мен басқа адамдар алдындағы кінәсін түсінуге шақыру*Ол жағымсыз әрекеттердің алдын алып, оларды тежеу
Жазалау:
Мінез-құлықты ынталандыру әдісі;Іс-әрекетті ынталандыру әдісі;Әдіс;Талап қою;Әдістің түрі;Талап түрінде көрінетін тәрбие әдісі
Жалпы адамзаттық мәдениет
: Адамзат жинақтаған мәдениет мұрасы)Адамдардың іс-әрекетін үйлестірудегі шара)Интеграцияланудағы шара)Тәрбие мақсатын анықтаушы.
Жалпы білім беретін бағдарламалар:
оқушының кәсіптік таңдауын шешуге бағытталады;жеке адамның мәдениетінің қалыптасуына бағытталады;жеке адамның қоғам мен өмірге бейімделуін қамтамасыз етеді
Жалпы білім беретін мектептің құрылымы
:бастауыш, негізгі орта, жалпы орта;
Жалпы білім беретін оқу бағдарламалары мазмұнына қарау төмендегідей бөлінеді:
мектепке дейінгі білім, бастауыш білім, негізгі орта және жалпы орта білім
Жалпы білім беретін орта мектептерде тәрбие жұмысының міндеттері:
Қабілеттілігін арттыру*Оқу білім беру саласы арқылы*Бала мүмкіндігін ашу*
Жалпы білім беруші мекемелердің білім стандартының бөліктері:
Мектептік,Ұлттық-аймақтық,Мемлекеттік
Жалпы орта білім беру стандартына қойылатын талаптар:
қажеттілігіне, мүмкіндігіне сәйкес қызығушы жақтың әлеуметтік-мәдени жағдайын ескеру;білім саласы бойынша стандарттың құзырлық келісімін сақтау; мектептің әрбір сатысында тұлғаның даму міндетін ескере отырып білім мазмұнының толықтығын қалыптастыруды қамтамасыз ету;
Жалпы педагогика бөлімдері:
Жалпы негіздері,Тәрбие теориясы,Дидактика, мектептану
Жалпы педагогиканың алдына қоятын міндеттері:
жас ұрпақты тәрбиелеу, оқыту
Жалпыбілімберушімекемелердіңбілімстандартыныңбеліктері
:*Жалпықоғамды*Жалпы азаматтық
Жана педагогикалық білімдерді қалыптастыру процесі, танымдық іс-әрекет түрі:
Эксперимент түрі, Педагогикалық эксперимент, эксперимент
Жануарлар дүниесінің дамуындағы үш түрлі әрекет:
шартты рефлекторлық, интеллектік, амалдық тұтастық
Жанұяда тәрбиелеу үрдісінің элементтері: тәрбиелік құрылғы (мақсат, міндет, мазмұны, әдіс құрал), субъектісі
–...*Балалар *Ата-ана*Бауырлары.
Жанұядағы педагогикалық процестің диагностикалық тұрғыдан тәрбиелік мүмкіндіктерінің деңгейі
: *Төмен*Жоғары*Орташа
Жаңа материалды берудегі сабақтың мақсаты.
Оқушылардың сабақты меңгеруі,Өтілген материалды түсінуі,Оқушылардың жаңа тақырыпты игеруі
Жаңа материалды, меңгеру сабағының міндеті:
Оқушылардың өтілген сабақты меңгеру, Оқушылардың сабақты түсінуі,Оқушылардың жаңа материалдарды меңгеруі
Жаңа педагогикалық технологиялардың міндеттері
: оқу бағдарламаларының түсіндірілген нұсқаларын құру;білім сапасын жаңа деңгейге көтеру;пед-лық қызметтң өзекті мәселелерін білу;
Жаңа педагогикалық технологияның ерекшеліктері
: білім беруді ізгілендіру; дамыта оқыту; бағдарламалап оқыту;
Жарыс әдісі:
Тұлға қасиеттерін қалыптастыру тәсілі,Өз нәтижесін басқалардың нәтижелерімен салыстыра отырып тұлға қасиеттерін қалыптастыру және бекіту,Салыстыра отырып оқыту тәсілі
Жарыс дегеніміз:
ынталандыру,іс-әрекет әдісі,мінез-құлықгы ынталандыру әдісі,Бала мүмкіндігін ашу
Жас ерекшелік дарындылығының» өзгеру мәселесін қарастырған:
Н.С.Лейтес,А.М.Матюшкин,К.Левин
Жас ерекшелік педагогикасына қатыстылар:
сәбилер педагогикасы;мектеп педагогикасы; жоғары мектеп педагогикасы, ересектер педагогикасы;
Жас ерекшелік психологиясының тармақтары:
балалар психологиясы, жастар психологиясы, жас өспірім психологиясы
Жас ерекшеліктер
:белгілі бір жас кезеңдеріне сай анатомиялық сапалар; Физиологиялық сапалар; психикалық сапалар;
Жас кезендері психологиясы:
балалар психологиясы ;жеткіншектер психологиясы, жастар психологиясы; ересектер психологиясы, кәрілік психологиясы
Жас кезеңдерінің даму шарттарына
:дене көрсеткішінің жағдайы; анатомиялық физиологиялық жағдайы; психологиялық педагогикалық жағдайы:
Жас ұрпақтың өмірі мен тәрбиесі үшін жұмыс жасайтын ең алғашќы мекемелер қай қоғамда пайда болды:
Құлдық қоғамда.
Жасөспірімдік шақ және оның ерекшеліктері
:балалардың тәртібі нашарлап,сабақ үлгерімі төмендейді;бойы бір жылға қарағанда екі есе жылдамдықпен өседі;жүйке жүйесінің құрылымы морфологиялық тұрғыдан жетіліп болады;
Жаттығу – бұл:
Белгілі бір әрекетті автоматты түрге айналғанға дейін қайта-қайта орындау)* Нәтижесінде оқушының жеке тұлғалық қасиетінің өзегі болатын дағдылар қалыптастыру)
Жаттығу дегеніміз:
Үйрету, Дағдыландыру,Меңгерту
Жаттығу:
Практикалық әдістер тобына қатысты оқыту әдісі,Оқыту әдісі, Практикалық әдіс
Жеке адам дегеніміз.
тұлға қасиеттерінің жиынтығы, адамның әлеуметтік сапалары,адамның қоғамдық мәнін анықтайтын әлеуметтік сапалар мен тұлғалық қасиеттерінің жиынтығы
Жеке адам мінез ерекшелігі:
іс-әрекеттің мақсатын таңдаудағы жеке адамның қасиеттері
Жеке адамның қалыптасуы мен дамуына тәрбиенің ықпалы туралы айтқан материалистік бағыттағы философияның көрнекті өкілдері:
В.Г. Белинский, Н.Т. Чернышевский*Л.Н. Толстой*
Жеке адамның қалыптасуындағы жетекшi факторлар:
тәрбие,орта,тұқымқуалаушылық
Жеке адамның санасын қалыптастыру әдістері
:Әңгімен мазмұнының оқушылардың жас ерекшеліктеріне мен әлеуметтік тәжірибесіне сәйкестігі) Әңгіменің қызықты, әсерлі болуы) Оқушыларды әңгімеге тарту)Әңгіме барысында көрнекіліктер қолдану.
Жеке пәндер арасындағы өзара байланыс негізі.
пәндер арасындағы байланыс, ғылымдар арасындағы байланыс,пәндер мен ғылым арасындағы байланыс
Жеке тұлға дамуының қозғаушы күші:
сыртқы қарама-қайшылық; ішкі қарама-қайшылық; жалпы және жеке қарама-қайшылық;
Жеке тұлға проблемасының негізгі бағыттары:
биологиялық; әлеуметтік; педагогикалық;Психологиялық
Жеке тұлға ұғымының мәні
:өзіне биологиялық және әлеуметтік сапалрды біріктіреді;қоғамдық қатынастар жүйесінің бір бөлігі; әлеуметтік қатынастардың және сапалы іс-әрекеттердің субъектісі;
Жеке тұлға" ұғымы:
психологиялық дамудың белгілі бір деңгейіне ие; әлеуметтік қатынастар мен саналы іс-әрекеттің субъектісі; болмысқа, адамдарға, өзіне, еңбекке, жалпы қоғамға қатысты функциялырының болуы;
Жеке тұлғаға қатысты өзін-өзі басқару міндеттер:
Бейімделушілік*Мақсаттылық*Бағыттылық*
Жеке тұлға» ұғымы:
Қоғамдық мәні бар адам)Биологиялық және әлеуметтік қасиеттерді біріктіреді
Жеке тұлғаға бағыталған білім берудің ғылым – теориялық негіздерін зерттеген ғалымдар:
Е.В.Бондаревская.И.С. Якиманская.К. Роджерс
Жеке тұлғаға қатысты өзін-өзі басқару міндеттер:
Бейімделушілік*Мақсаттылық*Бағыттылық*
Жеке тұлғаны отбасында тәрбиелеудегі адамгершілік-имандылық, азаматтық моралдық құндылықтар:
Әділдік пен ар-намыс*Қадір-қасиет пен борыш*Сүйіспеншілік-құрмет пен сыйластық*
Жеке тұлғаның дамуы мен қалыптасуының негізгі объективті факторлары: тұқым қуалаушылық, тәрбие,
...* Орта* Қоғамдық қатынастар жүйесі және олар анықтап отырған әлеуметтік жүйе сипаты*Қоғамдық өмірдің материалдық жағдайлары.
Жеке тұлғаның дүниетанымы:
Ақиқаттың жалпылама керінісінің жоғары деңгейі; Интелектуалдық сипаттарды топтастырган феномен, Эмоционалды-жігерлік сипаттарды топтастырган феномен
Жеке тұлғаның ең маңызды белгілері: саналылық, өзіне өмірлік қажеттілікті жасай алуы, жауапкершілік, бостандық, қадір-қасиет,
...*Даралық*Ешкімне ұқсамайтын, өзіне тән ерекшелігі бар* Темперамент.
Жеке тұлғаның ең маңызды белгілері:
саналығы;жауапкершілігі;бостандығы;даралығы
Жеке тұлғаның қажеттілігіне байланысты қоғамда үш бағытта ұйымдастырылған
:ғылыми, жаратылыстану, гуманитарлық-эстетикалық және кәсібі-техникалық профильді-дифференциацияланған оқытуды енгізу;
Жеке тұлғаның қалыптасуына мынадай факторлар әсер етеді:
педагогикалық процесс;тәрбие;табиғи орта;
Жеке тұлғаның өзара әрекеттесу ортасы, тәрбие құралы
: әлеуметтік)рухани)материалдық
Жеке тұлғаның санасын қалыптастыру әдістері:
Әңгімелесу, баяндама, дискуссия
Жеке тұлғананың ең маңызды белгілері:
Даралығы,Саналылығы,Жауапкершіліктері
Жекеше сұраудың ұгымды жақтары.
тексерудің түрі,білімді тереңірек тексеру,білімді қаншалықты меңгергендігін тексеру
Жеткіншектердің дағдарыс кезеңіне тән белгілер:
қыңырлық пен эгоизм; тұйықтық пен ашуланшақтық;эффект сезімі;
Жоғары білім берудің жаңа формасы:
бакалавриат, магистратура, докторантура
Жоғары білім нәтижесіне жетудегі адамның иерархиялық білім сатылары»:
кәсіби құзыреттілік;сауаттылық және білімділік;мәдениеттілік
Жоғары мектеп аты
: университет,академия,институт;
Жоғары мектептегі кәсіби даярлаудың сатылары:
бакалавриат,магистратура,докорантура
Жоспар:
жұмыстың орындалу мерзімі;бірізділігі алдын ала жобалау; көрсетілген іс-шаралардың жүйесі
Жоспарлау дегеніміз
: жағдайды жан-жақты анықтау және нәтижеге бағыттау, міндеттерді шешу жолдарын, әдістерін, құралдарын таңдау, мақсат-міндеттерді анықтау
Жүйе құраушы.
Бақылау функциясы,Оқытуды бақылау,Оқыту процесін бақылау функциясы
Жүйелілік және бірізділік оқыту принципі:
Жеңілден қиынға; Белгіліден белгісізге; Қарапайымнан күрделіге;
Жүйелілік және бірізділік принципі:
Оқытуды тәртіппен құрастыру,Оқытуды мазмұнды құрастыруды талап етеді,Оқыту процесін және оның мазмұнын бір тәртіппен құрастыруды талап етеді
Жүйелілік принципіне түсінік беріңіз.
Оқыту процесінің барлық кезеңінде жүруі, Оқытудың бірізділікте жүргізуде, Бақылаудың оқыту процесінің барлық кезеңінде жүруін талап етебі
Жылдық оқу-тәрбие жұмысы жоспарының құрылымы
: *Жоспардың негізгі бөлімдерін сипаттау*Қойылатын міндеттер*бөлімдердің мазмұны*кіріспе
Жіктеу:
Жүйе,Арнайы жүйе,Арнайы белгілері арқылы құрастырылған жүйе
З.И.Калмыкова бойьнша, дамудағы оқыту келесі дидакгикалық ұстанымдарға бағдарланғанда жүзеге асуы мүмкін:
оқытудың мәселелігі;ойлаудың түрлі компоненттерінің (нақтылық және абстрактылы теориялық) үйлесімде дамуы;ақыл-ой әрекеттерінің тәсілдерін қалыптастыру;
Заманауи педагогтар орындайтын функциялар:
ұйымдастырушылық; коммуникативтік; диагностикалық.
Зерттеліп отырған құбылыстағы байланыстарды көрсетеді және солардан туындайды:
) Заңдар) Принциптер) Заңдылықтар.
әдістер,ұғымдар.терминдер,теориялар,гипотезалар
Зерттеу әдісі дегеніміз:
күрделі танымдық әдістемелер; педагогикалық ғылым дамуының басты құрамды бөлігі;жаңа білімдерді табу процесі;
Зерттеу барысындағы педагогикалық бақылау түрлері:
тікелей бақылау; жанама бақылау;жасырын бақылау;үздіксіз бақылау; дисткетті бақылау;шағын мамандандырылған бақылау;
Зерттеу бұл -
белгілі бір мәселені ойлау;практикалық процесс;концептуалды-тұлғалық процесс;
Зерттеу процесі, таным әдісі туралы ілім – бұл
: *Әдіснама*Таным әдісі*Зерттеу процесі
Зертханалық жұмыстарға қойылатын негізгі талаптар:
Зертханалық жұмыс тақырыбының жұмыс оқу бағдарламаларына сәйкес келуі*Ұсынылған тапсымаларды ғылымның, эксперименталді технологияның қазіргі таңдағы дамуының көрініс беруі*Студенттерді зерханалық жұмыстарды әзірлеу және өткізуге, орындауға арналған әдістемелік ңұсқаулармен қамтамасыз ету*
И.П. Подласый бойынша әдістері
: Практикалық. Көрнекілік.Сөздік.
И.П.Подласый оқыту әдістерін келесі топтарға бөледі:
практикалық, іс-тәжірибе, жаттығу, оқу-өндірістік еңбек, көрнекілік; сөздік, кітаппен жұмыс әдісі, бейне таспа әдісі
И.П.Подласый оқытудың келесі жіктемесін ұсынады:
Иллюстарция, бейне әдіс, жаттығу, лабараториялық, практикалық; білім, білік және дағдыны жетілдіру мен бекіту, оқыту әдістері; Танымдық ойындар, программалар оқыту, білімді беруді бақылау, ситуациялық
И.С. Якиманская тұлғаға бағдарланған білім берудің толық жіктемесін жасап, оны шартты түрде үш негізгі топқа бөлді:
Пәндік – дидактикалық. әлеуметтік – педагогикалық. психологиялық;Білімге бағдарланған,Әлеументтік-педагогикалық,Тәжірибеге бағдарланған
И.Я. Кондратьев пен В.П. Симонов бойынша білімді меңгерудің деңгейлері:
Затты айыра білу.Есте сақтау. Түсіну.Қолдану.
И.Я.Лернер, М.Н.Скаткин, В.В.Краевский бойынша білім беру мазмұнының компоненттері:
табиғат, қоғам, техника туралы білімдер;іс-әрекет тәжірибені жүзеге асырудағы ойлау қабілеті; шығармашылық тәжірибе өзіне және басқа адамдарға қарым-қатынас жасауда оқитын объектінің нақтылығының бағдарлы, эмоционалдық, құндылық тәжірибесі;
Инстинктердің кез келген түріне тән ерекшелік:
санасыздық, амалдық-тұтастық
Институционалдық белгі бойынша тәрбие бөлінеді
: отбасылық,конфессионалдық,мектептік
Интитуционалдық белгі бойынша қандай тәрбие түрлері топтастырылған:
Отбасы тәрбиесі, діни (конфессионалдық) тәрбие, Отбасы тәрбиесі, мектеп тәрбиесі, мектептен тыс тәрбие,Тәрбие түрлері қандай белгіге байланысты топтастырылған
К.Д. Ушинскийдің дәлелдеуі бойынша оқытудағы көрнекілік дегеніміз:
Оқуды жалпы ұғымдарға емес нақты образдарға негіздеу* Көрнекіліктер арқылы оқушыларды өз бетінше байқауға, үйретуге негіздеу*
К.Леонгард классификациясы бойынша:
экстравертивті, интровертивті, экзальтацияланған, демонстративті, қозғыш, тежелгіш, педантты, уайымшыл
Кез-келген дыбыстардың негізгі қасиеттері:
жоғарылығы, тембрі, қаттылығы
Кларин М.В, Г.М.Құсайынов, В.П.Беспалько, Ж. Қараев-тардың) пайымдауынша педагогикалық технология:
Оқыту процесін ұйымдастырудың өткізудің жа жақты ойластырылған педагогикалық қызметтің моделі; оқытуда мақсатты нәтижеге жетудің кепілдік беретін жазбаша үлгі жоспары)оқыту процесінде адамның іс әрекетімен техниканың мүмкіндіктерін барынша тиімді пайдалану т.б..)өнер, шеберлік, білік, білімді меңгерудің жаңа жолы (оқытуды ұйымдастырудың жаңаша формалары, әдіс – тәсілдері)
Конспектілеу:
Қысқаша очерк, шолу, студенттің өзіндік жұмысының бір түрі*Алғашқы дереккөздермен жұмыс істеудің бір түрі*Материалды қысқаша мазмұндау түрі*
Констатациялық эксперимент:
) Қалыптасқан жағдайды анықтау) Педагогикалық эксперименттің түрі) Педагогикалық процестегі қалыптасқан жағдайды анықтайтын
Концепциялық схема бойынша қабілеттің қалыптасындағы жеке дара ерекшелігі анықталады:
іскерлікпен
Көп уақыт тәрбие мақсаттары адам мұратынан қарастырылды, ұйлесімді дамыған, өзінде ұштасқан:
моралдык тазалық,рухани байлық, физикалық даму
Көрнекілік оқыту әдістері:
Демонстрация,Иллюстрация,Көзбен көрсетіп қолмен ұстату
Көрнекілікті оқу үрдісінде кеңінен пайдалану нәтижесінде (Ф.Бэкон, Дж.Локк) пайда болды:
Оқыту түрі. Түсіндірмелі иллюстративтік оқыту.Түсіндірмелі оқыту
Күрделі еріктік әрекетте айқын көрінетін буын:
орындау
Күрделі эмоциялар:
стресс, құмарлық, көңіл
Кіріспе әңгіме:
Берілетін жұмыстың мәні.Оқушыларға алғашқы түсінік беру үшін қолданылады.Берілетін жұмыстардың мәнін оны өту ретін оқытушыларға түсіндіру үшін қолданылады
Кіріспе дәріс:
Әдебиеттермен таныстырады*Оқу матриалының құрылымымен таныстырады*
Кіріспе сабағының міндеті:
Іс-әрекетті ұйымдастыру; Оқушылардың зейінін аударту;Оқушылардың іс-әрекетін тәжірибеде ұйымдастыру
Қабылдаудың негізгі қасиеттері:
тұтастығы, мағыналылығы
Қабылдаудың таңдамалылығының субьективті себептері:
қажетсінуі, қызығуы, көңіл-күй
Қабілет конусының» деңгейі:
арнайы, жалпы, нышан
Қабілет туралы бір-біріне қайшы келетін көптеген теориялар қалыптасты соның ішіндегі негізгілері:
Б.М. Теплов, И.П.Павлов
Қабілеттің дамуын тежейді:
білім, икемділік
Қабілеттің түрі:
жалпы, жалпы және арнайы, арнайы
Қазаќстандыќ ѓылым-педагог Н.Д. Хмель бойынша педагогикалыќ процестің негізгі сипаттамалары:
Оќушылардыњ үлгерімі.Оќушылар ұжымының ќалыптасќандыѓы.Оќушылардың ќоѓамдыќ белсенділігі.
Қазақ тілінде алғаш «Педагогика» оқулығын жазған педагог:
М. Жұмабаев.
Қазақ философиясы мен менталитетінің әлеуметтік-педагогикалық еңбектердің озық түрлерін көрсеткен 19 ғасырдың басындағы ел қайраткерлері
: Абай*Ы.Алтынсарин*Ш.Уалиханов*
Қазақи ойлау жүйесінде «ерік» сөзінен гөрі, «қайрат» сөзін көбірек қолданылған тұлға:
С.Торайғыров, М.Жұмабаев
Қазақстан Республикасының білім беру жүйесінің сатысы
: Жалпы орта білім беру мектебі. Психологиялық-педагогикалық ықпал ету әдістері. Әлеуметтік-педагогикалық әдістер.
Қазақстан Республикасының білім беру жүйесінің сатысы:
Бастауыш білім беру мектебі.Негізгі білім беру мектебі.Жалпы орта білім беру мектебі
Қазақстан Республикасында «Білім беру туралы» Заң қабылданған:
1992ж.1999ж.2007
Қазақстан Республикасындағы білім берудің мемлекеттік саясаты принциптеріне жатпайды:
Ерлер мен әйелдерді жеке оқыту.Үлкендерді оқытпау.Қыздарға білім бермеу
Қазақстандық ғылым-педагог H.Д. Хмель бойынша педагогикалық процестің негізгі сипаттамалары:
Оқушылардың ұлгерімі.Оқушылар ұжымының қалыптасқандығы.Оқушылардың қоғамдық белсенділігі.
Қазақтың ақын-педагог ойшылдары:
Ы.Алтынсарин*М.Жумабаев*А.Байтурсынов*
Қазіргі заманғы педагогика функциялары:
Оқытушы, практикалық,тәрбиелік*Болжаулық*Ғылыми-теориялық*
Қазіргі замандағы педагогиканың қызметтері (функциалары):
Ғылыми-теориялық,Практикалық,Болжам жасаушылық
Қазіргі зерттеушілер бақылау қояды:
Бақылаудың даралық және ұжымдық формаларын үйлестіруін;алынған ақпарат мазмұнының объективтілігі мен нақтылығын;бақылау мазмұнының бағдарламалық талаптарға сәйкес болуын
Қазіргі зерттеушілер бақылауға келесідегідей дидактикалық талаптар кояды:
Бақылау мазмұнының бағдарламалық талаптарға сәйкес болуы.Aлынған ақпарат мазмұнының обьективтілігі мен анықтығы.Бақылаудың даралық және ұжымдық формаларын үйлестіру.
Қазіргі зерттеушілердің бақылауға қойылатын талаптар:
Алынған ақпарат мазмұнының обьектілігімен нақтылығы;Бақылауды даралық және ұжымдық формаларын үйлестіру; Бақылау мазмұнынң бағдарламалық талаптарға сәйкес келуі
Қазіргі кезде оқу жоспарында оқылатын пәндер үш топқа бөлінеді.
мектептің кеңес беруі бойынша оқылатын пәндер, (мектеп және регионалдық компонент);міндетті түрде оқылатын (базалық компонент);оқушылардың таңдауы бойынша (дифференциациялық компонент);
Қазіргі кездегі зерттеулерде қолданылатын анкетаның (сауалнаманың) түрлері:
атаулы
Қазіргі кездегі қабілеттің барлық барлық нұсқаларын негізгі типтері:
біліммен, іскерлікпен және дағдымен сәйкес келмейтін, тек қана олардың тәжірибеде тиімді пайдалануына негізделген, қабілет дегеніміз іс-әрекеттің табысты орындалуна ықпал ететін жүйке жүйесінің тума қасиеттері, іс-әрекеттің сан алуан түрлерін табысты орындауды өамтамасыз ететін ісерлік пен дағдылар
Қазіргі кездегі қоғамның даму жағдайы, сондай-ақ тұлғаның мәдени гуманитарлық компоненттерінің аспектілері:
еңбек мәдениеті және экономикалық мәдениеті; саяси және құқықтық мәдениеті;өмірлік мәдени өзін-өзі анықтауы;
Қазіргі кездегі педагогикалық зерттеулерде қолданылатын анкетаның (сауаланаманың) түрлері:
Ашық.Жеке.Жабық
Қазіргі қоғамдық пайдалы жұмыстарға қатысуда оқушы белсенділігі мыналарға байланысты:
Мектепте ұйымдастырылатын жұмыстардың тиімділігіне. Мұғалім позициясына. Сұранысқа ие болуына. Cынып жетекшінің өз алдына мақсат қоюына;мектеп директорының позициясына;
Қазіргі мектепте дәстурлі ықпал ету тәсілдері жие қолданады:
насихаттаулар;талаптар;нұсқаулықтар
Қазіргі отбасы ажырасуы себептері:
Отбасын құруға дайынсыздық*Жұбайлардың білім деңгейі мен жұмысбастылығы*Тұрмыстағы қолайсыздық*
Қазіргі отбасы дағдарысының сипатталуы.
әлеуметтік құрылымның жедел өзгеруімен,отбасылардың жаңа әлеуметтік жағдайларға баяу бейімделуімен, экономикалық жағдайларға баяу бейімделуімен
Қазіргі педагогика ғылымында баланың жас кезеңдерінің жіктелу:
Орта мектеп кезеңі немесе жеткіншек кезең (10 жастан 18 жасқа дейін), жоғары мектеп жасындағы кезең (15 жастан 18 жасқа дейін)=Бастауыш мектеп кезеңі ( 6 жастан 10 жасқа дейін)=Мектепке дейінгі кезеңнің алдындағы кезең (1 жастан 3 жасқа дейін)
Қазіргі педагогика ғылымында баланың жас кезеңдерінің жіктелуі:
орта мектеп кезеңі немесе жеткіншек кезең (10 жастан 15 жасқа дейін), жоғары мектеп жасындағы кезең (15 жастан 18 жасқа дейін);сәбилік кезең (1 жасқа дейін);мектепке дейінгі кезең(1 жастан 6 жасқа дейін), бастауыш мектеп кезеңі
Қазіргі педагогиканың әдіснамасы
:Ә
діс туралы ғылым.Тәрбие принциптерін зерттейтін ғылым. Зерттеу үдерісі туралы ілім.
Қазіргі педагогиканың әдіснамасы-бұл:
Әдіс туралы ғылым.Бір нәрсені тану туралы ғылым.Зерттеу процесі туралы ілім.
Қазіргі психология ғылымының ерекшелігі бар:
психология адам тану жайындағы ғылымдар арасында жетекші орын алады, психология ой-пікірлердің дамуын зерттейді, психология эксперименттік ғылым
Қазіргі сабаққа қойылатын дидактикалық талаптар
) Әрбір сабақтың білім беру мақсатын дәл анықтау) Сабақтың ақпарттылығын реттеу) Танымдық іс-әрекеттің жаңа технологияларын енгізу) Оқытудың әрқилы түрлерін, формалары мен әдістерін тиімді ұштастыру.
Қазіргі сабаққа қойылатын негізгі талаптар:
) Ғылымның жаңа жетістіктерін негізге алу) Сабақта барлық дидактикалық принциптерді жүзеге асыру) Білім алушылардың қызығушылығын ояту) Білім алушылар ұғынатын пәндік байланыстарды орнату.
Қазіргі сабақтың теориясын ұсынған ғалым-педагогтар:
Махмутов М.Н.Данилов М.А.Онищук В.А..
Қазіргі таңдағы дидактика бөлімінде қарастырылатын тақырыптар:
Оқытудың заңдылықтары мен принциптері*Дидактика оқытудың педагогикалық теориясы ретінде*Оқыту үдерісі тұтас жүйе ретінде*
Қайта жасау қиялы:
актив
Қалыптастыру дегенміз:
толықтық пен нақты бір түр беру;бір нәрсеге пішін беру;тұрақтылық беру;Қалыптастырушы тұрғыдағы тәртіп үлгісі:үлгі көрсету; түсіндіру;жаттығу;
Қандай да болмасын жїйе (биологиялық, техникалық, әлеуметтік) жағдайының өзгеруі – бұл
:*Қозғалыс*Жағдайдың өзгеруі*Процесс
Қандай пәдер педагогика ғылымының құрылымына енбейді?
Биология.
Қарапайым сананың сипаттамасы (А.Н.Леонтьев бойынша):
нақтылық, сезгіштік
Қарым-қатынас стилі бойынша тәрбие бөлінеді:
)авторитарлық)демократиялық) либералдық
қасиет-сапаларына көңіл бөлген галымдар
:*Н.Д.Хмель*В.А.Сластенин*К.Успанов.
Қашықтықтан оқыту:
құрылатын оқу формасы* Электрондық пошта интернет арқылы оқыту*
Қиял психикалық процеспен тығыз байланысты:
ойлаумен, ойлау мен сөйлеумен, сөйлеумен
Қиял:
жаңа психикалық бейнелерді жасау процесі, бұрыннан бар елестер негізінде жаңа образдарды жасау
Қиялдағы бейнелер жасау механизмдері:
агглютинация, схематизация, гиперболизация
Қиялдау механизмі:
схематизация, акцентировка, агглютинация
Қиялдың түрлері:
арман, жаңғыртушы қиял, шығармашылық қиял
Қоғамның кейінгі ұрпақтарда өзін қайта көрсету мен әлеуметтік тәжірибені меңгеруге байланысты атқаратын негізгі қызметтерінің бірі – бұл
:*Өзін қайта көрсетуде атқаратын қызметі*Тәрбие*Әлеуметтік тәжірибені меңгеруі.
Қорыту және пысықтау сабақтарының міндеті:
Мұғалімнің сұрақтарды белгілеу,Оқу материалдарын қайталау,Оқушылардың алған білімді пысықтау
Қорытынды бақылау.
Тексерудің түрі,Оқу материалды меңгеруді тексеру, Әр сабақта оқушылардың оқу материалдарын игеруін жүйелі түрде бақылау
ҚР «Білім беру» заңы білім беру саласындағы мемлекеттік саясаттың қағидалары:
ҚР азаматтары білім алуға тең құқылы; Жеке тұлғаның білімінің және дарынының дамуына жағдай жасау;Оқушыларды кәсіптік бағытқа бейімдеу;
ҚР Конституциясының 27- тарауында отбасы мен балалар құқығын қорғау мәселесі:
Неке мен отбасы, аналық, әкелік және балалық мемлекет қамқорлығының аясында;Балаларды қорғау мен тәрбиелеу -ата-ананың табиғи құқығы және міндеті;Кәмелетке толған және еңбекке жарамды балалар еңбекке жарамсыз ата-аналарына қамқорлық жасуы тиіс
Құзіреттілік құзыр дегеніміз
:мұғалім мен оқушының бірлескен іс-әрекеті; педагог оқушылар жүйесінің қызметі;жеке тұлғаның табысқа жету жолдарындағы білімі мен білігнің көрсеткіші;
Құқықтық тәрбие - бұл балаларда қалыптастыру.
құқықтық мәдениетті және заңдарға құрметті , құқықтық сана сезімді, қоғамның құқықтық нормаларын сақтауды
Құқықтық тәрбие міндеттері
:)заңға сыйластық қатынас орнату)қарапайым құқықтық сауаттылық ашу)құқықтық жауапкершілік қалыптастыру
Құқықтық тәрбиенің міндеттері - бұл
:* Құқықтық жауапкершіліктері мен сауаттылықты меңгеру *Балаларды өз құқықтары, міндеттерімен таныстыру* Құқықтық мемлекеттік азаматын тәрбиелеу.
Құмарлық сезімі:
белгілі бір объектіге бағытталады, адамның белсенді іс-әрекетін оятатын күшті сезім
Құрама бойынша тәрбие формалары жіктеледі
:)жеке) топтық )ұжымдық және фронталдық
Лабораториялық эксперименттің табиғи эксперименттен айырмашылығы:
арнайы жабдықталған.лабораториялық жағдайда өтеді
Лекция-әңгіме:
Студенттермен мәселені талқылау *Студенттің лекция барысында сұрақтар қоюы*Проблемалық сұрақтарды шешу*
Лекцияның басқа ауызша әдістерден айырмашылығы:
Жаңа білімді игеру;Өздерінің пікірін бекіту;Өз көзқарасын дәлелдей алу
Лицей.
Белгілі бір профиль бойынша оқытуға бағытталған,Жалпы білім беретін оқу пәндерін белгілі бағытта тереңдете оқытады, Тереңдете оқытуға бағытталған
М.В. Кларин, Г.М. Құсайынов, В.П. Беспалько, Ж. Қараевтардың пайымдауынша педагогикалық технология:
оқыту процесін ұйымдастырудың, өткізудің жан-жақты ойластырылған педагогикалық қызметтің моделі; оқытуда мақсатты нәтижеге жетудің кепілдік беретін жазбаша үлгі-жоспары;өнер, шеберлік, білік,білімді меңгерудің жаңа жолы (оқытуды ұйымдастырудың жаңаша формалары, әдіс-тәсілдері); оқыту процесінде адамның іс-әрекетімен техниканың мүмкіндіктерін барынша тиімді пайдалану
Мiнез-құлық пен iс-әрекеттi ынталандыру әдiстерi:
жазалау,мадақтау,марапаттау
Мадақтау – бұл
:*Оқушының өзін қанағаттандыратын жетістіктерін көре алу*Іс-әрекетіне дем беріп, қолдау, бағалау* Қуаныш сезімін ояту.
Мақсатқа байланысты эксперимент түрлері
: нақтылаушы, сауалнама, тексеру;
Мария Монтессори оқушылардың жекелеп оқуына ынғайлы пәндер деп мыналарды көрсетті
:Грамматикалық пәндер.Математикалық пәндер.Биологиялық пәндер.
