Білім беру бағдарламасы 10-сынып Қазақстан тарихы пәнінің тест спецификациясы Integrated Programme of Development
жүктеу/скачать 0,77 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 210 МИНУТ =3 САҒАТ 2.1 Бағалау міндеттері
- 3 Емтихан парақтарының сипаттамасы
- Бағалау тілі Бағалау тілі қазақ тілі болып табылады. Емтихан өткізу үдерісін басқару
- 6.1 Бағалау дескрипторлары
- 7.1 1-емтихан парағы: Мысал сұрақтар үлгісі
- 7.2 2- емтихан парағы: Мысал сұрақтар үлгісі
- 7.3 Мысал сұрақтардың балл қою сызбасы
2 Бағалауға шолуБарлық білім алушылар 2 емтихан парағын орындайды.
210 МИНУТ =3 САҒАТ2.1 Бағалау міндеттері
3 Емтихан парақтарының сипаттамасыЕкі жазбаша тапсырма беріледі. 1-е мтихан парағы 1-ші және 2-ші немесе 5-ші тармағының біреуін бағалайды. 2- емтихан парағы қалган үш бөлімді бағалайды. 3.1 1-емтихан парағыБарлығы 54 балл құрайтын, үш бөліктен тұратын бір сұраққа жауап беру үшін оқушыларға 90 минут уақыт беріледі. Барлық үш бөлікке міндетті түрде жауап беру керек. Берілген тапсырмада БМ1, БМ2 және БМ3 бойынша білімін көрсеткені үшін критериалды балл қою сызбасына сәйкес балл қойылады.
3.2 2-емтихан парағыОқушыларға 2 сұраққа жауап беру үшін 120 минут уақыт беріледі, оған барлығы 96 балл қойылады. Барлық үш бөлікке міндетті түрде жауап беру керек. Берілген тапсырмада БМ1 және БМ2 бойынша білімін көрсеткені үшін критериалды балл қою сызбасына сәйкес балл қойылады.
3.3 Баллдарды бөлу Төмендегі кестеде жалпы бағалау мен баллдарының үлесі көрсетілген:
Аналитикалық дағдыларын бағалау 1-емтихан парағының бір бөлігі ретінде тексеріледі. 2-емтихан парағында біліміне көп мән беріледі. Соңғы балл саны 100 дейін теңестіріледі. Бағалау тіліБағалау тілі қазақ тілі болып табылады. Емтихан өткізу үдерісін басқаруБағалау үдерісі материалдардың қауіпсіздік шаралары мен емтихан өткізу тәртібін қатаң түрде сақтап бағалаудың әділдігін көрсете отырып жүргізілу керек. Зияткерлік мектептерде емтихан өткізуге арналған Нұсқаулық жазылып шығарылады. Ол төмендег пунктілерді қамтиды: емтихан материалдары және олардың қауіпсіздігі; әкімшіліктің және кезекшілер мен мұғалімдердің міндеттері; емтихан өткізуге арналған материалдар мен аудиторияларды дайындау; жазбаша, ауызша және практикалық емтихандарды өткізу үшін сәйкес келетін кабинеттерді дайындау; курстық жұмыстарды тіркеуге арналған рәсім; курстық жұмыстарды бақылау және реттеу рәсімі; емтихан тапсырушыларға бақылау жасау рәсімі; балл қоюға арналған материалдармен қоса емтихан аяқталғаннан кейінгі рәсімдер. Берілген Нұсқаулық барлық білім алушылар, оқытушылар, кезекшілер және менеджерлер емтиханның әділ, ұйымшыл өтуіне көз жеткізе алатындай болып, барлық мектептерде емтихандардың бір қалыпта, стандартталған тәртіпте өтуіне кепілдік береді. Баллдарды қоюБалл қою сызбасы емтихан парағының сұрақтарымен қатар құрастырылады. Білім алушылардың емтихан парақтарын НЗМ бағалайды. Емтихан қабылдаушы сарапшылар білім алушы аяқтаған емтихан парақтарды оларға электроникалық түрде қолжетімді болғаннан соң бағалайды. Емтихан алушылар білім алушылардың емтихан тапсыру кезіндегі қабілеттеріне сай болу үшін тәжірибеден өтеді. Олардың ішіне пән бойынша білімі және үш жылдық бертінгі білім беру тәжірибесі бар мамандар кіреді. Емтихан алушылар өздерінің міндеттерін атқару үшін арнайы дайындықтан өтеді. Емтихан алушылар балл қою сызбасын түсініп, оны толтыру мысалдарын біліп, және сызбада берілген қағидаттарды қолдана алады. Егер емтихан барысында бір емтихан алушыдан тағы бір емтихан алушы болса, онда балл қою сызбасы бірдей толтырылғанын қамтамасыз ету үшін ортақ сынама балл қою сызбасының нұсқасы тапсырылады. Емтихан алушылар бағаларды стандарттау үдерісінен өткізпегенше тапсырмауы мүмкін. Барлық емтихан алушылар стандарттау үдерісінде белгіленген балл қою сызбасының бірдей нұсқасын пайдаланады. Бағалаудың айқындылығы мен балл қою сызбасының дұрыс қолданылғанын қамтамасыз ету мақсатында емтихан алушының жұмысы жан-жақты және жиі қарастырылып тұрады. Бағаларды қою үдерісіӘрбір оқытылған пәннің бағалау қорытындысы баға түрінде ұсынылады. Мынадай бағалар қойылады: A*, A, B, C, D және E, мұндағы A* ең жоғарғы баға, ал Е-ең төменгі оқу жетістігі. Баға U (‘қанағаттанарлықсыз’) сынақ тапсырылған жоқ дегенді білдіреді. Білім алушының пән бойынша оқу жетістіктерінің деңгейі әр емтихан парақтары үшін емес, емтихан жұмыстарының санына қарай бөлінген барлық парақтарының (белгіленген спецификацияға сәйкес қойылған) жалпы балынан есептеп шығарылады. Емтихан парағының сұрақтары дайындалғанда, құрастырушылар өткен жылдардағы сұрақтардың күрделілік деңгейін ескеруі тиіс. Бірақ тәжірибе негізінде сұрақтардың күрделілігін білім алушылар емтихан тапсырмағанша өлшеуге болмайды. Сондықтан өткен жылы білім алушыға қойылған бағалар осы жылмен салыстырғанда ескерілмейді. Емтихан парағына қойылатын талаптар әр түрлі болуы мүмкін; балл қою да қатаң немесе жеңіл бола алады. Осы және тағы да басқа факторлар білім алушының баллдары бағаға көшірілгеннен бұрын ескерілуі тиіс. Демек, емтихан парақтары тексеріліп балл қойылғаннан соң бағалау үдерісі әр бағалаудың шектерін орнату үшін әр пән бойынша орындалуы тиіс (курстық жұмыс немесе практикалық жұмыстарды қоса). Білім алушы сұраққа жауап беріп баға алу үшін кем дегенде берілген бағаның ең төмен баллын алу қажет. Орнатылған спецификациялар бойынша бағалардың шек көрсеткішін белгілеудің бірінші мақсаты өткен жылғы стандарттарды қамтамасыз ету болып табылады. Ал жаңа спецификациялардағы мақсат болжанған стандартты орнатып, болашақ сессияларда осы стандартты пайдалану болып табылады Бағалардың шек көрсеткіші екі категорияға бөлінеді: пайымдап қарастырылатын және арифметикалық. Бағалардың пайымдап қарастырылатын шек көрсеткіштері статистикалық дәлелдер мен кәсіби пайымдаудың қосындысы арқылы жүзеге асырылады. Бағалардың арифметикалық шек көрсеткіші арифметикалық ережелерді қолдану арқылы қойылады. Тест спецификациясында белгіленген негізгі деңгейлер А, С және Е болып табылады, оларға дескриптор қоса беріледі. Бағаларға берілетін дескрипторлардың қолдану себебі білім, түсінушілік және дағдылар осы баға арқылы ерекшеленеді және B мен D бағалары континуумда тұрады. Бұл Кембридж баға жүйесімен сәйкес келеді және Назарбаев зияткерлік мектептерге халықаралық тану мен тусінуге жол береді. Бағалардың пайымдап қарастырылатын шек көрсеткіштері белгілеу үдерісі күрделі әрі көп жұмысты қажет етеді. Сондықтан өтпелі балды Біліктілік ұйымы анықтайды. Егер бағалардың пайымдап қарастырылатын шек көрсеткіштері бекітілсе, онда арифметикалық шек көрсеткіштері де саналуы мүмкін. В арифметикалық шек көрсеткіші А мен С арасындағы көрсеткішкіл, сондай-ақ D көрсеткіші С мен Е арасындағы арифметикалық шек көрсеткіш болып табылады. 6.1 Бағалау дескрипторларыНегізгі бағалау дескрипторлары оқушылардың мүмкіндік деңгейін анықтайтын белгілі бір стандарт жөніндегі жалпы түсінігін қалыптастыру үшін беріледі. Тәжірибе жүзінде оқушыға берілген баға оның бағалау тапсырмаларын қалай орындағанына байланысты болады. Оқушылардың емтихан парағының кейбір бөлімінде көрсеткен төмен нәтижесі басқа бөлімінде жоғары нәтиже көрсетуімен теңесуі мүмкін.
Мысал сұрақтар үлгісіӘр сұраққа балл сұрақтың соңында қойылады, мысалы: [9]. Әр сұраққа қалай балл қойылатындығы туралы нұсқаулық түсінікті болу үшін, сұрақтардың әрқайсысына балл қою схемасы берілген.
Төмендегі дереккөздерді мұқият қарап, өз жауаптарыңда қолдана біл. A Дереккөзі 
[1936 жыл. Ресей Үкіметі шығарған Колхоз өмірінің бір үзіндісін сипаттайтын сурет.] B Дереккөзі Алматы, Қазақстан - "Біз қәзір осы өңірдің басты өнім шығарушыларымыз,”- дейді Оңтүстік Қазақстанда астық өсіретін компания фермері/диқаншысы, Дархан Тишабаев мақтанышпен. “Бір- екі жылдықта ғана басқалардың артында қалып, күн көріс үшін күрескенбіз.” Тишабаев Қазақстанда жеке шаруашылықты қолдайтын, Әлемдік Банк жобасының бір бөлігі болып табылатын несие туралы сөз қозғап отыр. 1998 жылы Қазақстанның ауыл шаруашылық секторы 30 жыл ішінде ең төменгі сатыға түскен еді. Шаруашылықтардың басым көбі көптеген шығынға ұшырап, ауылдың табысы күрт төмен түскен. Осы жылы Қазақстан Үкіметі Банк қолдауын талап ететін Ауыл шаруашылығына жекешелендіруден кейінгі Көмек деген жобаны бастады. Бұдан бұрынғы шаралар — ауыл шаруашылығын жекешелендіру мен мемлекеттік бақылауды жою – бұл секторды өркендетуді жүзеге асыра алмады, оның ең басты себебі – елдің жалпы заңды және институтциялық базасы нашар болып, ауыл шаруашылығын қаржыландыру жоқтың қасында болды. Әсіресе, жұмыс қуатының 25 пайызын құрайтын ауыл шаруашылығын қаржыландыруға және де банктің ұзақ мерзімді қаржыландыру қоры болмағандықтан банктер тәуекел етпеді. [2008 жылғы Қазақ тіліндегі газеттен алынған] C Дереккөзі 1953 жылы, КСРО Орталық Комитетінің маңызды пленарлық кездесуінде Хрущев үндеу жолдады. Ауыл шаруашылығында жаңа үкім жарияланды. Бағалар өсірілді. Ауыл шаруашылық өнімдері ақшаға сатылып алынатын болды. Ауыл шаруашыларына кепілдендірілген ақша төленетін болып Қазақстан мен басқа өңірлерде игерілмеген жерлерді дамыту туралы шешім қабылданды. Бұрын еш игерілмеген жерлерде ауыл шаруашылықтары орын тебе бастады. Жаңа жерлерде жер тыңатылып, дән игерілетін болды. Мыңдаған жастар осындай өңірлерге жіберілді. Жерді жақсы тыңайту шаралары қолданылса да, кейбір сәтсіздіктер орын алды. Алайда жер игеру айтарлықтай күшейіп, елге улкен табыс әкелді. [‘Белес: Қайта құру кезеңі экономикасы’ Аганбегян. А. бейімделген. М. Горбачевтің экономикадан басты кеңесшісі, Ғалымдар Академиясының Кеңес мүшесі. 1988 жылы басылып шыққан] D Дереккөзі Хрущев жерді өңдеудің ең тез және тиімді жолын көздеді. Алайда трактор құрастыру мен тыңайтқыштарды шығару ұзақ уақыт алатын болғандықтан, егіс жерлерді ұлғайтатын шешім қабылданды. Арасында мол жауын шашыны бар оңтүстік өңірдің, қуаңшылықты солтүстік өңірдің аяқ баспаған, егін егу үшін айдалып тасталынған 13 миллион гектар егістік жерлерге дәнді дақылдар себілді. Мыңдаған жастар жаз мезгілінде көп көмек көрсетті. 