1. Жүйке жүйесіне әсері: ұйқысы сергек, тез шаршаушылық, тез ренжігіштік пайда болады,болмас затқа жылайды.
2. Көз алмасы көз шарасынан шығыңқы - бадырақша көз деп аталады.
3. Жүрек соғуы жиілейді - тахикардиядеп аталады.
4. Негізгі зат алмасу 40-50%-ке көтеріледі, сол себебтен науқас көп мөлшерде тамақ ішсе де, жүдей береді.
5. Бұлшықеттері тез шаршайды, еттердің дірілі пайда болуы мүмкін.
Қалқанша маңы без (қалқанша серик). Жұп орган қалқанша бездің артқы бетінде орналасқан 2 жоғары, 2 төменгі ғана бездер. Пішіндері дөңгелек немесе сопақша келген. Сырты фиброзды капсуламен қапталған, осы капсуладан бездің ішіне перделер өтіп, безді кішкентай бөліктерге бөледі. Бұл без жасушаларының бөліп шығаратын гормоны - паратгормон деп аталады.
Паратгормон фосфор – кальций алмасуын реттеп тұрады. Бездің функциясы төмендегенде гипопаратиреоз жағдайда Са көлемі қанда азайып, фосфордың көлемі көтерілгендіктен жүйке – бұлшықеттер жүйесінің қозуы көтеріліп, тырысқақ ауруға соғады. Гормонның бөлінуі көтерілсе – гиперпаратиреоз, Са сүйектен қанға шығып, сондықтан қанда оның көлемі жоғарлап, ал фосфордың несеппен сыртқа шығуы көбейеді. Осы себептен сұйық құрылысы өзгеріп, сүйек сынғыш болып келеді- патологиялық сынғыштық .
Айырша без - көптеген бөлікшелерден тұратын қос без. Төстің ішкі бетінде, жүрек ұясының үстінгі жағында орналасқан. Астынғы жағы жүрек қабы – перикардпен, артқы жағы ірі- ірі тамырлармен шектескен. Без екі- қабық және ми қабаттардан тұрады. Онда екі түрлі жасуша бар: лимфоид жасушалар - негізгі қабатта, ретикулярлы (торлы) жасушалар - милы қабатта орналасқан. Бездің шығаратын гормоны – тимозин деп аталады. Айырша безде Т – лимфоциттер «пісіп» жетілетіні анықталған. Қызметі: 1. Фагоциттік (қармау, жұту) қасиеті күшті дамыған, адамға енген бөгде заттарды қармап, жояды.
