Сабақ №55 Химия Күні: Тақырыбы: Қанықпаған көмірсутектер. Этилен Оқу мақсаты

В.Алкендердің қасиеттерін алкандармен салыстыра отырып, айырмашылығын көрсете алады.

С.Алкендер жөнінде алған білімдерін практикалық тұрғыдан нақты жағдаяттарда қолданады.

Жағымды психологиялық ахуал туғызу:

- оқушылармен амандасып, бүгінгі сабақ бойынша "Сәттілік!" тілеймін;

-кезекшіден оқушылардың сабаққа қатысын және үй тапсырмасын сұраймын.

Үй тапсырмасы: §45 оқу

«Даналық ағашы» іскерлік ойынының сұрақтары:

1. Көмірсутектер дегенміз не ?

2.Олар қалай жіктеледі?

3. Алкан қатарындағы қаныққан көмірсутектер дегеніміз не?

4. Алкандардың гомологтық қатарын жазыңыз.

5.Гомологтық қатар дегеніміз не?

Ә) Химиялық диктант

1._________________мен_________________ тұратын органикалық заттар көмірсутектер деп аталады. 2.Алкандардың жалпы формуласы _________. 3.Метан молекуласына _____ гибридтену тән. 4. Метан молекуласының моделі ____________тәріздес. 5. Метанды лаборато-рияда____________алуға болады. 6.Алкандарға______________реакциялары тән. 7.Құрамы бірдей, бірақ_______________әр түлі заттар ______________ деп аталады. 8.Трихлорметанды________________деп те атайды.

Келесі сұрақ «Бейне сұрақ»

Сұрақ: Қаныққан көмірсутектердің барлығында көміртегі атомының тотығу дәрежесі бірдей емес, мысалы: метан молекуласында -4;

Ал этан молекуласында көміртегі қандай тотығу дәрежесіне тең? Жауабы: -3;

Сұрақ: 2-метил 4-этил гександа қанша изомер бар? Жауабы: екі изомер бар.

Есеп: Белгісіз газдың сутек бойынша салыстырмалы тығыздығы 14-ке тең. Оның құрамында 85,7% көміртек, 14,3% сутек бар болса, көмірсутектің формуласын анықтаңыздар. Жауабы: С₂Н₄-этилен

1. 
   Алкендер деген не?
   

«Кітап-досың, ақылшың» 202-205 беттерды оқып шығады.

1. 
   3-этилгептен-2; 3,3-диметилпентен-1; 3-метилэтилгексен-2 құрылымдық формуласын жазыңыз;
   
2. 
   Этиленнің сутек, ауа, оттек бойынша салыстырмалы тығыздықтарын есептеңіздер.
   
3. 
   Массасы 52 г этиленнің: а)зат мөлшерін; ә) көлемін (қ.ж.) есептеп табыңыздар.
   
4. 
   3г этан түзілу үшін этиленннің қандай көлемі (қ.ж.) сутегімен реакцияласуы қажет?
   
5. 
   Этанды дегидрлеп этилен алғанда ,реакция өнімінің шығымы теориялық мүмкіндікпен салыстырғанда 60% болса,40 г этаннан этиленнің қандай массасы түзілетіндігін есептеңіздер.
   

3. Алкендерде көміртек атомының гибридтелген күйі sp³.

4. Этил спиртінен алкендерді алуға болмайды.

5. Алкендер гидрлену, гидратация реакцияларына түседі.

Ә) Тестпен жұмыс жасау

1.Этилен қатарындағы қанықпаған көмірсутекке тән формула:

А) С_nH_2n-2 ә) С_nH_{2n +2} б) С_nH_2n

2.Пропиленнен қандай полимер алуға болады?

А) полиэтилен ә) полистирол б) полипропилен в) поливинилхлорид

3. Қанықпаған көмірсутектің сутегімен қосылу реакциясы :

А) полимерлену ә) айырылу б) гидрлену в) гидрогендену

4.Қаныққан көмірсутекке тән емес реакция:

А) қосылу ә) орынбасу б) жану в) айырылу

5.Этилен қатарындағы қанықпаған көмірсутектердің жалпы атауы:

А) алкан ә) алкен б) алкин в) алкадиен

6. Этилен молекуласындағы гибридтену түрі:

а)SP ³ ә) SP б) SP²

7. Этилен молекуласындағы бұрыш: а) 109⁰С ә) 120⁰С б) 90⁰С в) 145⁰С