Мақсаттарға, қатынастарға әсер ететін тұлғаның санасын қалыптастыру:
Баяндау, диспут, дебат
Мақсатына қарай педагогикалық эксперимент түрлері:
жасампаз эксперимент; статистикалық эксперимент әдістері; тексеру эксперименті;әңгімелесудегі эксперимент әдісі, бақылаудағы эксперимент әдісі, сауалнамалық эксперимент әдісі, жасампаз эксперимент.анықтаушы эксперимент
Маманның әрекет орнын анықтайтын, білімге, кәсіби сапаға талап ететін мемлекеттік нормативтік құжат:
Біліктілік сипаты*
Мангейм жүйесі:
Оқушыларды оқыту түрі;Оқыту жүйесі;Оқушылардың қабілетіне қарай оқыту
Мәні проблеманы ашық түрде бірлесе талқылау болатын, сенімді қалыптастыруға бағытталған тәрбие әдісі:
Пікір-талас,Пікір-сайыс,Дебат
Мәселелік оқытудың мәні:
Ғылымның дайын тұжырымдарын меңгерумен үйлесетін оқушылардың ізденістік өзіндік іс-әрекетін ұйымдастыру*Оқушылардың алдына оқу мәселесін қою*Қойылған мәселені шешу арқылы тұжырым жасау, ортақ шешімге келу*
Мәтінді жалғастырып соңында: «Не болуы мүмкін?» - деген сұраққа жауап іздейтін оқытудың интерактивті әдісі:
Жобалау әдісі*Болжау әдісі*Болжау, жобалау әдістері*
Мектеп басқарудағы жоспарлаудың түрлері:
ағымдағы, жылдық, перспективті;кварталдық
Мектеп басшылардың сапалық қасиеттері
:адамгершілік, рухани, гуманистік;
Мектеп басшысы білуге міндетті
: мектептің түрі мен мақсатын;ақпараттық жабдықталуын;матералдық-техникалық жабдықталуын;
Мектеп бітірушінің базалық мәдениетін қалыптастыру үшін мектептің шешуі тиіс міндеттері /Щуркова/:
ұжымды ұйымдастыру мен дамыту, тәрбиелеуші және дамытушы іс-әрекеттерді ұйымдастыру, оқушы жеке тұлғасының қалыптасуына жағдай жасау
Мектеп жетекшілері білуге міндетті
:мектептің материалдық жағдайын. мектеп ақпараттық жабдықталуын.оқу тәрбие жұмыстарын ұйымдастырудың мерзімдік тәртібі мектептің белгіленген мақсаттарға жетудегі басты шарттары.мектепте оқушылардың білімін бағалау формалары
Мектеп жоспарлары:
жылдық жоспар, преспективалы жоспар, стратегиялық жоспар.сабақ жоспары
Мектеп жоспарын жасауда сақталатын принциптер
: ғылымилық және ұжымдық, оңтайлылық және нақтылық, преспективтік және обьективтік
Мектеп жұмысын басқару мынадай принциптерге негізделеді.
мақсаттылық, тәрбиелілік, дамытушылық
Мектеп жұмысын басқару негізделетін принциптер:
мақсаттылық,ғылымилық,кешендiлiк
Мектеп оқушысының жеке ерекшелігі
:*Өмірге деген көзқарасы*Спортқа деген қызығушылығы*Жан-жақты тұтас жетілуі
Мектеп оқушысының жеке ерекшелігі:
Тұлғалық қасиеттерінің қалыптасуы, Жыныстық және рухани дамуы,Жан-жақты тұтастығы
Мектеп пен жоғарғы оқу орындарындағы баға қоюдың субъективті қателіктері:
баланың тәртібіне қойылатын баға пән үлгеріміне қойлылатын баға болып ауыстырылады; орташа бағалау ұстанымында болу; көңіл-күйге байланысты қою;
Мектеп пен отбасының бірлікті ісінің бағыттары:
Қоршаған дүние әсемдігін қабылдауға баулу*Клубтарды ұйымдастыру*Баланың денсаулығын нығайту*
Мектеп пен отбасының ынтымақтастық әрекеттері
:Ата аналармен педагогикалық ағарту жұмыстары*Баланың оқу үлгерімі мен тәрбиесін жақсарту бойынша жүйелі жұмыстары*Ата аналармен ұйымдастырушылық – педагогикалық жұмыс
Мектеп, отбасы және қоғамдық мекемелер күшін біріктірудегі іс-әрекеттің өзіңдік ерекшеліктері:
Қазіргі кездегі мектептің әлеуметтік функцияларын нақты білуі*Педагогикалық процесстің объективті заңдылықтарын білуі*Отбасы ерекшеліктері мен қазіргі дамыту тенденцияларын білуі*
Мектеп жетекшілері білуге міндетті:
оқу жоспарының құрылымы *мектептің материалдық жағдайын*мектепте оқушылардың білімін бағалау формалары
Мектепте әдістемелік жұмысты ұйымдастыру формасына жатпайды:
Белгіленген күн;Ойын-сауық ұйымдастыру;Зерттеу
Мектепте әдістемелік жұмысты ұйымдастыруға әсер етеді
*білім саласындағы мемлекеттік саясат, заңдық актілер мен құжаттар*ұжымдағы моральдық – психологиялық жағдай*мұғалімдер саны.мұғалімдердің педагогикалық мәдениетінің деңгейі.(оқыту әдістері*оқыту принциптері)
Мектепте әдістемелік жұмысты ұйымдастырудың формалары әр түлі факторларға байланысты өзгеріске түседі
:Білім саласындағы мемелекеттік аясат.Мұғалімдердің педагогикалық деңгейі. Моральдік-психологиялық климат.Мұғалімдер мен ұжым арасындағы нақты ситуация.
Мектепте білім беруді анықтау мына мәселелерді қамтамасыз етуі тиіс
:Табиғат, қоғам, адам, техника, мідениет жайындағы білімдерді қалыптастыру;
Диалектикалық-материалистік көзқарасты тәрбиелеу;
Адамды жан-жақты дамыту міндеттерін жинақты шешу, жастарды өмірге, еңбекке, мамандық таңдауға даярлау
Мектепте білім мазмұнын анықтау мына мәселелерді қамтамасыз етуі тиіс:
диалектикалық-материалистік көзқарасты тәрбиелеу;адамды жан-жақты дамыту міндеттерін жинақты шешу; жастарды өмірге, еңбекке, мамандық таңдауға даярлау;табиғат, қоғам, техника, мәдениет, адам жайындағы білімді қалыптастыру
Мектепте білім мазмұның аңықтау мына мәселелерді қамтамасыз етуі тиіс
:*Нақты көзқарасты қалыптастыру *Оқушылардың бойынша белгілі дағдыны қалыптастыру*Табиғат, қоғам,техника,мәдениет,адам жайындағы білімді қалыптастыру
Мектепте жасалады
: жылдық жопар, стратегиялық жопар, перспективалық жоспар;
Мектептегі басқару әдістерінің негізгі топтары
: педагогикалық қызметкерлерді экономикалық тұрғыдан қызықтыру; психологиялық-педагогикалық ыөпал жасау және әсерлендіру; қоғамдық ықпалдарды пайдалану, қоғамдық әсер әдістері;
Мектептегі әдістемелік жұмыс формалары:
пәндік әдістемелік бірлестіктері. проблемалық (инновациялық) топтар әдістемелік кеңестер
Мектептегі әдістемелік жұмыс формалары:
пробелмалық семинарлар мен практикумдар, озық тәжірибе мектебі, жас мұғалімдер мектебі
Мектептегі әдістемелік жұмыстардың міндеттері:
Мектептің педагогикалық ұжымы іс-әрекетінде педагогикалық тәжірибені жүйелі зерттеу) Инновациялық бағытталақты қалыптастыру) Мұғалімнің даярлық деңгейін арттыру) Зерттеу жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыру.
Мектептегі басқару жүйесінің деңгейлері:
Мектеп директоры, Мектеп директорының орынбасары,Мұғалімдер, оқушылар
Мектептегі басқару субьектілері:
мектеп кеңесі, педагогикалық кеңес, әдістемелік кеңес
Мектептегі инновациялық басқару аспектілерін зерттеген ғалымдар:
Поташник, Моисеев, Лазарев
Мектептегі оқу сапасын келесідей құжаттар аңықтайды:
Оқу жоспарлары*
Мектептен тыс мекемелердің тәрбие жұмысының мазмұны бойынша жүргізілетін бағыттар:
Үйірмелік жұмыстар *Ұйымдастыру-көпшілік жұмыстар*Нұсқау-әдістемелік жұмыстар*
Мектептен тыс тәрбие жұмысы:
оқу сабақтары және әртүрлі іс-шаралары, оқушылардың, ата-аналардың, мектептен тыс жүргізетін тәрбиелік, әртүрлі іс-шаралары,оқушылардың, мектептен тыс мекеме жұмысшыларының жүргізетін тәрбиелік, оқу сабақтары және әртүрлі іс-шаралары
Мектепті басқару мәселесін зерттеген ғалымдар:
Шамова, Конаржевский, Худоминский
Мектепті басқару органы:
Директордың тәрбие ісі жөніндегі орынбасары, Директордың оқу ісі жөніндегі орынбасары, Директор
Мектепті инновациялық басқару аспектілерін зерттеді:
Л.И.Моисеев,М.М.Поташник,В.С.Лазарев,Г.АЦукерман,
Мектепті педагогикалық жүйе ретінде жұмыс бағыттары:
оқушылар және педагогикалық ұжымды қалыптастыру;білім мазмұнын нығайтуда әдістерді, формаларды пайдалану;мақсаттарды және оған қол жету нәтижесін ацқындау;
Мектептің іс-әрекетін қадағалау
: Білім мазмұнының ғылымилығын тексеру. Педагогикалық удерістің жзеге асуын тексеру.Сабақта қойылған мақсаттың нәтижелілігін тексеру.
Мектептің жыл жұмыс мазмұнын талдаудың мазмұнына енеді:
Оқушылардың тәрбиелік деңгейі; әдістемелік жұмыстың сапасы; Педагогикалық кеңес жұмыстың нәтижесі.
Мектептің жылдық жоспарынан басқа құжат түрлері
:оқыту пед-лық құжаттама;мектеп ішіндегі ақпарат құжаттамасы; қаржы шаруашылық құжаттамасы;
Мектептің жылдық жұмыс жоспары мына принциптер негізінде қарастырылады:
Жоспарлаудың ғылымилығы. Жоспардың нақтылығы. Жоспардың перспективтілігі
Мектептің жылдық жұмыс жоспарын құрастыру ұстанымдары:
Жоспардың көлемділігі.Жоспардың нақтылығы.Жоспарлаудың келісімділігі.
Мектептің тәрбие жұмысы бағыттары бойынша тәрбие бөлінеді
:адамгершілік және еңбек)азаматтық және экологиялық)экологиялық және эстетикалық
Мектептің іс-әрекетін қадағалау-бұл:
Білім мазмұнының оңтайлы түрін көрсету.Мектеп оқушының оқу жүктемесін мөлшерлеуге көмектесу.Оқу нәтижесін дұрыс мөлшерлеу.
Мектепшілік бақылау формалары:
жекелік, тақырыптық – қорыту;пәндік – қорыту,кешенді қорыту;Сыныптық-қорыту
Мектепшілік тексеруді ұйымдастыруда кемшіліктер мен түсінбеушілікті болдырмаудағы келесі талаптарды білу қажет: *
Мектептегі құжаттарды *Мектептің іс-әрекетін* Тексерушінің өз ісін жетік білуі
Мектепішілік бақылау әдістері:
Ауызша және жазбаша бақылау жұмыстары;Анкета алу, озық педагогикалық тәжірибені зерттеу;бақылау жұмысы,мектеп құжаттарын зерттеу,алдыңғы қатарлы педагогикалық тәжірибені зерттеу
Мектепішілік бақылау формалары:
Тақырыптық.Ұжымдық.сыныптық-қорыту .
фронталдық
Мектепішілік бақылау формалары:
пәндік-қорыту, кешенді қорыту;жекелік, тақырыптық-қорыту
Мектепішілік бақылауға қойылатын талаптар:
жүйелілік және обьективтілік, әсерлілік, тексерушінің құзырлылығы
Мектепішілік бақылаудың Л.М.Портнов белгілеген түрлері:
ағымдағы,қорытынды,алдын-ала
Мектепішілік басқару фунциялары:
ұйымдастыру,бақылау,талдау
Мектепішілік педагогикалық талдау топтамасының түрлері:
параметрикалық, тақырыптық, қорытынды;
Мектепішілік тексеруді ұйымдастыруда кемшіліктер мен түсінбеушілікті болдырмаудағы келесі талаптарды білу керек :
жүйелілікті; ықпалдылықты; тексерушінің өз ісін жетік білуі;
Мектепішілік тексерудің түрлері
:тақырыптық, ағымдық, сыныптық-жинақтаушылық;дербес тексеру
Мектепішілік тексерудің түрі мен әдістері мыналарға байланысты
:мақсатына, міндетіне; тексеру нысанына; уақыт жағдайына;
Меңгеру процесінің негізгі кезеңдері:
қабылдау,ұғыну,қолдану
Микро ортаның бала дамуына әсері:
талап-тілектерді анықтайды;қарым-қатынас негізін қалайды; құндылықтарды қалыптастырады;
Модулдік оқыту қағидалары:
Оқу материалын мақсатқа лайықтап іріктеу, мақсатқа сай блоктраға болу*Оқу материалының толықтығы, әржақттылығы, кіріктеремділігі*
Модулдік- рейтингтік бақылаудың артықшылықтары:
Білім алушылардың жіберген қателерін уақытында табу*арқылы басқару мүмкіндігі*Деректі білімдерін жедел тесеру*
Модулдік технологияның мақсаты:
Оқушыларды шығармашылық жұмысқа баулу*Жекелеген тапсырмаларды орындауға үйрету*Оқушыларды ақпараттық технологияға үйрету*
Модульдік оқыту технологиясының құрылымдық бөліктері
:кіріспе бөлім (модулге, тақырыпқа енгізу); сөйлесу бөлімі (оқушылардың өзара сөйлесу арқылы танымдық қызметін ұйымдастыру) ; қорытынды бөлім (бақылау)
Мұгалімдерді аттестациялау (сараптау) принциптері:
Әдістемелік.Ғылымилық.Мазмұндық.
Мұғалiмнiң кәсiби сапасына жататын:
коммуникативтiк; ұйымдастырушылық; шығармашылық ойлану
Мұғалім басты тұлға болу үшін оған қойылатын талаптар.
педагогтық әдеп, педагогикалық шеберлік, педагогтық әдеп және ұстаздық шеберлік
Мұғалім мен оқушылардың бірлескен іс-әрекетіндегі әлеуметтік-психологиялық климаттың ерекшеліктері:
Жылы шырайлылық, талапшылық*Қолайлы моралдық-психологиялық жағдай*Парыз бен жауапкершілік*
Мұғалім оқыту процесінде:
білімді, өмірлік тәжірибені, іс әрекет тәсілдерін жеткізеді; білім, білік, дағдыны меңгерту процестерін басқарады; оқушы тұлғасын дамыту үшін жағдай жасайды.
Мұғалім практикалық іс-әрекетінде тәрбие әдістерін тандауда басшылыққа алады:
)мақсаттарды басшылыққа алады, принциптерін басшылыққа алады,мазмнынбасшылыққа алады
Мұғалім функциялары:
Орындаушылық, бақылаушылық;Ақпараттық, дамытушылық;Коммуникативтік, зерттеушілік
Мұғалімге басқару шешімдерін өндеуге ақпараттың түрі
:*Тактикалық ақпарат*Жедел ақпарат*Бастапқы ақпарат.
Мұғалімдерді аттестаттау мақсаты:
мұғалім еңбегін бағалау, кәсіби өсуге ынталандыру, біліктілікті жетілдіруге ұмтылдыру
Мұғалімдерді аттестациялау (сараптау ) принциптері:
Шынайылық,Жариялылық,Еріктілік,Әділдік,бірізділік,сауаттылық Жүйелілік, тұтастық;
Мұғалімдерді аттестациялау (сараптау) барысындағы сараптау комиссиясы:
аудандық сараптау комиссиясы,бас сараптау комиссиясы,білім мекемесіндегі сараптау комиссиясы
Мұғалімдерді аттестациялаудағы мақсат қандай:
Шеберлікті айқындау,Біліктілікті айқындау,Олардың кәсіби шеберлігінің деңгейін айқындау
Мұғалімдерді аттестациялаудың мақсаты
:*Педагогтардың кәсібі сәкестілігін аңғару*Тұлғаның кәсібилік деңгейін жоғарлату*Ынта мен дағдыны дамыту
Мұғалімдерді аттестациялаудың мақсаты:
оқу-тәрбие процесінің сапасын арттыру;педагог қызметкерлерінің әлеуметтік сауаттылығын қамтамасыз ету;
Мұғалімдердің біліктілігін артырудың теориялық және әдестемелік негіздері» тақырыбын өтуде қарастырылуы қажет сұрақтар:
Мектептегі әдістемелік жұмыс педагогикалық құзыреттілік, педагогтарды аттестатау ұғымдарының мәні*Тұлғаны кәсіби тұрғыда дамыту туралы білімдер жүйесін қалыптастыру*
Мұғалімнің ауызша баяндау әдісі:
лекция;әңгімелесу;әңгіметүсіндіру
Мұғалімнің әдістемелік жұмыста нығайтылған қабілеттері
: жалпымәдени даярлық және әдіснамалық мәдениет, зерттеушілік және диагностикалық мәдениеті, кәсіби және басқарушылық мәдениеті
Мұғалімнің негізгі функциясы:
Мұғалімнін теориялық деңгейінің жоғары болуы, Белгілі бір оқу материалын игеруін басқару,Белгілі бір оқу материалын игеруі барысындағы оқушының оқу іс-әрекетін басқару
Мұғалімнің оқушыны оқу барысында туындаған қиыншылықтарды жоюдағы рөлі.
