Негізгі бөлім
2.1. Күштік трансформаторлардың негізгі зақымданулары.
Трансформаторлардың зақымдануы ереже бойынша пайдаланудың, апаттық және жұмыстың штаттан тыс режимдерінің, орама оқшауламасының тозуының және т.б. қолданыстағы ережесінің салдары болып табылады. Трансформаторлардың монтаж және жөндеу тәжірибесі үш зақымданудың екеуі жөндеудің, монтаждаудың және пайдаланудың қанағаттанарлықсыздығының нәтижесінде, ал үштен бірі – зауыт ақауларының салдарынан болатындығын көрсетеді.
Трансформаторлардың маңызды қателіктері магнит сымның зақымдануы кезінде, оқшауламаның бөлек электр техникалық болат және оларды болт арқылы топталған беттерінің арасындағы бұзылу салдарынан туындайды (1-сурет).
Түйіскен магнит сымдардағы апатының себебі жарма 4 мен өзек 6 және 1 арасындағы оқшауламаның бұзылуы болады. Магнит сымның болатының жергілікті қызуы топталған біздер 4 оқшауламасының тозуы немесе қирауының, бет аралық оқшауламаның және электрлік түйіспенің нашарлығынан зақымдануы нәтижесінде пайда болады.
1-сурет
1-стержень; 2 – тіктопталғанбіз; 3 – стерженніңпрестелгенбіздерініңорны; 4 – жоғарғыжармалықбөрене; 6 – төменгіжармалықбөрене; 7 - топталғанбіз
2.2. Күштік трансформаторлардың жүктемелік қабілеті
Трансформаторлардың қуатын тандағанда тек олардың номиналды қуатын басшылыққа алуға ғана болмайды, өйткені шынайы жағдайда қоршаған ортаның температурасы, трансформатордың құрылғысының жағдайы қабылданғаннан өзгеше болуы мүмкін. Трансформаторлардың жүктемесі сөткесіне ауысып отырады және олардың қуатын максималды жүктемемен тандаса, онда құлдырау кезеңінде трансформатор жүктемеленбейді, яғни оның қуаты толықтай пайдаланылмаған. Пайдалану тәжірибесі трансформатор сөткенің жартысында асқын жүктемемен жұмыс істей алады, егер сөткенің екінші жартысында оның номиналдыдан аз болса. Түрлі режимдердің өлшемі болып трансформатордың оқшауламасының тозуы табылады.
Трансформатордың жүктемесінің қабілеті – ол рұқсат етілген жүктеме мен асқын жүктемелердің жиынтығы.
Рұқсат етілген жүктеме – ол номиналды жұмыс режиміне сәйкес, ұзақ жүктеме, онда оқшауламаның қызудан есепті тозуын басып озбайды.
Трансформатордың асқын жүктемесі - номиналды жұмыс режиміне сәйкес режим, онда орамалардың оқшауламасының есепті тозуы тозудан басып аспайды.
Мұндай режим жүктеме трансформатордың номиналды қуаты немесе салқындату ортасының температурасы қабылданған есепті жүктемесінен артық болғанда туындайды.
Трансформатордың рұқсат етілген жүйелік жүктемелері сөтке бойынша номиналды қуаттан көп болуыжүктеменің бір қалыпты болмауынан салдарынан болады. 2 суретте жүктеменің сөткелік графигі көрсетілген, одан түнгі, таңертенгі және күндізгі кездерде трансформатор қажетінше жүктемеленбеген, ал кешкі уақытта максималды түрде асқын жүктемеленгендігін көруге болады. Жүктемеленбегенде оқшаулама тозбайды, ал асқын жүктеме кезінде тозу қаупі ұлғаяды. Максималды рауалы жүйелік жүктеме ораманың температурасы +140° С, жоғарғы қабаттағы майдың температурасы +95° С болғанда және максималды жүктеме кезінде трансформатордың тұрақты номиналды жүктемесі кезіндегідей болғанда, температура қатты қыздырылған нүктеден +98° С аспағанда болады. рұқсат етілген жүктеме жүйелі жүктемені есептеу үшін әрекеттегі график екі сатылыққа түрленеді (сурет 2.34).
2-суретТрансформатордыңтәуліктікжүктелуқабілетібойыншаекісатылы график құру Эквивалентті кестенің бастапқы жүктемесінің коэффициенті теңдеу бойынша анықталады
Достарыңызбен бөлісу: |