№
|
Қазақша
|
Орысша
|
Ағылшынша
|
1.
|
Алкандар – алифатикалық қаныққан көмірсутектер, жалпы формуласы – CnH2n+2, басқа элементер және сутек атомдары да қосылмайды.
|
Алканы – алифатические предельные углеводороды с общей формулой CnH2n+2, которые не присоединяют водород и другие элементы.
|
Alkanes are aliphatic saturated hydrocarbons with the general formula CnH2n+2, which do not add hydrogen and other elements.
|
2.
|
Алкендер – алифатикалық қанықпаған көмірсутектер, құрамында бір қос байланысы бар, жалпы формуласы – СnH2n.
|
Алкены – алифатические непредельные углеводороды, имеющие в своем составе одну двойную связь с общей формулой СnH2n.
|
Alkenes are aliphatic unsaturated hydrocarbons containing one carbon–carbon double bond with the general formula CnH2n.
|
3
|
Алкил – бірвалентті қаныққан алифатикалық радикалдың жалпы атауы.
|
Алкил – общее название одновалентных насыщенных алифатических радикалов.
|
Alkyl is the common name for monovalent saturated aliphatic radicals.
|
4
|
Алкилгалогенидтер – алкандардың галогентуындылары – химиялық қосылыс.
|
Алкилгалогениды – группа химических соединений, галогенопроизводные алканов.
|
Alkylhalides - a group of chemical compounds, halogen derivatives of alkanes.
|
5
|
Алкиндер – жалпы формуласы CnH2n-2 көмірсутектер, молекула құрамындағы екі көміртек атомдарында бір σ- және екі π-байланыстармен байланысқан, яғни бір үш еселі байлынысы бар қосылыстар молекула
|
Алкинами – называют углеводороды с общей формулой CnH2n-2, в молекулах которых имеется два атома углерода, связанных одной σ- и двумя π- связями, то есть имеется одна тройная связь.
|
Alkines are hydrocarbons with the general formula CnH2n-2, containing one carbon – carbon triple bond (one σand two π-bonds).
|
7
|
Альдегидтер – молекула құрамында карбонилді топ органикалық радикалмен және сутек атомымен байланысқан органикалық қосылыстар класы.
|
Альдегиды – класс органических соединений содержащих в молекуле карбонильную группу, связанную с атомом водорода и органическим радикалом.
|
Aldehydes are carbonyl compounds in which the carbon atom in the carbonyl group, C = O, is bonded to a carbon atom and a hydrogen atom.
|
8
|
Аминқышқылдары – молекула құрамында карбоксилді – СООН және амин тобы – NH2 бар азоты бар органикалық қосылыстар.
|
Аминокислотами – называют азотсодержащие органические соединения, в молекулах которых содержатся аминогруппы –NH2 и карбоксильные группы – COOH
|
Amino acids are nitrogen-containing organic compounds, the molecules of which contain both the amino –NH2 and the carboxyl – COOH groups.
|
9
|
Аминдер – аммиак молекуласындағы бір немесе бірнеше сутек атомы көмірсутек радикалдарына алмасқан аммиак туындыларын айтамыз.
|
Аминами – называют производные аммиака, в молекулах которого один или несколько атомов водорода замещены углеводородными радикалами.
|
Аmines are organic compounds derived from ammonia bythe replacement of one or more of its hydrogen atom byhydrocarbon groups.
|
10
|
Арендер – молекулада бензол сақинасы бар көміртек пен сутек атомдарынан тұратын қосылыс, ароматты қосылыстарға жатады. Арендердің жалпы формуласы – CnH2n-6.
|
Аренами называют соединения углерода с водородом, в молекулах которых имеется бензольное кольцо, или ядро, относят к ароматическим углеводородам. Общая формула аренов CnH2n-6.
|
Arenes are organic hydrocarbons containing one or more benzene rings and refer to aromatic compounds. The general formula of arenas is CnH2n-6.
|
12
|
Алмастырылмайтын май қышқылдары – міндетті түрде өсімдік тектес полиқанықпаған май қышқылдарының тобы, сүтқоректілердің тағамында болу.
|
Незаменимые жирные кислоты – группа поли ненасыщенных жирных кислот растительного происхождения, которые обязательно должны содержаться в пище мелекопитающих
|
Essential fatty acids - a group of polyunsaturated fatty acids of vegetable origin, which must сontained in the food of mammals.
|
13
|
Бензол – қарапайым ароматты көмірсутек; еріткіш және органикалық синтез шикізаты ретінде қолданылады.
|
Бензол – простейший ароматический углеводород; применяется как растворитель и сырье органичиского синтеза.
|
Benzene is the simplest aromatic hydrocarbon; used as a solvent and raw materials for organic synthesis.
|
14
|
Бос радикалдар – бір дара электроны бар, белсенді бөлшектер.
|
Радикалы свободные – частицы, обладающие свободными валентностями.
|
Free radicals are particles with free valences.
|
15
|
Бензол сақинасы – ароматты қосылыстарда тең қабырғалы, бір жазықтықта орналасқан, валенттілік бұрышы 1200 алты бұрышты тұйық қосылыс.
|
Ядро бензольное в ароматических соединениях обладает плоским строением (плоский правильный шестиугольник) с углом 120° между любой парой валентных связей.
|
The benzene core in aromatic compounds has a planar structure (hexagon made of six carbon atoms bonded together in a particular way) with an angle of 120° between any pair of valence bonds.
|
16
|
Гомологтық қатар – бір бірінен құрамы жағынан бір немесе бірнеше CH2- метилен тобынан айырмашылығы бар, құрылысы және қасиеттері ұқсас қосылыстардың тік қатары.
|
Гомологическим рядом – называют ряд соединений, сходных по своему строению и свойствам, но отличающихся друг от друга по составу на одну или несколько групп – CH2- метилена.
|
Homologous series is a series of compounds that may be considered to be derived from the first member by the successive addition of a – CH2- unit.
|
17
|
Гетероциклді – қосылыстар дегеніміз – циклді осылыстарда көміртек атомынан басқа да элементтер бар органикалық қосылыстар.
|
Гетероциклическими – называют такие соединения, в циклах которых наряду с атомами углерода содержатся и атомы других элементов.
|
Heterocyclic are compounds, in the cycles of which, along with carbon atoms, contain atoms of other elements.
|
18
|
Дисахаридтер – олигосахаридтер – өзара екі моносахаридтер қалдығынан құралған молекула, табиғатта сахароза, лактоза және басқа да түрінде кездеседі.
|
Дисахариды – олигосахариды, молекулы которых построены из соединенных между собой остатков двух молекул моносахаридов; существуют в природе в виде сахарозы, лактозы и др.
|
Disaccharides are oligosaccharides in which molecules are built from two monosaccharides molecules; exist in nature in the form sucrose, lactose, etc.
|
19
|
ДНҚ – дезоксирибонуклеинқышқылы, биологиялық рөл атқарады, ұрпаққа тұқымқуалаушылық белгілердің берілуін қамтамасыз етеді.
|
ДНК – дезоксирибонуклеиновая кислота играют огромную биологическую роль, обеспечивают передачу наследственных признаков в ряду поколений.
|
DNA – deoxyribonucleic acid plays a huge biological role, ensures the transfer of hereditary traits in a number of generations.
|
22
|
Изомерия – құрамы, молекулалық массасы бірдей, кеңістікте орналасуы әртүрлі, құрылыстарымен айырмашылығы бар молекулалар құбылысы.
|
Изомерия – это явление, заключающееся в существовании нескольких веществ, имеющих один и тот же состав и одну и ту же мoлекулярную массу, но различающихся строением молекул.
|
Isomerism is a phenomena of existence compounds possessing the same composition and the same molecular weight, but differing in their chemical structure.
|
23
|
ИЮПАК – таза және қолданбалы химияның Халықаралық одағы ағылшынша атауы.
|
ИЮПАК – аббревиатура английского названия международного союза чистой и прикладной химии.
|
IUPAC is the abbreviation of the English name for the International Union of Pure and Applied Chemistry.
|
24
|
Көмірсутектер – молекулалары тек көміртек пен сутек атомдарынан тұратын органикалық қосылыстар класы.
|
Углеводороды – класс органических соединений, молекулы которых состоят только из атомов углерода и водорода.
|
Hydrocarbons are a class of organic compounds, molecules of which consist of only carbon and hydrogen atoms.
|
25
|
Көмірсулар – құрамында карбонил тобы және бірнеше гидроксил топтары бар органикалық заттар. Қосылыстар класының атауы «көміртек гидраттары» сөзінен шыққан, оны алғаш рет К. Шмидт 1844 жылы ұсынған болатын.
|
Углеводы – органические вещества, содержащие карбонильную группу и несколько гидроксильных групп. Название класса соединений происходит от слов «гидраты углерода», оно было впервые предложено К. Шмидтом в 1844 году.
