Білім беру бағдарламасы 6В01510 «География-Тарих»
Макро, мега және микроәлем
жүктеу/скачать 0,55 Mb.
|
Жаратылыстануды оқытудың теориялық негіздері
- Бұл бет үшін навигация:
- 3.3. Күн жүйесі тақырыбын меңгертудің әдістемелік ерекшелік тері
| 3.2 Макро, мега және микроәлем нысандарының мөлшері Жұлдызды жүйе тақырыптарын оқыту
Макро, мега және микроәлем түсініктерінің мәнін ашу үшін шетсіз шексіз жұлдызды аспан кеңістігін макро әлем, Күн жүйесіндегі ғаламшарларды мега әлем, ал жеке материктер мен мұхиттардың бөліктерін микроәлем ретінде қарастырып, онда жүретін үрдістер мен құбылыстарды электронды білім беру ресурстарының мүмкіндіктерін пайдаланып оқушыларға ұсынудың маңызы зор. Бізді қоршаған кеңістік- тегі материя зат пішінінде өмір сүреді. Табиғаттағы заттар бізді қоршаған материалды әлемнің қасиетін және құрылысын анықтайтын әртүрлі құрылымдар арқылы түзілген. Бізді қоршаған әлемді, заманауи ғалымдар үш аймаққа бөледі: күрделі құрылымдардан түзілген микроәлем, макроәлем және мегаәлем. Макроәлем – бізге таныс нысандар (ағза, түр, популяция, бірлестік, биосфера). Мегаәлем – арақашықтығы ұзақ, өлшемі үлкен ірі нысандар. Оларға планета, жұлдыздар, галактика, бүкіләлем (ғалам) жатады. «Құрылым» сөзі нысанның сатысы деген мағынаны білдіреді (17-сурет). Олар бір-бірінен деңгейі, өлшемі және өзара байланысу деңгейінің күрделілігімен ерекшелінеді.
. Микроәлемнен мегаәлемге дейінгі құрылымның сатылары Микроәлем, макроәлем және мегаәлем – әртүрлі масштабта қарастырылатын біртұтас бүкіләлем. Бүкіләлемнің құрамындағы барлық нысандар бірыңғай әмбебап заңдылыққа бағынған біртұтас жүйе. Сондықтан да микро, макро және мегаәлемдердің өзіне тән заңдылықтары болғанымен, өте тығыз өзара байланысқан және әртүрлі иерархиялық деңгейде орналасқан біртұтас ғалам. 3.3. Күн жүйесі тақырыбын меңгертудің әдістемелік ерекшелік тері Күн жүйесі тақырыбын меңгерту үшін оқушыларға жұлдызды аспан әлемі, Күн жүйесі тақырыбының мазмұнын, түзілу жолдарын олардаың қозғалысын, Ғалам, шоқ жұлдыз, Күн жүйесі, ғаламшар, метеортит т.б. түсініктерінің мәнін ашатын оқу бейне фильмдерінен үзінділер беріп көрсетілімдер дайындау, оларды шағын топта талдаудың маңызы зор. Ашық бұлтсыз түнде құрал-жабдықты пайдаланб ай, аспан әлемінде сансыз жарқырап тұрған жұлдыздарды көруге болады. Жұлдызды асп анн ың не гізі қызып, балқып тұрған газды шарлар– жұлдыздар құрайды.Бұл әртүрлі пішіндегі, бір-біріне ұқсамайтын асп ан дене лері. Арасында ергежейлі кішкен тай және өте үлкен алып жұлдыздар да бар. Жұлдыздар біздің Күн сияқты жарық және қызып, балқып тұрады. Арасында Күннен де үлкен жұлдыздар кездеседі. Мыңдаған жылдар бұрын адамдар жарық жұлдыздарды ойша топтастырған. Шоқжұлдыздардың орналасу реттілігінің бе лгілі бір нәрсе ге ұқсастығын еске ріп, оларға жануарлардың, аңыз-әңгімеге арқау болған басты ке йіпке рлердің аттарын бе рген . Соның нәтижес інде, біздерге таныс Таразы, Айдаһар, Керік, Жолбарыс, Геркулес , Үлкен және Кіші Же тіқарақшы, Торпақ, Пегас сияқты шоқжұлдыздар, т.б. пайда болды. Қазіргі кезде астрономдардың есеп теуі бойынша 88 шоқжұлдыз бар. Жұлдыз – бірне ше мың градус темпе ратураға дейін қызып, балқып, Же рден өте алыста орналасқан газды шар. Шоқжұлдыздар – жұлдызды асп анн ың бір бөлігінде топтасып орналасқан жұлдыздардың жиынтығы. Сыртқы пішіндеріне байланысты әртүрлі аңыздың ке йіпке рлерінің, жануарлардың не месе заттардың аты бе рілген . Атап өтетін болсақ, үлкен және кіші Жетіқарақшы, Айдаһар, сілеусін, Керік, Цефей, Кассиопея және зодиактың 12 шоқжұлдызы (Қой, Сиыр және т.б.). жүктеу/скачать 0,55 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||