саналы түрде ұмтылдыра отырады,
қарама-қайшылықтарды шешудің сәйкес тәсілдерін айқындауға көмектеседі,
қарама-қайшьшықтарды шешудің сәйкес тәсілдерін қолдана білуге көмектеседі
Мұғалімнің теориялық және практикалық даярлық бірлігін қамтамасыз етуге бағытталған әдістемелік жұмыс формалары: проблемалық практикумдар, проблемалық семинарлар, проблемалық топтары
Мұғалімнің іс-әрекетінің құрылымы:
Құрастыра білу қабілеті*Қарым-қатынас коммуникативтік қабілет*Хабарлау қабілеті*
Мың бала патриоттық қозғаласының бағдарламасы:
Тәнісі судың, жаны сау-салауа клубы*Білік мектебі және біз бейбітшілікті сақтаймыз*Мен ертеңгі жауынгер*
Мінез акцентуациясы (А.Е.Личко бойынша):
астено-невротикалы, сензитивті, психо-астеникалық, гипертимді, циклоидты, лабильді, конформды, шизоидті, эпилептоидты, истероидты,тұрақсыз
Мінез акцентуациясы:
мінез құлық нормаларынан уақытша ауытқу, жеткіншектерге тән
Мінез жөніндегі негізгі білімдер:
характерология, физиогномика, графология
Мінез көріністернің мазмұны:
адамның даралық, өзіндік психологиялық қасиеттері, әрбір адамның жеке басына тән өзіндік психологиялық қасиеттер мен ерекшеліктер жиынтығы
Мінез көріністері:
ұқыптылық, альтруизм
Мінез құлықты қалыптастыру және іс-әрекетті ұйымдастыру әдістері
:)тәрбиелеуші жағдай)тапсырма)тәрбиелеушілік жағдай туындату
Мінездің еріктік қырлары:
дербестілік, белсенділік, өжеттік, сабырлық, табандылық, батылдық
Мінездің интеллектуалды қырлары:
құмарлық, әуестік
Мінез-құлық қалыптастыру және іс-әрекетті ұйымдастыру әдістері:
)тәрбиелеуші жағдай)тапсырма)талап қою
Мінез-құлық пен іс-әрекетті ынталандыру әдістері:
жарыс; жазалау; ынталандыру
Мінез-құлық тәжірибесін қалыптастыру және іс-әрекетті ұйымдастыру әдістері
:) талап)жаттығу)қоғамдық пікір
Мінез-құлықты қалыптастыру және іс-әрекетті ұйымдастыру әдістері:
үлгі,пікір,талап қою,
қоғамдық пікір,жаттығу;
Міңез көріністері:
ұқыптылық, альтруизм
Н.Д. Хмель
A) Тұтас педагогикалық процесс теориясын жасаушыB) Қазақстандық зерттеуші-педагогC) Қазақстанда тұтас педагогикалық процесті зерттеуші
Н.Д. Хмель бойынша педагогикалық үдерістің негізгі сипаттамалары
: Ол ұстаздардың қатысуымен және басшылығымен жүзеге асады. Оқушылардың қоғамдық өмірді жзеге асыруға дайындығы. Оқушылардың бірлескен іс-әрекеті
Н.Д. Хмель бойынша педагогикалық үдерістің негізгі сипаттамалары
:Оқушылар ұжымының қалыптасқандығы;Оқушылардың үлгерімі;Оқушылардың қоғамдық белсенділігі
Н.Д. Хмель:
Тұтас педагогикалық процесс теориясын жасаушы; Қазақстандық зерттеуші-педагог;Қазақстанда тұтас педагогикалық процесті зерттеуші;оқушылар ұжымының қалыптасқандығы
Н.Е.Щуркова келесі тәрбиелік мақсаттарды ұсынады:
ұжымды ұйымдастыру және дамыту , тәрбиелейтін және дамытатың әрекетті ұйымдастыру , оқушы тұлғасының қалыптасуына көмек көрсету, қаблеттерін, қызығушылықтарын, бейімділіктерін, ішкі күштерін көрсету, байыту және ашылу үшін жағдай жасау
Нақты педагогикалық фактілер мен қалыпты жағдайларды анықтауға мүмкіндік беретін табиғи эксперименттің түрі – бұл ...эксперимент
* Зерттеу объектісінің қалыпты жағдайын анықтайтын *Анықтаушы* Зерттеу объектісінің бастапқы күйін көрсететін.
Нақтылы ақиқаттың мәнін құрайтын негізі – бұл
:*Пән* Педагогока пәні* Ақиқат мәнін құрайтын негіз.
Нарықтық экономикалық жүйеге байланысы отбасындағы тәрбие жетімсіздігінің кейбір себептері ретіндегі жағдайлары:
Отбасы анасы-әйел мойына артылған екітайлай -жұмыс орнында, жанұядағы ауыртпалық *Отбасындағы қарым-қатынастар*Қоғамдық өмір мәдениетінің төмендігі*
Негізге алынған философиялық тұжырымдама бойынша:
ізгілік прагматикалық;жекелік және ұжымдық
Негізгі іс-әрекет
: *Оқу*Ойын*Еңбек
Неотомизм – бұл:
тәрбие «стимул-реакция-бекіту» схемасы,Схема бойынша концепция,Шетелдік педагогикалық концепция
Озық оқытуымен, тірек сызбалардың қолданудың әртүрлі үлгілерін ойлап тапқан ғалымдар:
В.Ф.Шаталов*Т.Бьюзен*
Озық іс-тәжірибе.
мұғалімдердің іс-тәжірибесі,оқушылардың еңбегін барынша жеңілдетіп табыстарға жеткізетін жекелеген мұғалімдердің іс-тәжірибесі,мұғалім мен оқушылардың еңбегін барынша жеңілдетіп, оқыту мен тәрбиелік саласында ерекше табыстарға жеткізетін жекелеген мұғалімдердің іс-тәжірибесі
Ой формалары:
ой қортындылары, пікір, ұғым
Ойлау мәселесін зерттеген психологтары:
Ж.Пиаже, Н.Ах, Д.Гартли
Ойлау процесінің басталауы:
мәселе қоя, қажеттілік
Ойлаудың анықтамасы:
сыртқы дүние заттары мен құбылыстарының байланыс қатынастарының мида жалпылай және жанама түрде сөз арқылы бейнеленуі, адам соның арқасында заттар мен шындық құбылыстарын олардың елеулі белгілері бойынша бейнелендіредін және олардың ішінде әр түрлі байланыстарды ашатын психикалық процесс
Оқу – бұл:
Оқыту мақсатын іске асырады;оқушылардың білімдерді қабылдайды; оқушылардың білімдерді қабылдауын, қорытуын және практикада қолдануын қамтамасыз етуге бағытталған мұғалім іс-әрекеті
Оқу бағдарламаларының түрлері
Оқу-жұмыс, Жұмыс, Түбірлі(типтік),авторлық
Оқу бағдарламасында көрсетіледі:
Білімдер мазмұны мен көлемі, Тақырыпты оқып-үйренуге бөлінген уақыт,Оқу пәнінен білімдер мазмұны мен көлемі, тақырыпты оқып-үйренуге бөлінген уақыт
Оқу бағдарламасының мазмұндық құрылысын анықтайтын тәсіл
: оқу материалы қарапайымнан күрделіге қарай ауысып отырады; оқушының жас ерекшелігіне сай келеді; оқу материалы қол жетерлік деңгейде болады;
Оқу белсенді тобының ішінде оќушылардың ішінен таңдалатын және маңызыды роль атќаратын:
Кеңесші. Басшы,Кітапханашы.
Оқу дәрістерін өткізу әдіс-тәсілдеріне байланысты дәрісбаян
:Ақпараттық, Жаппай, Мазмұндық
Оқу дәрістерін өткізу әдіс-тәсілдеріне байланысты дәрісбаян түрлері:
ақпараттық дәрісбаян,көрнекілі дәрісбаян,бинарлы дәрісбаян
Оқу дәрістерін өткізу тәсілі бойынша сабақ типтері
:оқу саяхаттары, кино-теле сабақтар, өзіндік жұмыс және дағдыларды тексеру, бақылау сабақтары
Оқу жоспары:
Оқу пәндерінің толық тізімін анықтайтын құжат,Пәндерді әрбір оқу жылына бөлетін құжат,Әр пән бойынша сағат санын бөлетін құжат
Оқу жұмысын ұйымдастырудың түрлері
:дәріс,әңгіме,диспут; семинар баяндау жаңа материалды түсіндіру; қайталау, қорытындылау, бақылау;
Оқу жұмысының дәстүрлі емес формалары:
ертегі сабақ, интеграцияланған сабақ,КВН сабақы
Оқу матералын түсіндірудің құрамдас бөлігі:
пайымдау. қорыту, дәлелдеу
Оқу мекемелері:
университет, академия, институт
Оқу орындары инновациялық талапары:
)оқу тәрбие процесінің нәтижелері.)оқу тәрбие процесіне құралдар мен медиа жүйелерді енгізу)оқу тәрбие процесі табиғатқа сәйкестік принципіне
Оқу орындары инновациялық талаптары:*
Жеке тұлғаның білімінің және дарынының дамуына жағдай жасау*ҚР азаматтары білім алуға құқығына толық ие болу *Оқу-тәрбие процесіне құралдар мен медиа жүйелерді енгізу
Оқу процесін ұйымдастыру формасына жатпайды.
тестілеу,тексеру,бақылау
Оқу процесіндегі қарама-қайшылықтарды шешудің мәні-
әрбір балаға қоршаған ортаны танып-білуі,өзінің тұлғалық ресурстарын іске асыруы,өзін-өзі танытуына көмектесуі
Оқу процесіндегі сөздік әдістер:
түсіндіру, әңгіме мен әңгімелесу, дәріс
Оқу процесінің звеноларын таным процесінің логикасы жазуға болады
:Оқушыларға білім беру, іскерлік ен дағдыны қалыптастыру; Нақты аңғару – түйсік, қабылдау;Абстракт ойлау – ұғыну, мәнін түсіну
Оқу танымдық іс-әрекеттердің компоненттері
:жаңа материалды қабылдау,есте сақтау;бағалау,қорытындылау;жаңа материалды бекіту;
Оқу үдерісін тиімдендіріге үлес қосқан жаңашыл педагогттар:
Ш.А. Амонашвили, Ю.К. Бабанский, П.М. Эрдниев*Л.Н. Ланда, И.Я. Лернер, С.Н. Лысенкова*
Оқуға қабілеттің бұзылуының ғылыми атаулары:
дислексия
Оқуға қойылатын талаптар:
Тыңдаушылардың ойлау белсенділігін қалыптастыру*Ойды дәл және нақты жеткізу*
Оқудан тыс жағдайында оқушылармен ұжымдық жұмыс жүргізу әдістемесін жасағандар:
Н.К.Крупская.П.П.Блонский.А.С. Макаренко. Н.К. Иванова.
Оқудан тыс жағдайында оқушылармен ұжымдық жұмыс жүргізу әдістемесін жасағандар:
Н.Д.Алексеев*И.В. Смирнов *М.И.Калинин.
Оқудан тыс жағдайында оқушылармен ўжымдыќ жўмыс жїргізуорындалуын ќарастырєан педагогтар:
Е.Н. Ильин.В.Ф. ШаталовС.Н. Лысенкова.
Оқулыққа қойлатын талаптар:
оқу бағдарламасына сәйкес болу, оқушылар үшін ұғымды қысықа және қызықты болуы; көрнекіліктер мен жақсы жабдықталу, тілі балалардың жас ерекшеліктеріне сәйкес болуы; тексеру, өзін-өзі тексеру және оқу нәтижелерін түзетуге арналған сұрақатр мен жаттығулардың болуы;
Оқу-танымдық әрекетті ұйымдастыру әдістері мен формалары қосақталады:
қарым-қатынаспен;өнер құралдармен;ойын элементерімен
Оқу-тәрбие жұмысының нәтижесін бағалау және есепке алудағы негізгі қызметі:
Ынталандырушылық, тәрбиелеушілік*Оқыту мотивтерін бекіту, пәндерін нығайту*
Оқу-тәрбие процессінде тиімді ұйымдастыру үшін педагогтың басшылыққа алатын темперамент түрлері:
Флегматикалық, меланхоликалық, сангвиникалық, холерик
Оқу-тәрбие процесі:
Арнайы ұйымдастырылған мақсатты өзара қимылдары,Педагог пен тәрбиеленушілердің өзара қимылдары, Педагог пен тәрбиеленушілердің арнайы ұйымдастырылған мақсатты өзара қимылдары
Оқу-тәрбие процесін жетілдіру мәселелерімен айналысатын істейтін орган:
Кеңес, Әдістемелік көмек көрсететін кеңес,Әдістемелік кеңес
Оқу-тәрбие процесінің ұстанымдарына (принциптеріне) жатады:
Педагогикалық процестің ізеттілігі, тұлғалық нысандық бағыттылығы.Іс-әрекеттің санамен мінез-құлық бірлігін қалыптастыруға бағыттылығы.Педагогикалық процестегі іс-әрекеттерді оқушылардың қажеттілігін ескере отырып ұйымдастыру.
Оқу-тәрбие процесінің ұстанымдарына (принциптеріне) жатады:
Педагогикалық талап қоюда оқушының көзқарасын сыйлаумен ұйымдастыру. Оқушымен ұжымның дамуында жас ерекшелік пен ұлттық ерекшеліктерді ескеру.Педагогикалық басшылықты оқушылардың қайраткерлілігімен ұластыру.
Оқу-тәрбие ұстанымдары:
Ұстаздардың оқушылар ұстанымының және отбасының оқушыларға қоятын талаптарының үйлесімділігі.Әрбір бала үшін тиімді психологиялық ахуалдың әлеуметтік қауіпсіздігін қамтамасыз ету.Оқушы тұлғасымен ұжымның дамуындағы жаңа құрылымды үздіксіз бақылау.Іс-әрекеттің оқушының дүниетанымын қалыптастыруға бағытталуы
Оқу-тәрбие үрдісін технологияландыру:
Объективті құбылыс.Оқыту мәселелерін шешуге мүмкіндік беретін объективті құбылыс.Сапалы деңгейде тәрбие мәселелерін шешуге мүмкіндік беретін объективті құбылыс
Оқушалардың танымдық әрекетінің белсенділігіне зор үлес қосқан әдіскерлермен психологтар:
Л.C.Bыготский.Б.Г.Eсипов.B.B. Давыдов.
Оқушфлармен тәрбие жұмысын ұйымдастыру формалары:
Жеке*Топтық*Көпшілік*
Оқушы қабілеттерін дамыту:
Табиғи нышандардан тәуелді.
Оқушы оқу процесінде:
беретін ақпараттарды меңгереді және оқу тапсырмаларын орындайды; өз бетімен бақылауға ойлауға, салыстыруға тырысады; жаңа білімдерді іздестіруге бастама көрсетеді.
Оқушы сипаттамасының көрсеткіші:
ата-ананың тірбие мақастын, міндеттерін түсінуі; Адамгершілік, интеллектуалдық, өмірлік мақсаттар; Іс-әректе түрлерінің алуан түрлілігі олардың әдістерін меңгеру
Оқушылар қабілеттерінің дамуы байланысты:
педагогикалық процесті ұйымдастырумен,туа пайда болатын адам мүмкіндіктерінің дамуын қамтитын педагогикалық процесті ұйымдастыруымен, педагогикалық процесті іске асыруымен
Оқушылар ұжымына тән қасиет:
Мақсаттылығы, ауыз бірлігі*Белсенділігі, іскерлігі*Жауапкершілігі*
Оқушылар ұжымының перспективтік ұмтылушылықтарын ұйымдастыру:
Мақсат қою, Ұжым іс-әрекеті,Ұжымның алдына практикалық мақсат қою
Оқушыларды табандылыққа тәрбиелеуде мұғалім мына шараларды жүзеге асырып отырады:
ортақ мүдде үшін күресу, бастаған істі аяғына дейін жеткізу
Оқушылардын танымдық әрекетін белсендендіреді
: әрекетік жасқындасу оқушыларды танымдық әрекетке тәрбиелеу;оқыту процесіне деген зерттеушілік өткендегі іс-әрекетпен байланыстыру; мектепте дифференциалдап оқыту кең көлемде өолдануды;
Оқушылардың білім сапасы:
Бағдарламға сәйкестілігі.Пән бағдарламасына сәйкестілігі. Оқушылардың білімімдерінің пәннің типтік бағдарламасына сәйкестігі
Оқушылардың білімін, білігіктілігін және дағдысын тексеру және бағалау
: күнделікті бақылау,сабаққа баға қою; диктант,фронталды бақылау;бақылау жұмыстары,үй тапсырмасын тексеру;
Оқушылардың дүниетанымын қалыптастыру, оқытудың ...... байланысында негізделеді:
Еңбекпен; Өмірмен; Тәжірибімен;
Оқушылардың жаңа материалды меңгерту үшін өз бетімен істелетін жұмыстары әдістеріне жататындар:
оқулықпен жұмыс; лабараториялық жұмыс; жаттығу жұмысы;
Оқушылардың жетістіктерін талдау мына мақсатта жүзеге асырылады
:оқушылардың әрекетін тиянақтау үшін,оқу процесін басқару үшін,басқару үшін
Оқушылардың зертханалық жұмыстарының түрлері:
дайындау кезеңі, өткізу кезеңі, қорыту кезеңі
Оқушылардың оқу белсенділік мәселесін зерттеуге үлес қосқан ғалымдар:
И.Я.Лернер;М.И. Махмутов;Р.Г. Лемберг;Давыдов.