|
Carbohydrates are organic substances containing a carbonyl group and several hydroxyl groups. The name of the class of compounds comes from the words «carbon hydrates», it was first proposed by K. Schmidt in 1844.
|
26
|
Лейцин – аминоизокапрон қышқылы, моноамино-монокарбон аминқышқылы түссіз кристалл, суық суда нашар ериді.
|
Лейцин-аминоизокапроновая кислота, моноаминомонокарбоновая аминокислота; бесцветные кристаллы, плохо растворимые в холодной воде.
|
Leucine – aminoisocaproic acid, monoamino monocarboxylic amino acid; colorless crystals, poorly soluble in cold water.
|
27
|
Моносахаридтер – бір буыннан тұратын ең қарапайым көмірсулар. Әдетте, бұл суда жақсы еритін қатты тәтті заттар, спирттерде – нашар және эфирлермен реакцияға түспейтін заттар.
|
Моносахариды – это самые простые углеводы, состоящие из одного звена. Обычно это твердые сладкие вещества, хорошо растворимые в воде, хуже – в спиртах и практически не вступающие в реакцию с эфиром.
|
Monosaccharides are the simplest carbohydrates, consisting of one link. Usually, monosaccharides are solid sweet substances, well soluble in water, poorly soluble in alcohols and practically not reacting with ether.
|
28
|
Нәруыз – α-аминқышқылдарының қалдығы пептидтік байланыстар арқылы байланысқан табиғи жоғары молекулалық қосылыстар.
|
Белки – класс природных высокомолекулярных соединений, построенных из остатков аминокислот, связанных друг с другом пептидной связью.
|
Proteins are a class of natural high-molecular compounds formed from amino acids and joined together by peptide bonds.
|
29
|
Номенклатура – принциптер мен ережелер жүйесі, олардың көмегімен объектілердің ғылыми сипаттамасы кезінде және /немесе құбылыстардың атаулары құрылады.
|
Номенклатура – система принципов и правил, с помощью которых строятся названия объектов и /или явлений при их научном описании.
|
Nomenclature is a system of principles and rules by which the names of objects and / or phenomena are built upon their scientific description.
|
30
|
Органикалық химия – көміртек қосылыстарын зерттейтін химия ғылымының бөлімі.
|
Органическая химия – это раздел химической науки, изучающая соединения углерода.
|
Organic chemistry is a branch of chemical science that studies carbon compounds.
|
31
|
Пептидті байланыс – бір аминқышқылының α-карбоксилді тобының екінші аминқышқылдарының α-амин тобымен қосылуы нәтижесінде пайда болатын ковалентті амидті байланыс.
|
Пептидная связь – ковалентная амидная связь, возникающая в результате соединения α-карбоксильной группы одной аминокислоты с α-аминогруппой другой аминокислоты.
|
A peptide bond is a covalent amide bond resulting from the combination of the α-carboxyl group of one amino acid with the α-amino group of another amino acid.
|
32
|
Спирттер – қаныққан көміртек атомдарының құрамында гидроксилді топтары бар органикалық қосылыстар класы, көмірсутектер туындылары.
|
Спирты – класс органических соединений, включаю щий производные углеводородов, содержащий гидроксильные группы у насыщенных атомов углерода.
|
Alcohols are a class of organic compounds that includes hydrocarbon derivatives containing hydroxyl groups on saturated carbon atoms.
|
33
|
Триглицеридтер – глицерин мен май қышқылдарының толық эфирі.
|
Триглицериды– полные эфиры глицерина и жирных кислот.
|
Triglycerides are complete esters of glycerol and fatty acids.
|
34
|
Функционалдық топ – органикалық молекуланың химиялық қасиеттерін анықтайтын құрылымдық фрагменті (атомдардың кейбір тобы).
|
Функциональная группа – структурный фрагмент органической молекулы (некоторая группа атомов), определяющий её химические свойства.
|
A functional group is a structural fragment of an organic molecule (some group of atoms) that determines its chemical properties.
|
35
|
Циклогексан – циклоалкандар класына жататын циклді органикалық қосылыс.
|
Циклогексан – органическое соединение из класса циклоалканов.
|
Cyclohexane is an organic compound from cycloalkanes. Э
|
36
|
Эфирлер – жай және күрделі эфирлердің органикалық қосылыстарының екі класының жалпы атауы.
|
Эфиры – общее название двух классов органических соединений простых и сложных эфиров.
|
Esters are organic compounds formed by the union of an acid and an alcohol with the elimination of water.
|
