- тезисті негіздейтін аргументтер ақиқат болуы керек. Себебі, тезистің ақиқаттығын аргументтің жалғандығымен дәлелдеуге болмайды. Жалған аргумент жалған қорытындыны туды-рады.
Ережені бүзу «негізінен адасу» деп аталатын қателіктерге әкеліп соқтырады.
Бұл қателік:
а) тезисті негіздеуге жалған аргумент келтіргенде және
ә) дәлелденбеген негіз болғанда орын алады
«Негізден аспау» кейбір жағдайларда «қырсық шеңбер» деп аталатын қателікке әкеліп соқтыруы мүмкін. Бұл қателік аргументтің ақиқаттығы тезистен шығарылса немесе тезистің көмегімен дәледенсе пайда болады
Мысалы:
Орыс логигі Я. Козельскийдің «Егер адамның ақылды жануар екендігін оның ойлау қабілетімен дәлелдесек, ал оның ойлау қабілеті оның ақылды жануар болғандығынан деп дәлелдесек, онда ол дәлелдеудегі «қырсық шеңбер» болғаны», — деген сөздерін келтіруге болады.
3) Аргумент мүмкіндігінше қысқа, нақты болуы шарт. Егер кімде-кім ұсынылған тезисті көп сөзбен үзақ, шұбалаңқы дәлелдесе және көптеген аргументтер келтірсе, онда ол ештеңе дәлелдей алмай, логикалық қателіктерге ұрынады.
Олар:
Достарыңызбен бөлісу: |