1953 - пен 1956 жылдары КСРО-да 36 миллион жер игерілді. Әлем тарихында болмаған жай орын алды. Бірақта өнім беретін тіршілік көзі нашарлай бастады. Мен 1955 жылы солтүстік Қазақстанға барғанымда жағдайдың жақсы еместігін байқадым. Қуаңшылық жыл болатын, көп мәселелерге келіп соқтыратыны анық болатын. Күзгі егіс үшін қар қалыңдығының аздығы, өсімдіктердің мұзға қатып қалатындығы белгілі болды. Ол тіпті жарысқа айналып, жергілікті басқармалар бір –бірімен жер тыңайтудан жарысқа түсті. Тыңайтуға келмейтін жерлер тыңайтылып, тек қана бір дақыл егіліп, жер қыртысының эрозиясын тудыратын қауіп төнді. [‘КСРО экономика тарихынан бейімделген. Алек Нов. 1982. Британия Университетінің экономика тарихының докторы] E Дереккөзі 1917 жылғы революция/төңкеріс ел үшін көп өзгерістер алып келуі тиіс еді. Теңдік орнатыла бастады. Жер мен мүлік кедей шаруаларға таратыла бастады. Бай кулактардың күй-жайлары революциядан бұрынғы жайларына қарағанда нашарлап керісінше, кедей шаруалар жерге ие бола бастады. Ауыл экономикасы ‘орта - қожалық’ деп аталатын кезеңді кешті.Алайда жалпы өнім өте төмен болды. Оның бірден бір себебі, елдің жаңа әлеуметтік-экономикалық құрылымы мен қожалақ шаруалардың/диқаншылардың өз қарабастарын ойлап, қала үшін өнім шығармаулары. Олар дән дақылдардың бағасы өте төмен болғандықтан, табыс көзін іздеп, басқа да дақылдар өсіре бастады. [‘Жаңа режімдегі Ресей ауылы’ -нан бейімделген. В.П. Данилов. Кеңес тарихшысы. 1988] F дереккөзі 
[Кеңес үкіметінің ресми баспаларынан] Сұрақтар (a) Берілген дереккөздер мен өз біліміңді қолдана отырып, Қазақстанда ауыл шарауашылығымен шұғылданатын тарихшы үшін маңызды дереккөз құндылықтарына сипаттама бер. [15] (b) Берілген дереккөздер мен өз біліміңді қолдана отырып, кеңес жүйесінің Қазақстан ауыл шаруашылығына тигізген әсерін түсіндір. [18] (c) Қазақстан ауыл шаруашылығы тарихы 19-шы ғасырдың соңынан бастап созылыңқы төмендеуде. Қаншалықты келісесің? Берілген дереккөздер мен өз біліміңді қолдан. [21] 7.2 2- емтихан парағы: Мысал сұрақтар үлгісіҮш сұрақ берілген. Екі сұраққа жауап беріңіз. Қазақстандағы демография мен этника Қазақстан демография тарихы мен этникалық құрылымында география, саясат, шетелдік басып кіру мен климат үлкен роль атқарады. 19-шы ғасырдың соңынан бастап болып жатқан осы екі ортаға сыртқы күштердің күштеп таңып келе жатқаны мен таза ішкі Қазақстандық факторлардың тигізген өзгерістері туралы үлкен пікірталас бар. (a) 1900 жылдан бастап Қазақстанның этникалық құрылымындағы басты өзгерістерді анықта. [9] (b) Этникалық топтар арасындағы қарым қатынасты байланыстырудың қазақша моделін түсіндір. [15] (c) ‘Қазақстан демографиясына Кеңес саясатының үлкен әсері тиді.’ Қаншалықты осымен келісесің? [24] Дін- Қазақстан тарихында факторлардің бірі ретінде 19-шы ғасырдың ортасынан бастап Қазақстанда дінге деген қарым-қатынас күрт өзгерді. Дін қоғамның біртұтас бөлігі ретінде қарастырылды. Ресей реврлюциясы/төңкерісі маркс-ленинизм сынды жағымсыз идеологияны өзгертпекші болды. 1991-ші жылдан бастап дінге басқаша көзқарас орнап, мемлекет пен халық өз қалауларына сүйенеді. (a) 1945 бастап дінге деген басты қоғамдық өзгерістерді анықта. [9] (b) Қазақстанға кейбір діни іс-әрекеттердің қалай зияны тигенін түсіндір. [15] (c) 1900 бері мемлекеттің діни саясаты қаншалықты өзгерді? [24] Қазақстан мемлекеті 1991 жылдан бастап, көп ғасырлардан бері бірінші рет, Қазақстан өз болашағын өзі таңдап және оны басқару жолын таңдауға да өз еркі бар. Кезінде күштеліп келген мемелекет жүйесінің кейбір аспектілерінің пайдасы болса, кейбіреулерінің нақты кері әсері бар. Өз дәстүрі, мәдениеті және құндылықтары бар бір елге сай модель, екінші бір елге қонымды болуы мүмкін емес. (a) 1980 жылдан кейінгі периодтан бастап Қазақстанның тәуелсіздіқ алған жолының басты кезеңдерін сипатта. [9] (b) 1917 жылдан кейінгі Ресейдің Қазақстанды Басқару Жолдарын түсіндір. [15] (c) ‘1991 жылдан бері Қазақстанды басқару жолында түбегейлі өзгеріс болды’. Қаншалықты келісе аласың? [24] 7.3 Мысал сұрақтардың балл қою сызбасыБарлық сұрақтарға ашық, толық жауап беру керек. Балл қою сызбасының екі түрі де бірдей қолданылады. Нақты тапсырмаға байланысты балл қою сызбасы: бұл мазмұны бойынша жеке сұраққа жауап беру, сұраулы сөйлем ретінде және курсивпен беріледі. Жалпыланған балл қою сызбасы: бұл жалпы берілген сұрақтарға байланысты, жеке сұраққа байланысты нақты мазмұн берілмеген. Жалпыланған балл қою сызбасы 3 мөлшерден тұрады, мысалы: 1-3 балл (төмен), 4-6 балл (орта), 7-9 балл (жоғары). Жалпыланған балл қою сызбасында берілген дескрипторлар мен мазмұнға байланысты жауаптар негізінде берілген ең жақсы жауаптарға балл қойылады. Емтихан алушылар қайсы мөлшердің жауапқа сәйкес екендігін анықтайды. Сол мөлшерде барлық дескрипторлардың жауапқа сай келуі маңызды емес. Осыған қарағанда, емтихан алушы жауап қандай мөлшерге сай келетінін орта ма, жоғары әлде төмен бе, соған тиіс балл қоюы керек. Мөлшер мен балл “ең жақсы сәйкес” негізінде қойылады. 1-емтихан парағының балл қою сызбасы БМ1 – 12 балл БМ2 – 21 балл БМ3 – 21 балл
(b) Дереккөздерін, біліміңді қолдана отрырып Кеңес жүйесінің қазақ ауыл шаруашылығына тигізген әсерін түсіндір. [18] БМ1 – 6 балл, БМ2 – 6 балл, БМ3 – 6 балл Арнайы тапсырмаға байланысты балл қою сызбасы БМ1 А дерекөзіндегі коллективизациялау сияқты Кенес жүйесінің әсері туралы және Е дерекөзіндегі 1917жылдың тікелей әсері туралы берілген мәліметті білім алушы өрбітіп дамыту үшін осы дереккөздердің жақсы қолданысын көрсетеді. БМ2 Кеңес үкіметінің қазақ ауыл шаруашылығына тигізген әсері туралы өте қонымды да шағын түсінік беріледі. БМ3 Тарихшы үшін дереккөздердің әрбіреуі маңызды деген сияқты дереккөздердің жеткіліксіз қолданысы келтіріледі. Авторына байланысты кей дереккөздер басқалармен салыстырғанда маңыздырақ. Жалпыланған балл қою сызбасы
(c) Қазақстан ауыл шаруашылығы тарихы 19-шы ғасырдың соңынан бастап созылыңқы төмендеуде. Қаншалықты келісе аласың? Берілген дереккөздерді, өз біліміңді қолдан. [21]
БМ2 – 15 балл, БМ3 – 6 балл Арнайы тапсырмаға байланысты балл қою сызбасы БМ2 Созылыңқы төмендеудің болған, болмағаны туралы сұраққа қонымды жауап берілуі мүмкін, осы кезеңде қазақ ауыл шаруашылығың жағдайы туралы тиянақты түсінік беріледі. Орта деңгейдегі жауапта білімімен бір нақты кезеңнің арасында ақтаңдактық болса да, қазақ ауыл шаруашылығының сол кезеңдегі жағдайы туралы біршама түсінік беріледі. Жауапта төмендеумен қатар көтерілу кезеңі де болғанын түсінгендігі байқалады. Төмен деңгейдегі жауапта, бір ғана кезеңнің я болмаса, бірнеше кезеңді қосып, сол кездегі ауыл шаруашылығының жағдайы туралы шектеулі мәлімет беріледі. Жауап сипаттама түрінде беріліп немесе сұраққа еш нақты жауап берілмеген. БМ3 Дереккөз авторларын ескере отырып, сол кезеңдегі қазақ ауыл шаруашылығының төмендеуі/жақсы дамуы туралы бағалауын қуаттау үшін дереккөздердің тиянақты қолданыстары берілген. Жалпыланған балл қою сызбасы
2-емтихан парағының балл қою сызбасы БМ1 – 27 балл БМ2 – 21 балл БМ3 – 0 балл
(b) Этникалық топтар арасындағы қарама-қатынасты байланыстырудың қазақша моделін түсіндір. [15] БМ1 – 9 балл, БМ2 – 6 балл Арнайы тапсырмаға байланысты балл қою сызбасы БМ1 Этникалық қарым қатынастың қазақша моделін түсіне білетінін көрсетіп, этникалық қарым-қатынасты қалай орнату жолдарын егжей-тегжейлі түсіндіреді. БМ2 Этникалық қарым қатынастың қазақша моделі қандай және ол қалай жүзеге асырылып отырылғаны туралы жақсы түсінік бар. Жалпыланған балл қою сызбасы
(c) ‘Қазақстан демографиясына Кеңес саясатының үлкен әсері тиді.’ Қаншалықты осымен келісесің? [24] БМ1 – 9 балл, БМ2 – 15 балл Арнайы тапсырмаға байланысты балл қою сызбасы БМ1 Қазақстан демографиялық дамуына Кеңес саясатының улкен әсері туралы білімін егжей-тегжейлі көрсетеді. Қандай саясаттың болғанын білу маңызды емес, оның қандай әсері болғанын білу маңызды. Орта деңгейдегі жауапта Қазақстан демографиясына Кеңес саясатының улкен әсері туралы біршама білімін көрсетіп, оның әсері туралы қанағаттанарлықтай білімін көрсетеді. Барлық басты саясаттарды тізіп келтіру маңызды емес, ақпараттың ұқыпты берілгені өте маңызды. Төмен деңгейдегі жауапта Қазақстан демографиясына Кеңес саясатының улкен әсері туралы шектеулі мәлімет беріліп, олардың қалай және неліктен әсері болғаны туралы түсінегі баршылық. БМ2 Көңілін осы сұраққа жұмылдырып, бейнелі түрде жауап береді. Сұрақтың ‘орасан’ аспектісіне көңіл аударылып, Кеңес саясатының әсерінің көлемі туралы тепе-теңдігі сақталған пікір келтіріледі. Демографиялық өзгеріске соқтырған басқа да факторлар білетіні айқын. Орта деңгейдегі жауапта сұрақтың ‘орасан’бөлігіне көңіл аударылып, жауаптың барынша шынайы тепе-теңдігі сақталған. Нық жауап берімесе де, фактілерді білгені өте маңызды. Басында сипатталып берілгенмен, жауап тұспалданып тұрса, онда ондай жауапқа 6 немесе 7-ден артық балл қойылмайды. Төмен деңгейдегі жауаптарда жауап өте шектеулі. Тұспалдау еш жоқ, жалпы сипаттама берілген. Сұрақтың ‘орасан’ бөлігі еш талданбаған. Жалпыланған балл қою сызбасы
Сұрақ 2 (a) 1945 жылдан бастап дінге деген басты қоғамдық өзгерістерді анықта. [9] БМ1 – 9 балл Арнайы тапсырмаға байланысты балл қою сызбасы БМ1 Білім алушылар кем дегенде үш анық сипаттама беріп, оны толықтыруға дайын болуы тиіс. Оған қоса, олардың неліктен басты екендігін дәлелдейтін дәлелдемелер керек. Берілген ақпарат талапқа сай және тиянақты болуы тиіс. Орта деңгейдегі жауапта екі түрлі басты әлеуметтік саясат келтірілуі тиіс, барлық сұрақтар анық камтылмаса да, түсінгендігі айғақ болуы тиіс. Жалпыланған балл қою сызбасы
(b) Қазақстанға кейбір діни іс-әрекеттердің қалай зияны тигенін түсіндір. [15] БМ1 – 9 балл, БМ2 – 6 балл Арнайы тапсырмаға байланысты балл қою сызбасы БМ1 Қазақстанға кейбір діни іс-әрекеттердің зияны тигенін түсіндіру үшін егжей-тегжейлі мәліметтер келтірілген. Кем дегенде екі іс-әрекет мысал ретінде келтіріліп, толық дәйектелуі тиіс. Орта деңгейдегі жауапта, қазақ қоғамына нақты бір діни іс-әрекеттің әсерін ашық айта білуі тиіс. Барлық сұрақтар анық камтылмаса да, түсінгендігі түгел айғақ болуы тиіс. БМ2 Әр іс-әрекеттің әсерімен салыстырғанда ‘зиянына’ көңіл аударылуы тиіс. Ол туралы нақты түсінігі көрсетілуі тиіс. Іс-әрекеттердің жай сипаттамасы мен олардың зияны туралы қисыны бар, тұспалданып айтылған жауаптарға 2-ден артық балл қойылмайды. Жалпыланған балл қою сызбасы
(c) 1900 жылдан бері мемлекеттің діни саясаты қаншалықты өзгерді? [24] БМ1 – 9 балл, БМ2 – 15 балл Арнайы тапсырмаға байланысты балл қою сызбасы БМ1 1900 жылдан бері мемлекеттің діни саясаты қаншалықты өзгергені туралы егжей-тегжейлі жауап беріледі. Революцияға дейінгі, Қеңес дәуірі, тәуелсіздік алғаннан кейінгі кезең қамтылады деп күтіледі. Саясаттың өзіне емес, өзгерістерге көңіл бөлінуі тиіс. Орта деңгейдегі жауаптарда мемлекеттің діни саясаты туралы біршама білімін көрсетіп, үш дәуір әркелкі қамтылуы мүмкін. Саясат туралы айтылып, өзгеріс жолдарына көңіл бөлінбеуі мүмкін. Төмен деңгейдегі жауапта мемлекеттің діни саясаты мен 1900 жылдан бері қаншалықты өзгергені туралы шектеулі мәлімет келтіріледі. Бір дәуір жеткілікті қамтылғанмен, екі дәуірге көңіл еш аударылмаған. БМ2 Көңілін осы сұраққа жұмылдырып, бейнелі түрде жауап береді. Сұрақтың ең маңызды кілті ‘көлем’ оқушылар өзгеріс көлемін/дәрежесін білетінін көрсете білуі тиіс. Орта деңгейдегі жауапта сұрақтың ‘көлем’ бөлігіне көңіл аударылып, жауаптың барынша негізделген. Басында сипатталып берілгенмен, жауап тұспалданып тұрса, онда ондай жауапқа 6 немесе 7-ден артық балл қойылмайды. Төмен деңгейдегі жауаптарда жауап өте шектеулі. Тұспалдау еш жоқ, жалпы сипаттама берілген. Сұрақтың ‘көлем’ бөлігі еш талданбаған. Жалпыланған балл қою сызбасы
Сұрақ 3 (a) 1980 жылдан кейінгі периодтан бастап Қазақстанның тәуелсіздіқ алған жолының басты кезеңдерін сипатта. [9] БМ2 – 9 балл Арнайы тапсырмаға байланысты балл қою сызбасы БМ1 Қазақстанның тәуелсіздік алған жолының басты кезеңдерінің барлығы қамтылуы тиіс. Кеңес Одағының ыдырауы туралы еш ақпараттың қажеті жоқ. Әр кезеңге толық тоқтап, тәуелсіздік процесінемен қалай байланысқан жолдарын қарастыру маңызды. Берілген ақпарат нақты және қонымды болуы тиіс. Орта деңгейдегі жауапта, барлық кезеңдер тугел аталса да, қуаттайтын ақпарат аз болуы мүмкін. Басты кезеңдер аталмай қалған жағдайда 4-5 балл беріледі. Төменгі деңгейдегі жауапта, басты кезеңдердің біршамасы аталып, олардың неліктен ‘басты’ кезең болып табылатыны туралы жарым-жартылай түсінік бар. Жауап жүйелі емес, дәйексіз. Жалпыланған балл қою сызбасы
(b) 1917 жылдан кейінгі Ресейдің Қазақстанды басқару жолдарын түсіндір. [15] БМ1 – 9 балл, БМ2 – 6 балл Арнайы тапсырмаға байланысты балл қою сызбасы БМ1 Ресейдің Қазақстанды басқару/әкімшілік етудің бірнеше жолдарын/тәсілдерін білетіні туралы тиянақты, егжей-тегжейлі мағлұмат берілуі тиіс. Кем дегенде үш жолы аталып, оны толық қуаттайтын нақты дереектер керек. Ол үшін 7-9 балл беріледі. Орта деңгейдегі жауаптарда Ресейдің Қазақстанды басқару/әкімшілік етудің бірнеше жолдарын білетіні туралы белгілі болса да, түгел қамтылмай, қуаттау аз мөлщерде болуы мүмкін. Төменгі деңгейдегі жауаптарда Ресейдің Қазақстанды басқару/әкімшілік етудің шектеулі жолдары келтірілген. БМ2 Басқару іс жүзінде қалай жүзеге асқаны туралы анық түсінік болуы тиіс. Орта деңгейдегі жауапта олардың қалай жүзеге асқаны туралы қанағатанарлық мәлімет берілген. Басқару жолдарының қаншалықты кері әсері туралысипатталған тұспал жауаптарға 3 балл беріледі. Төменгі деңгейдегі жауаптарда Ресейдің басқару жолдарын түсіндіруге тырысып баққан. Жалпыланған балл қою сызбасы
(c) ‘1991 жылдан бері Қазақстанды басқару жолында түбегейлі өзгеріс болды’. Қаншалықты келісе аласың? [24] БМ1 – 9 балл, БМ2 – 15 балл Арнайы тапсырмаға байланысты балл қою сызбасы БМ1 Қазақстанды басқару жолдарының тәуелсіздік алғанға дейінгі кезеңі мен тәуелсіздік алғаннан кейінгі жолдары туралы егжей-тегжейлі мағлұмат берілуі тиіс. Едеуір айырмашылықты салыстыруға келетіндей жеткілікті білімін көрсете білуі тиіс. Орта деңгейдегі жауаптарда үкіметті басқару жолындағы өзгерістер туралы білімін көрсетіп, тәелсіздік алғаннан кейінгі өзгерістер аталып өтілуі тиіс. Төменгі деңгейдегі жауаптарда тәуелсіздік алғанға дейінгі кезеңі мен тәуелсіздік алғаннан кейінгі жолдары туралы шектеулі жауап берілген. БМ2 Көңілін осы сұраққа жұмылдырып, бейнелі түрде жауап береді. Сұрақтың ең маңызды кілті ‘революция’ оқушылар орын алған өзгерістердің сипаты мен көлемін білетінін көрсете білуі тиіс. Шектеулі өзгерістер оран алды деген түсініктемелері мен жауаптарында тепе-теңдіқ сақталуы тиіс. Орта деңгейдегі жауапта сұрақтың ‘революция’ бөлігіне негізгі жауап беріліп, басты өзгерістерді айғақтайтын жауап болуы тиіс. Басында сипатталып берілгенмен, жауап тұспалданып тұрса, онда ондай жауапқа 6 немесе 7-ден артық балл қойылмайды. Төмен деңгейдегі жауаптарда сұраққа жауап беруге тырысып бақпаған. Тұспалдау еш жоқ, жалпы сипаттама берілген. Сұрақтың ‘революция’ бөлігі еш талданбаған. Жалпыланған балл қою сызбасы
жүктеу/скачать 0,77 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||