Оқушылардың оқу іс-әрекетін бақылауды ұйымдастыруға қойылатын педагогикалық талаптар
:Бақылаудың барлық оқу пройесінде жүйелі журуі) Оқыту бағдарламаларының барлық бөлімдерді қамтуы) Бақылаудың объективтілігі) Бақылауда тәртіптілік функциясының есерілуі.
Оқушылардың оқыту белсенділік мәселесін өндеуге ұлес қосқандар:
Р.Г.Лемберг; И.Я.Лернер;М.И.Махмутов.
Оқушылардың өзіндік оқу жұмыстары:
Оқушы іс-әрекеті;Педагог басшылығымен оқушы іс-әрекеті;Педагог басшылығымен, бірақ тікелей қатысуынсыз орындалатын оқушы іс-әрекеті.
Оқушылардың сабақта оқу әрекетін ұйымдастырудың келесі бағыттары көрсетіледі:
Фронталды;жеке дара; топтық;
Оқушылардың сабақтан тыс әрекеттерін ұйымдастырудың картотекася:
Таңым әрекетін ұйымдастыру*Жолдастық-ынтымақтастық жағдай орнату*Жағымды эмоция тудыру*
Оқушылардың сынып ұжымы тәрбие жұмысын жоспарлауда ескерілетін:
Оқушылардың жас ерекшелігі*Жоспарланатын істің жүйелілігі *Жоспарлаудың шығармашылық сипаты*
Оқушылардың сыныптағы іс-әрекетін ұйымдастыру - бұл:
Сыныптың мектептегі тіршілік-қызмет әрекетін ұйымдастыру.Топтың пәндік іс-әрекетін ұйымдастыру. Өмірді түсініп, сезінудің рухани іс-әрекетін ұйымдастыру.
Оқушылардың сыныптағы іс-әрекетін ұйымдастыру:
оқушылардың танымдық іс-әрекетін ұйымдастыру, сыныптың тәрбиелік іс-әрекетін ұйымдастыру, топтың пәндік іс-әрекетін ұйымдастыру
Оқушылардың танымдық әрекеттерінің негізгі кезеңдері:
Қабылдану, түсіну, қолдану
Оқушылардың танымдық әрекетін белсендіреді:
әрекеттік жақындасу оқушыларды танымдық әрекетке тәрбиелеу;мектепте дифференциалдап оқыту кең көлемде қолдануды;оқыту процесіне деген зерттеушілік өткендегі іс-әрекетпен байланыстыру
Оқушылардың танымдық әрекетін белсендіреді:
Оқушының жеткіліксіз жекелік белсенділікті танытады, Оқушының дербес тапсырмаларды орындауы саналады, Мектепте дифференциалдап оқыту кең қөлемде қолдануды
Оқушылардың танымдық әрекетінің белсенділігіне зор үлес қосқан әдіскерлер мен психологтар
:Б.Г.Есипов. В.В.Давыдов. Л.С.Выготский.
Оқушылардың танымдық әрекетінің белсенділігіне зор үлес қосқандар:
Л.С.Выготский, В.В.Давыдов, В.В.Тихонов,Б.Г.Есипов
Оқушылардың танымдық іс-әрекетіндегі бақылаудың түрлері
:тақырыптық бақылау, қорытынды бақылау, тараулар бойынша оқтын-оқтын бақылаулар;
Оқушылардың танымдық іс-әрекетінің бағытталуынада қолданылады
:практикалық әдісі*Көрнекілік әдс*Сөздік әдісі
Оқушылардың тәртібін, мінез-құлқын бағалау және көтермелеу:
Мадақтау* Жазалау*Ынталандыру*
Оқушылардың ұжымдық іс-әрекетін ұйымдастыру мүмкіндіктері:
Бір біріне, қоршаған ортаға, достарына қамқор болуға үйренуіне *Қоғамдық өмірге қажетті білім мен іскерлік дағдысы қалыптасуына*Шығармашылық іс-әрекетті ұйымдастыруға*
Оқушылардың ұжымдық-танымдық іс-әрекетті ұйымдастыру әдістеріне жатады:
еңбек тапсырмалары, лабораториялық жұмыс, оқытудың практикалық әдістері
Оқушылардың шығармашылық зерттеушілік дағдыларының дамуы орын алады:
Жаттықтыру сабағында *Оқытудың инновациялық әдістерін қолданулы барысында*Ойын үдерісінде*
Оқушылырдың білімін, біліктілігін және дағдысын тексеру және бағалау:
күнделікті бақылау;сабаққа баға қою;бақылау жұмыстары,үй тапсырмаларын тексеру
Оқушының білімін тексеру түрлері
:ауызша сұрау;бақылау жұмысы;тест;
Оқушының дара ерекшеліктерінің бірі
:мінезі, темперамент, қабілеттері
Оқушының жас ерекшеліктері:
) дене дамуы көрсеткіштері )психикалық процестердің дамуы)ақыл-ой дамуы
Оқыған материалды бекіту:
Оқушылармен жұмыс*Әңгемелесу*Жағдаят*
Оқығандық дегеніміз – бұл:
Оқыту процесінің негізінде адамның білімді меңгеруі,Біліктілікті меңгеруі,Дағдыны меңгеру жылдамдығы мен санасының жеке көрсеткіші
Оқытдың дәстүрлі технологиясы бағытталады
: білімге, іскерлікке, дағдыға
Оқыту нәтижелерін тексеруде қолданылады
:*Алынған білімдер негізінде ойлау қызметін орындай алуын тексеру тестте*Өткен тақырыптарға өзіндік сын баға беруге қатысты тестте*Алынған білімдерді мәліметтер негізнде жаңа нақты жағдайларды қолдана білуге байланысты тестте
Оқыту:
нәтиже нақты анықталған;жеке тұлғаның білім алуы, қалыптасуы танымдық әрекетте жүреді;таным үрдісі тәрбие үрдісіне қарағанда тез жүреді;
Оқыту әдістері:
Демонстрация, Иллюстрация,Көзбен көрсетіп қолмен ұстату
Оқыту әдістері:
Дидактикалық міндеттерді шешу қажет тәсілдер,Мұғалімдер мен оқушылардың өзара әрекетін ұйымдастыру тәсілдері,Оқыту тәсілі
Оқыту әдістерін қарастырады
: М.Н.Скаткин, И.Я. Лернер, М.А. Данилов
Оқыту әдістерін қарастырған ғалымдар
: М.И. Махмутов.Р.Г. Лемберг.Ю.К.Бабанский
Оқыту әдістеріне мыналар жатады:
ауызша баяндау; көрнекілік;практикалық әдістер
Оқыту әдісі (Ю.К.Бабанский бойынша
):*ұйымдастыру және оқу-таным іс-әрекетін іске асыру*эвристикалық (іздену) оқыту әдістері*оқыту процесінде оқушылардың оқу іс-әрекетін стимулдау әдісі
Оқыту әдісі дегеніміз не:
оқушылардың білім беру тәсілдері;біліктілік тәсілдері; дағдыны меңгеру тәсілдері
Оқыту бағдарламасы:
Оқыту пәнінің мазмұнын ашады;тақырыптардың кезектестігін анықтайтын құжат;Оқыту пәнінің мазмұнын ашатын оларды игеруге белінген уақыттарды және оқыту пәнінің мақсаты мен міндеттерін анықтайтын құжат
Оқыту– бұл
:Білім, іскерлік және дағдыларды меңгерте отырып, мақсатты қалыптастыру мен дамыту процесі*Қазіргі заманның талаптарын ескере отырып, оқушылар тұлғасын мақсатты қалыптастыру мен дамыту процесі*Қоғамдық құбылыс түріндегі ересектердің мақсатты бағдарланған жүйелі ұйымдастырылған қоғамдық қатынастар тәжірибесі.
Оқыту заңдылықтары:
Белгілі бір жағдайларда объективті байланыстар; Маңызды, қажетті байланыстар; Тұрақты қайталанатын байланыстар оқыту кемелденуге негізделеді, оқыту мен даму процесінде пайда болатын мүмкіндіктерді пайдаланады;оқыту дамудан кейін жүріп отыруы мүмкін, сонымен қатар дамуды алға жылжыта отырып, оның алдында болуы да мүмкін; оқыту мен даму бір-біріне тәуелсіз екі түрлі процесс;
Оқыту құрадрары:
Флешка*
Оқыту құралдары жіктеледі:
Материалдық, идеалдың; Рухани, техникалық; Идеалдық, техникалық
Оқыту мазмұнына қатысы жоқ талаптар:
Ерекшеліктер,Өмірмен байланыс бейнеленуі, Ұлттық ерекшеліктер бейнеленуі
Оқыту мақсаты – бұл:
Оқушыларда интеллектуалдық іскерліктерді қалыптастыру, Түсініктерді, көріністерді қалыптастыру,Білімдерді дайын түрде қалыптастыру
Оқыту мен дамудың арақатынасы мәселесін шешудің тәсілдері:
оқыту кемелденуге негізделеді, оқыту мен даму процесінде пайда болатын мүмкіндіктерді пайдаланады;оқыту дамудан кейін жүріп отыруы мүмкін, сонымен қатар дамуды алға жылжыта отырып, оның алдында болуы да мүмкін;оқыту мен даму бір-біріне тәуелсіз екі түрлі процесс;
Оқыту нәтижелерін есепке алу мен багалаудың негізгі функциялары:
Ынталандырушы, тәрбиелік;Дамытушы, бақылаушы;Оқытушы
Оқыту нәтижелерін тексеруге қолданылатын тестер:
Өткен тақырыптарға өзіндік сын баға бере алуы.Алынған білімдердің негізінде баяндама жасай алуы.Білім мазмұнының тиімді түрін көрсету.
Оқыту нәтижелерін тексеруде қолданылады:
алынған білімдер негізінде ойлау қызметін орындай алуын тексеру тестте;өткен тақырыптарға өзіндік сын баға беруге қатысты тестте;алынған білімдерді мәліметтер негізінде жаңа нақты жағдайларда қолдана білуге байланысты тестте
Оқыту нәтижелерін тексеруде қолданылатын тестер
:*Өткен тақырыптарга озіндік сын бага бере алуы*Өткен тақырыптар мазмұнының әдістемелік деңгейін тексеру*Алынган білімдерді мәліметер негізінде жаңа нақты жагдайларда қолдана білуі.
Оқыту нәтижесінде қалыптасады:
Білім, іскерлік, дағды*Басқарушылық*Жан-жақтылық*
Оқыту принциптері:
Ғылымилық.Жүйеллілік.Сананылыќ және белсенділік.
Оқыту принциптері:
Ғылымилық.Көрнекілік.Жеткіліктік.*
Оқыту принциптері:
жүйелілік, бірізділік, және кешенділік принциптері;білімді, іскерлікті және дағдыны меңгеру беріктілігі;оқытудың саналылық, белсенділік және өз бетіншілік принциптері;
Оқыту принципі” – бұл:
дидактикалық процесті ұйымдастыру;нормативті талаптар;жетекші идеялар
Оқыту принципіне жататындар:
Ғылымилық;Белсенділік; Көрнекілік
Оқыту процесстерінің компоненттері:
Білім беру, Ұйымдастырушылық,Оқыту
Оқыту процессінің звноларын таным процессінің логикасы жазыға болады:
Оқушылардың жетістіктерін талдау, білімін, іскерлігін және дағдысын тексеру, бағалау, Практика- бекіту, іскерлікті дағдыны практикалық қолдану, Практика- оқу процессінің осы компонентерін тексеру, бағалау
Оқыту процестерінің компоненттері:
ынталандыру,оқыту,мақсаттылық
Оқыту процестерінің компоненттері:
дағдыландыру,білім беру,біліктілік
Оқыту процесі арқылы оқушы қалыптастырады:
дағдыны, іскерлікті, білімді
Оқыту процесінде іске асырылатын функциялар:
Оқушыларға білім беру, Тәрбиелеу,Дамыту
Оқыту процесінде іске асырылатын функциялар:
Оқушылардын іскерліктерін қалыптастыру, Оқушылардын дағдыларды қалыптастыру,Оқушылардын ой-өрісін кеңейту
Оқыту процесінің құрылымдық компоненттері
:мақсаттық мотивациялық қажеттілік ;мотивациялық операциялық қажеттілік, ерік жігерлілік, тексеру реттілік, эмоцианалдық ерік жігерлілік
Оқыту процесінің әдіснамалық негіздері:
Теория,Таным,Таным теориясы
Оқыту процесінің заңдылықтары:
оқушьшардың жеке жөне ұжымдық іс-әрекеттеріне оқытушының әсерінің сәйкес болу зандылығы;оқушының танымдық, ақыл-ой және басқа да мүмкіндіктеріне оқыту әсерінің сәйкестігі; оқушының білімге деген ынтасына оқытушы әсерінің сәйкестігі;
Оқыту процесінің звеноларын таным процесінің логикасы жазуға болады:
нақты аңғарту-түйсік, қабылдау;практика-бекіту, іскерлікті, дағдыны практикалық қолдану; абстракт ойлау-ұғыну, мәнін түсіну
Оқыту процесінің звеноларында таным процесінің логикасы ретіңде жазуға болады:
Нақты аңғарту түйсік, қабылдау) Абстракт ойлау – ұғыну, мәнін түсіну)Практика – бекіту, іскерлікті, дағдыны практикалық қолдану
Оқыту процесінің қарама-қайшылықтары:
оқушының қол жететін даму деңгейімен оқыту барысында алға жетелейтін оқу міндеттері арасында;оқушының жеке танымдық іс-әрекеті және қоғамдық -тарихи танымы арасында;қоғамдық -тарихи білімдері көлемі мен оқушының оны меңгерген көлемі арасында;
Оқыту процесінің қозғаушы күштері:
Оқу тапсырмалары арасындағы қарама-қайшылықтар,Оқушылардың білім деңгейі арасындағы қарама қайшылықтар, Тапсырмалар мен білімді меңгеруі арасындағы қарама-қайшылықтар
Оқыту процесінің қозғаушы күші:
Тапсырмалар;Берілген тапсырмаларға оқушы деңгейінің сай келмеуі;Оқу тапсырмасы мен оқушының жалпы білім деңгейі арасындағы қарама-қайшылық
Оқыту процесінің қызметтері:
білімдік;тәрбиелік;дамьпушылық
Оқыту процесінің сипаттамасы:
екі жақтылығы; Мақсатқа бағыттылығы; Оқушылардың жас даму заңдылықтарына сәйкестік,оқушылардың дамауы мен тәрбиесіне жетекшілік
Оқыту тәсілі:
Тәсіл немесе оқыту элементі*Оқыту құралы*Қарым-қатынас*
Оқыту теориясында қолданылатын арнайы дидактикалық ұғымдар
:*Білім алу, оқу әрекеті, оқыту, оқу үрдісі*Оқу пәні, білім мазмұны, оқыту әдісі*Оқыту формасы.
Оқыту теориясында қолданылатын жалпы ғылымилық ұғымдар
:Қызмет, элемент* Жүйе, құрылым *Мақсат, әрекет.
Оқыту теориясында қолданылатын жалпы педагогикалық ұғымдар
:* Педагогикалық қабілеттер, педагогикалық сана* Әлеуметтену, білім беру, тәрбие* Педагогикалық әрекет, педагогикалық қарым-қатынас
Оқыту теориясында қолданылатын ұғымдар
:*Жалпы ғылымилық * Жеке ғылымилық *Философиялық.
Оқыту ұстанымдары:
жүйелілік;саналылық пен белсенділік, көрнекілік, әдістемелік
Оқыту ұстанымдары:
көрнекілік,ғылымилық,жеткіліктік
Оқыту үрдісі –:
оқушыға білім, тәрбие берудің және оны дамытудың мақсаттары шешілетін мақсатты бағытталған, бірізді өзгеріп отыратын мұғалім мен оқушылардың өзара әрекеттестігі; қазіргі заманның талаптарын ескере отырып, оқушылар тұлғасын, білім, іскерлік және дағдыларды меңгерте отырьш, мақсатты қалыптастыру мен дамыту процесі;қоғамдық құбылыс түріндегі ересектердің мақсатты бағдарланған жүйелі ұйымдастырылған қоғамдық қатынастар тежірибесі, қоғамдық сананың даму нәтижесі, еңбек өндірісінің мәдениеті, қоршаған ортаны қорғау мен оны белсенді қайта өзгерту туралы, білімдерді аға ұрпақтың өскелең ұрпаққа үйретіп, оны олардың меңгеруі;
Оқыту үрдісі
: білімді біліктілік пен дағдыны меңгертеді; оқушылардың дүниетанымын дамытатын іс-әрекет; оқушылардың қабілеттерін дамаытатын іс-әрекет;
Оқыту үрдісінің жүйе ретіндегі жүйе – құрастырушы ұғымдары
:* Мұғалімнің әрекетті (оқыту)*Оқушы әрекеті (оқу, білім алу)* Оқытудың мақсаты.
Оқыту:
Оқытушы мен оқушының бір мақсатталған іс-әрекеті,Іс-әрекет,Оқыту мақсатын іске асыруға арналған педагогтің реттелген іс-әрекеті
Оқытуда сөздік әдістері:
Баяндау)Дәріс)Әңгіме
Оқытудағы әдістемелер келесі тұрғыда жүйеленеді:
түсіндірме иллюстративті әдістер, репродуктивті әдіс, ішінар іздену немес эвристикалық әдіс
Оқытудағы саналылық пен белсенділік принципі сипатталады:
оқыту процесінде оқушылардың белсенді қатысуымен; оқу материалын меңгерумен; оқыту процесінде оқушылардың оқу материалын меңгеру;
Оқытудан тыс жағдайында оқушылармен ұжымдық жұмыс жүргізу әдістемесін жасағандар:
Н.К.Крупская,А.С.Макаренко,П.П. Блонский
Оқытуды дараландыру:
оқушылар ерекшелігін ескеру;оқу процесін ұйымдастыру; оқушылардың дара ерекшеліктерін ескере отырып оқу процесін ұйымдастыру
Оқытуды жекелендіру:
Педагогикалық жұмыс, Оқушыны дамыту мақсатында жүргізіледі, Оқушының жекелігін дамыту мақсатында педагогикалық жұмысты ұйымдастыру
Оқытуды ұйымдастыру формалары бір-бірінен мынадай түсініктер арқылы ерекшеленеді:
мұғалім мен оқушылардың іс-әрекетінің сипатымен; оқушылардың құрамымен, сабақты өткізу орны және уақытымен; әрекетті мұғалім тарапынан басқару қабілетімен
Оқытуды ұйымдастыру формаларына жатады:
Сабақ.Семинар.Оқу саясаты.
Оқытуды ұйымдастыру формаларының жіктелуі
: *Оқушылар саны мен құрамы*Оқу жұмысының ұзақтығы* Жұмыс орны.
Оқытуды ұйымдастыру формасы (формалары
):*Сабақ*Оқу саяхаты (экскурсия)*Семинар
Оқытуды ұйымдастыру формасы.
Мұғаліммен оқушының бір мақсатқа бағытталған іс-әрекеті,Белгілі бір тәртіппен және режиммен жүретін мұғалім мен оқушылардың біріккен іс-әрекеттерінің сырт көрінісі,Сабақ
Оқытуды ұйымдастыру формасы:
семинар,оқу саяхаты,сабақ
Оқытуды ұйымдастыру формасына жатпайды:
Бақылау;Аралық бақылау; Межелік бақылау
Оқытуды ұйымдастырудың формасы:
Жаппай;Жеке-дара;Топтық
Оқытуды үйымдастыру формаларына жатады:
Cабақ.Cеминар.Оқу саясаты.
Оқытудың Белль-Ланкастер жүйесі – бұл
:*Индия мен Англияда бір мезгілде қолданысқа енген, ағылшын діни қызметкері А.Белль мен мұғалім Дж.Ланкастер ашқан оқыту формасы*Өз білгендерін жасы кішілерге үйретеді, осылайша оқушылар саны артып отырады*Мұғалімнің көмегімен ересек оқушылар материалды меңгереді.
Оқытудың Дальтон-жоспар формасы – бұл
:*Күніне 1 сағат ұжымдық жұмыс жасап, оқушылар қалған уақытын зертханаларда өткізеді* Белгілі бір уақыт кезеңінде есеп тапсырады*Әр пән бойынша жылдық жеке тапсырмалар алады
Оқытудың қызметі – бұл
: *Креативтілік* Білім беру, тәрбиелік дамыту, кәсіби бағдар*Үздіксіз білім алуға даярлау
Оқытудың ауызша әдістерін көрсетіңіз:
әңгіме;түсіндіру;әңгімелеу,оқулықпен жұмыс
Оқытудың әдістерін тандап алу шарттары:
Дидактикалық мақсаттар мен міндеттерге байланысты*Оқу әдістемелік базаға байланысты *Жағдайлардың ерекшеліктеріне байланысты*
Оқытудың әдісі:
ұғындыру;меңгерту;түсіндіру
Оқытудың әр кезеңінде бақылаудың әр түрлері қолданылады
:Алдын-ала бақылау;Ағымдық бақылау;Тақырыптық бақылау;Қорытынды бақылау.
Оқытудың бақылау түрлері
: жеке, топтық, фронтальды
Оқытудың беріктік ұстанымына:
Жаттығу әдісін пайдаланып, өткен материалды бекіту*
Оқытудың білім беру функциясы – бұл
: Оқушылардың танымдық іс-әрекеті тәсілін меңгертіп, олар арқылы ғылым негіздерін игеруі* Еңбек және кәсіби дағдыларын игеруі*Белгілі бір білім, дағды, іскерлікті үйренуі, өздерінің рухани, физикалық және еңбек қабілеттерін жетілдіруі.
Оқытудың ғылымилық принципі – бұл:
Білім беру мазмұнының қазіргі гипотезаларды меңгеруі.Білім беру мазмұнының қазіргі ғылым, техника, әлемдік өркениетте жинақталған заң, тұжырымдамаларды меңгеруі.Білім беру мазмұнының қазіргі теория, факті, құбылыстарды меңгеруі.
Оқытудың жалпы заңдылықтары
:Оқыту болжамдылығы. Оқыту тиімділігі.Оқыту нәтижелілігі.
Оқытудың жалпы заңдылықтары
: Оқыту мақсаты.Оқыту әдістері. Оқыту мазмұны.
Оқытудың жалпы заңдылықтары:
оқыту мен тәрбинің бірлігі.Тәрбие мен практиканың бірлігі.Оқуды ұйымдастыру,оқу сапасы,жеке тұлғаның дамуы
Оқытудың жалпы заңдылықтры:
Оқыту әдістері.Білім, білік және дағдыларды тексеру.+
Оқытудың жеке заңдылықтары:
ұйымдастырушылық,жеке дидактикалық,гносеологиялы
Оқытудың жеке-топтық. формасы – бұл
:Топ мектепте жұмыс істейді*Орта ғасыр мектептерінде қолданылған жүйе*Бір мектепте оқытылатын оқушылардың жасы әр шаманы құрайтын топ болады.
Оқытудың заңдылығы – бұл
:Оқыту талаптарына сәйкес оқыту процесін сәйкестендіру, білім беру, тәрбие және дамыту процестерімен байланысы* Білім беру мен оқу процесінің, оның компоненттерінің өзара байланысы* Оқушының оқу мүмкіндігі және сыртқы жағдайына тәуелділігі.
Оқытудың заңдылықтары:
ұйымдастырушылық;гносеологиялық;жеке дидактикалық
Оқытудың қосымша түрін пайдаланудың қажеттілігі.
сабақ жүйесін жетілдіру,сабақты толықтыру,олар сыныптық-сабақтық жүйені толықтырады
Оқытудың мақсаты
:* Еңбек, мораль, әдебиетті меңгеруге бағытталған мұғалімнің педагогикалық әрекеті мен оқушының оқу-танымдық өзара бірлескен әрекетінен ойша күтілетін түпкі нәтиже*Өнер, жалпы және дене тәрбиесін меңгеруге бағытталған мұғалімнің педагогикалық әрекеті мен оқушының оқу-танымдық өзара бірлескен әрекетінен ойша күтілетін түпкі нәтиже*Дамытудың қоғамдық–тарихи тәжірибесінің жан-жақтарын: білім мен іскерліктері, ғылымды меңгеруге бағытталған мұғалімнің педагогикалық әрекеті мен оқушының оқу-танымдық өзара бірлескен әрекетінен ойша күтілетін түпкі нәтиже
Оқытудың нәтижесін тексерудің мәні:
Білім беру стандартына сай білімді меңгеру деңгейін анықтау, Оқушылардың белгілі бір бағдарлама бойынша білімді меңгеру деңгейін анықтау, Оқушылардың белгілі бір бағдарлама, пән бойынша білім беру стандартына сай білімді меңгеру деңгейін анықтау
Оқытудың негізгі белгілері
:Екі жақтылығы)Оқушы мен мұғалімнің біріккен іс-әрекеті)Мұғалімнің басқаруы)Бірлігі және тұтастығы.
Оқытудың практикалық операциялық әдістері:
Лабораториялық жұмыс* Жаттығу*Практикалық жұмыстар*
Оқытудың принциптері – бұл
:*Оқытудың әдістемесіне қойылатын талаптар жүйесін анықтайтын, негізгі жағдайлар*Оқытудың мазмұнына қойылатын талаптар жүйесін анықтайтын, негізгі жағдайлар* Оқытудың ұйымдастырылуына қойылатын талаптар жүйесін анықтайтын, негізгі жағдайлар.
Оқытудың саналық пен белсенділік принципі
:*Білімді саналылықпен белсене қабылдау Оқылатын фактілер мен құбылыстардың мәнін түсіну Өмір және практикамен байланысын тереңдету
Оқытудың сөздік әдістері:
Кітаппен жұмыс, баяндау;Әңгіме әңгімелеу; Түсіндіру дәріс
Оқытудың сөздік әдістеріне
: лекция, әңгімелесу, баяндау
Оқытудың сыныптық-сабақтык жүйесін кұрушы:
Ян-Амос;Ұлы педагог Я.А.Коменский; Коменский
Оқытудың тәрбиелік функциясы – бұл
:Әлеуметті кемелденген жоғары адамгершіліктегі үйлесімді дамуы* Әрбір оқушының ғылыми көзқарасын, тұлғасын дамыту*Адамгершілігін, белсенді шығармашылығын дамыту
Оқытудың топтап оқыту түрі бұл
:оқушылар тобының бірлескен танымдық іс әрекеті; оқу материалын игеру шағын топтарға бөліну арқылы іске асырылады; оқушылардың түлғалық сапаларын дамыту үшін қолданылады;
Оқытудың түрі:
Жара оқыту, Жеке оқыту,Қабілетіне қарай жеке оқыту
Оқытудың түсініктілік принципі:
оқытудың мазмұны сәйкестілігі, оқытудың көлемінің оқушылардың жас шамасына сәйкес келуі, оқытудың мазмұнының оқушылардың жас ерекшелігіне сай болуы
Оқытудың функциясы (қызметі): Оқушыларға білім беру)Тәрбиелеу)Дамыту
Оқытудың функциясы қызметі
:*ата –анамен жұмыс жасау:*оқушыларды диагностикалау*дамыту
Оқытудың шығармашылық әдістері:
Мәселелік*Зерттеушілік*Эвристикалық
Олигофренопедагогика.
Психикалық дамуында ауытқушылық бар балаларды оқыту,Психикалық дамуында ауытқушылық бар балаларды тәрбиелеу,Педагогика саласы
Орта Азия ғұламасы Аль Фараби еңбек тәрбие тағлымдарының ең маңыздысы деп көрсетті
:Әрбір жеке адамды еңбекке тәрбиелеу *Еңбекке ынталы болуға тәрбиелеуге*Еңбек сүйгіштікке, еңбек ете білуге
Орта мектеп жасындағы (10-15 жас) оқушы зейіні ерекшелігі:
Тұрақсыз,Шашыраңқы,Ұзақ уақын зейінін басқара алмайды
Орта мектепті басқарудың бөліктері:
тұтас педагогикалық процес; мектеп тәрбие жұмысының жүйесі; кәсіптік бағдар беру жүйесі және т.б
Ортақ проблеманы ашық түрде бірлесе талқылауға бағытталған тәрбие әдісі:
Диспут*Талдау*Пікір-талас*Әңгіме*
Орыс ғалымдары Е.Я.Голант, С.Г.Шаповаленко бойынша оқыту әдістерінің жіктелуі :
сөздік,көрнекілік,практикалық
Отбасы тәрбиесімен байланысты анықтамалар:
Көзделген нәтижеге жету мақсатында ата-аналар мен жанұя мүшелерінің тарапынан жасалатын ықпал*Болашақтағы еңбектік, қоғамдық, отбасылық өмірге бейім дені сау, психикалық болымды, адамгершілікті, парасатты тұлға дайындау процессі*Балардың тән-дене және рухани сапаларын қалыптастыру бығытындығы саналы да парасатты істерге негізделген ұрпақтан-ұрпаққа берілетін үздіксіз жүйе*
Отбасы тәрбиесінде қолданылатын басты әдістер:
әңгіме-сұқбат,бірге еңбек ету,баланы қорғау
Отбасы тәрбиесінде қолданылатын басты әдістер:
Түсіндіру,Бірге еңбек ету,Әңгіме-сұхбат
Отбасы тәрбиесінің құқықтық негіздерін анықтайды:
Бала құқығы туралы конвенциясы, ҚР Конституциясы, неке және отбасы туралы заң
Отбасы тәрбиесінің негізгі бағыттары:
тұлғаны жан-жақты тәрбиелеу, саналы тәртіпке қалыптастыру,дене тәрбиесі
Отбасы тәрбиесінің тиімділігін көтеруге кедергі болатын жәйттер:
Нәсілдік*Болмыс, тұрмыс жағдайлар*Тәрбие мәдениетсіздігі*
Отбасы, бұл:
туысқандық жағынан негізделген,өзара байланысты шағын топ,туысқандық жағынан негізделген өзара байланысты шағын топ
Отбасы:
Болашақ азаматтың әлеуметтену жолындағы алғашқы қадам жасайтын ұясы) Балаға алғашқы моральдық білімдер беретін орта) Еңбекке, өзін-өзі қызмет етуге баулитын орта) Ата-ананың іс-әрекеті, өмір сүру салты.
Отбасын диагностикалау әдістері
:жеке іс құжаттарын зерттеу)бақылау)сауалнама, әңгімелесу
Отбасында баланы тәрбиелеу жүйесі сипатталады:
өзіндік стилімен;баланың тұлғасын қалыптастыру үшін жасалған жағдайлар;ата-аналардың мінез-құлқы және өзіндік стилімен
Отбасында тиімді тәрбиелеудің белгілі ережелері қалыптасқан:
Баланы сол қалпында сю, құрметтеу. Баланы қиындықтар құрсауында жалғыз қалдыруға болмайды. Балаға әсер етеін құрғақ сөз емес, оның қалай айтылғаны шын көңілден болғаны жөн
Отбасында тиімді тәрбиелеудің белгілі ережелері қалыптасқан
: *Баланы сол қалпында сүю,қүрметтеу*Баланы тәрбиелеуде, өзге ұлт отбасының тәрбиесі мен ұштастыру*Баланы қиындықтар құрсаңында жалғыз қалдыруга болмайды *Балаға әсер ететін құрғақ сөз емес, оның қалай айтылғаны, шын көңілден шыққандығы *Баланың мінез – құлқын қалыптастыру да оның тұқымқуалаушылығына назар аудару;
Отбасындағы өнегелілік- психологиялық жағдайының көрсеткіші
:)Отбасындағы өзара қатынас стилі) адамгершілік ұстанымдар) ата-ананың баланың өмір әрекетінің мазмұнына көңіл бөлуі
Отбасындағы тәрбиелеу әдісгері:
Үлгі көрсету, Әңгімелесу,Әртүрлі істерде колдау көрсету
Отбасының жалпы сипатаммаларының көрсеткіштері
:отбасы құрылымы, отбасындағы өзара қатынас стилі, ауқаттылығы және тұрмыстық жағдайы
Отбасының жалпы сипаттамаларының көрсеткіші ( көрсеткіштері):
ата-ана туралы мәліметтер;ауқаттылығы, тұрмыстық жағдайы;отбасы құрылымы
Отбасының жеке заңдылықтары:
Гиосеологиялық,Басқарушылық,Ұйымдастырушылық
Отбасының негізгі қызметтері
: Рекреативті* Коммуникативті,тәрбиелілік*Репродуктивті, тұрмыстық-экономикалық.
Отбасының негізгі қызметтері:
Тәрбиелеу;Шаруашылық-экономикалық;Ұрпақ жалғастыру
Отбасының педагогикалық ықпалын диагностикалау жүйесінің компоненттері
: ата-ананың педагогикалық мәдениеті.оқушының және отбасының жалпы сипаттамасы.өнегелілік-психологиялық жағдайы
Өзiн-өзi тәрбиелеу процесiнiң кезеңдерi:
мақсатты анықтау,белгiленген жұмысты орындау,жұмыс қорытындыларын жинақтау
Өзiн-өзi тәрбиелеудiң негiзгi тәсiлдерi:
өзiн-өзi бағалау;өзiн-өзi бақылау;өзiн-өзi реткекелтiру
Өзара әрекетке түсетін негізгі, тәрбие құралдарының сипаты
:Әлеуметтік, материалдық, рухани
Өзара әрекеттесуде әр ұжым мүшесі паралелды ықпалдын әсерінде болады :
ұжымдың, активтін,мұғалімнің өзара әсердің симметриясыздығы (бала үлкен адамды қабылдамайды, ол өзіне қажетті білімді іздестіреді, ал мұғалім баланың ізденісін ретттеп, тиімдендіреді);
Өзара әрекеттесуде әр ұжым мүшесі паралелды ықпалдын әсерінде болады:
Мұғалімнің;Ұжымдың; Активтін;
Өздерінің еңбектерінде оқушыларда шығармашылықты дамытуға, ойларын жүйелеуге шақырған қазақтың ағартушылары мен педагогтары
:А.Құнанбаев.Ы.Алтынсарин.М.Жұмабаев.М.Дулатов
Өздігінен білім алу дегеніміз:
Өздігінен оқып білім алу,Өздігінен ізденіп білім алу,Өздігінен іздену арқылы дүниетанымды кеңейту,өзінің тұлғалық ресурстарын іске асыруы
Өзін – өзі тәрбиелеу тәсілдері:
)өзін – өзі бағалау )өзін – өзі бақылау) өзін – өзі түзету
Өзін-өзі бағалау болу мүмкін:
Кемiтiлген,адекваттық,Тым көтерiлген
Өзін-өзі бақылау әрекетке қызмет етеді:
Қоршаған ортаға сабырлы әсер ету , олардың кемшіліктерін, әлсіздіктерін және қателерін төзімді қабылдау,толеранты болу
Өзін-өзі басқару деп нені айтамыз:
Тұжырымды басқару, Өздері сайлап алған мүшелері арқылы басқару,Өздері сайлап алған орган мүшелері арқылы жүзеге асырылатын тұжырымды басқару калай аталады
Өзін-өзі тәрбиелеу - мақсат бағдарлы, саналы, жүйелі, дербес адамның әрекеті, тұлғаны қалыптастыруға бағытталған:
Өз дегенiн iске асыру (Самореализация),өзін-өзі дамыту, Өз тағдырын өзi шешу
Өзін-өзі тәрбиелеу –бұл
: Өмірдегі өз орнын өзі белгілеуіне, өзін-өзі дамытуға, өз қабілетін өзі іске асыруға бағытталған мақсатты, сапалы, жүйелі түрде өздігінен жүргізілетін іс-әрекеті*Адамның өз тұлғасын қалыптастыруға бағытталған мақсатты, сапалы, жүйелі түрде өздігінен жүргізілетін іс-әрекеті* Өз қабілетін өзі іске асыруға бағытталған мақсатты, сапалы, жүйелі түрде өздігінен жүргізілетін іс-әрекеті
Өзін-өзі тәрбиелеу мектебі адамнан талап етеді:
ұйымдастырушылықты,Ерiктiк күштерді,Өзiне сыншылдықты
Өзін-өзі тәрбиелеу тәсілдерінің бірі
:бағалау,түзету,aқтау
Өзін-өзі тұзету мүмкіндік береді:
өз кемшіліктерін және қателерін түзетуге,басқа адамдарға өз қатынасын өзгертуге,өз тәртібін түзетуге
Өткізу орнына байланысты педагогикалық эксперимент түрлері:
табиғи, зертханалық, табиғи-зертханалық;
Өткізу орнына байланысты педагогикалық эксперименттің түрлері
:*Табиғи*Жасанды*Лабораториялық (зертханалық)
Параллелді ықпал ету" принципшің мәні:
Ықпал ету. Тәрбиешінің тәрбиеленушілерге белсенділері аркылы ықпал етуі.Тәрбиешінің ұжым мүшелері, белсенділері аркылы ықпал етуі.
