Білім беру үдерісінде инновациялық технологияларды пайдалану заман талабы ертасова Гүлдана Ерболатқызы

Елбасымыз биылғы Жолдауында «Нұрлы Жол» Жаңа Экономикалық Саясат - әлемнің ең дамыған 30 елінің қатарына бару жолындағы біздің ауқымды қадамымыз. Жалпыұлттық идеямыз - Мәңгілік Елді басты бағдар етіп, тәуелсіздігіміздің даму даңғылын Нұрлы Жолға айналдырдық. Қажырлы еңбекті қажет ететін, келешегі кемел Нұрлы Жолда бірлігімізді бекемдеп, аянбай тер төгуіміз керек. Mәңгілік Ел - елдің біріктіруші күші, ешқашан таусылмас қуат көзі. Ол «Қазақстан-2050» Стратегиясының ғана емес, XXI ғасырдағы Қазақстан мемлекетінің мызғымас идеялық тұғыры! Жаңа Қазақстандық патриотизм дегеніміздің өзі - Мәңгілік Ел! Ол - барша Қазақстан қоғамының осындай ұлы құндылығы, - деген болатын. [1] Олай болса, біз осы елбасымыз айқындаған мақсатқа жету үшін білім берудегі сапамызды жақсарту жұмыстарына кірісуіміз керек.

Қазақстан Республикасы «Білім туралы» Заңының 8-бабында «Білім беру жүйесінің басты міндеттерінің бірі – оқытудың жаңа технологияларын енгізу, білім беруді ақпараттандыру, халықаралық ғаламдық коммуникациялық желілерге шығу» деп атап көрсеткен. [2] Білім беру сапасын жақсартудың бірден - бір жолы – жаңа ииновациялық технологияларды қолдану.

Жалпы «технология» грек сөзі, «өнер, шеберлік» дегенге келеді. Қазіргі таңда технология ұғымы үш түрлі мағынада қолданылуда:

• 
  оқытуды ұйымдастыру формаларын немесе әдістемені көптеген мәліметтерде – технология ;
  
• 
  нақты педагогикалық жүйені – технология ;
  
• 
  қасиеттері белгілі өнім алу үшін қолданылатын әдіс - тәсілдердің жиынтығы және жүйесі – технология ;
  

Инновациялық білім беру – іскерліктің жаңа түрі. Инновациялық қызмет оқу ісін дамытуға, пәндердің мәнін тереңдетуге, мұғалімнің кәсіптік шеберлігін арттыруға басқа жаңа технологияларды енгізуге, пайдалануға және шығармашылық жұмыстар жүргізуге бағытталған. Мұндай технологияларды қолдану - оқытушы ұтады, яғни ол сабақты тиімді ұйымдастыруға көмектеседі, оқушының пәнге деген қызығушылығы артады.

Білім жалпы, кәсіби, техникалық, арнайы білім болып бөлініп кәсіппен ұштасады. Ал кәсіп – мамандық таңдау, мамандықты меңгеру. Білім алып кәсіп иесі болу үшін іскерлік қажет. Іскерлік – оқу, білім, кәсіп, тәжірибе, ізденушілік, өзіндік жұмыс, іс-шаралар, дағдыдан туындайды. Іскер болу үшін іс-әрекетті меңгеру қажет. Іс-әрекет әрекеттен, операция, қимыл-қозғалыстан тұрады. Барлық үрдіс байланыса орындалғаннан соң нәтиже көрсеткіші пайда болады. Қазіргі жас ұрпақтың саналы да сапалы білім алуының бірден-бір шарты – оқу орындарындағы білім беру процесіне жаңа инновациялық технологияларды енгізу екендігі сөзсіз түсінікті. Сондықтан ғылыми-техникалық прогрестен қалыспай, жаңа педагогикалық инновацияларды оқу үдерісінде қабылдап, өңдеп, нәтижелі пайдалана білу – әрбір оқытушының міндеті болып табылады.[4]

Қазіргі жаһандануға байланысты еліміздің білім беру жүйесіндегі басты мәселенің бірі – инновацияландыру, ал оқыту процесінде технологияларды пайдалану.

Білім беру үдерісінде инновациялық технологияларды пайдалану заман талабы атты баяндамам арқылы оқытушылар үшін технологияның тиімді жақтарын, студенттеріміздің теориялық білімін қалыптастыру және практикалық мақсатта іске асыру жолдарын іздестіру ,

интеллектуалдық, кәсіптік, адамгершілік, рухани, азаматтық және басқа да көптеген адами келбетінің қалыптасуына игі әсерін тигізеді, өзін-өзі дамытып, оқыту үрдісін тиімді

ұйымдастыруына көмектеседі. Инновациялық технологиялар шығармашылық қабілеттерін арттыруға, белсенділік-сенімділік сапаларын диагностикалық әдіс-тәсілдермен анықтауға, сабақта, сабақтан тыс уақытта өз ойын еркін жеткізе білуге үйретуге, қоғамда болып жатқан оқиғаларға қатысты көзқарастарының болуына өз үлесін қосады.

Оқытушылар үшін білім сапасын арттырудағы инновациялық технологияларды пайдаланудың тиімді жақтары:

• колледжде оқытушы мен студенттің бірлесе жұмыс жасауына жағдай туғызады;

• студенттердің білім алуын, дамуын мақсатты түрде ұйымдастыра білу;

• білім мен білігіне сай келетін бағытты таңдап алуға мүмкіндік береді;

• өз бетінше жұмыс істеу дағдыларын қалыптастыру, дамыту;

• колледж студенттерінің танымдық прцестерін арттыру;

Мен өзімнің зерттеуімді «Терминдер және сөз мәдениеті » тақырыбында I курс студенттеріне (Тас қалаушы мамандығы) жүргіздім. Ең алдымен топта берілген тапсырманы түсіну үшін ауыз біршілік, ынтымақтастық болу керектігі түсінікті, себебі: студенттер бір – бірімен ортақ келісімге, пікірге келу қажет. Тақырыпқа байланысты мынадай сұрақтар беріледі:

1. 
   Тұйық етістіктің түрі арқылы жасалған терминдерге мысал келтіріңіз?
   

2. 
   Зат есім арқылы жасалған мамандыққа қатысты терминге мысал келтіріңіз?
   

Сұраққа жауап кезінде студенттердің бірлесе әрекет жасауы үшін мына әдісті қолдандым:

дегеннің орнына, Баланың қиялын

«Сенің қолыңнан ұштай отырып,

келеді!»ұстанымы; сұрақ қоя білуге

рету!
«Қателеспейтін адам болмайды»

Қағидасына үйрету!

Бұл әдіс бойынша студенттердің бойында шығармашылық үлгідегі жұмыстарды орындау барысында өзіндік болжау, топшылау, түрлі құбылыстарды салыстыра білу, шешім қабылдау, ой қорытындысын жасау, өзіндік жаңалық аша білу қабілеті қалыптасады

Қазақ тілі пәні бойынша, «Сөз тіркесінің зерттелуі, атқаратын қызметі, мәні» атты тақырыпқа концептуалды кесте жасаудың үлгісі ретінде төмендегі кестелерді ұсынамыз. Айталық, бір студент былайша кесте жасауына болады:

Өздеріңіз байқап отырғандай, кестені толтыру үшін, студенттерге еркіндік беріледі. Сондықтан әр студент өз мүмкіндігіне қарай әр түрлі мазмұндағы жұмыстар орындайды. Аудиторияға келгенде орындалған тапсырмалар бойынша жұптасып немесе топтасып отырып, бір-бірінің жұмысымен танысып, мәліметтерді толықтырады, түрлендіреді. Бір-біріне ұқсас жақтары мен айырмашылықтарын анықтап, тақырыптың мазмұнын тереңірек түсінуге мүмкіндік алады.