БАТЫС Қазақстан облысы Сырым ауданы Көздіғара ауылы
«Үздік ғылыми жоба» байқауына
Жалпы білім беретін Көздіғара негізгі мектебі
Жұмыстың жалпы сипаттамасы:
Көздіғара ауылының тарихы жайында мағұлматтар келтіріп,
ауылдың географиялық жағдайы мен халқының
саны мен салт-дәстүріне шолулар жасай отырып,
зерттелетін обьектінің жалпы сипаты мен тарихтағы орынын саралау.
Жұмыстың өзектілігі:
Тарихи жерді зерттеу барысында бұрынғы осы
жерді мекендеген ата-бабаларымыздың “Қорған шұңқыр”деп атап
кеткен жерді қандай мақсатта пайдаланғаны
жөнінде ауыл ақсақалдарынан
сұрастырып, мәнін ашу.
Мақсаты:
Мақсаты:
Көздіғара ауылының тарихы мен ондағы өмір сүрген атақты адамдары мен тарихи аңызға айналған жерлерді зерттей отырып, сол арқылы ауылдың теңдессіз мол мұралары туралы келер ұрпаққа естеліктер мен деректер қалдыру.
Міндеті:
Ауылдың ақсақалдары мен көз көрген ата-әжелерімізден қасиетті мекен-Көздіғараның біз білмейтін елге белгілі адамдары мен елдің аңызға айналған жерлері жайында болашақта үнемі ізденіс жұмыстарын жүргізу.
Күтілетін нәтиже:
Зерттеуді қажет ететін өлке тарихын жаңаша түрде қайта жаңарту, насихаттау.
Көздіғара ауылы Батыс Қазақстан облысы, Сырым ауданының Қаратөбе ауданымен шектесетін жерінде орналасқан. Ауыл солтүстігінде Бұлдырты ауылымен Шығысында Қаратөбе ауданымен, оңтүстігінде Жаңақоныс ауылымен, Батысында Абай ауылымен шектеседі
Көздіғара ауылы
Көздіғара ауылы Батыс Қазақстан облысы, Сырым ауданының Қаратөбе ауданымен шектесетін жерінде орналасқан. Ауыл солтүстігінде Бұлдырты ауылымен Шығысында Қаратөбе ауданымен, оңтүстігінде Жаңақоныс ауылымен, Батысында Абай ауылымен шектеседі
Ауыл түбі — бірлік, Қауым түбі — тірлік
Көздіғара ауылының жер көлемінің сызба-картасы
Жеті арыс Мәлке руы жайлаған Бесоба жері алғаш колхоздастыру кезінде
1920 жылдың аяқ кезінде Бесоба колхозында біріккен.
Ауылдың батыс бөлігі қырлық, шығыс бөлігі көлдік жайылымдық жерлер және бұл жермен
Бұлдырты өзені ағып өтеді. Ал, батыс бөлігінде Батпақ көл орналасқан.
Даламызда қабан, қасқыр, түлкі, қарсақ, борсық, қосаяқ саршұнақ т.б сияқты хайуанаттар түрлері көп кездеседі. Сонымен қатар киік ті де кей кездері даламыздан кездестіруге болады.
Ауылдың Бесоба аталуы да осы бес обамен байланысты
Көздіғара ауылының жанында ХІХғ болған «Қызыл мешіт» орнына экскурсия
Тарихи жердің орнына саяхат сабақ
ұйымдастыру кезінен
«Қызыл мешіт» орынан табылған
күйдірілген тастар
Көздіғара ауылы қандай оқиғалардан шет қалмаған 1941 жылы екінші дүниежүзілік соғыста 80-нен астам адам соғысқа аттанған .
1954 жылы тың игеруге республикадан тыңгерлерді де қарсы алды.
Қасиетті мекен-Көздіғара жерінен атақты адамдар көптеп шыққан. Атап айтсам: Хабиев Одақ-алғашқы хирург, Ғабдуллин Хамит- Қазақстандағы Мәскеу қаласынан мұнай саласында білім алып, Атырау қаласынан алғаш мұнай тапқан адам. Бектасов Ғабдол - алғашқы ұшқыш.
Бұл – қазақ, тәңірге зар еткен қазақ! Қиналып, қанды азап шеккен қазақ. Әйтеуір қанды азаптан құтқарар деп, Оқыған азаматын күткен қазақ!
Қорқыт ата
Экспедиция-2014
Наурыз айында ауылымыздың тарихи жерлерін зерттеп, ол жерден алынған заттар болса, оларды аудандық мұражайға алып, болашақ ұрпаққа қалдыру мақсатында келген экспедиция жұмысынан көріністер
Өткізгіш шоқтардың жапырақ тақтасында орналасуы;
Жапырақтың жүйкеленуі
Өткізгіш шоқтардың жапырақ тақтасында орналасуы;
Су мен минералды заттар жапыраққа жүйке арқылы өтеді;
Түзілген органикалық заттар басқа мүшелеріне таралады;
Жапыраққа беріктік қасиет береді.
Құмды ауылдың тарихи, аңызға айналған жерлері өте көп. “Көздіғара”, “Бесоба”, “Қорған шұңқыры”, “Батпақ көл” жерлерін мысал ретінде айтуға болады.
Менің қорғайындеп жатырған жобам да осы
“Қорған шұңқыры” жайында болмақ.
Қорған шұңқыры-Көздіғара ауылының Батыс жақ бетінде 2 шақырымдай жерде орналасқан. Тереңдігі адам бойынан асады ал, шұңқырдың ұзындығы 500 метр.
Бұл шұңқыр туралы аңыздар ауыл арасында әрқилы айтылады.
Баяғы заманда сол жерде Есенгелді деген бай өмір сүріпті. Сол кісінің 12 мың жылқысы болыпты. Сол жылқыларын осы терең шұңқырда айдап, баққан деседі.
Екінші аңызда аталған шұңқыр өте терең болыпты, сол жерде жаудан қорғанып, кезінде жауларын осы шұңқырға батырып өлтіріп отырыпты дейді.
Өткен күн, КЕШЕ,-тарих Келер күн, ЕРТЕН,-сыр Ал бүгінгі күн-үлкен сый
“Қорған шұңқыры”
Ауыл ақсақалдарынан деректер жинау сәтінен
Көздіғара ауылы қазіргі таңда бар қазақы дәстүр мен салтты қадыр тұтатын 300 ден асатын тұрғындары бар елді мекен. Ауылда негізгі мектеп, фельдшерлік пукнт және ауылдық кітапхана жұмыс жасайды. Ауылымызда үш қожалық өз жұмыстарын жасап еліміздің дамуына өз үлестерін қосып келе жатыр. Олардың бірі дәрі-дәрмек жасауға таптырмас шөп-мия тамырын қазумен айналысады.
Болашақта өнерлі де қасиетті мекеннің гүлденуі мен көркеюіне өз үлесімізді қосамыз деген сенімдемін!
Мен жаныммен сүйемін осы ауылды, Мен қаныммен сүйемін осы ауылды. Қалай ғана сүймейін, қалай ғана, Кіндігім мен кессе ол тұсауымды. Осы ауылда тербелген бесігім де, Осы ауылда қойылған есімім де. Араздасып қалғанда ара ағайын Ақсақалы жүреді кешірімге. Көріп өстім таң атып, күн батқанын, Көріп өстім тағдырлы мың қатпарын. Қалай ғана сүймейін, Бейіт болып Осы ауылда жатыр ғой қымбаттарым.
Ұсынба:
1. Көздіғара жерінің тарихқа толы жерлері көп. Сол жерлер болашақта үкімет тарапынан қолдау алып, кең көлемде зерттелсе;
2. «Қорған шұңқыры» жеріне археологиялық жұмыстар жүргізіліп, қорғауға алынса.