Пән бірлестіктерінде:
Пән бойынша оқыту;Оқыту процесінің сапасын қадағалау; Оқыту процесін жетілдіру жұмыстарын жолдары қарастыру
Пәндік әдістемелік бірлестік:
Бірнеше пән мұғалімдерден құралады,Бір мектептің мұғалімдерінен құралады,Бір немесе бірнеше мектептің бір немесе бірнеше пән мұғалімдерінен құралады
Пәндік саралау негізі:
білімді терең игеруге деген қызығушылық,пәндік білім мазмұнын оқушылардың игеруі,кәсіби іс-әрекет түрлерімен айналысуға оқушыны бағдарлау
Пәндік саралауда басшылыққа алынбайды:
діни ерекшеліктер. дүниетанымдық ерекшеліктер .этникалық ерекшеліктер
Пәндік-әдістемелік бірлестік.және:
Мұғалімдердің теориялық жұмыс түрі, Практикалық дайындықтарының бірлігі, Практикалық дайындыққа бағытталған әдістемелік жұмыс формасы
Педагог қызметіндегі негізгі функция:
Оқушылардың білім деңгейлерін байқау, Оқушының дара ерекшеліктерін байқау, Бақылау функциясы
Педагог педагогикалық тапсырмалардың кәсіби шешімін табу үшін:
белгілі бір талаптар мен ережелер жүйесіне сүйенеді; берілген тапсырманы шешу үшін тиімді тәсілдерді таңдайды; өз амалдары мен іс әрекеттерін белгілі тәртіппен жоспарлайды;
Педагог тұлғасына қойылатын талап:
білімді маман; педагогикалық шебер маман;білікті маман
Педагог тұлғасына қойылатын талаптар:
бiлiктi маман, шығармашылдық,баланы жақсы көру
Педагог үшін маңызды болып табылатын жеке адам қасиеттері
: интеллектуалдық, адамгершілік, толлеранттылық;
Педагог үшін маңызды болып табылатын жеке адамның қасиеттері:
интелектуалдық,моральдік,ұлттық белгілері, физиологиялы қерекшеліктері
Педагогика – бұл:
Адам тәрбиесі туралы ғылым.
Педагогика педагогикалық шындық туралы ғылым ретінде:
педагогикалық процестің дамуы мен қызмет етуінің заңдылықтарын зерттейді;теориялық білімдерді жинақтайды; педагогикалық шындық тәжірибесін зерттейді
Педагогика практикасындағы оқытуды ұйымдастыру жүйесі
:трамп жоспар; виньетка жоспар;Бен-Ланкастер жүйесі;
Педагогика адам дамуы мен қалыптасуының мән-мағынасын зерттей отырып, арнайы ұйымдастырылған үрдіс сипатындағы тәрбиенің теориясы мен әдістерін айқындайды» деген анықтама ұсынған педагогтарды атаңыз
:Бабаев С* Крившенко Л.П., Вайдорф-Сысоева М.Е* Әбиев Ж
Педагогика адам туралы ғылым жүйесі ретінде басқа ғылымдармен байланысады:
психология,анатомия,философия
Педагогика әдіснаманы білім құрылымында Юдин Э.Г белгілеген деңгейлер:
философиялық; жалпы нақы-ғылыми; технологиялық;
Педагогика әдіснамасы - бұл:
Педагогикалық теорияның құрылымы туралы ілім,Педагогика негіздері туралы ілім,Ғылыми-танымдық іс-әрекетгерді құрудың принциптері, формалары және әдістері туралы ілім
Педагогика әдіснамасы:
Педагогикалық шындықты көрсететін білім алу әдістері)Педагогикалық шындықты көрсететін білім алу принциптері) Педагогикалық теорияның құрылымы)Зерттеу жұмысыныңы сапасын бағалайтын іс-әрекет жүйесі.
Педагогика әдіснамасының денгейлері:
Философиялық денгейі;Жалпы ғылымдық денгейі;Hақты ғылымдық денгейі;Тарихи деңгей.
Педагогика бұл:
адамзаттық тәжірибені жеткізудің мақсатты процесі жөніндегі ғылым; адамды оқыту және тәрбиелеу жөніндегі ғылым;адамды оқыту және тәрбиелеу бойынша іс әрекетінің маңызды сферасы.
Педагогика бұл:
адамтану саласы; оқу пәні; гуманитарлық білімдер саласы.
Педагогика ғылым және өнер ретінде» тақырыбы аясында оны екі аспектіде қарастыру:
Студенттерге ғылым мен өнердің өзара байланыстылығын байқауға мүмкіндік береді*Студенттер бойында педагогикалық негізгі ұғымдарды қалыптастыруға септігін тигізеді*Педагогиканың негізінен ғылымилығын көрсетеді*
Педагогика ғылымдары жүйесіне кірмейді:
Психология
Педагогика ғылымдарының жүйесіне кіреді:
жалпы педагогика;жас ерекшелік педагогикасы;кәсіби педагогика;
Педагогика ғылымдарының жүйесіне кіреді:
корекциялық педагогика;педагогика мен білім берудің тарихы;салалық педагогика;әлеуметтік педагогика
Педагогика ғылымы төмендегі ғылымдардың қайсысымен тығыз байланысады:
физиология,философия,психология
Педагогика ғылымының негізгі категориялары:
Тәрбие, оқыту, білім беру, педагогикалық процесс.
Педагогика ғылымының атқаратын қызметі.
Бала тәрбиесімен айналысады,Бала тәрбиесі заңдылықтарын зерттейді,Бала тәрбиесінің дұрыс жүргізу жолдарын көрсету
Педагогика ғылымының басты міндеттері
: педагогикалық практиканы зерттеу және қорыту.Білім берудің дамуын болжау.Оқыту мен тәрбиенің заңдылықтарын ашу.Жаңа оқу құралдарын құру
Педагогика ғылымының басты міндеттерінің бірі
:*Оқыту мен тәрбиеніің заңдылықтарын ашу*Білім беру жүйесінінің дамуын болжау *Педагогикалық практиканы зерттеу және қорыту
Педагогика ғылымының басты міндеті:
Адам тәрбиесі жайлы ғылыми білімдерді жинақтау, жүйелеу
Педагогика ғылымының зерттеу әдiстерi:
сұрақ-жауап, әңгiмелесу; анкеттеу,тест; моделдеу
Педагогика ғылымының зерттеу объектісі:
Қоршаған педагогикалық шындық.
Педагогика ғылымының зерттеу пәні – бұл
:*Жеке тұлғаның әлеуметтенуі, білім алуы, тәрбиесі* Жеке тұлға*Жеке тұлғаның дамуы, қалыптасуы
Педагогика ғылымының зерттеу пәні:
Жеке тұлғаның даму процесі.
Педагогика ғылымының міндеттері:
жеке тұлғаны зерттеу,жеке тұлғаның дамуын зерттеу, тұлғаның рухани дамуын зерттеу
Педагогика ғылымының негізгі категориялары (нысаны):
Тәрбие,Оқыту,Білім беру
Педагогика ғылымының пайда болу себебі:
Қажеттілік, Адамды өмірге дайындау қажеттілігі,Тәрбиелеу қажеттілігінен
Педагогика ғылымының пәні:
тұтас педагогикалық үрдіс,білім беру,адам тәрбиесі
Педагогика ғылымының салалары:
Валеология, тәрбиесі педагогикасы, дидактика, тәрбие теориясы)Мектеп педагогикасы, салысытырмалы педагогика, этнопедагогика
Педагогика ғылымының салалары:
Мектепке дейінгі педагогика, мектеп педагогикасы, жоғары мектеп педагогикасы, әскери педагогика.
Педагогика ғылымының салаларын көрсетіңіз:
педагогика тарихы;мектепке дейінгі педагогика;мектепке педагогикасы
Педагогика ғылымының функциялары:
Оқыту заңдылықтарын ашу; Тәрбиелеу; Тәрбиелеу заңдылықтарын ашу
Педагогика ғылымының функциялары:
Ғылыми-теориялық, технологиялық.
Педагогика және психологияда тұлғаның дамуына ықпал ететін факторлар
:Биологиялық;Әлеуметтік;Биоәлеуметтік.
Педагогика курсының мазмұнын құрастыру:
Педагогтың белсенділігіне тәуелді*Педагогикалық іс-әрекет сипатына тәуелді*Даярлық бағыты мен деңгейіне тәуелді*
Педагогика курсының мазмұнын құрылымдау келесі принциптерге сүйенеді
: Мақсатқа бағыттылық, Ғылымилық,Негізділік,Тұтастылық.
Педагогика курсының негiзгi бөлiмдерiн атаңыз:
педагогиканың(курс) жалпы негiздерi; тәрбенің негіздері;тәрбиенiң теориялық
Педагогика мына ғылымдармен байланысады
философия; әлеуметтану; психология; физиологиямен
Педагогика Пәні бойынша сынақ аяқталды
:*«Адам» ұғымын аңықтаушы сипаттама*Тіршілік иесі, өкілі*Моральдік қасиеттер
Педагогика пәні:
Адамның дамуын ќамтамасыз ететін тәрбиелік ќатынастар; Тәрбиелік іс-әрекет
Педагогика практика тарихындағы тәрбие жүйелері:
джентельменді қалыптастыру, афиналық, ұжымда және ұжым арқылы тәрбиелеу
Педагогика практика тарихындағы тәрбие жүйелері:
спартандық, діни, ұжымда және ұжым арқылы тәрбиелеу
Педагогика саласында балалардың жас және дара ерекшелігін зерттеген ғалымдар
: Коменский,Джон Лоок;Ж.Ж.Руссо, Дистервег А;Ушинский К.Д, Толстой Л.Н;
Педагогика саласындағы зерттеулер-бұл:
білім заңдылықтары жөнінде жаңа мәліметтер алу;білім беру жүйесінде жаңа мәліметтер алу;ғылыми ізденіс процесі
Педагогика тарихындағы оқытуды ұйымдастыру формалары
: трамп жоспары, винетка жоспары, вел-Ланкастер жүйесі
Педагогика тарихындағы тәрбие мақсатын анықтаудағы бағыттар:
өзіндік «Менді» құрумен байланыстыру; мәдениет құндылықтарына бағдарлау;мемлекет мақсатымен байланыстыру
Педагогика тарихындағы тәрбиенің сипаты
: джентельменді қалыптастыру, афиналық, ұжымда және ұжым арқылы тәрбиелеу
Педагогика тариыхындағы тәрбие мақсатын анықтаудағы факторлар:
мемлекет мақсатымен байланыстыру, өзіндік менді құрумен байланыстыру, мәдениет құндылықтарына бағдарлау
Педагогика төмендегi ғылымдардың қайсысымен тығыз байланыста дамиды
: философия,психология,физиология
Педагогика төмендегі ғылымдармен байланысты:
социология,психология,философия
Педагогика үшін маңызды болып табылатын жеке адамның қасиеттері
:интелектуалдық)моральдік)ұлттық белгілері
Педагогика, педагогикалық шынайылық туралы ғылым ретінде
:Педагогикалық процестің дамуы мен қызмет етуінің заңдылықтарын зерттейді.Оқытудың принциптерін зерттейді. Педагогикалық процестің қарама-қайшылықтарын зерттейді.
Педагогика, педагогикалық шынайылық туралы ғылым ретінде:
Педагогикалық процестің дамуы мен қызмет етуінің заңдылықтарын зерттейді.Теориялық білімдерді жинақтайды. Педагогикалық шынайылық тәжірибесін зерттейді.
Педагогика:
пед-лық процестің заңдылықтарын зерттеумен айналысады; адамды тәрбиелеу туралы ғылым; оқу-тәрбие процесінің табысты болуын зерттейді;
Педагогика:
Адам тәрбиесі жайлы ғылым
Педагогикада әдіснаманы білім құрылымында Юдин Э.Г белгілеген деңгейлер:
философия; жалпы,нақты ғылыми;технологиялық
Педагогикада және психологида тұлға дамуын түсіндіруші бағыттар:
биологиялық, әлеуметтік, биоәлеуметтік
Педагогикада қолданылатын сандық әдістер тобы:
Тіркеу,Рангке бөлу,Шкалалау
Педагогикадағы ғылыми зерттеу әдістерінің жіктелуі:
дәстүрлі педагогикалық әдістер; педагогикалық эксперимент әдісі, социологиялық әдіс; педагогикадағы математикалық әдістер;
Педагогикадағы оқытудың ұйымдастыру формасы:
Сабақ*Топтық және жеке сабақ*
Педагогикалық диагностика бағыттарын анықтаған педагогтар:
Л.И.Катаева.Б.М.Макарова.Б.П.Битинас.
Педагогикалық жүйелердің басқарудың негізгі себептері:
демократияландыру және ізгілендіру;жүйелілік пен бірізділік;орталықтандыру мен орталықсықздандырудың тиімді үйлесуі;
Педагогикалық процесстің ұйымдастыру формалары
: жеке)ұжымдық )топтық
Педагогикалық технологияларды ынтымақтастық негізде қарастырады:
Ильин,Лысенко,Шаталов
Педагогикалық технологиялардың теориялық негізде қарастырады
: В.В.Беспалько.)В.В.Данилов.)В.К.Дьяченко.
Педагогикалық іс әрекеттің құрылымдық компенеттері:
мақсат; нәтиже;
объект.
Педагогикалық эксперимент түрлері:
Педагогикалық ықпал мен ықпалдастықтың нәтижесін өлшестіру; Педагогикалық құбылысқа зерттеушінің белсенді ықпал жасауы;Жобаланған педагогикалық құбылыстар мен байланыстар мәнін зерттеу
Педагогикалық әдіснаманың мәні
: арнаулы зерттеу әдістерін жасауға арналған ғылым;әдістер туралы ғылым; философиялыққағидаларды тікелейғылыми зерттеулерде қолдану туралы ғылым;
Педагогикалық бақылау:
әдеттегі жағдайды тану,педагогикалық құбылыстарды қабылдау арқылы тану,әдеттегі жағдайда педагогикалық құбылыстарды қабылдау арқылы тану
Педагогикалық білім бекітілуі тиіс:
Алынған теориялық білімді тәжірибеде пайдалану арқылы*Оқытушылық өнерді талдау арқылы*
Педагогикалық білім берудің құрылымының дамуына қойылатын талаптар:
Бағдарламалық*Мамұн өзектілігін арттыру *Тарихилық*
Педагогикалық білім берудің құрылымының дамуына қойылатын талаптар:
Жүйелілік*Тұтас қабылдау*Бағдарламалық*
Педагогикалық ғылымда XX ғасырдың 20-шы жылдарында тәрбиенің зандылықтарың зерттеген:
Трахтенберг,О.В. Гончаров,Н.К,Калашников А.Г.
Педагогикалық ғылымда XX ғасырдың соңғы онжылдында педагогикалық процестін зандылықтарың зерттеген.
Бабанский Ю.К.,Лихачев Б.Т.,Сластенин
Педагогикалық ғылымдарға кіретін:
жалпы педагогика; әлеуметтік педагогика; педагогика тарихы
Педагогикалық диагностика бағыттарын анықтаган педагогтар
:*Б.П. Битинас*В.Н. Капустин.
Педагогикалық диагностика бағыттарын анықтаған педагогтар
:Л.И.Катаева Б.М. Макарова.Б.П. Битинас.
Педагогикалық диктанттың мақсаты:
Білімді бақылау*Білімді тексеру*Болашақ маман тәжірбиесін және білімін қалыптастыру*
Педагогикалық жоспар құра білуі,ұйымдастыра білуі-бұл
:іс-әрекеттің соңғы нәтижелі моделін құру;нәтижені болжай білу; қарым-қатынасты басқара білу;
Педагогикалық жүелерді басқару бөлімінің міндеттері:
Педагогикалық жүйелер *Мектепшілік бақылау және басқару туралы мәліметтр беру*Мектепті басқарудың негізгі қызметтері туралы мәліметтер беру*Мектепті басқарудың мәні, принциптері туралы түсініктер беру*
Педагогикалық жүйелерді басқарудың негізгі принциптері
: демократияландыру және ізгілендіру, жүйелілік пен тұтастық, орталықтандыру мен орталықсыздандырудың тиімді үйлесуі
Педагогикалық зерттеу әдістері
:бақылау; салыстыру; эксперимент;іс-әрекет өнімдерін талдау; социометрия
Педагогикалық зерттеуде қолданылатын әдістер:
нақты ғылыми,жалпы ғылыми, эмпирикалық;
Педагогикалық зерттеудің деңгейлері:
эмпирикалық, теориялық, әдіснамалық;
Педагогикалық зерттеудің теориялық әдістері:
абстрактілеу,модельдеу;талдау
Педагогикалық зерттеудің эмпирикалық әдістері
:)озық тәжірибені зерттеу) эксперимент)бақылау
Педагогикалық зерттеулер іс-әрекетті ұйымдастыру және жүріс-тұрысты қалыптастыру әдісі:
Әңгіме*Үлгі-өнеге*
Педагогикалық зерттеулердің әдіснамалық принциптері
: Құбылыстарды даму барысында зерттеу .Бір құбылысты екіншілерімен өзара қатынаста байланыстыра зерттеу. Зерттеу әдістері зерттелетін құбылыстың мән-мағынасымен сай келуі.Оқу процесін зерттеу;Шынайы құбылыстың өзгерістерінін зерттеу;
Педагогикалық зерттеулердің дәстүрлі әдістері
: *Бақылау *Әдебиетті зерттеу* Эксперимент*
Әңгіме;
Педагогикалық зерттеулердің теориялық әдістері:
абстрактілеу,модельдеу,талдау
Педагогикалық кеңес жұмыс бағыттары:
оқушыларға ата-аналарымен бірлесіп әлеуметтік жағдай жасау; мектеп жоспарын талдау; ата-аналардың сауаттануын қарастыру;
Педагогикалық кеңес жұмыс бағыттары:
Сабақтарды талдау, Мектеп жоспарын талдау және бекіту, Жеке құжаттарды қарастыру
Педагогикалық кеңестің төрағасы:
Мектеп директоры,Мектептегі педагог қауымының төрағасы,Мектеп төрағасы
Педагогикалық қарым-қатынастың практикада қолданылатын стильдерi:
демократиялық,авторитарлық;авторитарлық,либералдық;либералдық, демократиялық
Педагогикалық қарым-қатынастың практикада қолданылып жүрген стильдерін атаңыз.
Авторитарлық,Демократиялық,Либералдық
Педагогикалық құбылыстарға қатысты нақты ғылыми нәтижелер алуды қамтамасыз ететін білімдерді алу жолдары ретінде анықталатын ұғым:
Ғылыми-педагогикалық зерттеу әдістері
Педагогикалық менеджмент – бұл
:ұйымдастыру нормаларының жіне технологиялық әдіс-тәсілдерінің кешені; пед-лық процесті басқару тиімділігінің жоғарылауына бағытталған принциптер жүйесі;оқу тәрбие процесін ұйымдастыру және басқару жүйесі;
Педагогикалық методологияның мәні:
арнаулы зерттеу әдістерін жасауға арналған ғылым. философиялық қағидаларды тікелей ғылыми зерттеулерде қолдану туралы ғылым.әдістер туралы ғылым
Педагогикалық мониторинг» тақырыбынын өтуде қарастырылатын сұрақтар:
Мониторинг мәні* Мониторинг принциптері *Сапа менеджменті жүйесі*
Педагогикалық өзара әрекеттесу
:Педагогикалық әсер) Педагогикалық әсерін белсенді қабылдау) Ақпаратты ұғыну) Студенттің өзіндік белсенділігі.
Педагогикалық пәндер қатарына жатады:
Әлеуметтік педагогика.Cалыстырмалы педагогика.Этнопедагогика.
Педагогикалық пәндер
: Әлеуметтік педагогика, Қоғамдық педагогика,Табиғат педагогикасы,Ақпараттық педагогика,Технопедагогика
Педагогикалық принциптер
: ұстанатын қағидалар) қойылатын талаптар) сақтануға тиіс ережелер
Педагогикалық принциптер:
ұстанымдар,талаптар,ережелер
Педагогикалық процеске басшылық етудегі мұғалімнің нәтижелерінің бірі
:оқушылардың оқу белсенділігі; пәнге деген қызығушылығы;оқудан тыс белсенділігі;
Педагогикалық процесс заңдылықтарындағы байланыстар
:шартты)диалектикалық )өзара
Педагогикалық процесс теориясының негізгі түсініктер:
даму қайшылықтары,"кереге көзі",педагогикалық жүйе
Педагогикалық процесс
: Арнайы ұйымдастырылған білім;Білім алу;Білім мен тәжірибені меңгеру; Педагогтар мен білім алушылардың өзара әрекеті.
Педагогикалық процесс
:Білімділік) Тәрбиелеушілік) Дамытушылық) Әдістемелік.
Педагогикалық процесс:
Оқушылардың іс-әрекетінің түрлерімен шартталған, оқыту процесінің арнайы конструкциясы,Мазмұнымен, әдістерімен, амалдарымен, оқыту процесінің арнайы конструкциясы,Оқыту процесінің арнайы конструкциясы
Педагогикалық процесстің жүйе ретіндегі ретіндегі ерешеліктер
:)әлеуметтік жүйе ретінде адамдардың өзара әрекеттері есебінен өмір сүруі )мектеп педагогикалық процесі көп деңгелі және полиқұрылымдық құбылыс ретінде көрініс беруі )іс-әрекетпен алмасуда ғана өмір сүруі
Педагогикалық процесстің компоненттері:
мақсат, міндет,мазмұн, құрал, әдіс, форма, нәтиже
Педагогикалық процесстің мәні:
мақсатты бағытталуы, арнайы ұйымдастырылуы, педагог мен тәрбиешінің өзара әркеті
Педагогикалық процесстің мәнін қарастырған ғалым- педагогтар
:Б.Т. Лихачев М.А. Данилов. Н.Д. Хмель
Педагогикалық процесстің мәнін қарастырған ғалым педагогтар:
М.А.Данилов)Ю.К.Бабанский)Б.Т.Лихачев.
Педагогикалық процесстің негізгі белгілері:
көп деңгейлі әлеуметтік жүйе, басқару обьектісі оқушылар іс әрекеті, іс әрекеттермен алмасу
Педагогикалық процесстің өту жүйесі шартталады:
Оқыту процессімен*Тәрбие процессімен*Даму процессімен*
Педагогикалық процестiң негiзгi сипаты:
мақсаттылық;екi жақтылық;тұтастық
Педагогикалық процесте жиі қолданылатын ғылыми зерттеу әдісі.
Бақылау,Педагогикалық бақылау,Байқау
Педагогикалық процесте қайшылықтардың шешілу шарттары:
тұлға бар қайшылықтарды саналы түрде түсіну керек,тұлға басқа адамдармен қарым-қатынасқа түсу керек,тұлғаның іс-әрекетте болуы
Педагогикалық процестегі диагностиканың мәні:
педагог-лық ақпарат түрлеріне сипаттама;диалектикалық процестің нәтижесін анықтау; диалектикалық процестің бағыт-бағдарын ілгері не кері қозғалысын анықтау;
Педагогикалық процестердің жүйе ретінде белгілері
әлеуметтік жүйенің адмның өзара әрекеттері есебінен өміп сүруі;мектеп педагогикалық процесі көп деңгейлі және көп құрылымды құбылыс; жүйе тек іс әрекет алмасу барысында ғана іске асады.
Педагогикалық процесті зерттеген ғалымдар:
Данилов;Бабанский;Лихачев;
Педагогикалық процесті ұйымдастыру принциптері
: өмірмен байланысы)ізгілік бағыттылығы)ұжымда тәрбиелеу және оқыту
Педагогикалық процесті ұйымдастыру формалары
: *Жеке*Топтық*Ұжымдық
Педагогикалық процесті ұйымдастырудың негізгі заңдылықтары
:оқу орнының пед-лық процесі қақоғамның әлеум-к,эконом-қ қажеттілігіне сай болады; пед-лық процестің мақсатқа бағыттылығы қоғамның мақсатын көрсетеді; пед-лық процесс екіжақты процесс;
Педагогикалық процестін заңдары:
бала әлеуметтік тәжірибені тек өзінің белсенді шығармашылық іс-әрекетінің арқасында ғана меңгере алады,индивидтің өзін іс-жүзінде көрсете алатын және өз орнын таба алуға дайын тұлға ретінде дамуы, әлеуметтік процесі барысында жүзеге асады,ұстаздар мен оқушыларды біріктіретін ұйымдастырылған іс-әрекеттері педагогикалық процеске қатысушылардың жетістіктерін қамтамасыз етеді
Педагогикалық процестін қайшылықтары келесі топтарға бөлінеді:
тұлға дамуының қайшылықтары;іс-әрекетті ұйымдастыру қайшылықтары;ұжым дамуының қайшылықтары
Педагогикалық процестін оқытудан тыс уақытындағы зандылықтарды зерттеген:
Болдырев Н.И. Петухов Н.Н. Щукина Г.И.
педагогикалық процестің мәні
:мақсатқа бағыттылығы; арнай ұйымдастырылуы; педагог пен тәрбиеленушінің өзара әрекеті;
Педагогикалық процестің мәнін қарастырған ғалымдар
: Данилов, Бабанский, Лихачев
Педагогикалық процестің атқаратын қызметтері.
білім беру қызметтері,дамыту қызметтері,тәрбиелеу қызметтері
Педагогикалық процестің жүйе ретіндегі ерекшеленеді:
әлеуметтік жүйе ретінде адамдардың өзара әрекеттері есебінен қмір сүруі; мектеп пед-лық процесі көп деңгейлі және көп құрылымдық құбылыс ретінде көрініс беруі; іс-әрекетпен алмасу кезіндегң жүзеге асуы;
Педагогикалық процестің заңдылықтары келесі байланыстарді айқындайды:
объективті байланыстары ;қайталанатын байланыстарды; қажетті, тұрақты байлан
Педагогикалық процестің компоненттері арасындағы байланыстарды көрсететін заңдылықтар (И.П. Подласый бойынша:
педагогикалық процесте тұлғаның дамуы; педагогикалық процесте ынталандыру;педагогикалық процестің шарттылығы
Педагогикалық процестің компоненттері
:оқыту, тәрбиелеу, қалыптастыру; дамыту,білім беру,іс-әрекет; үйрету, білім мазмұны, құралдар;
Педагогикалық процестің компоненттеріне жататындар:
мақсат;мазмұн;іс-әрекет, нәтиже
Педагогикалық процестің қарама-қайшылығын қарастырған ғалымдар
: Данилов;Алексеев;Снаткин;
Педагогикалық процестің мәнін қарастырған ғалымдар:
Б.Т.Лихачев;М.А.Данилов;Ю.К.Бабанский
Педагогикалық процестің негізгі заңдылықтары
:оқушылардың шығармашылық белсенділігі мұғалімнің мұқият ұйымдастырылған іс-әрекетінің нәтижесі; пед-лық процестің қызметі оқушылардың жас ерекшеліктері мен даму даңгейлеріне сай келуі; пед-қ процес қас қағым сәт емес,ұзақ мерзімге бағытталған
Педагогикалық процестің негізгі компоненттеріне жатпайды:
ата-аналар мен баланың қатынастары мұғалімдерді сабаққа дайындығы оқушылардың өзара қатынастары
Педагогикалық процестің принциптері
:инициативасын және өздінлігін дамытумен үйлестіру)оң қасиеттерге сүйену)сыйластық және талаптардың бірлігі
Педагогикалық процестің тетіктері дегеніміз.
іс-әрекет барысында мұғалім мен оқушы арасындағы туындайтын өзара қатынастар,іс-әрекет барысында оқушы және оқушылар арасындағы туындайтын өзара қатынастар,іс-әрекет барысында мұғалім мен оқушылар арасындағы туындайтын өзара қатынастар
Педагогикалық процестің тұрақты байланыстарын және ережелерің анықтайтын ұғымдар:
Заңдылық,принцип,заң
Педагогикалық процестің тұтастығы көрініс береді:
ұйымдастырушылық жағынан, мазмұндық жағынан, оқыту, тәрбиелеу және дамытудың бірлігі
Педагогикалық такт:
Принцип,Педагогикалық қарым-қатынас принципі, Педагогтың балалармен педагогикалық қарым-қатынас көзінде сақтауы тиіс шаралар принципі
Педагогикалық талдау мәні:
Педагогикалық процестің даму тенденцияларын жасау;Даму тенденциярының жағдайын анықтау;Басқару туралы ұсыныстар жасау
Педагогикалық талдау объектісі:
A) Мұғалім, оқушы іс-әрекеттеріB) Жеке оқушы мен ұстаз іс-әрекетіC) Сынып пен мұғалімнің іс-әрекеті
Педагогикалық теория мен тәжірибеде «қиын», тіпті «тәрбиесі қиын» балалармен жұмыста тәрбиенің игілікті кїшін дәлелдеген педагогты атаңыз
:*«Ұжым – басқа ұжыммен органикалық байланыста болатын қоғамның бір бөлігі»деп тұжырымдаушы*«Тұлға кемшілігі оның қоғамдағы қатынастарындағы кемшіліктерімен байланысты» деген педагог*Макаренко А.С.
Педагогикалық теориялық функцияларын іске асырылатын:
Түсіндірушілік,Практикалық)Болжамдық
Педагогикалық теорияның дамуына кедергі келтірген жүйе:
Ортағасырлық шіркеу жүйесі
Педагогикалық технологилардың теориялық тәжірибелік негізде орындалуын қарастырған педагогтар:
E.H.Ильин.C.H. Лысенкова. B.Ф. Шаталов.
Педагогикалық технология (М.В.Кларин, Г.М.Құсаинова, В.П.Беспалько, Ж.Қараевтардың пайымдауынша:
өнер, шеберлік, білім,білікті меңгертудің жаңа жолы (оқытуды ұйымдастырудың жаңа жолы, әдіс-тәсілдері) ; оқыту процесін ұйымдастырудың өткізудің жан-жақты ойластырырлған; оқыту процесінде адамның іс-әрекетімен техниканың мүмкіндігін барынша тиімді пайдалану;
Педагогикалық технология қолдануда шешілген педагогикалық міндеттер:
педагогикалық міндеттердің нәтижесін талдау; нақты жағдайлар мен ситуацияларды талдау арқылы педагогикалық міндеттерді талдау; педагогикалық міндеттердің орындалу нәтижесін практикада қолдану;
Педагогикалық технология ұғымын алғаш қолданыла бастады мемлекеттер:
Америка,АҚШ,Англияда
Педагогикалық технологиялардың теориялыќ негізде орындалуын қарастырған педагогтар:
В.В.Беспалько,В.В.Данилов,В.К. Дьяченко.
Педагогикалық технологиялардың теориялық тәжірибелік негізде айқындаулуын қарастырған педагогтар:
В.Ф.Шаталов;С.Н.Лысенкова;Е.Н.Ильи
Педагогикалық технологиялардың теориялық тәжірибелік негізде орындалуын қарастырған педагогтар:
В.Ф. Шаталов*С.Н. Лысенкова* Н.И.Коротова;Е.Н.Ильин
Педагогикалық үдеріс қатысушылардың әрекетін іске асыру механизмі:
Формалар; Құралдар; Әдістер;
Педагогикалық үдеріс құралдары келесілермен іске асырылады:
әдістермен;әдістемелік тәсілдермен; формалармен
Педагогикалық үдеріске басшылық етудегі мұғалімнің нәтижелері
:Оқушылардың оқу белсенділігі, Оқушылардың пәнге деген қызығушылығы,Оқушылардың оқудан тыс белсенділігі
Педагогикалық үдерістің заңдылықтары
:Оқушылардың шығармашылық белсенділігі мұғалімнің мұқият ұйымдастырылған іс-әрекетінің нәтижесі.Педагогикалық үдерістің қызметі оқушылардың жас ерекшеліктері мен даму деңгейлеріне сай келуі,Педагогикалық үдеріс табиғи үдеріс болып табылады
Педагогикалық үдерістің заңдылықтары:
Ішкі және сыртқы іс-әрекеттің тұтастығы,Мақсатты тұжырымдау*
Педагогикалық үдерістің қарама-қайшылығын зерттеген ғалым-педагогтар:
В.А.Тихонов,М.Н.Алексеев,Н.И.Петров;М.А.Данилов,М.Н.Скаткин
Педагогикалық үдерістің негізгі заңдылықтары
:Оқу орнының педагогикалық үдерісі қоғамның-әлеуметтік-экономикалық қажеттілігіне сай болады,Педагогикалық үдерістің мақсатқа бағыттылығы қоғамның мақсатын кері келеді,Педагогикалық үдеріс екі жақты үдеріс болып табылады