Чилдибаева асел жумагуловна



Pdf көрінісі
бет61/93
Дата15.10.2023
өлшемі5,89 Mb.
#185534
түріДиссертация
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   93
Байланысты:
Диссертация Чилдебаева А.Ж.

R.spinosissima
құрамында 
189,5 мкг/г болған [294]. Түркияда өсетін
R.canina
жемісінің құрамында 
құрғақ салмаққа шаққанда 

-токоферол 34 мкг/г және тұқымдарында 8 мкг/г 
жететіндігі айтылған [295]. 
Rosa
L. түрлерінің жеміс жұмсағында көбінесе 

-каротиннің 
болатындығы жиі айтылған [296]. Тамақ өнеркәсібінде 

-каротиннің 
маңызды альтернативті көзі ретінде итмұрынның потенциалы көптеген 
ғылыми есептермен расталды.
Каротиноидтардың кейбіреулері жемістердің пісіп-жетілуі кезінде 
едәуір артады, бірақ әртүрлі жерлерден және әртүрлі жылдары жиналған 
түрлер, популяциялар арасындағы айтарлықтай айырмашылықтардың 
болатындығы айтылған. Түркияда өсетін 
R. damascena
және 
R.canina
жеміс 
жұмсағы мен тұқымдарындағы 

-каротин сәйкесінше 3,70 және 2,95 мкг/г 
және 3,25 және 0,18 мкг/г жететіндігі көрсетілген [297]. Литвадан жиналған 
R.rugosa, R.canina
және 
R.villosa
түрлерінің жеміс жұмсағындағы 

-каротин 
құрғақ салмағында 3,95-31,40 мг/100 г құраса, итмұрын тұқымдарынан 

-
каротинді таппаған [279]. Германиядан жиналған 
R.rugosa
және 
R.canina
сабындалған сығындыларындағы (15z)-β-каротин, (13z)-β-каротин және (9Z)-
β-каротин, β-каротин концентрациялары 0,1-ден 0,3 мг/100 г дейін өзгерген, 
ал (all-E) - β-каротин 3,2 мг/100 мг құраған [298]. 
Rosa 
туысының түрлері фенолдың жалпы құрамы бойынша көптеген 
зерттеушілердің назарын аударды [299]. Жақында ғана жабайы итмұрынның 
пайда болуы, яғни 
R.acicularis, R.davurica, R.multiflora 
және 
R.rugosa
(Шығыс 
Азия), 
R.glauca
(оңтүстік 
Еуропа) 
және 
R.canina 
гидрофильді 
сығындыларының құрамындағы полифенолдар мен антиоксиданттық 


124 
қабілеттері туралы мәлімделді [300]. Барлық айтылған мәлімдемелер 
итмұрын құрамындағы фенолдық қосылыстардың биологиялық белсенді 
қоректік заттардың маңызды тобы ретіндегі рөлін көрсетеді. 
Rosa 
түрлерінен 
табылған фенолдық қосылыстарға тамақ рационының өте маңызды 
ингредиенттері болып табылатын илік заттар, флавоноидтар [301], фенол 
қышқылдары [282] және антоциандар [302] жатады. Бұл тұрғыда 
R.iliensis
сығындыларынан фенолдың жалпы құрамы анықталды. TPC талдау 
нәтижелері 
R.iliensis
өсімдігінің мүшелерін, еріткіштерін, популяцияларын 
ескере отырып салыстырмалы түрде анықталды. 
Еріткіш түрі метанолды қолдану арқылы алынған сығындыларда ең 
жоғары болып шыққан экстракцияланған фенолдардың құрамына 
айтарлықтай әсер етті. Фенолдардың ең аз мөлшері полярлы емес еріткіш - 
гексан көмегімен алынған сығындыларда анықталды. Өсімдіктің әртүрлі 
мүшелеріндегі екінші реттік метаболиттердің әртүрлі мөлшерін сақтау 
аксиомасына сәйкес, фенолдың жалпы құрамының ең жоғары қатынасы 
R.iliensis
гүлі мен жапырақтарында анықталды. Метанолды сығындылардың 
ішінде 
үшінші популяциядан
жиналған жапырақ сығындысында және 
екінші 
популяциядан
жиналған гүлдер мен жапырақ сығындыларында TPC ең көп 
мөлшерде болды.
Ғылыми әдебиеттерде 
Rosa
туысының әртүрлі түрлерінде TPC 
анықтауға арналған бірқатар мәліметтер бар. Алайда, TPC талдау нәтижелері 
әртүрлі фенол қосылыстарының (галла қышқылы, кверцетин, троллокс) 
эквиваленттерінде және әртүрлі өлшем бірліктерінде көрсетілді. Литвадан 
жиналған итмұрынның органикалық түрлеріндегі жалпы полифенолдардың 
мөлшері жеміс жұмсағында салмағы 130,83-тен 157,42 мг/100 г-ға дейін және 
тұқымдарында 130,04-тен 207,31 мг/100 г-ға дейін өзгерді [282]. Испаниядан 
жиналған 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   93




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет