СЛАЙД 6 ЖӘНЕ 8).
Іле өзенінің шамамен бір ғасыр бойы орташа жылдық су ағынының шығыныныңқарастырылып отырылған 5 гидрологиялық бекттер бойынша, өзгеруі бес айналымдылықпен ерекшеленеді және бұлар ғасырдың ішіндегі айналымдарға жатады және олардың ұзақтығы 20-дан 22-кі жылға дейін созылады (СЛАЙД 6-8).
Іле өзенінің сужинау алабының орташа жылдық су ағынының шығынының ұзақ мерзімдегі ауытқуларының сәйкестік дәрежесін бағалау үшін Саньдаохэцы, Ямату, Добын, Қапшағай ГЭС-нен 164 км жоғары және Қапшағай шатқалы гидрологиялық бекттерінің 90 жылдық бақылау мәліметтері бойынша айырымдық-интегралдық қисықтары тұрғызылған және олардың өзгеру сипатамасы, Қапшағай шатқалы гидрологиялық бекеттін ескемегенде бірі -біріне ұқсас болып келеді, ал оның басты себебі Қапшағай суқоймасындағы Қапшай ГЭС-нің жұмыс атқару қызметіне байланысты.
Іле өзенінің сужинау алабының климаттық өзгерістерін кеңістік-уақыт масштабында бағалау үшін, оның аймағына орналасқан Нарынқол, Инин, Жаркент, Айдарлы, Бақанас және Құйған метеорологиялық бекеттерінің 70 жылдан асатын «Қазгидромет» РМӨ-нің, «Погода и климат» анықтамалық-ақпараттық порталының және «Всемирной Метеорологической Организация-ның» (ВМО)-ның ақпараттық-талдау мәліметтері пайдаланылды (СЛАЙД 9-11).
Іле өзенінің сужинау алабының аймағына орналасқан барлық метеорологиялық бекеттерде 2020 жылға қарай орташа жылдық ауа температурасының айтарлықтай және жылдық атмосфералық жауын-шашынның болмашы өсуін көрсетеді және Microsoft Excel бағдарламасы бойынша қол жеткізген сызықтық трендтің теңдеулер жүйесін олардың нақтылығын айқындайды (СЛАЙД 11).
Іле өзенінің сужинау алабының аймағындағы орташа жылдық ауа температурасының айырмашылық-интегралдық қисығы көрсеткендей (СЛАЙД 12), қарастырылып отырылған барлық метеорологиялық бекеттерде, олардың мәндерінің өсу бетбұрысы байқалады, ал жылдық атмосфералық жауын-шашынның айырмашылық-интегралдық қисығынан (СЛАЙД 12), олардың уақыт кеңістігінде белгілі бір заңдылықпен ауытқуын көруге болады және бұл қарастырылып отырылған өзеннің сужинау алабына аймағына тән сипатама.
Өзен алабының гидрологиялық режимінің аймақтық және жергілікті ерекшеліктерін кеңістіктік-уақыттық масштабта айқындау үшін, А.В. Головинаның және тың әдістемелік жүргісінің негізінде, Іле өзені сужинау алабының аймағына табиғи және антропогендік дәлелдемелердің бірлескен әсерінің сандық қатынастық шамасын анықтаудың реттік желісі құрылды (
Достарыңызбен бөлісу: |
