«Балтасап негізгі мектебі» коммуналдық мемлекеттік мекемесі



бет13/52
Дата31.01.2018
өлшемі3,29 Mb.
#37186
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   52

UNIT V


THE VERB – ЕТІСТІК

Етістіктің түрлері



1. Негізгі етістік

to run, to go, to try, to speak, to take

2. Туынды етістік

to unpack, to shorter, to discover, to discharge, to rename

3. Кҥрделі етістік

to look through, to look up, to broadcast

Шақтар тӛрт топқа бӛлінеді:



  1. Indefinite (Simple) Tenses

  2. Continuous (Progressive) Tenses

  3. Perfect Tenses

  4. Perfect Continuous Tenses

THE PRESENT SIMPLE (INDEFINITE) TENSE

The Present Indefinite ҥнемі істелетін кәсіби және басқа кҥнбе-кҥнгі әрекетті, адамзатқа, ғаламатқа тән ҥйреншікті, дағдылы жалпы қимыл, қозғалыс, амал, іс-әрекетті кӛрсетеді.



  1. A habitual action – тҧрақты, әдеттегі, жиі қайталанатын әдетке айналған іс-әрекет I run every morning.

She works at a restaurant.

  1. A General fact – Жалпыға белгілі мәлім ақиқат, шындық The sun rises in the east.

It rarely rains in the desert.

  1. Future timetables – кестеге байланысты келешекте болатын іс-әрекеттер

The ticket office opens at 9:00.

The plane to Astana takes off at 6.40 a.m.

Present Indefinite Tense жасалу жолы

Сҧраулы және болымсыз сӛйлемдерде –do, -does кӛмекші етістігі қолданылады.

► Жиі қолданылатын мезгіл пысықтауыштары: always, ever, never, as a rule, every day, (week, month, year), now and then, generally, seldom, occasionally, usually, regularly, rarely, sometimes, from time to time.



Positive




Negative




I

You


We

They




sleep

I

You


We

They




do not

(don‟t)



sleep

He

She


It



sleeps

He

She


It

does not

(doesn‟t)

sleep






Questions






Answers






Do



I

you we they



sleep?



Yes,

I

you we they



do

No,

do not

(don‟t)



Does

he

she it


sleep?

Yes,

he

she it


does



No,

does not

(doesn‟t)



The Present Indefinite формасындағы етістіктерге бірінші, екінші жақта жекеше және кӛпше тҥрде жіктік жалғау жалғанбайды, тек жекеше тҥрде ҥшінші жақта жіктік жалғау –s болып жалғанады.

► Етістіктің болымсыз және сҧраулы тҥрі -do, -does кӛмекші етістігі арқылы жасалады.

► Егер етістік –ch, -ss, -sh, -x және –o жалғауларына аяқталса, - es жалғауы жалғанады. I brush he brushes

I teach – he teaches

I fix – he fixes

I go – he goes

► Егер етістік «дауыссыз + у» аяқталса, -у әрпі і әрпіне айналады да, -ies жалғауы жалғанады.



I try – he tries

► Егер етістік «дауысты + у» аяқталса, -s жалғауы жалғанады.



I buy – he buys



Adverbs of Frequency

always almost always

usually often frequently generally sometimes occasionally

_______________

seldom rarely hardly ever almost never not ever, never



Жиілік ҥстеулері әдетте сӛйлемнің ортасында қолданылады.

  1. I sometimes get up at 6:30

  2. Sometimes I get up at 6:30

Subject Freq.adv Verb a) Omar always tells the truth.

Жиілік ҥстеулері бастауыш және етістіктің ортасында келеді.

Subject be Freq.adv.

b) Mansur is always on time.



Жиілік ҥстеулері be (am, is, are) кӛмекші етістігінен кейін келеді.

c) Do you always eat breakfast?

Сҧраулы сӛйлемдерде жиілік ҥстеулері бастауыштан кейін келеді.

  1. I usually don‟t eat breakfast.

  2. Dana doesn‟t always eat breakfast.

Болымсыз сӛйлемдерде жиілік ҥстеулердің кӛбі болымсыз етістіктің алдында келеді. (always, ever ҥстеулерінің басқасы)

f) Дҧрыс: He never eats meat.

Бҧрыс: He doesn‟t never eat meat.



Rarely, hardly, ever, never болымсыз ҥстеулері болымсыз мағынадағы етістікпен қолдынылмайды.



Каталог: uploads -> doc -> 115c
doc -> Ана тілі №2. Тақырыбы: Кел, балалар, оқылық Мақсаты
doc -> Сабақ жоспары «Сәулет және дизайн» кафедрасының арнаулы пән оқытушысы, ҚР «Еуразиялық Дизайнерлер Одағының» мүшесі: Досжанова Галия Есенгелдиевна Пәні: Сурет және сұңғат өнері
doc -> Сабақ Сабақтың тақырыбы : Кіріспе Сабақтың мақсаты : «Алаштану» курсының мектеп бағдарламасында алатын орны, Алаш қозғалысы мен Алашорда үкіметі тарихының тарихнамасы мен дерекнамасына қысқаша шолу
doc -> Тәрбие сағаттың тақырыбы: Желтоқсан жаңғырығы
doc -> Сабақтың тақырыбы : Әбунасыр Әл- фараби Сабақтың мақсаты
doc -> Сабақ жоспары Тақырыбы: Үкілі Ыбырай Мектеп:№21ом мерзімі
115c -> Қазақ тілі мен әдебиеті
115c -> Сабақ Тақырыбы: и әрпі және дыбысы Бастауыш сынып мұғалімі: Байжуманов А. К
115c -> Сабақтын тақырыбы «Биология әлемі»
115c -> Қазақстанның қалалары. (3-сынып) Сабақтың мақсаты


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   52




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет