Бюллетень зарегистриро-ванв Министерстве культуры, информации и спорта Рес-публики Казахстан
- Бұл бет үшін навигация:
- ӨМІР СҮРУ МАШЫҚТАРЫ
|
Математика бойынша ортақ балл |
71,3 |
56,8 |
68,7 |
59,1 |
63,9 |
63,9 |
63,9 |
|
Арифметика және математика тілі |
94,1 |
85,0 |
91,9 |
87,0 |
88,3 |
90,6 |
89,5 |
|
Өлшеу және геометрия |
63,4 |
51,5 |
60,3 |
54,3 |
58,4 |
56,3 |
57,3 |
|
Логика және заңдылықтарды іздестіру |
74,4 |
55,8 |
72,9 |
56,9 |
65,1 |
64,7 |
64,9 |
|
|
53,4 |
34,8 |
49,6 |
38,1 |
44,0 |
43,8 |
43,9 |
|
САУАТТЫЛЫҚ | |||||||
|
Сауаттылық бойынша орташа балл |
75,6 |
61,1 |
74,4 |
62,0 |
66,9 |
69,4 |
68,2 |
|
Грамматика |
79,0 |
65,3 |
76,6 |
67,3 |
70,4 |
73,5 |
72,0 |
|
Жазу және ойын жеткізе білу |
73,5 |
62,1 |
73,5 |
61,8 |
65,7 |
69,5 |
67,7 |
|
Мәтінді оқу және түсіну |
73,6 |
60,4 |
74,3 |
59,3 |
65,2 |
68,5 |
66,9 |
|
Сөздік |
76,2 |
56,8 |
73,0 |
59,5 |
66,5 |
66,1 |
66,3 |
|
ӨМІР СҮРУ МАШЫҚТАРЫ | |||||||
|
Өмір сүру машықтары бойынша орташа балл |
75,1 |
66,1 |
77,4 |
63,5 |
70,5 |
70,5 |
70,5 |
|
Тұрмыстық машықтары және құралдар-ды пайдалана білу |
70,9 |
66,6 |
71,4 |
65,9 |
69,2 |
68,2 |
68,7 |
|
Табиғи құбылыстарды түсіну және тұрған жерін бағдарлай алу |
65,6 |
60,4 |
68,1 |
57,7 |
63,9 |
62,0 |
62,9 |
|
Әлеуметтендіру |
86,7 |
73,5 |
90,7 |
69,2 |
81,4 |
78,6 |
80,0 |
|
Салауатты өмір салты |
76,0 |
65,5 |
76,9 |
64,4 |
68,4 |
72,8 |
70,7 |
|
Аурулардың алдын алу және олардың белгілері |
76,2 |
64,4 |
80,1 |
60,3 |
69,4 |
70,9 |
70,2 |
Зерттеу шеңберінде оқытудағы жетістіктер мен оқу жоспарында практикалық есептерді шешуге бөлінген уақыт үлесі арасында оң өзара байланыс байқалды, яғни практикалық есептерді шешуге мұғалім көп уақыт бөлген сыныптарда оқушылар барлық тестілер бойынша өте жақсы нәтижелер көрсетеді (r = 0,237-0,298**).
Жоғарыда баяндалғандар оқу жоспарларына практикалық есептерді шешу үшін көбірек уақыт енгізу, оқушылардың сөз байлығын кеңейтуге көңіл бөлу, ақпаратты талдау жөнінде көбірек тапсырма беру, проблеманы тұжырымдай білуін дамыту, деректердің жеткіліктілігі мен көптігін талдау, бір өлшем бірлігінен басқа өлшем бірлігіне ауысу және т.б. қажеттігі туралы айтады.
8. Өзара байланыста талдау оқытудағы жетістіктердің мыналарға мәнді түрде тәуелді екенін көрсетті:
Білім беру жүйесі ықпал ете алмайтын факторлар: ата-аналарының білім деңгейі, үйде оқыту жағдайлары (оқуға арналған орынның, кітапхананың болуы, отбасы мөлшері, отбасы табысы, компьютерге, теледидарға және басқа да ақпарат көздеріне қол жетімділік);
Білм беру жүйесі ықпал ете алатын факторлар:
мұғалімнің біліктілігі,
мұғалімнің әдіснамалық жарақтандырылуы;
мектепте игі ниетті жағдай жасау;
мектеп оқушысын оқу керек-жарақтарымен және кітаптарымен қамтамсыз етуде көмек;
мектепалды даярлық;
сабаққа қатысуын жақсарту;
мектептегі менеджментті жақсарту;
мұғалімдер мен ата-аналар үшін тест пен мемлекеттік емтихандардың нәтижелері жөніндегі, мектепті дамыту, бюджет бойынша есеп жөніндегі ақпараттың қол жетімділігін ұлғайту;
сабақ тақырыбы бойынша қызықты оқиғалар айту және оқушылармен диалог сияқты оқыту әдістерін пайдалану;
мұғалімдердің ғана емес, сонымен қатар мектеп директорларының жұмысына ата-аналар мен білім беру басқармалары өкілдерінің баға беруі;
ата-аналарды балаларына білім беруге және мектепті басқаруға араластыру.
Неғұрлым тығыз өзара байланыс (r=0,73***) оқытудағы жетістіктер мен мұғалімнің тарапынан оқушыға деген игі ниет арасында байқалды. Егер оқушы мұғалімнің қолдауын сезсе, бала өзіне деген оң көзқарасқа сенімді болса және бұл екі жақтан да орын алса, ол ешқашан да мектепке барудан қорықпаса, онда бұл баланың оқуға деген ынтасын арттырады және оқудағы жетістіктерін көбейтеді. Бұл республиканың барлық мектептеріне Балаға игі ниетті көзқарас мектептерінің қағидаттарын енгізу қажеттігін тағы да атап көрсетеді.
Тұтастай алғанда, баланың білімін ынталандырушы компонентерді зерттеу қалалық және ауылдық, қазақ тілді және орыс тілді мектептердің арасындағы айырмашылықтар педагогтардың ынталандырушы әдістерді пайдалану дәрежесінде, игі ниетті жағдайда, баланың бос уақытын әр түрлі өткізуде, оның кітаптарды оқуға деген қызығушылығын арттыруда, мектепке деген сүйіспеншілігін тәрбиелеуде жатқанын көрсетті.
Баяндалғанға сүйенсек, бастауыш мектептегі білім беру сапасын жақсарту үшін, бірінші кезекте, білім беру процесінің игі ниетті жағдайын жасау; біліктілікті арттыру курстарын қосымша өткізу арқылы мектептердің кадрлық әлеуетін күшейту; мұғалімнің, әсіресе ауылдық жән ұлттық мектеп мұғалімінің, өз ой өрісін кеңейтуге және өз біліктілігін арттыруға ынталандыру үшін жағдайлар жасау, ұлттық оқулықтарды жетілдіру; жалақыны көтеру, мұғалімдер үшін жеңілдіктер жасау, мұғалімнің мәртебесін арттыру арқылы бастауыш мектепке жоғары білімді мамандарды тарту үшін ынталандырушы факторлар жасау қажеттігі туындайды. Мұғалімдердің біліктілігін арттыру курстарын олар тұратын жерлерде өткізу қажет. Сондай-ақ оқу нәтижелерін бағалаудың жаңа қоса шығармашылық нысандары: оқушылардың, олардың ата-аналарының пікірін ескеру, деңгейлері бойынша баға өлшемдерін нақтылау, бағалаудың рейтингілік нысандарын енгізу керек.